Catalog

CUMHURTYET 23 Şubat 1973 CUMHURIYET EKONOMI DEVALÜASYO1SLAR1N ANATOMİSt 40 YIL ÖNCE CUMHURIYET 23.2.1934 YORUM Yalçın KÜCÜK Paranın değeri ile oynamak iktidarlara pek yaramıyor Türkiye'de devalüasyonlardan sonra ortaya çıkan ekonomik değişmelerin yamnda hükümetlerin de degiştiği görülmektedir. Zaman içinde, devalüasyonla hükümet değışikligı arasındaki süre, hızîı bir şekilde kısalmaktadır. 1946 devalüasyonundan 4 yıl sonra CHP iktidardan düşerken, 1958 devalüasyonu ile 27 Mayıs arasmdski zaman iki yıldan az olmuştur 1970 devalüasyonundan 12 Mart'a gelebilmek için ise 7 ay yetmistir. 1970 devalüasyonundan üç ay önce, 1960 yılında düşürülen hükümetin Başbakan yardımcısı ve 1970 yılında Odalar Birligi Başkanı olan Meden! Berk. mev cut hükümeti muhtemel bir de\alüasyonun bu tehlikelerine karşı uyarmıştır. Odalar Birltği Başkanı, devalüasyondan yararlı ekonomik sonuçlar beklenmemesi gerektiğini açıkladıktan sonra şöyle devam etmiştir: «Herkesin bildiği bu hakikatlere rağmen para değerini tanzim etmeden beklenen nedir? Bu, bazı politikacılann, her istikrar tedbirimizin sonunda meydana gelen sosyal bir dalgalanmayı beklediklerini ve bundan medet umduklanru gösterijor. Nltekim 1946 ve 1958 yıllan operasyonlanndan sonra politik iktidarlar değişmiş ve her türlü harekete müsait bir ortam meydana çıkmıştır.» AP Hderi Süleyman Demirel'in, şimdi bir devalüasyondan yana oldufunu açıklaması bu bakımdan son derece anlarnlı olmaktadır. Hatırlanacağı gibi Demirel son devalüasyondan sonra, normal olarak yapüması gerektiği gibi Türk Lirasının re\ıalüe edilmemesinden duyduğtı memnuniyeti açıklamış ve daha kapsamlı bir devalüasyondan yana oldugunu gizlememiştir. 1958 ve 1970 devalüasyonları arasındaki benzerlik, sadece ekonomik sonuçlarla sınırlı kalmamaktadır. Her iki devalüasyonla birlikte devlet memurlarının maaşlanna yüzde 50 çevresinde zam yapılmıştır. Yalnız her iki zammm amaçları arasında büyük fark vardır. 1958 devalüasyonundan hemen sonra yapılan yüzde 52.1'lik zam devalilssyon öncesinde çok hızlı bir şekilde artan fiyatlar karşısında kaçınılmaz bir zorunluluk olmuştur. Enflsyondan bir yıl önce 1957'de fiyat artışı yüzde 18.7'dir. Buna mukabil 1970 devalüasyonundan önceki yıllarda fiyat artışlan Türkiye ekonomisi için normal sayılabilecek düzeydedir. Pakat, sanayi sektörü üretiminin artiş hızında azalma görülmektedir. Daha çok pazann sınırlı olmasından ileri gelen bu güçlügü gidermek için memur maaşlanna zam yapılması yoluna gidilmistir. Bu nokta, iki devalüasyon arasındaki önemli farkı ortaya çıkarmaktadır. 1958 devalüasyonu, artan ithalât ihtiyacmı karşılamak üzere dışardan borç alabilmek için ve büyük ölçüde uluslararası mali kuruluşlannın baskısıyla yapılmıştır. 1970 devalüasyonu ise sanayie yeni pazarlar bulma gerekçesiyle ıhracatı artırmak amacıyle yerli büyük sanayicilerin baskısıyle gerçekleştirilmiştir. Fiyat hareketleri ve ödemeler dengesi güçlükleri bakımından 1958 deva lüasyonu geç bir devalüasyon, buna mukabil 1970 devalüasyonu erken bir devalüasyon olmuştur. 1958 devalüasyonu tanmsal ürünler fiyatlannm, sanayi ürün leri fiyatlarmdan daha hızlı artmasını saflayarak iç ticaret had lerinin tanm lehine dönmesi sonucunu doğurmuştur. 1970 devalüasyonunda ise gelişme ters olmuş ve sanayiciler kazançlı çıkmıştır. 