Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CUMHURÎYET 24 Kasiîn 1972 iml aydınlar arasında, başlıktaki iki sözcükle özetlenebilecek bir tür tutuculuk bulunduğu üzerinde durmak istiyorum. Bumı, çeçitli alanlarda karşüaştığun ömekleriyle belirteyim. Türkçenin özleşmesi dlye adlandırdığımız akıma karşı duranlar, «Uydurma dii oimaz» savını sık sık öne sürerler. Bu savın şaşırtıcı niteliği, (bütün dillerdeki üremetüreme yeteneğini yoksamaktan ya da bilmemekten gelen temelEizîik bir yana bıraküsa büe) dilimizin daha önee de.böyle bir uydurmacılıktan geçtiği olgusunun görmezlikten gelinmesindedir. Çok yazıldı; • Ttirkler İslâm uygarlığına geçMkten sonra, dillerine o zaıpanki ortak uygarlığm iki dilinden, Arapçadan.ve Farseadan sözcükler almakla yetinmemişler, o dillerdeki kbklerden yeni sözcükler de uydurmusIaYdır. Bunun örnekleri sayümayacak denli çoktur. SözgeMşi tayyare'vi biz arapça kökten uydurduğumuz zaman, Araplar el avton diyorlardı. Uçafc sözcüğünü uç kökünden ürett'iğimizde niçin uydurma diyerek ayaklandıklannı anlamak kolay değildir. Ziya Gökalp, dikkat sözcüğünü uydurduğu zaman fesahstçılar ona karşı gelmişlerdi. Biz de onlara katıîıp uydurmadır diyelim mi? Yoksa eski uydurma clduğu icin dokunulmazlık tnı tanıyahm ona? Serveti Fünunculann Fransızcadan çevirdikleri nokta1 nalar sözü uydurma olmuyor da, «bakımdan», ıtaçldan» sbzleri neden uydurma ohıyor? Arnacun, bilinen bir tartışmayı tazelemek de> ğil; fakat bu gerçeği ortaya ahnca aldığımız. ceefendim, bir kez olmuş öyle bir dönem, arhk yeniden uydurmanın gereği yok» yanıtuıdaki şaçırtıct tutuculuğu belirtmektir. Bunu başka alanlarda da görüyoruz. Bizim, minyatürden yağll boya resme geçişimiz, düpedüz batılı resim sanatına öykünmekle • baslar. Şeker Ahmet Paşa'nın, Osman Hamdi Beyin, Paris Güzel Sanatlar Okulunda Loui Boulanger, Leon Gerom gibi öğretmehlerden öğrenip dönüşlerinde yurdumuzda yerleştirdikleri, yüksek devlet okullanmızda da öğretilmeğe başlanan Batı deseni, bu geçişin baslangıcıdır. Ikinci K Olaylar ve görüşler "ARTIK DEGÎŞMESÎN Melih Cevdet ANDAY kusak, izfenlmcl resml getifdiğinde bu geçiş daha da pekişmiş oldu. Ama D grubu diye anılan yenilikçilerin yapıtlan ortaya çıkınca (•) Uls karşı komalar başladı. Hele «soyut» diye adlandınlan resim aknnı boy gösterince, dilimizin özleşmesi karşısına dikilen o şaşırtıcı tutuculuk gene belirdl. Gerom'u, Boulanger'yi unutanlaT, «İşte Batı öykünmeciltği!» diye başladılar, «bizim defil bu resim, kendi Tesmimize dönelim» Hangi kendi resmlmiz? Siz, Şeker Ahmet Paşayı, Osman Hamdi'yi anımsatınca da, «O lş bir kez olmus bitmiş, artık değiştirmiyelim,» dediler. lerl allak bullak eden yenl verilerden sonra güzel sanatların koduğumuz yerde otlayamayacağını söylemiştim. Başka bir ömeğe geçelim; bizde roman vs tiyatro yazarlığı da Batıya öykünmekle başlamıştır. Tanzimat ve Servet1 PUnun yazarları, romanı Batı'dan, hem de Batı'nın kalıcı romancılanndan değil de, çoğun ikinci sıra vazarlanndan öğrenmişlerdir... Goncour kardesler, Feuillet, Dumas Fils gibl. Romantizmi yanm yamalafc anladuar; o zamanki gerçekçilik akunı is8, bugün artık bir burjuva gerçekçiliği olarak adlandınlmaktadır. Oysa roman sanatı çağımızda ÇOK başka ve çok ilginç denemeler aşamasından geçmiştlr, geçmektedir. Bu yeni deneyler ortada dururken, romancüanmızın .yeni atıhmlarmı «öykünme» diye küçümseme eğilimi. onlaıı ille Batı'nın ' eskimiç biçırnleri ve anlayışlan 11e bağlı tutma. çabasından başka