Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CUMHURÎYET 12 Temmuz 1973 umhurijetlmiz'n eîltnel yılmdayız Tarln sürpcinde ellı yıl uzun değll, 21 vuzyıla sadece 27 yıl kala her yıl uzun 1973'lere kolay gelmedik. Turkıye Hukümetlerinin programlannda sağhk hizmetlerine baktım Hekım yok, nast?ne yok, sıtma her tarafı sarmı? bır âfet. Programlarda değışik gorüşler, değısık dı.şunceler. Gozlere hangı olaylar batıyorsa onlann peşinden kosulduğu anlasıhyor. Sonra plan donemi. Analızler. incelemeler, sonuç çıkarmalar Hekımlerin, hemşirelerin çalışmalannı duzenleven 1219 sayılı Kanun 45 yaşında Genel sağlığı koruma araacıyle çıkarı'.an 1593 «aytlı Kanun 43 \ıllık Kanurların adlarından blle tarıh yuKselijor tTababet ve Şuabatı San'atiarının Tarz ı lcraMna Dalr Kanun» (1219 sayılı). C Olaylar ve görüşler EJlinci Yılda Sağlığımız.. Dr. Erdal ATABEK ruhta a*enge!i olma«ı demişler Biz ise kendimızi daha bunları anlatmanın çabasında buluyoruz Hanı sıkısık zamanlarda sozunden geçılmeyen, sonra da rahatça unutulan bır «reform» ısı var. Reform, once kafalarda olmalı önce çağdaş ın«an gıbı duşunmevı oğrenmelı jız Anlayış reformu demışüm bır zamanlar Arkadaçlar benım=edıler Anlavışta reform olmadı mı ne vapsanız boç ö r c e kafalar değıjecek Bo\le olmadı mı, kanun çıkarsanız uv gulanmaz, yonetmelık çıkarsanız, tşlemez Du şuncelenn değışmesı de yapının değisme«ıne bağlı Yapı, «osval ve ekonomik vapı. fnphım 1 ^ai değer yargılarını varatıvor Toplıım* ' deger vargılan. toplum«al bıhnçaltı ınsanı \o ğurur Dr Erıch Fromm çok suzel anlatm'Ş • Cagdas özgıi"luk Sorunu» uı\e cevrilen kıtabında Bır psıkıvatr Dr Fromm. In=an ve toplum ılıskılerıni ruh hekımı gözuvle Incelemıs bır kışı tnsan muMuluğu butun hlzmetlerın amacı. Insanın mutluluğu İse, bir denge sorunu. fnsanın kendısınde ve toplumunda fcurduğu bır denRe Bu bıle veterli değıl Çağın in«anı. çağıvle de dence kurmak zorunda. rununu da yaratarak Giden erkefın, kalan kadının ruh sağlığı soruııunu Turkivenın »undemine sokarak Olan bıtenlerin pek tarkmda gorunmuvoruü Ya da larkında olmama'< ışımıze geh>or Ama gozumuzu yummakla bırştvı ae^ış" ıfcmevız Is mail Cem, az gelışmışlık olgusund» «denge. faktorunu guzel belırtm.ş aeğerli Idlabınaa Yenı durumlar venı dengeler varatır riu »ercegı go reraezsek jenı denge, tjplumlard* uzuntulerle, kavgalarla vıpranmalaıla lcuruıur Amaç, yeru dengeyi çağdaş dengeyi artaıetsızlık yerıne adalstlç. gozjaşı yenne sevınç'e, Kan venne alıntenyle kurabılmektır \e<lır kap davalan nedır kız kaçırmalar' TemPîind» toorak feavgslan temeı.nrle evhlıfı bır SHUŞ t^leinınf cevıren başlık sonm'an yatan oo «sosvaı denpesizlıklere» çarevı hastane \aparsk ooeraror hekım gon dererek mı arayacağ z ' TonlUın'jn cınsnet sorununa eğılmeden, turıyt era sa dıran zavallı koylulen asarak konuvu çoaemeyız Bu oakımdan, elli yıhn. ıkmcı ucunda Ousbu'un belırgın duruma gelen toplurr.sal sorurlar? «ch#da$ mıl11 sağliK» açısından bakmak zorundavız Elli yı'ın iki ucunda çok değ.slk ikl durum var. Ellı jılın başıntfa, sadece uç hastane ve 950 hasta >atagı var Hekım savısı, Hukumete vabancı uzman getırtmevı dusundurecek kadar az Harp vorgunluğu, sehıtlerin yetım çocukları harp malulle'i onemlı «orunlar S'tma, lerem, o'ekı bulaticı hasta'ıklardan kımilerı, dar butçeleri zorluyor Hukumetler ilâçlan ısraf etmeme'vl prosramlarma almıs. «Numune Hastanelerı» kurarak Devlet eliyle hastane hızmetır.