1958 devalüasyonunda cari ücretlerdeki artış, fiyat artışlannın biraz üzerinde seyretmiş ve dolayısiyle işçiler durum lannı koruyabilmiştir. 1970 devalüasyonundan sonraki gelişmeler burada da ters olmuş ve gerçek ücretler düşmüştür. Her iki devalüasyonda da ithalât değerindeki artış, ihracat değerindeki artıştan fazla olmuştur. Ödemeler dengesi açıklarını azaltmak gayesi, dolayısiyle, her iki devalüasyonda da gerçekleştirilememiştir. 1970 devalüasyonundan sonra ihracat artışı iki yıl devam etmiştir. Yalnız bu artışlarm büyük kısmı, 1973 progrsmında da belirtildiği gibi, pamuk, üzüm, ttitün gîbi mallarda dünya konjonktürünün çok iyi gitmesi nedeniyle gerçekleşmiştir. 1970 devalüasyonu bir anlam da da bekleyişlerin dogurduğn bir devalüasyon olmuştur. Tahvil ihracmın. devalüasyondan Tablo I 1958 ve 1970 HEVALÜASTONLARINDAN ÖNCE VE 1957 1S5K + 2.5 0. + 73 + 7.0 2.5 21.7 + 13.2 28.6 + 12.0 + 18.1 + 18.7 + 15.1 SONRAKİ DEGÎŞMELER Ekonomik göstergeler: T a n m sek. nasılası Sanayi sek. hasılası îthalât İhracat OrtaJama günlük ışç Ucreti (Cari ücretler) Devlet memurlan maaslan Toptan eşya fiyat tan .95S + 6.0 v S.0 +• 4 9 . 2 BİR ÜLTİMATOMUN ETKİSİ 3 Çin memurlan tarafından Mançuri'den çelen gazetelerin ve beyannamelerin eirmelerinin yasaklanmasının temini. 4 Çin memurlan bu istelcleri derhal icra etmedikleıi tak* dirde derhal Japon kuvvetleri harekâtı askeriveye baslayacaklardır \ Bu ültimatom bütün dünyanın dikkatini üzerine çekmesindekî sebeplerin başında o bölgenin dünyanın en jenein verl olup, yüzölçümü Avrupa kıt'asının yarısından dana büyük olmasidır Moüoîistan'ın geleceği simdf tju vüzden bütün cihanı ileilenrlirmektedir. Sefalete methiye ve CHP Yirminci yüzyılda hızlı endüstrileşme örnekleri ortaya çıktı. Eskiden daha yavaş büyümüş, şimdi nefesleri kesilmıs ekonomilerin insanlannı bir merak aldı Hızlı gidenlerı, ekonomlr açıdan, mahkum etme yollarını aracalaj Ekonomik olarak savunulabiiir bir endüstrileşme hızı bulup bunu asanları ısrafçı olarak damgalamanm kuramsal dayanağı araştınlıü İngiliz Ramsey, Hollandalı Tinbergen. Yugoslav Horvat, Hintü Kumar £en ve sayısız Amerikalı iktisatçı kafa yordu. Sommda pes, dediler. Amerıkayı bir daha keşfecup. kalkınmanın oa kalkınma hızının da siyasal bir olgu oldufunu kabul elır.ek zorunda kaldılar Gerçekten de öyle Endüstrileşme, her şevden önce Dir yerden kaynak alıp bunu fabrıkaya yatırmaktaı. iberet 6u ise, kaynak alınacak ister toprak ağası. ister ıthalâtçı veya tüccar. ister sanayicinin kendisi ve isterse de ışçı olsun bir siyzsal güg sorunu. Nsrden aürsanız alın, bir dırenç ıle Karşılaşırsınız. Direnci kıracak kadar siyasal gücUnüz varsa, hızın sınınnı da bellî edersiniz. Bu kadar basit bir şen kanştırmak için insamn iktisatçı olması gerekiyor. Kalkmmanın politık olmasının anlanıı çok öasiı. Eğeı n nırı aşarsanız, ihtilâl olur. Sınırın ne oldugunu ıse kitaplar yazmaz. Bu politıkacılann işi. Politikanın sanat yanı da burada. Türkiye'de bu sının çizme işini büyük ölçüfle Halk Partis: üstlendi. Tek partı döneminde partinin bir kaiıadı. sonra da bütünü böyle göründü. Halk Partisi, düzenin emniyet süpabı olma görevini üzerine aldı. Bu nedenle de bu yandan düzenin partisi olma ithamlanyle karşılaşırken, diğer yandan da ekonominin egemen tepelerinin husumetinı çektı Böyle bir durumun ortaya çıkrnası Halk Partisi için sanssızlık, egemen