Catalog

Cumhuriyet BASIN AHLAK YASASINA UTMAY1 TAAHHÜT EDER. Sahibi: Cumhuriyei Matbaacıiık .•( Gazetecilik TA.Ş. adına NAZİME NADİ Genel Vayın Müdürü: OKTAS RURTBÖK.E Sorumlu Yazı Işleri Müdürü: UETlN ÖZBAYRAE Basan ve Vayan: CLMHL'RlYfcl MATBAAC1LİK »e GAZETECILİK. T.A.Ş. CağaloBlu Halktvt Sk.No: 39 .41 B Ü R O I A R : ANKARA: AtatOrk Bulvan Ten»f Apt. * * * Yenlsehlr. Tel: 12 09 20 12 95 44 • tZMİR: HaUt Ziya Bulvan No. 65 Kat 3. Tel: 31230 247U9 • GÜNEY İLLERl: Kuruköprü 34.Sok. No.40ADANA, Tel: 1455013934 1 3 « 13 ABO.VE ve ÎLÂN Inrt t«t Tmn <ı«ı Aylık aylık Aylıfc Aylık 30 90 180. M.30 157.İO »15. Bısıı» IMafctu> ». v r no savta (Santlml) t uneü tarta ıSanbmM 4. i. 5 ncı urfa ıSantlml) Ölum Mevtld lescKlniı <i Sm.J NU»n Nlkâh Cvienm* Ooturn Öiüm Mevlld TesekkUı 13 (S Sm.1 4011 ura 81 1 B S 1i 1(10 100 ISn SAYIS1 100 RURUŞ Fiyat artışlarının (Baştarafı 1. sayfada) ğında Ekim 1973; iç kapağında ise Temmuz 1973 tarihi buiunmaktadır. 50. yıl (Baştarafı 1. Sayfada) AnıtKabir'de başlamıştır. Başta Cumhurbaşkanı Fahri KorutürK olmak üzere, ülkenin ileri gelen devlet adamlan ve komutanlan Cumhuriyetimizın kurucusu önünde saygı duruşunda bulunmuşlardır. Korutürk, ayrıca kırmın ve san çiçeklerle bezenmiş AnıtKabir'de mozoleye kırmın ve beyaz karanfillerden yapılmış bir çelengi koymuştur. Cumhurbaşkanı daha sonra. «Misakı milli» kulesınde bulunan özel deftere şunları yazmıştır: «Ulu önder Atatürk, Bugün huzurunda çökmüş bir ımparatorluktan, binbır rmh net ve meşakkatla, kanımızı dökerelc kurduğumuz Cumhunyetın 50. yıldönümünil Kuvvetli, ve uluslararası itibarlı bir (Türkiye devleti) nin vatandaşlan olardk, nefsine ve geleceğme, güvenı artan ve emanetlerini koruma (And)'ı içinde kutlayan milletimizin sana karsı duydugu deriıı minnet ve hayranhğı en içten duy gularla tekrarhyorum.» AnıkKabir törenine katılan kişiler, daha sonra eski Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel ve devrim şehitlerinin kabırlerini ziyaret etmişler, burada da Curnhurbaşkanı Fahri Korutürk, Gürsel'in Vahrine çelenk koymuş ve saygı duruşunda bulunulmuştur. Kontrol kurulu DPT yoneîiciieri ve bunlann baglı oiduğu Başbakan Talu; hazırlanan r&poru beğenmemekle kalmamış; 1973 programına göre kurulan fiyat ve ücretler komisyonunun yerine, Ekim baş,mda Maliye Bakanlığı Müsteşannm başkanlığında fiyat kontrol kurulunu örgütlemiştir. Hazırlanan raporda DPT yöneticileriyle Hükümetin hoşuna gitmeyen bir takjm tespıt ve teşhisler bulunmak tadır. Rapora göre, taksitli satnların sınır tanımaz bir şekilde genişletilmesi, özel kesimdeki monopolcü fiyat politikası ve speküla'if eylemler fiyat artışlarınm en etken nedenleri arasında gelmektedir. DPT'nin raporunda fiyat artı«ına sebep olan spekülâtif faaliyetlerin örneklenmesi, çimento tle başlamakta ve tnı konuda şöyle denmektedir: «Memleketimiz çlraento Ihraç eden üllteler arasında oldugu halde, üretimin düzenli dağılmamasından dolayı, inşaat mevsiminin hareketli oiduğu belirli aylarda darlık çekilmekte ve fiyatlar artmaktadır. Üretici fabrikalar her yıl Arahk aymda yüzde 10 peşınat almak suretiyle bağlantılar yap maktadır. Bu arada gerçek ihtiyaç sahiplerı yanında spekülâtör ler de peşınat yatırmakta ve inşaat mevsiminin en hareketlı oiduğu Nisan Eylul ayları arasmda ellerınde mevcut stoklan, taiep fazlalığı nedenıyle yüksek fiyatlarla satma imkânma sahip : olmaktadırlar.» 1 Bu köşeden da ker.dısi glbı düşür.müyormuş. Ecevit. bazı Sıkıyonetim ve MİT uygulamalarını eleşlıriyormus. Halbuk; kendı?i, bu uygulamaların hcpsınl onayladıgı gibi, MtT'in bundan sonra büsbütün rahat ve huzur içinde çalısmasından yanaymış.. Sayın Bozbeyli, bu Ufı da, beİH ki, Ecevit i s;kıyönetim«el çevreleıle MİT çevrelerıne ]urna! <?tmek içın soylemiştir.. ünlara «Sızin bazı uygulamalarınızı beğenmiyor.. Ona göre 'erfbınnlzı alın.» dıye göz kırparak. Bu jurnal da entere?aı> dır ama. Sayın Bozbeyli kusura bakmasın, hayli acemıcedir.. Ve ınandıncı o!maktan aynı derecede uzaktır. Spekülâsyon DPT'nin raporunda inşaat demirındeki spekülâüf eylemlerin mekanızması da açtklanmaktadır. Bu konuda rapor, şu bılgileri vermektedir: «Türkıye'de inşaat demiri, kamu teşebbüsü olan Karabük Demır Çelik Fabrikalan ve ham maddesı gene Karabük'çe karşılanan özel teşebbüs tarafından üretilmektedir. Özel sektör küvjk olarak Karabük'ten aldığı | demın kendi haddehanelerinde mşaat demiri haline getirmektedır. Özel teşebbüs tarafından imal edilen inşaat demirmin tamamı piyasaya çıkmamakta, kışm tam kapasite üe üretilen demir, stok edilmekte ve talebin çok arttığı inşaat mevsiminde normal fiyatın çok üstünde ahcı bulmaktadır. Özel sektörün sebep oiduğu bu fiyat artışı yanmda, Karabük Demir Çelik İşletmelerinden tüccar tarafından alınan malm stoklanmasınm ve yüksek fıyatla inşaat mevsiminde satılmasının da rolü büyüktür.» Demir stoklan (Baştarafı 1. sayfada) süratli bir geçış karsısında, insan o opücükleri kabu] etmeye teşne de olîa, buna kendi haysiyetini razı edemez.. Bu bakımdan Sayın Bozbeyli'nın enteresan bır za*. olarak ortaya çıktığı m'ihakkak ama, enteresan olmanın lnandırıcı olmaya yetmediğı de muhakkak. Bunun ıçln sanıri2 ki. ınsanın, adımlarını atmarfan önce, duşünce yeteneklerini biraz daha zahmete sokması serekli. Sonra Ecevit'le konuşmasından çıkarken gazeiecil»re verdiği bır demeç var Sayın Bozbeyli'nin.. Ecevit'le anlaşamıyorlarmış. Çünkü Ecevit. Sıkıyönetim ve MİT konusun Dünyada bugün (Baştarafı 3. sayfada) AsHnda. demokratık diploma«inin Amerika'da Reçirdiği ilk sarsıntı degildir bu. 1918 yılı 8 Ocağında. o zamanki ABD Başkanı Wil«on da. iinlü 14 ilkesini dünyaya açıklamıştı. Ancak bu r ilkeler üzerine kurulan Milletler Cemıyetine, Amerika katr 'ladı. Çünkü demokraük diplomasinin kaynaklarından olan ulusal ira, rie, yani Amerikan Yasama Meclisi, kamuoyunun baskısı sonucunda Paris Barış Antlaşmaları; nı onaylamamıştı. Demokratik diplomasinin Am«1 rika'daki tabanı budur. Kamu ! oyu, çeşitli etkenlerle ve bütün • sorumluluklardan uzak biçimde I degişik çıkar grupları tarafından I sartlandırılmıştır. 