ı \urutmeyl değıl, halka, «ışte bojle ha^taneler kurun> demevı amaçlamış El'ı \ılın sonunda ıse gorunus değışik: P3 5P0 rıa^a \ata*ına ulaşmıs genç Cumhurıvet Ama ıl'#r ara^ndski denge^izhk onlenemcmı<, çeşıtl! kuruluslara aıt hastanelerde koordina«\on «açlanamamış Hekım sa\ısı 15 binı geçmış \ma, hekım getırtmevf du«ünen ulke «hek'm eonderen ulke» rfurumuna gelmıs Kendısınde fa?la«ı oldu§u ıçın değıl, vetiştırdıgını tutmasını biîemedıiH ıçin' Sıtma savaşı kazamlmıs. verem savası buvuk ba'arılar kazanmıs Ama, %enı snrur'.ar çıkmıs ortava Artan nüfu«u beslemek, Iç eoçlerirı, dıs eoçlerin getır aıgı problemİPH çözmek, sanavileîmenın çevre sağlığı uzerinde kuvvetle duvulmava başlanan olunı«uz etkılerıri cıdermek ellıncı vılın gunrienıne rrniK Ellı yılda. valnız ilaç israfını degıl. \a\n ı arar \e gereç i'rafmı tfegll insan İsrafıiı hıle mleiememi'=i7 KenHımm alabıldlglne ha=tan» vapmava, ha«ta t(>da\l etTie^e < erri kten vıl'arca sonra baktnıçır kı is bu değı' D'inada görüşler deJmrı? Önce saslam ın>=anlar demısler, önce sağ'am'arı korumak demişler ti"i safilıgi, i«cıvı hs^talıklardan korumak, okul <T21ISI. "8renrin.n bedenc». ruhca saSlıklt vetışmesl demışler, spor sağhğı, lnsanların bedende ve Elli Yılın İki Ucu dar Seçkln, Izmlt körfezl mahvoluyor dlyordu Tedb.r almadan kurulan fabrikalar, denıze dok tükleri artıklarla güzehm tzmıt Körfezml bır pislık havuzuna çevıriyorlar uedbir alınsın dı yordu. Beş yıl önce sadece hekunienn gündemıne gıren konu, bugün sanayıcılerın de gun demınde Sanayıleşelım volurauı bu ama kıyılanmız, sularımız, pölleruıjz oaııklarımız ne oluyor. bılen düşünen vok. AııKaja kış ay lannda zehırlı bölge oldu cık'i Yalni7 Anka ra mı, blr çok şehırlerimız ajnı yolda. Pek: çare? Toplantılat televızvon nonuimaları »cek' lerın, •cak» iarın tebessum uvandırar pembf bulutlan Fabrıka dumanlan DU ouiutlan bas tmyor ama Neden bır çevre «agı gı planı yap nrvoruz' Neden bir fabrıka acma Droiesı geldjgı zaman, çevra sağl^ı planınd^kı vennı ara7 mıyoruz' Bunlan ne Taman vftoacağız Kıyı1ar kdrfezler göller sehırler bır feıâket kaynağı olduktan sonra m ı ' Herhalde PENCERE Celâl Nuri'nin Yazısı C elâl Nori, basın tarihimizin finlfi gazetecflerindendir 16 Ekım 1418'de «Ati» cazetesınde yazdığı basyazıyı bnçun okumak. hem ile'nç. hem vararlı izlenımler yaratıyor. «Gerçeklerin Gizlenmesi» »dlı yazısını sadelestinp kısaltarak köşeme alıvorum: «tsteriz M, bueunkü hiıkümet ve onu izlevecek kabi reler gerçekleri eızlemesınler Gerçek, mllletten esirgen mesin Kanun çerçevesınde basın hur bulunsun. Eğer O« manlıların bu kesin hakkına tecavuz edıiirse işin sonanda ne hukıımet kalır. ne me^nıtıyet Bir hükümetin basın ozgurluSünü kaldırma«ı kadar kendıslne bir fenalık Ola maz Eskı Kabıne basını kasıp kavurmuştu Kalera erba bı, bu baskı altında gerçekleri sovleyemez olduk. Yakın zamana kadar matbaalar bir cehennemdi L4f anlamaz birtakım erıelzitörler bogazımızı sıkıvorlardı Ondan sonra ba>=ın ozpurluSu ılân buvruldu. Araa eskl san sur venı ozçurluŞe nıspetle amberı sara ıdı Hunun bu favdası ol*a canım yanmazdı Simdi pek daklk v e nazik bır zamandayız. îzzet Pasa Kabinesi. Anayasanın şu kesin hukmunu korumakta sbzünü tutmalıdır: Basın. kannn daire^inde üerbesttir. Bugun devletln havat mematı sözkonusudur. Eğer b»<în ozgurlüSu tam olmazsa hukumet olağanüstıi bir sorumlulugu üzerıne almıs olur Tanh temyizi mumkun olma 1 yan karannı verecektır Ey Hukumet, bundan kork! Eger mıllet şu hengâmede mukadderatını tartışma olanagı bulamazsa, kutsal kelıme ozgurluk. sözluklerden çıkarılmalıdır Koca bır Bağdat bır Basra elden gidıyor da bu gerçek gizlenıyor. Tannm, bana biraz delıiık ver de rahat edeyım. Büyüyen Türkiye Büyüven TOrkıye artan nüftısla büvOvor. Ar tan nufus, ekmek ıster, sut ıster e* ıster Hesaplıyor muvuz Dunları' Yoksa olen olur kalan sağl.ir oızımdır» mı dıyoruz Gırsınler Almanva'da SISIT eıl arasınlar mı dhoruz Lokmasi küçiilonler lokmasi büvıJveüler ekmekten pastava terfı edenler heps: oızım tnsanımız. Ama ekmek kavgası halk saîııgının temeli Bunun çozumu"u bulamaz^ak nasıl ınsanın mut lulugunu kurabıhnz Insan mutluiuğu karnın do\masıyla başlayacak tlk m"viraan berı böyle bu Önce karnını dovırmuş ılk ınsan Sonra zaman bulnuş mağara dır.anna navvan re«ıru c cızmeye Açlık tokluk çızgı ındtn komolıter devnm'n© enev yol var Bv volu bulroaya tasaltarak bulmava mecburuz Sorunlan çozerken yenı sormlar çıkması doğal Yılgmlık vok bıkmak vok «ne yapalım bu kadar olur» yok. Daha ıvısı oluı, onun da ıyısı Olur, en ıjısı olur Atatürk çızgıM bu AtotUrkiin kendj dönemınde ba?arriıklanna bakarak, bızim bu dönemde başa'^madıklanmız utancımızdır Ataturk relırlı b r tanh kesıtının donmuş «Büvuk Adamı» df&ılüir A.aturk çaJına ulasmanm dınamızmıdu ..