tepeler için de bir poHtik geri zekâ işareti. Sınır tanımadan zengin olmak isteyenlerin Karşısına sınır koyabilmek için kaybedenlerden yana görünmek zorunlu. Yoksa etkili bir sınır çizilemez. Kaybeden işçilere gıdip de, «Bugün az olduğunuz için eziliyorsunuz, ezildikçe çogalırsınız. Biraz disinizi sıkın» diyerek güçlti bir baraj kurulmaz. Ya da esnafa gidip, «Tarih sizi idama mahkum etti, ne yapalım kadennize küsün» demekle de iş olmaz. Bunun ılerıcilikle bir ilgisi yok. llericılik adına Halk Partisinden sefalete methiye düzmesini ıstemeye de kimsenin hakkı yok. Halk Partisinden bunu isteyenler yok mu? Var. Bunlar söyleye söyleye söylediklerinin dogruluğuna ınanıı oıdu. Toplumsal gelişmenin ekonomik cazibesine tutuldular. İşin sadece ekonomik yanına bakanlara «ekonomist» derleı £konon?ıstlerin kaderi azınlıkta kalmak. Böylelerini uyarm&k zorunlu. Bir de Manc'tan yanlış sonuçlar çıkartıp. bu yanlıslıklar tekrarlanmayınca kızgııüık işaretleri ortaya çıJctı İnsanın Kendisine kızacak yerde, baskasına kızması gerçekten talih.«ızlik. Halk Partisinin, marksizrnle uzak yakın bir bagı yok. Bunu açıkça söyiüyorlar. Halk Partisi, sosyal demokrat olma efcıliminde. Batı'dakiler marksist olduklanna inamrlar, Halk P a r . tisi, böyle bir inançta değil. Sosyal demokrat olma. Halk Partisine yenl ufuklar açar. Endüstrileşme hızını artırarak siyasal sının çizme imkânını verir. TUrkiye'de endüstrileşmenin temel sorunu, ham madderan, demirin, çeliğin pahalı olması. Bunu indirmeye gücü yetmeyen sanayiciler, ücretleri düşürmeye çalışıyor Ama bu bir çıkmaz yol. Düsük ücretler geri teknoloji ile yan yana gider. Amerika'da ücretler İngütere'den yüksek olouğu ve Sovyetler Birliği'nde çarhk düzeyinl aştığı için heı iKisı de en ilen tekcoloji kuüanarak endüstrileşti. Bütün somrt burada. Özel sanayiciler, çeliğin suyunu alarnaöıkJarı "ıçin Işgücünü sulandınnaya çatışıyor. Ücretleri artırmaya çalışmak onları, çeliği yumuşatmaya zorlayacak. Çıkar yol da bu. Halk Partisi, seçme durumunda. Hangi metaya su verilecek? çeliğe mi, yoksa işgücüne mi? Japonya askeri harekâ' tcomutanı tarafından Cahar eyaletindeki Çin Hükümetine bir ültimatom verilmiş ve bütün dilnyanın dikkat nazan bu ültımatomun üstünde toplanmıstir. Japon kumandanlığtnın G'iney MoğoUstan'daki Çin Hükümetine verdigi ültimatomdakl roaddeler söyle özetlenebllir: 1 Çin Setfdi boyunda Llninzo civarında Çin askert kuvvetleri, işgal etmekte olduklan böigeleri derhal terk edecek. 2 Çin birlikleri, askerden tecrit edilen bu bölgeye gönderilecekler. ım + + 4.3 03 0.4 9.4 8.9 1969 1970 + 43.1 * 21.8 + Ö2.1 + 19.5 0.1 + ı.ı t 9.4 + 2.5 + 4.8 + 18.4 + 8.1 + 9.5 + 13.7 + 9.6 + 12 + 51.6 + 6.7 •971 + 9.5 + 8.7 * 23.H + lb.Ü 4 12.1 1972 0.6 + 11.9 + 33.5 + 30.8 + 10.7 + 18.5 + 5.3 + 15.9 BAKANLAR Kurulunda dün yeni bütçe müzskerelerine devam olunmuştur Alınan bir karara göre memurlardan emelrli aidatı kesilmeyecektir I DÜN Balkan Döktorlar Birliginln Türkive Mifli Komitesı kurulmug ve Baskanlıgına Dr Akil Muhtar Bey seçilmiştir. AYDINT)A bir tocir Kongresi toplanmıştır. Kongrede incir mıntakalannda bu içle uğraşanların bir araye gelerek bir teşkllat vücude getirmeleri lüzumu kararlaştınlmıştır. Tablo II DEVALÜASYON ÖNCESt VE SONRASI AYLARDA DIŞ TÎCRET (MOyon dolar) tHRACAT Devalüasyon sonrası 223,0 205,0 9.1 424,9 474^ + 11,7 DIS TtCARET AÇIGI Devalüasyon sonrası 38.2 2.5 93.5 125,b 128,3 + 24 yılın geriye BULMACA 23456789 Devaiiiasyon onccsı 17.8 70^ + 294.4 221.8 337,9 + 52,9 sonrası aylar TUKARIDAN ASAGIYA: 1 tçine alma. ihtiva etme, iç hacim, kabiliyet, bilgi için yeterli anlama kuvveri (yabancı dilden). 