1 Örneğin: Araplar. işgal edilen , topraklarını isterler. Üstelik. Amerika ve dünya için hayati olan petrol, Araplann elindedir. Sonuçta, Amerikan kamuoyu, Barış gerekçesi ile tsrail'i tutar.. Neden? îsrail'in işgalini sürdürmesi mi istenilir? Barış, başka bir çözümde midir? Fakat mesele. şimdi daha tehlikeli bir noktaya gelmiştir. Siyasl ve kişisel erdeminden şüphe edilen bir yönetim Washington'da iktidardadır. Bu iktidann, yargılanması ve hatta nıtukianması soz konusu olan yüksek dereceli üyeleri vardır. Ve yanlış şartiandınlan Amerika kamuoyunun iradesi ile, bu şaibeli iktidarın karanlık plan ları bir noktada birleşmiştir. Ortadogu. dünyayı nükleer savaşın esigine asla getirmedi. Fakat. Ahi«ritt işi T>\ı îafhâya getirmiş gibi göründü. Neden? Bu soruyu, bütün dünya kamuoyu soruyor şimdi. Özellikle biz NATO üyeleri soruyoruz. Wttergate ile dünya b*rış;i a TBMM'deki tören Boğaziçi (Baştarafı 1. Sayfada) davetlıler izleyebilecektir. 20 Şubat 1970 yılında yapımına başlanan köprü 516 milyon liraya maloimuştur. Bu maliyet, çevre yollanrun yapım maliyetıyle birlıkte toplam 2 milyar 80 milyon lirayı bulacaktır. KÖMÜR Maden, Akas, Soma; Çan ve Gönen Kalorifer ve Sanayi Kömürleri Adres: Kuruçeşme Tramvay Caddesi No: Tl Tel: 63 59 68 Beşiktaş, Emirhan Caddesi No: 1 (Ihiamur Köşkü karıı») Tel: 47 48 06 CumhuriyBt «819 tstenilen Teıe Teslim Cumhurbaşkanı Korutürk, daha sonra TBMM'de düzenlenen bir törenle tebrikleri kabul etTraktör sömürüsü Başbakanhk Planlama Teşki mıştır. Korutürk'ü ilk olarak, Hükülatınm Temmuz ayında hazırla I meti kurmakla görevli CHP Geyıp bastırdığı raporda, traktör satışı dolayısiyle üreticinin nasıl nel Başkanı Bülent Ecevit kutsömüriildüğü de sergilenmekte lamıştır. CHP liderını, Geneldir. Traktör sömüriisünün meka kurmay Başkanı Orgenersi Semih Sancar, Başbakan Naim Tanizması şöyle olmalcUdır: «Traktör satışlan, peşin ve ri lu, parti liderleri iılemişlerdır. rai kredi ile y&pılmaktadır. BanKabul resmi ka muamelesi ile yapılan satışCumhurbaşkanı Korutürk ve larda, Bölge Teknik Ziraat Teşeçi, Cumhuriyetin 50. Yıldönukilâtı ve Ziraat Odasının müştemü nedeniyle dün akşam saa*. reken hazırladıklan çiftçt belge18.30 da Ankara Palas'ta bir kasini alan müstahsil bir miktar bul resmi vermişlerrfir. Kabul peşin para yaürarak sıraya girresminde Başbakan, Anayasa mektedir. Ancak imalâtın az olMahkemesi Başkanı, Genelkurması rnUstahsilin 3 ay, 6 ay, hatmay