îailer ve t o p . lumlan donuklaşnran vargilan fjan ve toplumuna bu yargılan astıran «Büvük AdarmıdT Onun içmdlr kı elli vılın sonurıda rakamlan siraJavarak ^evınmek vetarsızdn loplumsal dec geyi yenıden kuracağız sanavııcseceğiz, bfi yuvecegi? Blilün bunlan «CaSda; sajlık anla\ı*ı» iç'nde başaracağız &ozumüzt: lkıncı elıı vılın sonuna dıkerek •sorunları.n ••& bakacağız Çünkü amacınıız herşevı yaparken insana varmak, insanı kaybetmemektır. Bozulan Denge Toplumsal dengeyi. durumun değişmemearamak boşuna. Çunku, durum değışıvor Değısen durumun dengesını kurmak zorundayız Kovde oturan blr aıle bır anlamda dengeMnl kurmuştur Bu denge gerıdir. lleridir, doğrudur, yanlıştır, a v n konu. Ama, dengelıdır. Aıle gecım rorluğuna dustu mu, denge bozulur Allenın erkeSı kalkar gıder gurbetçı olur Kara tren turkulerı gurbet siirleıi, da* lar, bulutlar, tu^na kanadından haberler hajk kulturune bo«una mı girmıstır' Adam, me\s1m lık ışlere gırier Buvuk sehre pder Ailesıni de getinr Gerekonrfular Almanva'daki Turkive boyle doğdu îkırcı. ellı jılın bir buyük so Sanayileşme, Ama.. Bakınız Istanbul Sanayı Odası Ba«kant sa* yın Lrtuğrul boysal ne d:yor «'lukPtıro t o p . lumunun fertlerı mutlu değıldır Pısnk. zehır gurültü, şehırlerde bırıkme. evaen ve ışten ıi7ak İaşma, sınır hastalıkları artmaktadır Egoızro had haldedır Ulaştırma arsçlarındak' geîışme aktarma ve jehır ıçi ulajimtardaK çaresızlıklerle notralıze olmaktadır Endustndt bujoımenın başıangıcında olduğumu? ve simaıden sanayıleşmenm sosyal ve çevresel sorunlarını acı acı tattıgımız bugünlerde Batılnarın vaktıyle yaptıkları egoızmle meselelere omu7 silkersek Turkıve ye kdtuUık yapaoagız» Bunıarı bır sanayici »oylüyor Bundan cıeş yıl onc* Ur. Hay. Yine Devrimcilere Evet Karşı... Hayır OKTAY AKBAL a bir çelışki var, burası bır ^ehKi'er ulk^sı va da her şey bellı amaçlara. bellı eretlf.e L.\gun vapılu yor Ikısınden bir: . Çok guzeı ortbas ea'hvor gerçekler O^tın çok başanlı oynanıvor Anars st'prle, aşırı solcularla, vatan haınlenjle savaşıyoruz dı\erek Kemalıst devrımcıler. Anayasa çızgısındekı aydı:uar, çıjğoLşı ınanış ve duşunüşlere kend:lerım kaptırmayan yurttrşlar orda bıırdd horlanıyor, suçlanıyor, tUılü toraçalınaıarıa 'ekeler yor Suçları nedır, bır takım makamlara kurulır.us asırı sağcıların Kemalıst devrım duşmanlarının izmden gıtmcmeK At&turk cunr.hunyetırun yonunü çizen ilkelerdet. sap.namaK Demek Kemalistlenn savaşı sarup gıdeceK daha. Ezılmelere, horlanmalara, turlu acılara dayanacakiar daha Sınmeden. ezılmeden, yılmadan Boyle frunler:n •• leue^ıni Ata!• türk yıllar yıllar önce anlamıştı Bujuk Sovlev ın sonundakı sorıen hatırlajalım, durmaksızın yadsınan, aıiıa tanıklarla, belgelerle gerçeklıgı bın kez ıspatlanırış oUn o lin.u Bursa Konuşmasını hatırlıyalım Bır gun ge ıcek TurK çençhğı her sej'e, Hatta t)tr takrrtı lküdarları ellerıne ^eçırenlere karşı koymak zorunda kalacak, der. Yılmayacak b.knıayacak korknıaj'acp.k, devrım yolundan donmeyeceit Yasa ar bozukf=a, yanhç'a, çagdışıysa, o yasaları dejıştırrr.ek gerek'yor dıyecek, ıktıdarda bulunanlar (gaflet) ıç>nd»ysfc onlar) uyannak gerekıyor dıyerek, gorevmın ne olduğunu büerek savasıru süıdurecek . Atatürk devrimının bekçîleri aydın g>"nçaıktır aydıa oğretmenlerdır, aj'dın