Catalog

TÜRK KURTULUŞ SAVAŞI Yazan^Emekli General FAHRİ BELEN Basbakanhk Kultur Müsteşarhgınca Cumhuriyetin 50. yıltfonümu dolayısiVle yayımlanan bu eser 560 sayfa olarak Bakanhğımız yayınevlerinde 5, lira fıyatla satısa arzedilmıstır DEVLET KÎTAPLARI MÜDtRLlGC Snltanahmet • Istanbul Satıs Tel. 22 38 «3 umhuri Kurucusn: FÜNTJS NADİ ' Avrupada aon ayların an çok ı gürUltü (coparan romanı PIEJ^RE REY (LE GREC) Çeviren : Svmih Tuğrul 468 Sayfa 25 Lira SANDER YAYINLARIİstanbul 50. yıl, sayı: 17720 Telgraf v e m e k t u p a d r e s l : C u m h u r i y e t I s t ı n b ı ı l P o t t s K u t u s u : I s t a n b u l N o : 246 Telefonlar: 22 42 9ü 224296 22 42 97 22 ' 4 2 98 234399 30 Kasım 1973 Cuma Genel Dağıtım : ARKIN DAĞITIM Korutürk, Demirel ve Erbakan'la görüştü ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Hükümetin kurulması konusundaki temaslarma devam eden Cum hurba?kanı Fahri Korutürk, dün de MSP Genel Başkanı Necmettin Erbakan ve AP Genel Başkanı Süleyman Demireli ayn ayrı kabul etmiştir. Birbuçuk saat suren gorüşmeden sonra Erbakan, Hükümet so rununun önümüzdeki günlerde ç5 zuleceğine olan umutlarını belırtiıken, «Anahtarı kullanacak mı sınız?. şeklındeki bir' soruya karşılık, Inşallah, hayırlı istıka mette kullanacağız> demiştir. MSP Genel Başkanj Cumhurbaş kanlığı köşküne beraberinde Genel Sekreter Oğuzhan Asıltürk ve Grup Baskanvekili Hasan Aksay olduğu halde giüniştir. Saat 11.30da başlayan görüşme 13.05*6 kadar sürmüştür. MSP heyetı köşkün nizamiyesme geldiğınde, Erbakan gazetecilerle konuşmak ıçın Aksay i'.e birlıkte arabadan inmış, Oğuzhan Asılturk ıse, yenıden koşke dönraüştür. Görüşme :Ie ilgili açıklamasını yapan Erbakan bıraz sonra donen Asıltürk'ün (Devamı Sa. 7, Sü. 2 de) Siy asî o y unlar hükümet kurulmasını önledi BAYRAMPAŞA'DA YAĞMUR ALTINDA ECEVİTİ DÎNLEYENLER.. CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, partısinın mahalli seçım lerle tigıh kampanyasını dün Bayrampaşa'da duzenlenen açık hava toplantısında açmıj ve «9 Ecevit, kampanyayı açtı: İşveren ve işçiler Almanya'nın kararı ile ortaya çıkan durumu eleştirdiler CUMHURÎYET HABER MERKEZİ Türkiye tşveren Sendikaları Konfederasyonu Genel Başkanı Halıl Kaya. Federal Almanya Hü kümrtinin AET topluluğu , üyeleri dışındaki ülkelerden isçi kabtılünü durdurması karan üzerine verdiği dcmeçte, .Federal Al manya Hükürnctinın aldığ' kara Tin üllocm.zde yaratiıBı durum, ül kemizin sana>ileşmesinin, hızla istihdam alanı yaratacak yeni ya tırımla:a girmesi zorvnluğunu bir kere daha ve açıkça ortaya koyrnuştur» demiştir. Kaya. 2 milyon açık işsizin bulunduğu Türkiye'de bu rakamın her geçen gün arttığmı. yurt dışındaki işçılcnmizin de dönmesiy le bu rskamın daha ds artacağını kaydettiği demecinde, «Hal böyle iken, yatırımlann hızlandırıl ması için cıddl herhangi bir teşebbns gorulmemekledir> ş3klinde konuşmuştur. Kaya. îîçüerimi lin donmefivle meyHana gelec^k . (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) Buna