Başkanı, Kuvvet Komuta bir sene kadar beklemesini tanlan. Parti Genel Başkanları gerektirmektedir. Peşin satışlarda ihtiyaç belgesi aranmaması ve diğer ilgililer hazır bulunçiftçi olmayanların da sıray» girmuştur. Kabul resminde Ismet mek suretiyle traktör almalanInönu, CHP Genel Başkanı Büna ve bunu çok daha yüksek filent Ecevit'i kutlamıştır. AP Geymtla hakikî ihtiyaç sahiplerine nel Başkanı Süleyman DemiMtmalarına sebep olmaktadır.» rel'in de yabancı konuklarla samımi sohbeti dikkati çekmiştir. Taksitli satışlar Törenler gece de lürmUş ve DPTin raporunda sunl fiyat halk geç saatlere kadar fener yükselmelerinin önemli nedenle alaylannı, donanmalan ve atırinden biri olarak da, taksitli sa lan havaî fisekleri izlemistir. tışlar gösterilmektedir. Rapor, Istanbul'da «dayanıksız tüketim mallannın Cumhuriyetin 50. Yıldönümü, bile taksitli satışı konusunda bir dün bütün yurtta oiduğu gibi. uygulamanın ortaya çıktığına» ve taksitli satışların tüketicileri ta Istanbulda' da parlak törenlersarruf güçlerinin üzerinde tükele kutlanmıştır. Vatarı C.ad<tej tünft zorladıgına deglnerek «taksindeki tören saat 9.45'de İsıiK^ sitli satışlar nedeniyle mal fiyat lâl Marşının çalınmasıyla başları artormal ölçtide artmaktadır* lamıştır. Vali Namık Kemal $eM detnektedir. türk. günün önemini belirten DPT raporu, taksitli satıslar ko bir konuşma yaparak, Cumhurinusunda 1211 sayılı kanunla Meryetin 50. yılının bütün vatandaş keı Bankasma verilen yetkilerin lara kutlu olmasını dilemiştir. kullanılmadıgına isaret ttmekDaha sonra jeçit resmi yapıltedir. mıştır. Üç sağcı partınm farklı sıyasal hesaplan sonuçta bırleşmıştir. AP, DP ve CGP. CHP üe koalısyon kurmağa yanaşmanıakta, Silâhlanma devam ayrıca CHP'nm başı çektiğı koa! ediyor lısyonlara da kesınlıkle karşı çık Ortadoğuda ateşkes'e ragm.en maktadırlar. Geriye bır MSP silâhlanma tüm hızı ile devam kalmaktadır. etmektedir. Pentagon yetkılıleri CHP yöneticileri, AP, DP ve ne göre günde ortalama 6 Sov CGP'nin bugünkü tutumlannı, yet uçağı Sunye ve Mısır'a silâh seçım öncesinde hesapladıklan taşımaktadır. ABD ise îsrail'e için, işin başından beri MSP ile günde 700 ilâ 800 ton savaş mal ortaklığa eğilımlı görünmüşıerzemesi göndermektedir. Ayrıca. (Baştarafı X. Sayfada) dir. Bu nedenle. seçim öncesmşimdiye degın îsrail'e verilmeyen den beri. sağcı MSP'ye solda bır rasındaki ilişkiler, artık bilingöndermek ıstemesine, A.man•televizy onlu bomoaların da.» gön ekonomik görüş yakıştırılmaktamelidir. derilen silâhlar arastnda bulun1 lar karşı çıkmış, bunun üzendır. Ve Dr. Kissinger'in çagdaş dene Baskan Nıxon ve ABD Saduğu alınan haberler arasındadır. mokratik diplomasisi de Bari; vunma Bakanı James SchlesmMSP, her bakımdan koalisyon Nobeli ile birlikte yeniden deKayıplar çok ağır [ ger. bırer demeç vererek bu du anahtanrii elınde