emekç:lerdır, bılmcleııra'ş yurttaşlardır Cadı kazanîanndan çıkan pıs kokulo durranıar gerçeklerı bır sılre gbzlerden saklayabüir. Kuru gurultuleT, zoraki bır sessizlık, bır durgurüuk yaratabıhr Buşu^ıartır karşı devrımcı adını verebileceğuniz kişılenn. orgutlenn çabalan, bunlar kısa bır sure ıçın en güçlü koltuklarb ker.dj tems'lcılerınl yerleştirmış olsalar da boşunadır De\nmcner ılenve açıktır, karşı devrimcıler ise genye donük. B ı n yanna oakıyor, seslenıyor, b:rı dünu, daha oncekı gıinü özluyor Gıden gltmıştır, bır daha geri gelemez Devrimcılerın yannı vardır, karşı devrlmcüerirj dünu. tçişlerı Bakarüığı Vaiılıklere, Kavmakamlütlara bir g e . nelge yollarmş. TÖBDER adll ogretnıeruer bulığıne uye o lanların izlenmesınl istemış. Kedenı de ş u ' Lıseh gençlerıe llgılemyorlajmış, Halkevlerınln yonetım kurulıarTıa gırrnels istıyorlarmıs.. Büyuk suç! Şundi yeni >em cadı kazanlan k u . rulacak kaynatılacak, bu kazanlara ateş yetısüren, kanştıran, ortalığı dumana bogan, yenı yeru cadııar cadı yardakçıları ortava çıkacak... Bılmem hangı ılçede orıaokul Turkçe ögretmenl Ali Bey, halkevinde çahşıyor. yonetırc kunılu üyesi, ya da başkanı, gençlerl de bu çatı altında kültür çalışmalan yapmaya teşvık edıvor. Ali Bey T ö S üyesıymls e s kıden, şımdi de TÖBDER'ı kurmuş Işie sıze ızleneceis bın, tehlıkell bır yurttaş, peşine adam takarsınız, ögrencılerını kışkırtırsınız, başını derde sokmak içın uer çareye başvurursunuz. Orda Alî Bej1, burda Fatma Hanım, b e n de Osman Bey, daha ötedo Ayse Hantm. Buulann hepsı madem kı TÖBDER üyesı, tistelik bır de Halkevlerinde görevlı, gençlerm ıyı yetışmesmı, Kemalist Ukelcre bağlanmasıru lstıyorlar, hepsı «şüphelı» kfşllerdır! Baksanıza sağcı dernekler var, karşı uevnmci örgütler var, neye onlara glrmezler de Kemalıst ılkelerı savunan Haütevlerıne iÖBDER'e tıye olurlar, ogrencılermı de bu çızgıd* yetısrıruleı' Koskoca bu Içıslerl Bakanı kendı Imzasiyıe bütüc valılik ve kaymakamlıklara çoyle bır genelgt yollbyabıliyor gunümuzde. TÖBDER mılli demokntık devrıın «.tratejısm» bağlıymıs, öğrerjcilerı yenıdea orgütlemek ıçın Konuteler Kurmuş, şımdi bu konutelerde gorevb fcğTetrperuer (Halkevlen yonetım kurullarını ele geçırmek çabası) fdsteı ıyorlarmıs. «TÖBDER şubesîne seçilen üyelerin açık kımLkleri bıldırılmekle beraber, DEVLlS'e bağlı ofrencilen orgıitlemeye çalısan devr:mcı ogretmenlerin faalıyetıen ızıenerek halkevlen üzerıcde de bu kabil çalışmaları olup olnıaaıgının tetkıkı ile netıcenın bıldınlmesi...» Içışleri Bakarn soıüm ona taratsızdır. nıçbır partlve bağlı değild:r, ama bu demek değildır kı Kemakst devnmlere, devnmcilere karşıdır, karşı devnmcılerın eafındadır Turkıye Cumhurıyetmın her bakanı Ataturk ilkelerınin savunucusu olmak lorundadır. Kemalist devrimcı.ere karşı olmamak, karşı çıkmamak İse bas gorevidır. Arca ne gorüyoruz? Bakanlık, asırı sagcı, karşı devrimcı, Kemajist ılkelerı yeren, yıkan 3rgütlere, derneklere doUyiüiyle destek oluyor, onlann yanında yer alarak «devnmcı oğjetmenlenn faallyetıru» Izlettırmekten çefeinmîyor! Bu nvı tarafsızlık? Adına (mılllyetçı) sörcüğünu ekleyerek rahatlîkıa Karşı devrımcı çahşmalannı yurt düzeyınde yayeıniastıran orgutler dernekler neye izlenmez de yalnız Kemalıst devrınjcıler ^lenir, cadı kazanlarma atılır, turlu acılara ıtıhr' Karşı devnmcı guçler, yenı kurbanlsrın ardında Koşuyor Kemalıst devrimcıler Kemalıst Turkıye Cumhur:jetınde (devrım savaşı) veriyorlar, hem de kerîdilertıan Atatürkçu Kemalıst, Dpmokrat, Cumhunyetçı, çağdaş ozgürlukten vana oldugunu söyleyen bir takım poütıkacuara bır takım yoneticilere karşı... Böyled^r, devrım yoıu zoıdur çetındır Atatürk bunu yillar önce söyledl. Okurua Büyük Söylevi, okuruz Bursa konuşmasını, okuruz nıce nice aözlerinl, ^ğütlerinl gtlç aıma, daha büyük lnanla, daha büyuk yüreklılıkle sürdürürüz devrim savaşını.