nedir? Buraya değin yazdıklanmdan, Batı'nm İlle her yeni dönemine öykünmeğl sahk verme anlamının çıkanlması yanlıs olur diyeceğim, bunu önemle belirtmek istiyorum. Yoksa sanatlarımu ve dttşünümüz hiç bir zaman özgünlüğe kavuşamaz. Bu da yaratıcılığın yerinl, öykünmecüiğin almasmdan başka bir anlama gelmez. Ama bugüne değin ölmez yapıtlar bırakmış ve bırakmakta olan yazarların ayncasız tümü, başka ülkeler yazarlanndan ve düşünürlerinden esinlenmişlprdir. öyleyse nedir esinlenmenin ve özgünluğün birliği? Atatttrk devrlml, Batı uygaruğma ve çağda? düşünceye geçmemiz yolundaki atıhmlann var< dığı kesin'çizgldir. Bu çizgi blze artık dünya çapmda yaratıcılık olanağı vermelidir. Türk sanat ve düşün adamı da artık, kendi alanında bütün dünyaya yeni öneriler sunma düzeyinde olacaktır. Türkler şu ya da bu konuda ne düşünüyor, ne yapıyorlar diye merak edilecektir, edilmelidir. Bu ise, ancak dünya çizgisini aşmakla, o da dünya çizgisini bilmekle olur. «Artık degismesın» düşüncesi bizl uzun süre bu özlemden yoksun bırakacaktır. Herakleitos, «Bir akarsuya İki ke3 girilemez» demişti, bizse o suyu durdurup bataklığa çevirmenln arftmda\nz. Dünya çapmda yaratıcılık düzeyine eren Türk sanatçısı ve düçünürü, artık sadece Batı kaynaklanndan değil, tıpkı Batılı sanatçı ve düşünür Rİbl, bütün dünya kaynaklarından esinlenecektir. Konu, sorunlara yeni açılar getlrmek, insanlığa yenl önerilerde bulunmaktır. Okuyucu Mektupları Istanbul'da trafik keşmekeşı . . Istanbul'un trafik sorunu trafik ilgüilerinin'bu konuya y»i teri kadar önem vermemelerl yüzünden bir çfkmaza girmiş v» şehirhnin nuzurunu kaçınnışur Sehrimızde bulunan trafik polisleri ancak araçlara yol göstermekta, bazen tıkanan' yolları açmaktadır. Halbuki. Istanbulda Trafik Müdürlüğüne düşen birçok görevler bulunmaktadır. Bugün, vatandas bir taksiye saatini açtıramamaktadır. Hâlâ dolmuş taksı ayrımı yapıla ^ mamıştır. Minibüsler şehir için de kontrolsuz çalışmaktadır. Kâhyalar. vatandaştan haksız yere para almalstadır. Bunlara ek. trafik polisleri tarafsıa olarak ceza sesmektedir. örneğin, bir polis. «Taşıt girmez» levhası bülunan sokağa giren . araca aldırmaz. «Park yapılmaz» levhası bulunan alanda park vapan araçlara göz yumarken. ışaret levhası bulunBizler Yücetepe Ş«hit Haluk mayan bir yerde bir an için du Çağlar Sokağı sakinleriyiz. Taran aracın kanuna aykm ola bii ki. çeşitli işlerimizde elektrak plakasını sökmekte. lşare rik enerjisinden yarar lanmak.tını görmeyen bir şoförün hak tayız. Ama ne yararlanmak (!> kı olmadıgı halde ehliyetini al Hiç bir gece düzgün, nonnal ix* maktadır. kansını izlemeyen şehir geriliBugün Ankara ve Izmlrde tra mi yüzünden. evlerimlzde bufık sorununu istanbuldan çok lunan radyo ve televizyonlar daha düzenli olduğu ve ugllile susmakta. lâmbalann iyi yanma rin daha titiz bulunduğu bir masından da gözlerimiz rahatsız gerçektır. Istanbul Trafik Mü olmaktadır. öyle ki ısıklar badurluğU bugün vatandaşın bü zan sönecek kadar kısılmaktâdır. tün şikâyetlenne kulaklannı tı lar. Bu şikâyetimizi sdzlü olarak kamış. haklı tenkıtlerine cevap EG.O.'ya bizzât bildirdik. Biza vermez olmuştur. «Milyonlarca abonemiz var. hanBu oedenle Istanbulda tra gi birine bakalım» karsılıgını ver fik sorununun uygar bir şehre diler. Bakamıyacagı. basaramıyakışacak ş şekilde ele alınması yaeağı blr görevi üzerine alan yş nı. yasaklara bırkaç gün için bir kuruluşu kime sikâyet edebi değil devamlı nayetin temininı. Uriz başka?cezai müeyyidelerin