2 Yakmak için kesilmiş a^aç veya anlayışı kabiliyeti aeır (argoda) Yolculuk esnasında (firlenmek için rim mak. 3 Atalar. torunlar zincirindek) halka dol. sov. sülâle, kuşak • Maaşta kesintiden sonra kalan miktar veya çizgileri belirli görunrn. 4 Kimvada kalayın simgesi • Çok cüzel koku • Bir nota. 5 Bir şeyi benzerlnden ayırdetmeye yarayan özellik. 6 tnsanm Gzerinde dogup büyüdüSü yer. bir mllletin üzerinde baS'msız ve esemen vasadıgl toprak. memîeket Bir vazı. sekll ve isaretln anlatmak istediSi sey. 7 Çinhindi'nde bir ülke. 8 Sabahın Uk aydınlanma vakt! • Bestell yüksek sahne eseri 9 Hükümler. yargılar (eski dil) • Oy. Ç ft Z Ü M Ü : SOLDAN S A ö A : 1 Sayıklama 2 edaS, Oruç. 3 ğaB. Akaba. 4. fnanca. aP. 5 Râna. vaH. 6 ÎR, Ti. 7 Et. kA Tip. 8 Kalori. Mo. 9 Kazı Bar. TUKARIDAN ASAĞIYA: 1 Segirmek. 2 Adana, Tak. 3 Yabanl. La. 4 Is, Narkoz.'ft s». ae,Aru 8 , • Lo• kavt. 7 ^ Ara, Ait. 8 .Mııfeah, lma. 9 açaP. Spor. tTHALAT Devalnssyon Devalüasyon Devalüasyon önctsi •onraa öncesi 1957 221,7 261,2 203^ 1958 215^ 207,5 145,7 •/» Fark 2,6 20.6 283 1969 489,5 1970 631,3 •o Fark + 29,0 / 5504 002,8 + 9,5 387,7 293,4 + 9.6 Not: Devalüasyon öncesi aylar, yılm Agustosa kadar olan aylarmı; kalan aylanyle bir sonraki yılın Ocak ayıru kapsamaktadır. hemen önce bızlanmasi ve sonra birdenbire kesilmesi bunun bir işaretidir. Devalüasyonun getirdigi fiyat artışlan, tahvil yoluyle borçlananlann borçlannı önemli ölçüde eritmiştir. Yine devalüasyondan önceki aylarda ithalâtın hızlı bir şekilde artması da devalüasyonun yaklaştığmın bir işareti olmuştur. De valüasyondan sonra artacak fiyatlarla, daha önceki ithal malını satma olanagı hazırlanmıştır. 1973 devalüasyonu ise, yeni ve büyük bir devalüasyon için baskı yapan s^nayicilerin verilen bir taviz niteliğindedir. Sanayicilerin bir kısmı dolar devalüasyonuyle birlikte yapılacak yüzde 10'luk bir devalüasyon yerine yaz aylannda yüzde 30 oranında bir devalüasyonu tercih etmişlerdir. Maliye Bakanlıgı da dolar devalüasyomı karşısında Türk lirasının degerinl revalüe etmeyi planlarken, artan baskılar karşısında ve muhtemelen daha büyük bir devalüasyonu önlemek için yüzde 10 devalüasyon fikrine dönmüştür. ORTAKPAZAR'LA REKABET İÇİN DÖVİZ KURU NE OLMAL1DIR? Bogaziçı Üniversitesi öğretim Üyelerinden Dr. Ahmet Aker larafından, Türkiyede Uretılen çe şitli sanayi Urünlerinin Ortakpazar Ulkelerindeki benzerleriyle rekabet edebilmesi için doların Türk Lirası karşıhğmın ne olması gerektiği hesaplannuştır. Her mal İçin ayn ayn yapılan hesaplamalara göre bazı mal gruplarında Türk parasımn a * ğeri ne kadar düşürülürse düşürülsün rekabet gücü saglanamemaktadır. .: r Hesapiamalarda 1970 yıltfla ait fiyatlar kullamlmıştır. Türk va Ortakpazar fiyatlan karşılaştınlırken fiyatlar içindeki her türlü vergi yükü ayıklanmıştır. BUtün fiyatlar, maliyet kalemJeri arasındaki vergiler çıkarıldiKtan sonra birbiriyle mukayese edilmiştir Bir malın iki ülkedeki fiyatîannı eşitleyen döviz kuru «mal kuru» olarak tarif edilmiş tir. Bu tarife göre eger bir malm fiyatı Türkiyede 100 Ura ve Ortakpazar ülkelerinde 2 dolar ise söz konusu malın «mal kuru» 50 Ura olmaktadır | SOLDAN SAGA: 1 Sevk ve idare etmekle görevll şahıslann yüksek kademede çoğu uluslararası olan toplantısı yahut bir konu üzerinde görüşen şahıslann yaptığı toplantı Kımyada tantalın simgesi. 