da Ne Oluyor? v asında yer ılın iskenct • J iddislan üzerine Hükü» ntet harekete geçmiştir. Başbakan Naim Taln yayımladıgı bir genelgeyle ilgili makamlann dikkatini çekmiş, gereginin vapılarak kendisine bilgi verilmeıini istemiştir. Normaldir Başbakanm tuttuğu vot. fddialar elbette incelenecek, varsa saçlalar ortaya çıkanlacaktır. tddialann asıteızlıfı anlasılırsa, adı sanı bilinen iddia sahipleri de iftiracı olarak hesap vermek durumuna düşeceklerdir. An» demokrasinin bn pek ba•it knrsbnı Demokratik Parti' nin Genel Sekreteri Faruk Siikan nedense yadırgar görünmektedir. Onceld gfin açıkiadıfı yazılı demecinde iddialar Hnkl devletin ve ordunun serefini hedef tutnyormuş gibi bir dil kullanmakta ve iddia sahipleriyle banlara aracıhk eden basına karşı şiddetli tedbiıler alınmasım önermektedir. Ne demektir bn? Biz gerçi Sukan'ı biliriz. Adalet Partisi eski tçisleri Bakanı olan şimdiki Demokratik Parti Genel Sekreterinln demokrasiden hiç hoşlanmadığı parlamenter deneyler •onnnda ispatlanmıştır. O, yaptıklannın hesabını yasal knrulnşlar önünde açık alınla vermektense «Mabkemei Kübra*ya ertelemeyi Millet Meclisi kürtttsfinden söylemiş, tutanaklara geçirmiştir. Bnndan ötürü •lacak ki, tçisleri Bakanlığı sırasında Sükan'ın bnyrağu ile Tapıldıtı rivayet edilen yasa dışı işlemlerin hesabı Tannya emanet edilraiş, belki de zaman afimına nframıstır. O halde ne demeye şimdi kalkıyor da, tümü kişisel nitelik taftiyan işkence iddialarını devletin ve ordnnnn şerefine karşı girişilmiş yıkıcı saldınlar olarak damgalayabiliyor? Demokrasi açıhlık ve yasal efitlik rejimidir. Tasalar önünde herkesin esit sayıldıgı demokrasilerde Devlet Başkanı da, Genelknrmay Başkanı da, işlediği varsayılan snçlardan ötürti bütün ynrttaşlar gibi hesap vermeye çağnlabilir. 2? Mayıs'ta hizde böyle olmnştnr. Bngiin de ABD'nde Başkanuı mahkerae önüne çıkarılmasını amaçlayan yoğun bir kampanya siirüp gitmektedir. Bn yfizden ne bizde, ne de Amerika'da kimse çıkıp da devletin çerefi saldırıya nğradı diye ortaya atıldı mı? Sıkıvönetim döneminde iskence gördükleri iddiasıyle dilekçe veren gençleri ve haber olarak bn iddiaları kamnoynna iletcn basını «Mahkemei Kübrac» Snkan simdi ne hakla snçlayabilmektedir? Vaktiyle Devlet Başkanından, Genelknrmay Baş kanından milletvekillerine dek koskoca bir kadro tntuklanırkea bn adam nerelerdeydi? O zaman niçin ağnnı açıp iki lâf etraedi? Gerçek sn kl, ıne işlenen yerde devletin şerefi ancak snçlulann ortaya çıkanlması ile kornnur. tster ordodan olsan, ister Ernnivetten. sanıklara işkenee yapanlar çıktı ise hnnuıı he»abı mntlaka çörülmrlidir Devletin de. ordunun da şerefi ve haysiycti bunu gerektirir. Suç aralıkta da halk, bte »ara diye1 cektir» demiştir Yağmur ve soğuğa ragmen bin lerce kışı erken saatlerden nibaren Bayrampaşaya akın etmış ve toplantının yapılacagı Tuna meydamm doldurmuştur. Halk, Ecevıt'ın konuşacağı saat 12'ye kadar once «Hayat Bayrarn Ölsa» şarkısını