« TÜRKÇE'DEKİ GELÎŞMELER 13 Dışarıdan sozcuk akuıı: Hşka ulkelerden ük kez aldığımız ya da getırttığımız \e o ulkelerde sıcağı sıcağına orta ya konıılmuş nesneler (fıkir ürun, jontem, araç, gereç, s>g'U r.vadanlık, kavram, teknık vb ) sınırlarımızdan her gun iceri gırmektedır Gırerken, hemen hep, çağınldıkları adları, sanları; nıtelenip tanımlandıklan deyunlcri ya da terımleri de beraber getırmektedırler Üşenıp yuksünme. den bunlara Tbrkçe katfdık buldugumuz, oyle goruluyor kı, W Y B TÜRKÇENİN ARITILIP GİNLEŞTİRİLMESİ ELDE EDİLEN SONÜÇLARIN KÖKLEŞTİRİLİP KORUNMASI ORTAKLAŞA BİR ÖDEV OLMUŞTLR Haldun DERİN ^^^^^^ ^~~~"~~ «ET 2'5 A t a t ü r k Merhum Dr. Sadık Abut ve merhume Safıye Hanımefendının oğulları, Muazzez Abufun eşl, Ateş Abut'un babası, Patricıa Abut'un kayınpederl, Neş'e Abut'un agabeyi Uluslararası Kızalhaç Cemlvetleri Genel Sekreter Yardımcısı tsviçre'de vefat etmlştlr. Cenazesı 13 Temmuz Cuma günü Şişli Camiınden öglo namazını müteakip kaldınlarak Karacaahmet'tekl aıle kabristanına defnedilecektır AtLESl (Basın: 50035603) VEF AT AHMET NEDİM ABUT Yıldız'm brleştlilmıs Türkçe kullanma uğruna İBM Mecıısıni l ' « ı. • J = L ii yı!ı bıle bulmayan bır zaman su de gosterdıg: tıtız.ık ve 22 hkım Türkçemiz, epevdir, Istannul 1972 gecesı TRT televızyonunda 14 Yabancı deyto kullanmâ n s l j ç ı n d e ^ ^ y a p m a c y k t a n e Ramazan dolayısıyle Diyanet tş avdınlsrından oluşma btr aıınlı*!'7H: ,. . . v yalma.'feasâmai basarhak uzannn ğtn beüevıp kavrarabildigi süs leri Baskanı Savın Lütfı Doğan'Yabancı .lııpt paralama» tut * g e h s l m ı n l .eterınce gun ışıfına varlık olmaktan çıkmış, her oku ın yaptığı temız türkçelı kokatsu kmu zaman dens^hklere ^ nlmnalftatlır >up vazanın i'ine yarayan bir nuşma bu bakırrdan anılmağa Bundan daha dokunaklısı, 45 ve ara sıra verme, kınama ya da alay Konusu olabılen surçmeleanlatım aracı durumuna girmısyıl onceki o soylevde geçen pek değer. re \ol açmaktadır. Gazetedekı sa tir Elektronık beyının Düyıik örgüt çoklan arasından seçerek a?agıtılık daıre ılânında «salomanje» Birleşmis Milletler tstatistik lerde hızmete kostUması ile ılgıli ya aldlğınıız şu Dir kaç dejnmden yenne «vemek odası» demekle, YılhŞmda <ft) dünya yaymlarına «bılışim teknoıojiM »e sıstemı» bugun hıç birınin yaşama yeteneo harfının yanlışından kolayca ihşkin toplam rakamlara göz aile ilgılı oıarak, uzmanlanmığırun kalmamış olmasıdır: Kemakaçmılabıhrdı Boylesıne tökeztınca, bes Balkan ülke'l arasında zın kendl ala.ilar.na gtren dekan (eskısı gıbı), şayanı şükr ü lemelerden olusan lısteji alıbıl>ımlen turetmektekı başarılan Turlîi^e'nin durumu, dildeki özmahmıdet (teşekküre ve ovulmediğine büyütüp nzatmak ışten bıleş*irmenin hilgivi vıŞmlara ya»da, ayrıca belırtılfcek Ustunlukte ye de*er), tahdışi ezhan (zıhınle değıldır ma konusunda kösteklevici dedır len tırmalama) Turlu biçımler alan daha basğıl, imrendirip desteklevici oldu Turk Dıl Kurumu'nun Genel Bu gıdiş, dıl dağarcıgımızı yok ka vanlı?lara Arapça ve biraz ğu izlenimi bırakmaktadır. YıDıYazmanı Sayın Omer Asım Aksullaştırmadıgı sürece. tedırginlik da Farsca sözcuklerde. ya da o ga Röre 1%9'da. 8 708 kitapla ba«soy, Şınasi'den bu yana 50 kadar duvmamızı gerektırmeyen ve özdıllerin kurallarma göre yapılmıs. ta bulunan Yugoslavya'vı 7 440 >azarın yapıtlan üzerindeki ınceleştırmede arzulanan hedefe j o ısım ve sıfat tamîamalarında epey kıtaDİa izleyen Romanva'nın »rlemelennın sonunda, bunlaruı nelmış bulunduğumuz izlenıml bı rastgelınmektedır Turetılme gud'ndan 5(!6<l VitaDİa Türkiye flkapsadığı Turk kdklü sozcüklerakan bır mutlu oluşum sayııabıcu çoğu kez pek genis olan Araprııncü eelmektedir 3 548 kitapla rm oranınm °» 33 oldugunu: bulır ça koklerı okumamış genç kusakBulearis'an dördüncü 1822 kitap gun ise, yazılanmızda