arttırümaTneefepe / Ankara Sesını, iş bilen otoriter tdarecilehlt Haluk Çaglar Sokarin başa geürilmeslni, şehirlinin rabat, ucuz ve emin bir şeğı sâkinlerl. kilde araçlara binme lmkânının teminini Sayın tçişleri Bakanın dan rica ederte. Istanbul Sehirliler Derneğl îonetim Kurula Yanlıs Mantık Türt yönetiminden, şu ya da bu konuda, sık sık sık yakınıyoruz: geri kaldığımızı söyHiyor, buna üzülüyoruz. Ama bu' yakınmamızın, bu üzüntümüzün nedeni de, gene o «artık değlşmesin» tutumudur. Çünkü yurt yönetiminde tutulan yolu beğenenler, bundan diyelim iki yüzyıl önce Batı'da gerçekleştirilmiş bir slyasal. sosyal tutumu, demek burjuva vönetim biçimini. «artık burada duralım» diye savunuvorlar. Bizse onlara, eski Batı'nın değerden düsmü? toplurn ve yönetlm biçimini, o biçimin bunalımlannı ger çekten bildiklerine inanm inanmadıklannı soramıyor, bele bilimin çeşitli dailarındaki. bütün görüşleri allak bullak eden yeni verilerden sonra, artık değişmesini istemedikleri yapısal niteliklerin donup kalamayacağını anlatamıvoruz Yeni Anayasamız için «lükstür» diyenlerin mantığı da bu değil mi? (•) Bunlarda yerlileşme eğilimi gittikçe £Üçlenir. Donup Kalmışlık Oysa değişürmeyelim dedikleri bu sanat anTayışı, alıştığımız bu doğu benzeri resimler, gerçekte Batının, tepki gösterdiği eski toplumsal koşullanndan çıkraa, y&şama olanağını yitirmiş dünya görüşlerinin ürünüydü. Çok yıl önce olup bitmiş bir olayı, neden baş tacı etmek zorunda olduğumuzu anlamak güçtür. ÇUnkU bu davranıçın şaşırtıcı yanı, ille de eski Batı anlayışında ve beğenisinde kalmamızm istenmesidır. Yaşhca bir aydınımız bir gün bana, bütün sanat dallarında kendini gösteren şaşırtıcı yenilikleri anlayamadığını söylemişti. Ama ben ona, bu şaşırtıcı yenilikten önceki sanatı gerçekten bildiğine inanıp inanmadığını soramamıstım; hele bilimin çeşitH dailarındaki , o zamana değin yerleşmiş görüs E.G.O.'yu kime şikâyet edelim!,, VAN KEDİSİ VE ÇETİN CEVİZ Jale CANDAN Arada bir Grizu Patlamaları ve Tedbirler ilmdlğl üzere geçtiğimiz günlerde yurdun kömür bölgesi olan Zonguldak'ta 2 ayn maden ocağında meydana gelen grizu patlamalan sonucu 23 işçi ölmüş, 76 kişi de hafif ve ağır olmak üzere yaralanmışlardır. Dunyanm her tarafrnda kömür ocaklan lşçilerinin çok ağır koşullar altında çalıştıklan nerkPSçe bılinir. Maden ocaklannda çeşitli tehlikelere maruz kalan. lsçtleri alınacak tedbirlerle güvenlik Içinde bulundurmak yetkililertn her zaman için dü^ündükleri lşlerin başında gelmeiidir. B H esli tükenmek üzere Van kedisinln. Artık Ankara sokaklarında çıkmıyor karşımıza. Atatürk Orman Çiftliğindeki kafesinde oturuyor uslu uslu.. Uzun parlak tüyleri vardır Van kedisinin; muhteşem d'e bir kuyruğu. Göderinin bir teki mavi bir teki yeşildir çoğunlukla. Tatlı tatlı bakar insana ama kanmayın sakın, birden tırnaklannı çıkanr, neye uğra^ dığmızı .bile anlayamazsınız. Babam, Atatürk'ün saylavlarındandı. Biz Istanbul'da oturuyorduk. Her hafta sonu gelir, Ankara'nm havasını getirirdi bize. Uzun bir aile sofrası kurulurdu, babam anlatmaya bailardı. Atatürk'ün siyasal, toplumsal, kültürel hayatımıza getirdiği her veniligl bu »olrada öğrendim. Kadın haklanndan Güneş Dil Teorisine dek. Babam böyle bir gelişinde getirmişti bize Van kedisini. Bir gözü mavi idi, bir gözü de yeşil.. Bembeyazdı. Adını Pamuk oyduk. Derken Pamuk gebe İtaldı ve yavruladı. Bir sabah yavrulara bakmaya gitmiştlm. Hep=ini öiü buldum. Bir tpnesi daha anasının dişleri arasmd» idi. Kendi