2 Arap Yanmadası güneyinde büyük blr liman veya bir ülke adı Osmanhların Romanya'ya veya halkına verdiğî isimdi 3 Hafif sis Yabancı paralanndan 4 Batı müziginde bir eserin canlı çalınacağını anlatan deyim. 5 Bir çalgı • tçi kof, boş, dışı kaplama olmayan. 6 TERSİ: Bir nota • Gümüş (eskl dü). 7 Bir balık • Değişmez bir karar ile kimi vakit iyilik ve daha zlyade fenalık hazırlamış bulondu2una inanılan metafizfk kuvvet. 8 Kimyadaki baslt varlıklar, unsur. bir işi vapacak güçteki ki?Hw • N*>t», 9 îsMfcba» <cslartnn'fc. DEMİR ASILLI BİR GRUP MALIN KİLO FİYATI, MAL KURU VE İTHAL ORANI Mal türü Kılo fiyatı (TL) Mal kuru Dolar = ..TL tthal oranı Yüzde 40.94 36.36 25.00 47.66 26.66 33.18 10.89 10.30 11.15 19.49 68.58 0.00 12.45 12.34 80.58 76.02 82Ü1 114J8 87.76 114.09 52.69 31.29 128.53 144.00 98.78 Ecevit: "Çağımızın insanı, yoksulluğu kader saymıyor,. CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, 1973 bütçesinin tümil tizerinde yaptığı konuşmada «çağımızın insanının artık yoksullvigu kader saymadığını» ve «Halkın alın terinden biriktirdiği servetlerle dünya nimetlerini kendi aralannda bölüşen sınırlı zümrelerin, halkı öbür dünya hayalleriyle avutma» olanaklannı kalmadığını söylemiştir. Ecevit, son üri yüda halkm büyük bir kesirr.inin yoksulluğunun arttığını belirtmiştir. Hızlı fiyat artışlannın gelir dağılımını daha da bozduğunu, 1973 yılında bu eğilimin devam edeceğini ileri sürmüştür. 1971 ve 1972 yıllarında gerçek ücretlerin düşmesine ilâveten Personel Kanunuyle memur maaşlarına yapılan zamların fiyat artışlan nedeniyle eridiğini açıklamıştır. ResmS istatistiklere göre 19T1 yılında fiyatlann yüzde 15,9; 1972 yılında yüzde 18,5 arttığını fakat gerçek artışlarm bu yuzdelerin üzerinde oldugunu söylemiştir. Buna gerekçe olarak da, fiyat endekslerinin güvenilir bir şekilde hasnrlanmadığını göstermiştir. CHP Genel Başkanı, fiyat artışlanna, halkın satın alma gücünün artışınm sebep olduğunu ileri süren görüşlere karşı çıkmıştır. Fiyat artışlannm asıl sebebinin, sanayi ürünlerine pazar yaratmak için her ne pahasma olursa olsun uygulanan «tüketimi kamçılamayı e•as alan politika» oldugunu söylemiştir. AP Hükümetleri zamanında izlenen bu politikanın şimdi de devam ettirildiğini, zaten AP Hükümetieri ile Melen Hükümeti arasında, ekonomik politika bakımından, hiç bir fark bulunmadığını sözlerine eklemiştir. Bülent Ecevit. kalkınma 1 çin herşeyin mübah olmadJğını, partisinin halkın sefaletini artırma sonucunu doğuracak bir kalkmmanın karşısında olduğunu açıklamıştır. «tnsanlar yalnız milll hasıla İle yaşayamazlar» diyen CHİ1 Genel Başkanı. «Kalkmdıkça susuz kalındıktan. ışıksız kalındıktan, enerjisiz Kalmdıktan, aç kalmdıktan. Bğrenimsiz kalmdıktan, dumana bogulduktan sonra kal kınma neye yarar?» dlye sormustur. Ecevit. kalkınma ve »anayileşme hareketıni. «însanm doğaya bir ölçüde karşı çıkışı, onu degişUnne ugrası» olarak tammlanrıştır. Bu tanımdan sonra «bireylerin keyfi ardından veya büyük özel gjrişimin kazanç hırsı ardından sürüklenerek doğayla basa çıkalamayacağına» lşaret