soylemış ve daha sonra da milli oyunlar oynarnış tır. Bu arada «Başbakan Ecev:t», «Halkçı Ecevit» şekhnde gostenlerde bulunulmuş ve AP nın tutumu kınanmıştır. Ecevit, gelır gelmez hemen konuşmasına başlamıştır. Bir saat süren konuşmayı halk zaman 7aman sağanak halınde ve sulu ka r şeklindeki yagmur altında, şemsıyelerini açarak dinlemiştir. CHP Genel Başkanı Ecevit, »ö j züne «GücÛmUıe güç katın, bütün engelleri asahm» diyerek ba? lamış ve «Miltet* verdiklerf s8zü yerine getırmeyen» AP ile hiç bir anlaşmaya. glrmiyeceklerini kesinlıkle bir kez daha açıklamı?tır. Ecevit konuşmasırun son bölümünde, yağmurdan sınlsıklam olan halk topluluğunu göstenniş ve «CHP nin oyunu anlamayanla I (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) ' 85 mılyar lira olarak bağlanan 1974 yıh bütçesi bu akşam Meclıs'e veriliyor ANKARA 1974 yılı bütçesi bu akşam Meclıs'e verüecektır. THA muhabirinin Maliye Bakanlıgı yetkililerinden a!dığı bilgıye göre" 1974 yılı bütçesi 1973 yılı bütçesinden 24 milyar lira fazlasnie 85 miljar lira olarak bağlan mıştır. A>rıca, yeni Bütçe Kanunu Tasarısı ile memur aylıklarımn hesaplanmasmda dıkkate alınan kat sayı da 7den 8"e çıkan'.mıştır. Açıklanacak Öte yandan, Maliye Bakanı Sadık Tekin Müftuoğlu 1974 yıh butçe^inm esaslan ile tasan hakkında açıklamplar yapmak üzere bir basın toplantısı düzenleyecektır. Bakan basın toplantısmda, bütçe ile birlikte ahnacak ekonomık tedbirler. yatırım ve cari harcamalar, iç ve dış borçlar, istikrazlar ve gelır tahmmleri hakkında açıklamalarda bulunacaktır. Bakan aynca, gelır artıncı tedbırlerle ılgılı açıkla ma yaparken, vergi sisteminde uygulanacak ıslahat tedbırlen hakkında da bilgi verecektir. Maliye Bakanlığı yetkililerinden alınan bılgiye göre. yenı vergiler getirümeyecek, mevcut sistemin etkih bir şekilde işlemesi sağlanacak, ancak sadece ijletme vergisinin~ uvg\ılama alanı ve kapsamı genlşletılecektir. Aynca, Personel Kanunundaki memur kat sayısının uygulanma siyle bütçeye yüklenecek maJi külfetin de 10 milyar lira cıvarında olacağı hesaplanmıştır. Kat sayının 8'e çıkanlmasiyle memurlara 701000 lira arasında zam yapılmaktadır. (THA) Talu, Alman Büyükelçisi ile goruştu ANKAR*, (Cumhurijet BÜMPU) Başbakan Naım Talu, dün sabah Federal Almanya'nın Ankara Büyükelçisi Sonnenhot'u kabul ederek eUi dakika görüşmüstür. Alman Büyükelçisının ısteği jizerine yapılan gorüşmeden son ra Büyükelçi, Başbakanla yapı lan görüşmede Türk Alman ılişkilerinm gözden geçırıldığını ve tam bir mutabakat halınde olundugu karanna varıldıgını söylemıştir. Büyükelçi, çeşitli sorulan bugün basın toplantısı • yapacağını sdyleyerek cevapsız bırakmış, bu arada «Türk Alman ılışkilerı gayet ıyı bir mec radadır. Dolayısıyle kötümser TOrumlara mahal yoktur, Sayın Başbakanınızla ıkili ılişkiler hak kmda ayrıntıh bir görüşme yap ' tık ve her konuda tam bır mutabakat halinde olduğumuz kararına vardık. Ikili ilişkilerı geleneksel dostfuk bağlan içinde değerlendirmekte