doŞurduğunu yemeye çahşıyordu Pamuk. înanç dolu bir çocıüc için korkunç bir ıstıraptı çektiğim. Megerse Pamuk'un gözleri iyl görmezmiş. koku da alamazmış. Doğurduğu yavrulannı tanıyamadıgı için onlan öldürmüştü. Ismet Paşa, 49 yıllık partisini suçladı ve ayrıldı diye yazdı bir sabah gazeteler. Haber gerçekten inanihr gibi değılril. Hele Sayın Inönu ve Sayın Ecevit'le parü çalışmalan yaparak, CHkjıjiıı bugünkü tutarh^ sağlam. gnyenilir duruma IıanSf darb52ÎUl|Wll», 5 bilçnleT için inanrtması daha da güç, an bir 1 «eydftulruSrçVltten 'CHP, AtatVBn^TTnîrfs'kSlM» «1rV.«R*nu, günün koşuHarına uygun bir ekonomık temele oturtuncaya dek çok sıkıntı çekmi?, büyük bir kitle partisi olarak dayandığl degişik zümrelerin oy baskısı altmda sürekli tutarsızlıklara düşmüştü. Örneğin halkçılık ilkesini somut sorunlara uygulayamadığı bir dönemde pek çok il ve ilçe yönetcilerinin, halkın kanını emen araci ve tefecilerden meydana geldigi bir gerçekti. Oy*akl, önce DP sonra da AP, halkın kısa vadell de olsa gündelik havatına rahatlık getirecek bir liberal ekonomi görüsüne sahiptiler ve bunu alabildilderine kullanarak. halkın hem kalbini, hem de oyunu kazanmanın yolunu bulmuşiardı. Devletçilik, devrimcilik gibi ilkeler de sovut kavramlar hallnde halkın karsısma. çıkanldlğında, elbette ki karın doyurmuyordu 1965 seçimlerinde, Sayın Inönü'nün «Ortanın Solu» deyimini ortaya. atması ile başlayan çaba, bugün CHP'ye. partiler yeipazesindo ortanın solundaH verini vermiş bulunmaktadır. CHP artık yelpazenin sağ kanadındaki partiler gibi, halkın karsısma. tutarlı bir ekonomik görüşle çıkabilmekte ve yoksulluk kindeki büyük halk kitlelerini bilinçlendlrerek, onlar İçin bir umut kavnagı olabilmektedir. CHP bu haliyle demokrasimizin ve parlamentonun. Batıll anlamda, vazgeçilmeı blr unsuru olmustur. Ne var ki. bu en olumlu dönemde. lsmet Pssa. büyük çapta eseri olan partisini Mrdeıi yüzüstü bırakrnıstır. CHP üze'rinde ovnanan oyun bu vesile İle bir ker daha su vıizüne çıkmıs bulunuyor. Diyorlar ki, Pasanın başkanhgında yeni bir CHP kurulsun ve bu veni CHP. Ecevifln ilerici «lo»anlarını aÇzından alıp. onu daha sola iterek ve katferiyle ba.şbasa bırakarak. partiİPr yelpazesinde ortanın sohınduri veri, kaşla göz arasında kapıversin.. Bu kolay bir iş değil Çünkü bugün îsmet Fasanın tşaretiyle CHP'den ayrılan paHamenterlerin biivük çogun!uÇu, bir veya iki istisnasıvle, ortanın solunda degil sağfndadırlar Böyle ısmarlama sol olmaz; olsa da halk yutmaz. CHP'nin daha sola itilerek, saf dışı edilmesi de ham hayaldir. Çünkü ne bugünkü yönetidler, n« de taban, bu istidatta değildir. v* 12 Mart öncesi, bu konuda, gereken sınavı vermistir CHP Ne yazık ki. CHP'ye oynar.mak istenen oyun, Kurtuluş Savasımızın büyük önderlerinden bir tanesince oynanan oyun olarak geçecektir tarihe. Hiç geregi yokken ıYa ben, ya o» dedırttiler koca îsmet Paşaya. Ksndi yavrusunu yedirtmeye çahşıyorlar siradi, onunla övünecek yprâe. «. Ve Van kedisine kırdırtıyorlar «çetin cevizi». ıııııııırıııımiMNinımnHNn| ÇOĞUNLUKLA İŞÇİLERİN HAYATLARINA MAL OLAN, KÖMÜR OCAKLARINDAKİ PATLAMA VE ÇEŞİTLİ KAZALARIN ÖNEMLİ MİKTARDA KONTROL ALTINA ALINMASI MÜMKÜN. Prof Dr. Esat KILIÇHAN miktarda da olsa oksijen ektenmesi bu kanşımı patlayıa bir hale sokmaktadır. Kömür yataklaruun işlenllmesi esnasıaaa karbondioksit gazı da çıkar, vayılır. Eğer bu gaz çok miktarda birikirse solunumu tehdit eder, yani boğulmalar olabüir. Zelurli bir gaz olan karbon monoksit İse bazan bir