etmiştir. Böyle bir hırsın eninde sonunda büyük özel girişimleri de fel&kete sürükleyecegini söyleyerek bun lara şu hikayeyi hatırlatrmştır: «Servete doyamayan bir adam, her tuttugunun altın olması t çin dua etmiş: duası kabul edilmi?, fakat yiyeceği, içecegi, giyeceğj bile altın olunca, adam, yaşabilme olanağını yitirmiş...» CHP Genel Baskanı sosyal adaleti sağlayamayan bir kalkınmaya her şeyden önce, demokrasiyle ba»daşmayacagı İçin karşı çıkmaktadır. Bu konuda şöyle demektedir: «Sosyal adaletsiz kalkınmayı, o da bir noktaya kadar yürütebilroe olanagi, plan görüşmelerl sırasında da belirttigimiz gibi. ancak bir dikta rejiminde bulunabilir; fakat o da. eninde sonunda, patlamalar dofurur.» Aynca, sosyal adaletsiz kalkınma. giderek kalkınma potan siyelini ortadan kaldıracağı için de reddedilmektedir. Ecevit, bu ikincd itirazını şöyle özetlemiştin «Fakat büyük çıkar çevrelerinin ve onlar doğrul tusunda düşünüp davrananlann henüz görüp kavrayamadıklan bir gerçek vardır... Bu ortamda Türkiye'deki ekonomik VP sosyal düzenin çarkı halkı daha çok ve daha uzun süre yoksulluga ve voksunluğa mah kum edecek biçimde işlemektedir, ve düzenin çarkı böyle işledikçe, büyük sermaye birikiminin kaynağı da kurumaktadır.» CHP Genel Başkanı. 1973 bütçesinin bu çarkı devam ettireceğini söylemis ve tarmın oy vereceklerini açıklamıştır. Ecevlt, konuşmasım «Ak oylanmızı, Türkiye'nin ak şünlerine saklıyoruz» diyerek bitirmiştir. RADYO İSTANBUC 19.00 19.30 19.55 20.00 20.15 20.30 20.45 21.00 21.15 21.55 22.00 22.45 23.00 23.30 24.00 00.55 01.00 Haberler Yurttan sesler Bir varmış bir yokmus Orhan Sener'den ş a r k ü a r 1923'ten 1973'e sanat Can Etili'den t ü r k ü l e r Yayh Çalgılar Topluluğu Haberler Yuvarlak masa Hafif müzik Reklâra p r o g r a m l a n Haberler Cax dünyasından Beraber ve solo şarkılar Gece ve müzik Haberler Program ve kapanış I) BRÜLORLER 104.61 42.28 Küçük 100.00 33.60 Orîa 95.55 23.26 Büyük I I > EV ARAÇLARI Elektrik süpürgesi 20.60 30.46 Çamaşır makinesi (A) 30.00 40.48 Çamaşır makinesi (B) 43.00 53.11 I I I ) KÜÇÜK MOTORLAR VE POMPALAR Elektrik motoru 22 k«/ 15.30 12^4 Elektrik motoru 25 kuı 21.33 11.59 Dikiş makinesi (A) 26.66 14.50 11.40 29.33 Dizel motor Dizel kompresör 28 58 1324 Aspiratör motoru 4(5.25 15.22 Dikiş makinesi (B) 54.15 16.44 16.75 Su pompası (motorlu ) 83.33 IV) OTOMOTtF Kamyon (orta boy) 21.86 61.71 Kamyon (7 ton) 23.40 42.6 Minibüs 25.00 87.78 26.40 Eksi Kamyon (damperü) Pickup 28.30 294.44 Van 3150 Eksi 33.50 684.11 Oto 56.89 Otobüs (büyük) 13J1 V) ELEKTRİKLİ ÎNCE ÎŞ MAKÎNELERt Mukayyit kasa 200.00 Eksi Yazı makinesi 233.23 Eksi Hesap makinesi 639.80 287.50 Çalışma Bakanhğı, îşçi ve İşvereıı kuruluşları hakkında MİT'e rapor veriyor Çalışma Bakanlığının çalışmaları hakkında bilgi vermek üzere hazırlanan bir «brifing notu>nda Çalışma Bakanlığının, <işçi ve işveren mesleki kuruluşları ve bunlann ideolojik tutum ve davranışları ve hükümetle olan iliş kileri» konusunda devamh olarak Milll Istihbarat Teşkilâh'na rapor verdiği belirtilmektedir. Çalışma Bakanhğmca sosyal alanda yapılacak stratejik istihbarat hizmetleri ile ilgili bilgiler, Bakanlık merkez örgütlerinden Araştırma Kurulu Başkanlığı, Ça Iışma. tşçi Sağlığı ve Yurtdışı Îşçi Sorunları Genel Müdürlükle riyle bağlı kurumlardan îş ve Îşçi Bulma, Sosyal Sigortalar