bu oranın lar, hele doğru sdylevijte, vakıt Görmezlıkten geıinemiyecek ve la Yunani«tan snnııncudur. °» 70'e yakın bulunduğunu sapvakit sendelemektedirler. kuçümsenmıyecek bu oluî gotamıştır (5). Alınan yolun hlç de Sozun kısası Turk dılı, her yö zu okşamaktadır Toplumun ıler Radyo spıkerının ağzmda azımsanamıvacağı bu venlerde nü ile "enis ufuklara doğru yol lemesı sorunlanna getınjecek çocresmı kabul» dejıml ara sıra veterınce avdınlatılmıs olmaktaalmaktadır. Bu kaçınılmaz gidise zum yollannm secimındek: Isa dır «resmi kabul» bıçurune gırmekteayak uydurarak yardımcı olabibeti degışık açıdan dusünup sadir «Kabul resmı» ya da <kabul lenlere ne mutlu I 1928 . 1929'da dilde girısilen vunanlar. omeğın oıyes vazartorenı» denilse, terimleri böylesıbır devnm mi yoksa evrim mi ol lanmız Sayın Taık Bugra ile ne birbirine kanstırma olasılığı (5) TRT TeieviZTonnnda HI1 koduğunu tartışmanın, öyle sanıvo?ayın Haldun Taner Savın Meonlenır nııln acik otumm (27 Eylül rıız kı artık pratik varan vok lıh Cevdet Andav ve Savın Ok197?) gıbıdı Elifba'nm Alfabe'ye dotay Rıfat (Horozcu) orunlanndan\ısme«:i devrimıni i7İeven Arap(«) Statistlcal Yearbook. 1970, Okı kışılere, denilebüır ki. aynı Turkçenin yıllar boyunca Szça \e Farsça'dan kopuşun e?nited Narlons güzelım Türkçe\i konu^turmada lesme doğrultusunda geçirdiği ve lık ettığı kendine doğru voneüm, bırbırleriyle yans etmekte ve rahmetli Nuruilah Ataç'ın hızdılde elbette ki ikinci bir devbu noktada bırlesmeKtecurler. landırmak ıçın ehnden geleni yap tığı evrımın duraklamadan yüGazete bsşyazıları aıgnındaki örneklern bakıldı&mcia da, buna ruyüşunü siirde olsun düz yazıda benzer bır goziem ortaya çıkol=un bıtevıye yakından gorüyomaktadır. Cnmburivet'teld ve ruz MÜliyet'tekl başvbzıiaruıda. SaTurkçe'deki antmanm, özelvın Nad.r Nadı ile Sayın Abdi lıkle, arkasında Devletin bulundu Ipekçı Tüncoelerirıoı duruıupunu ğunu soyledığı Turk Dü Kurumu'nun onderliğinde «protez ya sağlamada. denılebılır a, bırbır lerınden g e n kaLnavıp. Demen par gıbı» yunitulmesinde sakmca hemen aynı çızgıde bulunmaktagoren Savın Tank Buğra Terdırlar cuman gazetesındekı gunluk y&u Turkçe'nin antuıp Bengınleştilarından yalnızca bınnde dahi şu nlmesr, elde edılen sonuçiaruı 15'ı aşlnn yenı sozcüğu «hükümet kdkleştmlıp korurıması. kımsezonı» olmadan iyice içine sindinın tekelme gırmeyen, ortaklaşa rerek, kullanabilmektedir. önem bır odev olmuştur Ama dılımı 1 Asafıda Veşıf bedelleTİ, fhale yerî, dnsl, Ihala gün sınırsız, yetkıli, ddnem, çözürn, ze katkıda oulunanlann çaikandestek, verımlı, fcaynakh, savaş ve saatlerl, geçicı teminatlan yazıh insaatlar a y n ayn 2490 tılan ıçınde vaşadıklan cajnn akonusu, sevgı yayıcılığı, birleştır sayılı kanunun hükumlerine göre kapalı zarf usulü U« 527 lacalı bulacalı gdrüntüsü dışına mek, turetfcı bolucü, kıskırtıcı sayılı kanun gereğince sari olarak eksiltraeye komılmuşrur. çıkarak, tek noktada hemen neve yeteri guçle. 2 Eksiltme Kütahya Yapı îşleri 4 Bölge Müdürlüfü men buluşmak Uzere bulundukTevfik Fıkret merhum Ferda fBelediye Meydanı Çizmecioğlu Ap Kat: 2) de Bölgs Eklarınm farkına vaimalannı beladh manzumesınde «her şey sssiltme Komisyonunda yapüacaktır nuı değıl mi ki zaten sen ev şe kı, hevecanlun en^ell'mektedır. 3 Eksfltme, sartname ve diger fhale evrakı mezkur Tabıl Senatör Savın Ahmet bap» daye seslenırken, 1927'de Müdürlükte mesai saatlerinde gSrülebilir. !