tutmaktadır. Bu, parlamento aritmetiği açısın fter'.endirilmelidir. Savaş boyunca ıkj tarafın verdı , rumun NATO ülkelerı arasmdağı kayıplar da beHi oimaya başla kı dayanışmaya avkın olduğur.u , dan oiduğu kadar. seçim öncesin den beri CHP taraftan kamu mıştır. Pentagon yetkılilerine gö öne sürmüşlerdi t oyunuıı belh oır kısmının hazırre İsrail 1000 kadar tank. 20U VValıer Scheel demecınde, ABD lanışı haKimından da boyle kabul uçak ve 8 ilâ 10 bm askeı kay nin. Alnıanva'dakı üslerden îs(Baştarafı 1. Sayfada) betmistir. Arapların kayıplar, ise raıl'e silâh ve savaş malzemesı j edilmektedir. Nixon"ın dokunulmazlıtının kal 2,800 tank, 330 uçak ve. 15 ilâ 20 sevkedeeegınden Aiman hüküme • MSP yönetıcilerinin, bugüne ka dınlmasına yeterlı olabılecek , bın asker dolaylanndadır. tını önceden haberdar etmedıdar partılennin bu elvenşlı kodokuz ayrı olayı sıralamıştır. sullarını oldukça iyi değerlendirÖte yandan Kahire'de yajimla ğıni belirtmış. Batı Alman hüHaberleşme Müdürü. Başkan • nan yan resmi El Ahram gazetekümetmın. Amprika'mn tsrail'e dikleri gözden kaçmamaktadır. Nixon ve yardımcılannm, Kam j si İsrairiılerin Mısır'lı köylüleri Aimanyadan silâh sevketmesıne. Geneı Başkan Erbakan'ın. seçım boçya'da savaşa gırerek Anaya , esir alıp bunian asker olarak sonrasındaki demeçleri, MSP'nin BM Güvenlik Konseyınin ateşkes sayı ihlâl ettiklerıni. hükümet dünyaya gösterdiklerini iddia et karan almasmdan sonra müda . CHP üe bir koalisyona yatkın oifonlarından yararlanarak NİNOn' mıştir. hale ettitini hatırlatmıştır. ' duğu ulenimini vermektedir. ın Florida ve Calıfornıa"daki mal larını geliştirdıklerini. basına' karşı baskı tedbırierı uyguladıklannı. Amerikan Merkezi Haber ! alma Örgütü CIA ve Federal So ruşturraa Bürosu FBI'nm işle ı rine karıştıklannı ilerı sürmek tedir. (Baştarafı 1. Sayfada) cak bir Filistin devletının kurulması. 3) Golan tepelen üe. Güneyde Akabe Körfezinı kontroi e den Sarm Kİ Seyh'in uluslaıarası denetim aluna Konması, | 4) Bat>. Şenya. Sina ve Golan tepelerinde askerden annmış bolgelerin kurulması amacı ile Israil ve Araplar arasında görüç melerin yapılması. (Bu görüeme 1er ya dolaysız ya da B.M. Tem sılcileri aracıhgi İle yapılacak ; tır.) ' Bu .ııada Suııye Devle! Ba• kanı Hafız E«ad yaptığı tadyo. televüyon konuşmasında, >Surijenin. ümitlcri göruşmeler yolu ile gerçeklcsmediğı takdiıde sı t lahlı mucadeleyc veniden doneceğını» ^n\lemi«tır. Sovyet Hükümet konusu (Baştaraf 1. Sayfada) edilmiştir. Daha U Ekim sonuçlarının belh olmasınüan başlayarak üç sağcı parti, AP, DP ve CGP, CHP ile bir araya gelmeye ceklerinı tcarnuoyuna duyurmuşlardır. Bunlardan CGP, FeyzioJlu'nun da söyledığı gibi, esasen mechslerdeiu sayısı bakımından bir koalisyon ortagı olabilccek r.ıtelikte değıldır. CGP'nin aynca. sıyasal görüşlerın tarıclılığı otesinde, CHP ile bır siyasal hasımlıgı da vardır. 