fayda vardır» demiştir. Alman BüyUkelçisinin Başbakanla yaptığı görüşmede, önceki gün Istanbul'da düzenledıği basın toplantısmda, «Siz petrolü saglaym bız de işçilerinizı ge ri göndermeyellm» şeklinde konuşan başkonsolosun da sözle ' rini dUzelttiğı de sanılmaktadlr. Ankara Barosu, işkence iddialarmın incelenmesini önerdi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Ankara Barosu Başkanlıgı dün bir bıldiri yayımlayarak basına yansıyan işkence ıddialarının üzerine eğilinmesı gerektiğine değınmiştir. Ankara Barosu Başkanlığmın buna ilışkin bıldirisı aynen söyledir: «Son günlerde sıkıybnetim koğuşturmalan sırasında sanıklara işkence yapıldıgı kamuoyunda ısrarla söylenmektedir. Basında zaman zaman kanıtlan bildirilip açıklanan işkence söylentilerınin öncelıkle araştırılarak sorumluları hakkında ivedi biçımde gereğinin yapılmadığı kuşkusu yaygınlaşmaktadır. Bir an önce yetkılilerin ^ bu olaylara eğilmelerini ve kamuoyu na açıklama yapmalarını Ankara Barosu olarak önemle bekliyoruz.» YUNANLI MİLYARDERLER ARASINÜAKt KAVGA YENI CUNTAYA DA YANSIDI BÜYÜK GÖZALTI H«piste bulunan vazar CeHn AHan'ın eozlerl yokolma tehlıkcst iclnde... BASIN Japonya'da dev bir mağazada çıkan yangında 88 kişi öldü, 100'e yakın yaralı var TOKYO Japonya'nın guneyindeki Kumamato şehrinde, 7 ka'Jı bir «süpermarket» de dün « bah çıkan korkunç bir yangın a rasında en az 88 kişi ölmüştür. Yaralı sayısının 100'e yaklaştığı haber verilmektedir. Mehmet BARLAS Bildiriyor ATİNA Yeni cunta tarafından Androtsopulos'a kurdurulan hükümetin programı, Atina* da genel olarak olumsuz karşılan mıştır. Bu araâa halka şirin görünmek çabası şeklınde yorumlanan bazı kararlarm da, Yunan zengmleri arasındaki kavgarun sonucu olduğu anlaşılmaktadır. Yeni ctınta, ilk alınan kararlar dan bir tanesinde, Megara bölgesindeki rafineri inşaatının dıırmasını emretmişt.. Bu rafineri için Megara'da. köylülerden istim lâk edilen topraklann da, köylülere geri verileceği ve bu köylülere tazminat ödenecegi açıklanmıştır. alındığı sanılan bu kararın nedeni, Papadopulos'u destekleyen bir iş adamını baltalamak şeklinde ortaya çıkmıştır. Gerçekten de. Onasis ve Niarkos gibi armatör mılyarder ayanndaki süper zenginlerden Stratis Andreadıs, Megara rafinerisi projesınin durdurulmasından büyUk zarara uğramıştır. Ean":ası, gemi tezgfihlan ve tankerleri bulunan Andreadis, söz konusu rafinerinin ihalesini, büyük bir çekişme sonunda Niar kos'un elinden almıştı. Kendisine a:t deniz ıilosunda çalışaniar ara sında Papadopulos için mektup (Devamı Sa. 7, SS. 2 de) Balcıoğlu: "Cumhurbaşkanı'ııın affından Çetin Altan'ın yararlanacağını umuyoruz,, dair sayın Cumhurbaşkanı'na sunulan 17 Kasım 1973 tarüül istekler incelenmiştir. 1 Bir hükümlU hakkındald cezanm hafifletihnesi veya kaldırılması konusundakı Cumhurbaşkanı'na Türkiye Cumhuriyet Anayasası'nın 97'nci maddesi son cümlfisı ile tanınmış olan yetld, hükümlünün sürekli hastalıgı, sakatlığı veya bunama hali ile ka yıtlı olup, bu hallerin adlî tıp I meclisi kararıyle onanan bir hastane sağlık kurulu raporu ile bel \ gelendirilmesi gerekmektedir. Acîı geçen hakkında bu işlemin yerine getirilmesi Adalet Bakanlığı'ndan istenmiştir. 