••••••»•••••••••••••• • • • • • • •• • • • • • • • • • • • • • 4 Eksıltmeye gırebümek için isteklOerln; a) Aşağıda gösterilen geçici teminatlarını, • b) 1973 yüı Ticaret ve Sanayi Odası Belgesinl, c> Müracaat dilekçeleriyle birlîkte verecekleri rETksIltme Şartnamesinde belirtileo ve usulüne göre hazırlanmıs olan plan techızat beyannamesi. teknik personel bevanna• mesi, taahhüt beyannamesi. Bavındırlık Bakanhğından almıs olduklan <C> Grubundan keçif bedeli kadar is.m eksıltmesine girebileeeklerini gösterir müteahhitlık karnesı ib• • raz ebnek suretiyle Yapı îşleri 4 Bölge Müdürlüğü Belge Komisyonundan alacaklan) Yeterlik Bölgesini teklif mekAşa»ıda cintl ve mlktan yazıh bulunan Telefon Santralı • tuplan île bîrüVJe zarfa kovmalan lâzımdır. • Amt>lıfıkatbr VP Hop8rlo:leri ile Soğuk Damga Makıneleri • 5 tstekliler teklif mektuplarını 27/7/1973 Cuma günfl • h zalarında yazılı bulunan muhammen bedell ile geçicı • temınatlar üzenndeo dairemızce tanzım olunan sartname • makbuz karşılığında saat 14 00 ve 15 00 de thale Komisyonu len uvannca 2490 sayılı kanun nükumlerine gdre kapalı Başkanhgıns vereeeklerdir zarf eksiltme usulüvle satın alınacaktır. S Yeterlik Belge^i alınması için son müracaat tarihl • • Mezkur lşin eksiltme ve üıalesl 27.6.1973 Cuma günü 23/7/1973 Pazartesi günü mesai saati sonuna kadardır • saat 16 da Beledıve Encümenı huzurunda ıcra edilecektir. T Telgrafla müracaatlar ve postadaki vaki gedkmaKapalı zarf teklif mektuplanna geçicı temınattan başka ler kabtü edilmez • 1973 vılı Ticaret Odası kayıt belgesırun konulması »arttır. Keyfiye; üân oluaur. Teklif mektuplannın mezkur gün en geç saat 15'e kadar • Belediye Encümeni Başkarjlıgına verilmesi şarttır. Geçiei t h a1 • Şartnameler Encümen Kaleminde görülebilir. Isln yert T«> clnsJ Kesif Bedell teminatı tarih ve •aatl • MubammeD Geç. Bılecık b Eğiüm bedeli teminatı • OnsJ MOrtan CSnsJ Araçlan Merkez Başkanlık Binas . 16950. 4 Ctomatlk telefon santralı Ctomatik 1 Adet 51550, TL. 27.71973 • 15.00 t.250000^tn. Amplifikatör cihaa tle 75 Usak Merkezde 34 65.000. 4^00. adet hoparlörlertn Derslik (^rtaokul 15.000. 1.125. • Soguk damga makinesl Soguk damga maktaesl 1 Adet 2*15^00,92.000, TL. 27.71973 . 1600 tn«. • (Eaam: 18925) 5581^ (Basın 18005) . 5579 j ^ ^ B ü y i & G e n ç l i t i .Un , N u t u k 1 a rim olarak ver tu'acaktır. Ancak Turk Dıl Kurumu'nun vayını Turkçe Sozltik'te, devrım, • Pek kısa hir zamin ıçınde t«mellı ve onemli değişiklık» olarak tanımlanmaktadır Dolayısıyle, 1929'dan btı yana 40 yüı askın bir süre^ır aralıksız tanığı olduğumuz çalışmalar için, «Türk çeM uvgar bir ulu=un her gun ge nışleven gerek^ınmelerinl yanıtlnacak yetkınlıee ulaştırma çabalarıdır» demek, övle umarız kı, geride bıraktı&mız küometre taşları ile bırlıkte geçıp eristığımız aşamayı gereğt gibi tanılamava yetip elverecektir. d e y l ş l > b e I k l r e r Ne Mutlu Fikir Ö7gürIüSü ve basın kanunuyla sıkıyönerlm blrblrıne zıttır. Hükumet istemedığıni Harp Dıvanına teslım eder M, orada kanun yürurlükte değildlr. Artık tıkıyönetimi gerektiren nedenler kalmamistır. Anayasa'nın degistırılen 113"uncu maddesi gere51nce slkıvonetim geçlci olarak ılân olunur. Geçıci olan. olsa olsa 4 5 haftadır Oysa on vılrfan beri bu kâbus bızım ayagımızı bajlnor Yeni Kablnenm bir korkusu yoktur ki, ııkıyönethnin devanuna taraftar olsun Evvelki Hukilmet bıze demlşti ki: San^ürfi kaldırdık ama, sıkırönetiml nnnlnıavın! Herıfi bır mınarenin tepesıne çıkarmışlar, ya buradan atlar sın, ya senı Sldürürüm demişler Eğer elde bir kanun olsa zaran vok kanun olsun da isterse slddetll olsun, tek yapacagımızı bilelim tsmail Canbulat bey, îçişleri Bakanııgına gelmistı «tkdam» muhabırı ile olan konuşmasında sıtayonetimln muzrnın bır hale geldıgınden ve basın'n ancak kanuns karşı sorumlu bulunması gereğındcr oahsettı MaJ bulçıcı olarak «ehıt edıldl Bu adeta Kopernik ve Galile'nın muş magnbıye donduk Aradan dort çrun gevtı 'jaaeıema gekıtaplarırı yakmaya benzerdı. Aradan t>pş vuz yıl eeçtiğı için, belkl de bundan çirkındi Acaba kaöahafcmiz neydi? Gelen resml belsede bu da vazılı dagılda Sasın Genel Müdürü de pazetenın kapatılması nedenlerını teletonla sağdan soldan soruyordu. Bunun Uzenne «At!» eazetesınde