ve BağKur Genel Müdürlükleri tarafından derlenmektedir. Bu şekilde, Bakanlığm gerek merkez ve bağlı kuruluşlan ve gerekse yurtiçi ve yurtdışı kuruluşlarınca derlenen bügilere Stra tejik tstihbarat Ünite Başkanbğında toplanmakta ve bursdan da Millî Istihbarat Teşkilâb Müs teşarlığıns aktanlmaktadır. Filipinlerde iş çevreleri yönetimden memnun Geçen yüda flyatlann büyük bir hızla artması ve kalkınma hızının yüzde 4'e düşmesine rağ men Filipinler'de i» adamları Devlet Başkanı Marcos'un yönetimi ele almasından ve süresiz olarak sıkıyönetim ilân etmesinden memnun görünmektedirler. 1973 için yüzde 6'lık kalkınma hızının hedef almması ve yabancı sermaye yatınmlanyla UgUi bütün engellerin kaldınlması memmmiyetin en önemli sebeplerden biri olarak gösterümektedir. Mareos, doğrudan doğruya yö. netimi ele alıp sıkıyönetimi ilân etükten sonra Filipinler'de yaygın olan yabancı sermaye düşmanlığı da ortadan kalktl. Daha önce Meclis taraiından hazırlanan Anayasa yerine 10 kişilik bir heyetin ortaya koyduğu yeni Anayasa, yabancılarm toprak alıp Filipinler'de tarımcılık yapması konusundaki snurlamalan da kal dırdı. Bununla da kalmayarak Yüksek Mahkeme'nln bir Amerikahnın davası dolayısiyle vermiş olduğu Amerikalıların tanm top rağı edinemiyecekleri konusundaki kararı da tersine cevirdi. Mareos, 'yabancı sermaye îsteriz> diye demeçler verirken Filipin sahillerinde petrol arama im kânlarım yabancılara açan bir ka rarnameyi yürürlüğe koydu. Ban kacılar böylece Filipinler'in Endonezya'ya tam bir rakip haline geldiğini söylemektedirler. Mareos, bütün aydınlan ve mu haliflerini hapse gönderdi. Bu arada, Fîlipinler'e öteden beri hâ kîm olan büyük ailelerin reisleri de hapsedildüerse de son zamanlarda tekrar çıkmava başladılar Birçok gazete ve hartâ radyo ve televizyon istasyonlan kapatıldı. Bütün bu gelişmeler karçısında yerli tşadamlan memnun ve yatınm yapmak lçm arzuiu g8rünmektedirler. Fakat yannmcj ALTIN Cumhuriyet R»sat Hamti Aziz Napolvon 24 ayar î«0 4S0 275 2«0 22539.50 2«5455 280 265. 230 4000 05^5 Açılıs ve program 06.00 Haberler 07.00 Köye haberler 07.05 Sabah müziği 07.30 Haberler 07.45 Türküler, oyun havalan 08.00 Çevremizde bugün 08.10 Ürüü yorumculardan Böyle bir malın, Ortakpazar , 08.30 Solo şarkılar Ülkelerinde üretilen rakiplertj'le 09.00 M. Yalçın'dan türltüler rekabet edebilmesi için sadece 09.15 Hayatın içinden bu malda geçerli olmak üzere 09.30 Hafif melodiler bir dolann fiyatının 50 üra ol09.45 tncı Çayırlı'dan. şarküaı ması gerekmektedir. Dolar kar10.00 Haberler şıhğında 50 Ura değil de 49 lira 10.05 Arkası yarın bile verilse, söz konusu mal 10.25 T. Uygun'dan şarkılar için Ortakpazar ülkelerinden btr 10.40 Okul radyosu alıcı çıkmayacaktır. Aynı za11.40 Türküler geçidi manda gumrük ve kota sınırla12.00 Haberler malan kalktığı zaman dolann 12.05 Reklâmlar mal kuru 50 Ura degil de 48 li12.10 Şarkılar ra olsa, Türk alıcılan da Or12.30 Hafif Müzlk Orkestrası takpazar malını tercih edecek» 12.45 tir. 13.00 A. Şensesten türltüler 13.15 Haberler Fiyat farklılıklan, maUyct 14.00 Saz eserleri farklüıklanna dayanmaktadır. Aylâ Gürses'ten ş a r k ü a r Maliyet farkhhğı ise bir14.15 14.30 Ü. Aksu Orkestrası yandan işgücü verimliliğine, 14.45 S. Erorhan'dan türküler diğer yandan da Kullanılan tek> 15.00 Fehmi Ege Orkestrası nolojiye göre değişmektedır. Bu 15.05 Haberler değişme, ülkeden ülkeye oldu15.20 G. Sevim Bilgyı'den t ü r . ğu kadar bir maldan diğerine 15.45 Ülkelerden müzik geçüdiği zaman da Rendisinl 16.00 Sevinç Tolunay'dan şar. gösterraektedir. Bu nedenle çe» 16.30 Sahne müziği şitli mallann «mal kuru» birbi17.00 T ü r k halk müziği rinden farklı olmaktadır. 