2 Eski milletvekilleri hakkında MiUet Meclisi iç tüzüğü'nün 14'ncü, maddesine göre bu'işlem tesısi ise Millet Meclisi Başkanlık Divanı'na ait bir görev olmakla, ısteğmiz, Millet Meclisi Başkanlığına intikâl ettirikniş bulunmaktadır. Durumu, sayın Cumhurbaşkan'nın emırlerins atfen bilgılerirıze sunarım.» Türkiye Gazetecikr Sendikası Başkanı Semıh Bal "îoğlu, yazar Çetin Altan'ın 27 K .sım tarihinde Çapa Göz Kliniği'nde bir ku i rul tarafından muayene edildigi1 ni ve buna ait raporun da Adlî Tıb'da bulunduğunu, bu konuda henuz resmi bir açıklama yapü(Devamı Sa. 7. So. 1 de) NADİR NADİ (Devamı Sa. 7, Sü. 6 da) Türkiye Gazeteciler Sendikası Genel Başkanı SemUl Balcıoğlu ATABEY dün Sendika Genel Merkezi'nde bir basın toplantısı yaparak," ya' BİR ŞANS zar Çetin. Altan'ın hukuki durumu hakkında bilgi vermiştır. DAHA Semih Balcıoğlu bu konuda Cumhurbaşkanlıgı Genel SekreİSTİYOR terliginden gönderilen yazıyı okumuştur. Yazı şoyledir: Istanbul Belediye Başkanı Dr. «Bir suçtan dolayı IstanbulFahri Atabey, dün bir basrn top ] lantısı düzenliyerek seçım beyan Sagmalcılar cezaevinde bulunan namesindeki esaslan açıklamış, eski mılletvekili ve yazar Çetin tekrar seçilebilmesi için Istan Altan'ın sağlık durumu dolayısı bullulardan kendisine bir şans ile derhal tahüyesi ve hakkında MUlet Meclisi ıç tüzüğünün 143' daha tammalarını istemiştir. Basm toplantısmda hizmele ye ncü maddesinin uygulanmasına nıden talıp olduğunu belirten Dr. Atabey, «Geçen seçimde bildikle rimı sermaye olarak ortaya koyI muştum. Bu seçimlerde ise kazandığmı tecrübeyi, şehircilik gorgümü sermaye olarakv ortaya koyuyor ve başladığim işleri tamamlamak için, Istanbulluların bana bir şans daha tanımalannı dilıyorum» demiştir. ' Dr. Atabey, Istanbul'un yuzyıllar boyunca gerçek şehircilik hız metmden yoksun ve modern se , hircilik anlayışından uzak kaldıErgun ğını, alt yapı tesisleri oîmayan, yaşamak için en basit ihtiyaçlaÇağatay'ın rı hesaplanmamış bir şehir olduğunu belirtmiş, «Bu şehre ne yazı dizisi yapılsa. denize düşen daralalar gıbi göze çarpmayacagını» söyBugün 4. sayfamızda lemiştır. Memnun etmek Durumdan hoşnut olmayan vs üniversite olaylan sırasında genç lerle birlikte gösterilere katılan Megara'lılan memnun etmek için OI.AYI ARIN ARDINDAKİ «Taiyo> mağazasındaki yangın, fiçüncü katta başlamıştır. Görgü ı tanıklarının ifadesine göre, alev lerin bir anda merdivenleri sarma st üzerine yüzlerce musteri ve ma ğaza personeli, panik içinde bina nın damına çıkmıştır. Bazı kadın lar, yanlanndaki ufak bebeklerini sırtlarına bağladıktan sonra a?ağı uzatılan iplerden kayarak selâme Karadeniz'den Marmsra'ya ham te ulaşmıslardır. Ancak dört ve petrol götürmekte olan Yunan beşinci katlarda kalan müşteriler bayraklı «European Rıver» tanarasında çok sayıda çan kaybı o) keri dün saat 14.10'da Vaniköy duğu sanümaktadır. Ölenlerin bü Çengelköy arasmdaki 2 yalıya yük bir kısmınm, dumanlardan bindırerek genış ölçüde hasar boğulduğu anlaşılmaktadır. Yan yaprruştır. Olayda can kaybı ol gınm nedeni henüz belli olmamıs mamıştır. tır. (ai.p.) (Devamı Sa. 7. Sü. 1 de) Petrol yüklü Yunan tankeri Boğaz'da 2 yalıyı • hasara uğrattı GERÇEK ATİNA NOTLARI Tedbiısizlik ve Başıboşluk gösterilebilir. Tabaneı ülkelere (alışmaya giden işçilerimizin gönderdiği dövizlerin birdenbire artması, olağanBstu hiikümetleri şasırtmıslı Çünkfi daha önceki hükümetler zamanmda döviz gıkıntısi çekiliyordn. Birdenbire çogalan işçi dövizlerini ne yapacaktık? Içerde enflasyonist baskılar yaratan bir belS mı sayacaktık? Daha öncesinden hazırlıklar yapılmıs olsaydı, b« dövizlerle bnyfik «anayi yatınmlanna (irisebilirdik. Oysa böyle bir hazırlıgımız yoktn. Bazı çevreler eldeki düvizleri ithalSta yöneltmevi SSütledlier. işçi dövizlerinin Türkiye'ye satladıjh fırsatın knllanıldıgını kimne iddia edemez. Şimdi tersine bir olayla karsı karşiyayız. Almanya, Ortakpazar dısinrlakt illkplprdfn ve b* arada dofal olarak Türkive'den işçi akımını kısıtlamaya vönelmistir. Almanya'nın kendisi için gerekli tedbirleri alması dofaldır. Biz ba olusnmu daha öncesinden göremediSimiz için bunalıma surükleniyoruz. Hem de nasılî Ankara, veni bükümeti knrmak eabalan içindedir. Bütçe* nin hazırlanması bile baslıbasına bir »ornn niteli&ine erismiştir. BStGn bnnlan ffire gBre, hSkümetin knmlnsnnda çeşitli politika ovvnlanyia olnmsnzln{a cebep olan rtyasî partilerimizin lidsrlerini bn bakımdan onavlamaya imkân yoktnr. Ekonomfde yapısal boznklnfnmnı yanında olavlan önceden kestirebilecek yetenekH vöneti•**• (Devamı Sa. 7, Sü. 5 de) Barut ve Petrol Yunanistan'ı yeniden kurtarıyorlar Yunan Hükümetinin önceki gün Başbakan Androtsopulos tarafından açıklanan programı, yeni cun tanın eskisinden farksız olduğunun açık ifadesiydi de.. «Ealka Dayanmak» anlayışının cuhtasal bir üslup içinde seslendirildiği bu programda. see^mlere ptmek için bir sCre tayin edilmediği açıklanıyordu. Başbakanın ağzında ses lenen yeni cun tanın görüsü, mev cut partilerin de beğenilmediii dogrulhı;undsyd] Cuntaya göre (Devamı Sa. 7, Sü. S de) lmanya'nın işçi kıntlaman yolnnda aldığı tedbirlerin geçici olmadığını gösteren isaretler çoğalıyor. Bu konuda karamsar görüşler, dünyanın bir ekonomik bnnalım eşiginde bulunduğunn haber veriyorlar. Herhalde büyük ölçüde dış kay. naklara bağh Türk ekonomisini derinden derine düşündüreeek göstergeler beürginleşiyor. Bnna karşılık biıim durnmumnı nedir? B6ylesine isaretler karsısında k8klü karariara, yonelişlere, tedbirlere gerek vardır. ÇSnkü toplara ol'aylarını önceden görüp seıemeyen ve , tedbirlerini alamayan ySnetimler, iş işten geçtikten sonra hiç bir şey vapamazlar. Bnna en belirgin «rnek olarak 12 Mart 1971'den «onra Tflrkiye'nin ieine dügtütfl dnmm A