patlamadan veya maden ocağı yangınından sonra husule gelmektedir. enalizl ile tayin edilir. Kor.trolörter çalışma alamm, herhangi bir tehlikeli gaz birtkiminin orta ya çıkarmaması için sık sıK gözlerler. Yeterli derecede haval?ndırma, tehlikeli gazlan kontrol altında tutmaya yarar. Cok büyük havalandırma vantilatörleri maden ocaklanmn ağızlanna yakın bir yere yerleştirilir. Bunlar bütün ocağa taze hava gönderirler. Ortalama olarak maden ocağından çıkanlan her bir ton kömür için vantilatörler altı ton havayı dolaştmrlar. Gene'likle ocak içindeki küçük vantilatörler havayı hareket hallnde tutmak dağıtmak lçin kullanıhrlar. nacak olan herhangi blr rutubetin tesirinden ocaklan korur. Maden ocağı ışçilerinin giyımlerl onlan kazalara karşı korumaya yardım eder. Sert bir tacı olan sapkalar işçılerin kafalannı korur. Emniyet ışığı şapkanın önünde bulunan bir ampulden temin edilir Bu ampul bir kablo ile bel kemerinde bulunan pile baghdır tşçilerin ayakkabilan ağır köşeleden yapılmış olup, burunları da çelik takmahdır. Sonuç r ELEMAN ARANIYORİ BByök bir jirkette çalıstınlmak üzere aşağıda yazıh elemanlar almacaktır. * 1 Muhasebe Hemanı 2 Personel Elemanı (ücret bordrolan ve sigorta mevzuatffi» dan antıyani NOT: Erkekler Içm askerliğlni yapmış olmak «arttır. istekJUerin aşağıdaki adrese şahsen müracaatlan, Cağaloğlu, | Biçkiyurdu Sokak Dr Şevki Bey Han Kat: 2. | Müracaatlar gizli Uıtulacakür. i Cumhuriyet 8395 ; 2onguldak Maden tşçilerl Sendika Baskanı 1954 yümdan bu yana sadece grizu olaylanndan ölenlerin sayısının 200 kişiyi bulduğunu açıklamaktadır. Bundan başka .grlzu patlamalarımn dışında hemen her yıl ölümle sonuçlanan yüze yakın çökme olayı meydana gelmekte ve böylece Ocaklardaki başka bir tehlike oökmelerden ölenlerin sayısı orde maden kömürü ile çalışma sıtalama 80 kişiyi bulmaktadır. rasında kmlan kömürlerden meydana gelen tozlardır. Kömür maGrizu Nedir? denini işleyen aletlerden çıkan kıvılcfinlar da tşçüer lçin tehliYanabilen a n (saf) metan tfa ke yat^tabilirler Maflen Hömuzına «grizu» adı verilmelrtedir. rüntin ?f**'< *^f%» >»h""»^^ de Bu gaz normâl basınç ve sıcak vardır. Kömür madeni yeryüzükktald kömür ocaklannda mey nün çok altında veya yeraltı akar dana çıkmaktadır. Grizu gan kö sulanmn altında bulunursa ocakmür ocaklanndan başka pctas larda sular çok miktarda toplayum veya kaya tuzu yataklannda da bulunmaktadır. KömürUn par nır. Bu sular maden kömürünün çalanması anında kömür yüzeyle çıkanlma lşlemini güçleftireblrinin hava ile teması çok artnca lir ve hatta işcilertn hayatlannı ğmdan grizu gaa en çok bu dev tehlikeye atabillr. Maden ocakrede meydana gelmektedir. Baş lannın Uzerindeki kömür yataklangıçta bol miktarda meydana lannın üstündeM yeraltı akar gelen gaz zamanla azalmnya baş sulan kömür yataklannı rutubetlar. Bundan başka bazen toprak lendlginden bu yatakların dlt bökazılannda toprak altı hav'a ta lümleri rutubet sebebivle genişbakalan ile ıslenmemiş kömür leyerek gevşek olur veya yıkılayataklart iştlrak edebHeceklerin bilir Bu yataklardan fazla mikden grizu gazı meydana gelerek tarda kömürUn çıkarılroası maga çatlaklardan dişan sızsbilmekte ra şeklindeki yapılan husule gedir. Bazı kömür clnslerl çok az tirirler. veya hiç grizu gaa meydans setirmezler. Buna karşıhk bazı 10Güvenlik Tedbirleri mür nevileri İse ton basına 100 hatta daha fazla metreküp grizu ButUn bu tehlikelere karşı çegazını açığa çıkarabillrler. Böy şitli tedbirler alınmıştır. Patlama lece