öğretrnenük, memurıvet Ribi gerekçelerle askerlig tecıl edılmış olan herkes cezaen askere sevkedıldi Acaba a^kerlık bır ceza mıdır 7 B'zım derhal sevkimi7 hakkında Pobs MudUrlügüne Içişlerın n resmî emrinı Basın Yayın Gerxl Müdürü Azız bey, gün Perşembe oldufundan Cumarteaıne Kadar tıatır içın tuttu. Yunus NadJ ve Ahmet Emm oev er Uazetecıler Cemiyetı erkanı sıfatıyla ve ben «muharrlrı ac«» de Sanço Panço gibl bunlann arkasmdan bütün Cunna kapı kapdolaştık. Askerler «bunu Wı yapmadık sıvıller vaptı» dıycrlardı, sivıller bıze «Harp Divanından peleo emirdlr* dıyorlardı Halk da bunun anlamını bllmlyordu to, oer Dlkede oldu»u gıbi biraz canlılık göstersın orotesto etsin, L&kın dıkkat buyurur musunuz bu ne »alız lâtlfevoi? Eihamdulıllah ne oldugunu bılmediğımîa cmavetımıztn cezasından kurtulduk. Gazetemiz veniden vavınlancu. B t r u düşunünuz ey saygıdeğer okurlanm: oizam ıcın serçegl söyleniPk bu koşullar altında mUmkün oluı muvdu? Su macerayı anlatTnaktaki amacım oujrünkü Hükümetı uyarmaktır. Bu sahte usuller cab'ik iflis «oer . Celâl Nun'ain basyazm altında blr dr rkası var: «Rica: Osmanlı Basın Tarıhı'nl vazmaktt O^MI üstadımız Mahmut Sadık ve Ahmet Rasım beyleden mümkunse şu fıkranın kıtaplarına alınmasını noa ederim » Bilmiyorum, fistadlar bu ricayı yerine cttirdUer nu. biı CelSI Nuri'nin yazısını ve fıkrasınj ıbretle olnıduk Koskoca devlet batarken basınla uğraşanların araaçlan nrvrii? Yıl 1918.. ve ariamlar vazarlarla uğravirlarsa memleket kurtulur mu sanıvorlardı? Insanın gözune kara perde inmesin bir ltere • ILÂN SIMAV BELEDIYE BAŞKANLıĞıNDAN: *** Sonuç Bİ TTt T.C. Bayındırlık Bakanlığı K ÜTAHYA Belediye Encümenlnin 29 61973 tarih 827 sayılı karan gereğince Beledıyece yaptınlacak Ekmek Fabrikası için & • rm ve malzemelerinin 2490 sayılı kanunun 31 ve müteaktp maddeleri gereğince kapalı zarf usulü eksiltme İle alınacağından, "apah zarf üe eksiltmesl 20 7.1973 günü saat 1430 da Belediye Encümeninde yapüacaktır. 1 Keşif özetinde gösterilen malzemelerin muhammen bedeli 268500, lira olup gecici temınatı 14 490 00 Uradır. 2 Aunacak malzemelerin keşif ve şartnamelerl Belediye Fen Îşleri MUdürlUğünde mesa! saatlerinde görülüp taşradan lstenilc?ıpinde ücretsiz gonderüir. 3 thaleye lştirak edeceklerin ihaleden Ur taat öncesi geçici teminatlarını alıp teklif mektuplarını vermeleri şarttır. 4 Postada vâki gecikmeler kabul edilmez. 5 Taliplilenn belirtılen gün ve saatte ihaleye Iştirakleri ilân olunur. (Basın: 191396585) Yapı Işleri Genel Müdürlüğünden HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DEKANLIĞINDAN 27 Temmuz 1973 Cuma gunü, Anesteziyolojl ve Resnlmas>on dalında tıpta uzman yetiştirümek üzere sınavl? uzmanlık Sgrencisı alınacaktır. Adavların Tıp Fakultesı mezunu olmalan sarttu1. Isteklilerın 26 71973 tarihine kadar Fakülte Sekreterli çinden alscaklan sınava giris formlarını doldurmalan ge rekmektedır Duyurulur. (Basm 19100) 559 İLÂN Samsun Belediye Başkanlığmdan /$t. Dz. Tek. Sat. Al. \ Kom. Başkanlığmdan \ Istanbul Boğazı Korautanlığı Beykoz Mania Komutan • lığı sahü elektrık devresıne yeni bir güç devresinin çej kümesı ı$ı 139608,00 lira keşif bedelle kapah zarf usulü | gereğinee ihaleye çıkanlmışnr. Geçici teminatı 8230,00 • Uradır. Keşif ve çartnamesi Komısyonumuzda, Ankar» ve lzmir Levazım Amirlıklerinde görülebilır îhaleye ısteklilerin öıaie gününden en geç Oç gün evve) Ist Dz lnş EmL ve t s t K "lığına müracaat ederek eereklı veterlik belgelerini almaları thalesi 27 71973 günu saat 1130'da Kasırnpasadaki Komisvonumuzda yapılacağından ısteklılenn 2490 sayılı kanunun 3Hnd maddesi geregince hazırlavacaklan teklif mekruDİarını en geç ihale günü saat 10.30'a kadrr Koralsyonumuza vermelerini. (Basın 18343) 5582» ^ • • • • • • • • ••• • • • • • • • • » ^ • • • • • • • • • » » • • • • • • • • ••