14 Ekim seçımiennde buyuk bır yenılgıye uğrayan AP, ne turden olursa olsun hıçbır koalisyo na katılmayacağını ve nıuhalefette kalacağını, kamuoyuna açık lamıştı. Genel Başkan Siıleyman Demırel, bu açıklamanrn dışında bır şey soylemek gereğını duy marnış, bu yüzden, önceki gün Ecevit, en kısa aörüsmesini kendisivle vapmıştır. DP ISP seçım'.erde kazandığı basanyı kendine dayanak yaparak AP kitlesine goz kırpar görünmektedir. DP yöneticılerı, AP'nin seçimlerde uğradığı yenil gıyı, AP tabanma karşı. kendi ha reketlerinin hakhlık ve meşruluk kanıtı gibi kullanmak ve AP yöneticilerinı vurmak hesabında görünmekte ıdiler. Hükümetın kurulması, ülke sorunlarının geciktirilmeden ve halkın seçımlerde urtaya koydugu eğılım doğrultusunda çözülrr.esınden de önce gelen bu fıesap ıçmde, CHP' ye karşı bır «Sağ koalisyon» öner mektedir. AP'ye de kucak açan bu öneııde, Demirel Ue janyana olmaları düşünülemeyeceğine göre, «Demırel'i tasfıye edip oyla gelin» ioşulunun da saklı olduğuna dikkat çekılmektedır. Ağzma bakılan MSP Walter Nixon I f Erbakan (Bastarafı 1. Sayfada) Necmettin Erbakan. yenı kuru lacak hükümetin ilk önce ele alması gerekli konunun vatandaşı bunaltan hayat pahalılığı oiduğu nu belirterek şöyle demistir: • Pahalılık faizcilik, tefecilik ve aracılık kanalıyle hızlanmıştır Cumhuriyet Bayramı kutlama to renleri için ayrılan yüz milyon lira ile pekâlâ bir fabrika kurulur Cumhuriyete layık bu kurulusta d% birüerce ^kısı istihdam edilebilirdi. Bu arada bankaların, yjida üân, afis,, ^işierae ve diğer seslerini duyurma yoluyle harcadıklan 300 milyonun üzerinde duracağız. Ortakpazar'dan geçış dönemi için alınan 173 mıl yon dolar ile ne yapıldığı belh . degildir. Bunlann üzerinde de j hassasivetle duruvoruz.» (THA> ı Hayat pahalılığı Y1L1N BÜYÜK HEYECAM BÜYÜK CUMHURİYET BAYRAMl PİYANGOSUNUN MİLYONERLERİ, BÜYÜK ZENGİTsLERİ BU AKŞAM BELLİ OLACAKTIR. HÂLÂ BİLET ALMADIMZSA BUGÜN ÖĞLENE KADAR BU BÜYÜK YARISA KAT1LMAK FlRSATINl KAÇ1RMAY1MZ. I CUMHURİYETİN 50 NCİ YILINDA akiııa«takıııı cııdüstrisi 15 YAŞINDA Acentesi: Metal Tiearet T.A.Ş. Tünel Caddesi, Transtürk Hau, Karaköy, îstanbul, Tel.: 49 5110 Telg.: METURAŞ • Istanbui Ankara Mağazası: Yeni Sanayi Çargısı, Demir Cad. No.73, Tel.: 110982 Ege Bölgesi Mümessilliğî: Eta Metal Tic. A. Ş. Gazi Bulvan TSo. 72/B îzıuir, Tel.:2654534383 Güney Anadolu Bölgesi Satış Mümessüliği: Atatürk Bulv. Burduroğlu Apt. Kat 5. Adana,Tel.: 12880 Kuzey Anadolu Bölgesi Satış Mümessilliği: Gazi Cad. No. 53. Sanısun. Tel.: 20 52 Marmara BÖigesi Satış Mümessilliği: Fevzi Çakmak Cad. Beysel Apt. Kat l,Bursa, Tel.: 14986 Kesici Takım Endüstrisinde Sayın Sanayici ve Tacir Müşterilerim izden görmekte olduğumuz alâka ve teveccühe teşekkürle Bayramlarını tebrik ederiz. kalitede verimde üretimde hizmette ONDER