çok miktarda grizu gazı meydana petlren ocaklar tehli tehllkesini azaltmak için ilk yapıkeli olup kuvvetli ve dikkstli lan araç maden lşçistnin emnlbir havalandırma tertibatına ih yet lambası olmuştur. Bu lambaîar ilk defa Sir Humphrey Davy üyaç gösterirler. tarafından 1815'te bulunmuştur. Bu lambalarla alev silindir seklinde elektrik tel örgüsü Içine Tehlikeler alınmı?tır. Alevin ısısı metal orMaden kömürtl işlermeciltğin gü tarafından emilerek uzaklaşde bir çok tehlikeler mevcuttur tınlır. Sonuç olarak etraftski gaztlk camanlarda kömür ocakla lar için patlamayı husule getirennda sık sık fecl kazalara rast cek bir tehlike artık kalmamış lanırdı. Bltkilerin ölroesl ile olu olur. Başka bir lamba Koehter şan maden kömürü yatakların . tarafından yapılmıştır. Bu şekil da ortaya çıkan metan gazı ço bir emniyet lambası yanıcı gazğunlukla blr damar şeklinde bi ları meydana çıkarmaya yarar. rikir Gazlann cınsine göre fazla mikEger bu gaıın yüzdesl metan tarda olmalan aleve değişik $ehava kanşımında »/» 515 arasında killerde etki gösterir Patlayırı İse bu kanşıma grizu denir. Bu gaz mevcutsa alev marfmtrak gaz patlayıcı olup kolayca tutu renkte olur Eğer pek as oksişabilir. Metanın yüzdesi 15 dMi jen varsa alev azalır veya tdmfazla olursa havadfl tutuşmayı te den kaybolur. min edecek çoğunlukta oksijen Tehlikeli gazlann varlığı bazen yok demektir. Bu kanşıma az maden ocağı havasının kimyasal Maden ocaklannda meydana gelebilecek grizu patlamaları ve öteki kazalar nedeniyle ocaklara yakın tıbbl yardım merkezlerinin iyice örgütlenmplerlnin lüzumu vardır. Maden ocağı kazalannda aSır yaralanmalar sonucu ftnl ölümler, şoklar, boğulmalar, yanıklar, kırık ve çıkıklar yanmda iç organ yaralanmalan vt ezilmeleri gibi çeşitli ârızalar mey dana gelebilmektedir. Bu nedçrrterden ötürfl büyftk ^ Kömür tabakalan kazalar^ffnlemek amacıy.le ,gö; zu patlamalarına ^"Ttt titvıb p ş j y e S ^ ^ ^ ^ ^ kesic&ifn jüzune'5carşı mSSTe gemetreler yani şantiye ve galelen maden tozlannı kontrol etrilerdeki havada bulunan grizu meye yarar. Püskürtme maldnemiktannı ölçmeye yarayan leri tozlan tavana veya tünelin aletlerle devamlı olarak kontzeminine doğru üfler. Boylece rol gerekmektedlr. Grlzumetri parlayıcı olmayan çamur kömür metodu İle de havalandırmayl tozu ile kanşarak tehlike kaynanyarlamak amacıyle kSmür ogı olmaktan cıkar. caklarmdaki grizu yüzdesinl tayin etmelidir. Bazı iş yerlerinde maden 1?çileri respiratör denüen soluic Grizuskopi havadaki griru alma araçlannı veya maskeleri miktannı kolayca ölçerek bu tozlan nefes borularına kaçırgaz hakkınrfa fikir vermeye yatnamak için kullanırlar. rar. Bunun için de grtzuskop Geniş drenaj sistemleri sula kullanılır. Bu alet İse basit ve n çah;ma alanından uzaklaştıremniyet tertibath alev lambaıımak için ocaklann içine ver dir. Bu da bulundugu ortamin leştirilir Bazı hallerde sular bir grizu • hava kansımi hakkında hazne içlne bo$alabilir ve burabir fikir verir. Bütün bu araçdan pompa ile ocak dışına akılar sayesinde kömür ocaklan tılırlar Bazen de sular maden her çalışmadan önce kontrol alocağımn alttndan bir geçıt yotms alınır*» hfivıîV kazalann lu bularak akıp giderler önüne geçilmiş olunur. Maden ocaklannda alınması Bunlardan başka gündeHk ogerekli tedbirler arasında malan ve her zaman için yapılmağaralan (galerileri) oda ve siisı gereken güvenlik programı tun (dayanak kemerleri) biçiyönünden maden oraŞı işçilerimindekı veya uzun duvarlar ni karsı karsıva bulunduklsn