17.05 Haberler Maliyet yapısınm karşılastırv • 17.20 Günden güne labilmesi için mallann birbırtne 17.50 Karma faslı benzemesi gerekmektedir. Dr. Reklâm p r o g r a m l a n Ahmet Aker, çeşitli mallann fiyat yapısmı birbiriyle karşılastınrken ham madde olarak demir kullanan sanayi ürünleri05.55 Açılış ve program ni ayn bir tablo olarak venniş06.00 Haberler tir. Brülörden otomobil ve yazı 07.00 Köye naberler makinesıne kadar çeşitli sanayi 07.05 Sabah türkülert ürünlerini içine alan bu grup07.30 Haberler taki mallann fiyatlan kilo ba07.45 Sabah müzlgl şına fiyat olarak hesaplanmış08.00 Ankara'da bugün tır. Bu, bir kilo demirin çsşltJl 08.10 Sabah sarfcılan Uretim kollannda ve çeşitli tek• 08.40 ÇeşiUI müzik nolojik düzeylerde işlendikten 09.00 Hayatın İçinden sonra kaça satıldığmı gösterme09.15 Şarkılar si bakımından aynca önem'1 ol09.40 Arkası vann maktadır. Ham madde olarak 10.00 Haberler kullanılan bir kilo demlr. elek10.10 G. Süer'den şarkılar trik süpürgesi olarak kilosu ^1 10.30 Okul radyosu liradan saiüırken, yazı makoıe11.30 Konser saaü (Devamı 7. ssvraria) 12.00 Haberler 12.10 Y. Alpdoğan'daı. türkUler 12.30 Şarkılar 13.00 Haberler 13.15 Hafö müzik 13.30 Reklâm programlan lar simdilik, «bekle ve gSr« poHti 14.00 Oğle konseri kası izlemektedirler. Yatınm yap 14.15 r. Şener'deT) şarkılar 14.30 Gençler İçin madan önce Marcos'un yenl yöne 15.00 HaberleT timinin devamh olup olmayacajı 15.05 Okul radyosu nı görmek istemektedlrler. 16.05 Küçük konser Yeni Anayasa, hazrrlanmıs •• 16.20 M. ngurlu'dan sarkılar 16.35 Çeşitli müzik halk oyuna sunulması kararlaştı 16.45 r. Engin'den türküler nlmış esk) taslağa tercih edil17.00 Haberler mektedir. Yeni Anayasada da ba17.05 zı milliyetçi sloganlar olmasın» 17.35 Günden güne rağmen, bunun eski tastaga gSre 17.50 Reklâm programlan 19.00 çok ılnnlı olduğu konusunda yeı Haberler 19.30 li ve yabancı işadamlan lttifak Sarkılar 19.55 Bir varmış halindeler. ÎSTANBUL ÎL 16.55 17.00 17.05 17.30 18.00 18.15 18.30 19.00 19.30 20.15 21.00 21.30 22.00 22.10 23.00 •24.00 00.55 01.00 Açılış ve DTOgrarn Haberler Dîskoteğimizden Küçük konser Hafif müzik Yabancı dü dersl (Fransızca) Senfonik müzıs King Curtis ve arkadaşlan çahyor Dünden busünden Akşam konseri Operalardarj aryaiat Çeşitli müzik Haberler Türk yorurnculan Barok müzals Gece için müzık Haberler Program ve kapanış. ANKARA 20.00 20.10 20.30 20.45 21.00 21.15 22.00 22.30 22.45 23.00 23^0 24.00 00.30 00.55 01.00 Din ve Ahlâk Türküler geçıdl Sanat olaylan Bir topluluk Haberleı Yuvarlak masa TBMM saaü Türküler Haberler Barokdan Bartoka Yenl plaklar Küçük konser Hafif müzik Haberler Program ve fcapanıs D O Ç E NT Dr. Fevzi' AKSOY Yeni Elektroansetaloerafî laboratuannı ve muayenehanesini Nisantaşı. Rumeli Cad. Baytar Ahmet Sok Ha marat Ant. Kat: 2. Daire S'e naklettigini dostlanna ve hastalannB ^nrtirir Tel: 40 49 00 fReklâmcılık: 427 1118) • •• • M l l l l f f l f f ' ' / •«• ors rABtHi Orhan TÜZÜN !»at 13.3/1 I4.JD Samatv» CaO No «K> TEL. n n a •UHIIHIHnua