şeklinde oyarak yapmak gerektehlikeler hakkınria bilinçli kıllüiği vardır. Çelik ve betonarmak ve onlan doğru tatbikattar me sütunlar genellikle ana tüicin eSitmek gibi lşlemler v»r rıelın tavan ve duvarlarını destfır. teklemek ıçm kullanılır. TaKontrolBr ve işçilerin tümüvanlan çelik ile tutma makinenün kazalan önleme tedblrlerileri kömürün uzerindeki kayan» ve ilk yardımı ogrenmeleri nın içine uzun çeJikleri takar Serekırektedir. önleyiei tedbirve böylece tabanları kuvvetlenlerin alınması re eğitilmiş g57dirmiş olur. Günümüzde denevlemcilerin devamlı kontrolleri lerle tavanı kuvvetlendirmek «onucu günümüzde maden ocakiçin reçine enjeksiyonlan ve lan oldukça emin bir hale gelelektronik aletler ile kayanın miştir. üzerinde gevşek tabakaların Dileğlmiz çoğunlukla isçllerln bulunup bulunmarfıîı araştırma havatlanna malolan veya büşeklinde yapılmaktadır. Bazı yük sakatlıklara sebebiyet vehallerde tavana çimento, kum rebilen kömür ocaklanndak) bu ve su kanşımı püskürtülür Bu eibi çeşitH kazalann llffililer takarısım sertleştiği zaman tarafından iyi bir kontrol altına vanda bir kabuk teşkil eder. ahnmasıyle artık böyle fficialaBu da tavanın üzerinde toplann son bulmasıdır.. 1 Kartal Rahmanlarda Beyazköşk mevkiinde yeni yapünlan Mal Müdürünün evinin kspısına kadar 500 metrelik yol bir binası için belediy» Urafından kapısına kadar yapıhp ve elektrik verildı. Senelerce belediyeden ne yol, ne de elektrik verümistir Çocuklanmu tarladan okula gidiyor 1972 Ankara tastikll planı geldiğl halde belediyenin kapısı «suıdl bir netice alamadık. Rahmanlar taklnlerinden Hüsertn L'ruklu Şahıslara mı çalışılıyor Sandıklı'da Sümerbank maqazası açılması isteniyor Okulumuz, Fevzi Paşa îlkoturo 1500'e yafctn öfrencişiy•"hö'merkBzm en kalabalık ve Ço djevam ettiği bir okuldur 1972 Düny» Kitap Yüı ve Çocuk Kitaplan Haftası dolayısiyle okulumuza yenl açtığımız çocuk kütüphanesine yaymevi vey» müesseselerin kitap ve kültür yayınlanndan yardım olarak göndermelerinlricaederiz. Pevttpaga Oknln MBdfirIfigü ellyle TSPARTA bekleniyor Kitap yardımı Sandıklı üçesî 78 kövO Oe birlikte 150 binin üzerinde bir nüfusa. yaz dSneminde yüzbinlerce tasralıya cevap veren ruristik kaplıcalara sahip Afyon Î2inir karavolu Üzerinde 150 yıl lık bir ilçedir. Sümerbank'uı yenl «atış mağazası açmı» olduğu DİNAR ilçesi ise Sandıklı'nm nahiyesi idi. Sandıklı'da Sümerbank'ın yeni yapı. magazan ve lojmanları da içersinde olmak üzer» büyük bir binası mevcuttur. Sümerbanlc'ın Afyon ve Dlnardald satış maîazalan ise ken. di 5z binalanna «ahip olmayıp kirada oturmaktalar Bu duruma g5re .Sandıklı'da Sümerbank'rn "slrtiş ^ Ş a z a s ı açmasma srjge] bir^durujn. mev cut oimaâtSr kanmtındırvnn. 8 aydır bir hükümet doktoru tayinini Sandıklımıza çok eören llffililer acaba bu haklı sesi mize de ml kulaklannı ükarlar acaba. Kamfl »KÇtT Zlraat Odasi Muhasfbl ve Türk Hava Knrnmu Bşk. Sandıklı • Afyon ^lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllimillllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIMIia | E 5 E: İ = TEŞEKKÜR FlZtK TEDAVİ VE ROMATIZMAL HASTAUKJLAB MÜTEHASSIS1 SAYIN 1 = = Kıymetll eşlm OUlfem Okan'ın bugüne kadar tedavi edl E lemeyen romatizmal hastahğını tıbbın en üstün teknığı tle 5 kısa zamanda tamsmen lyileştiren iyl însan büyük hekim E | E = r E Dr. NEJAT URAS'a I cODSuz teşekkurlerimizi a n edertm. = • HÜSEYtN OKAN = Emülfalt Sojtnk Asfalt Fabrikan E Madörö E ^İlIIlllIIIIIiriIIIIIIIlllllllIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlliIIIIIIII1IIIIJ7 Cumhuriyet 8334 t •••••»•»•»•»•»»»»»••» VEFAT Merhum Muhlttin Tekyıldıı ve raerhume Zahide Tekyıldız' ın kızları; Fatma Mutlu ve Nedjme örtaş'm kardesleri; emekli Btlyükelçl Aptüiahat Akşln'in esi: FerenKİî Somel: Muctafa AJcsin ve Eina Aksln'ln anneleri Sacit Somel: Dilek AJcsin ve TOlln Aksin'in kaym valdeleri; Cem: Gülayse Aksin, Isıl; Leyla: Zeynep ve Defne'nin büyükanneleri Vefat ve Tesekkür Kıymetli varlıgımız, Emekli Öğretmen D O R TO R Tarık Z. Kırbakan Dert. Saç ve Zührevt HantaÜklan MOtehMmsı Istikltl Cad Parmahkapı M> « 44 10 n İ Süreyya ATAMAL | SıraselvHer 693 Tetf: 44 57 44 1 A R 8IM Opr. Ürolog DORTOR • X • J • Milli Piyongo Yine Onbinler, Yüzbinler ve Milyon Dapıtacaktır. Bir Biletle Talih Kapılarını Daima Aralık Tutanlar Kazanıyor. TOPLAM İKRAMİYE: DİKKAT A. ŞEMSETTtN YAVUZ'un 17 Kasım 1972 güniı Hereite'de Sni vefatı dclayısıvle Berek cenaze törenine luıtılan: çelcnk Eönderen; telgraf: mektup: telefon ve bizzat gelerek tazivette bulunan akraba: dost: ya(cınlarımız ve Herekell komsularımıza minnet ve tesekkürlerimizi gazeteniz vasıtasıyle arz ederiz. A t LES t (tlâncıllk: 9894 8400) ^ X •••••••••••••••••••o» HACER AKŞİN 22 Kasım 1872 günü vefat etmiştir. Cenaıesi 24 Kasım Cutna (bugün) HHt namazından' sonra Şisli Camünden kaldTilarak Zinclrlikuyu MezarlıjJını defnolunaeaktır. Tann nhmet eyleye. (Cumhuriyat 8401) Beykoz Ortaokulıı Müdürlüğünden 1 Beykoas Ortaokulu kalorifer ve sıhh! tesisatı onanmı l$i 2490 sayılı kanun hükümlerine göre kapalı zarf usulü ekstltmeye konulmuştur 2 tsin Reştf bedeli 45.373, liradır. 3 Eksiltme tstanbul II Sayılı Okullar SaymanhğTnda thale KomİKyonunda 8/XII/1972 Cuma günfl saat 10J0 da yapılacaktır. 4 Ekciltme şartnameil ve diğer evrak okul müdürlüjünde gOrülebillr. 5 Eksiltmeye Eirebiimek lçin istekülerins A (3402J7) liralık eeçid temtnatını B 197S vılına ait Ticarat Odası belgesinl. C Müracaat dilekçeleri ile birlikte vereceklert eksiltmeye crkanlmıs olan is tutannm vansı tcadar bir lşin kabulünü vaptırmıs olduğuna dair tş bitlrme belgesinl fbraz suretlyle Vilâyet Belge Komisyonundan alacaklan yeterlik belgesinl Komisyona vermelerl lazımdır 6 Yeterlik belgesl ahnması İcin tatil günlert harlç üç gün evvel müracaat edllmesi »ereklidir Telgrrafla müracaatlar ve postada vakl geclkmeler kabul eiilmez. Kevfivet Han olunur. (Basın; 24106'8383ı :••••••>•••**•••••••«• SATIŞ İLÂNI tstanbul Defterdarlığından Adet C 1n si Kıymet 1 955 rnodel faal v ziyette Cadiüac marka 30.000, siyah renkte H oto Nakil Vasıtalan Vergı Dairesıne olan borçtan ötürü Daire bahçesınde tahtı hacze alınan yukarıda cins ve evsafı gösterilen eşyanm 4/12/1972 günü saat 14.00'te mezkur mahalde, 6183 sayılı Âmme Alacaklannın Tahsil Usulü hakkındakl K«nun hükümlerine tevfikan ve peşın para ile »atılacağı, ancak verilen bedel tesbit olunan deserin %75'inden asağı olduğu veya hiç alıcı bulunmadığı takdirde ikinci satışın 7/12/1972 günü aynı saatte ve aynı mahalde yapılacagı, fazla malumat «1mak isteyer.lerin Nakil Vasıtalan Vergi Dalresi Müdürlüğüne müracaatları ilân olunur. (Basın: 24409/8M4) 8 Milyon 624 Bin Lira 1 KİŞİYE: Istanbul Fen Fakültesi Dekanlığından Faktiltemiz Denel Pîzik Kürsüsünde asistanhfc münhalmr. tsteklilerin Lisans üstü veya Doktora yapması şarttır. Bu sartlara haiz olanlann 9.12.1972 günü saat M'a kadar Dekanlığımıza müracaatlan ilân olunur. (Basın: 24284/8386) l Nilyon lira (Bason: 24133/8392