Catalog

CUMHÜRÎTET 7 Ocak 1970 SAHİFE ÜÇ Israil Niivnsı Milılıiltııiyıır i TELAVİV, ( u . ) srail makamlan, önceki gece Port Tevfik'in kuzeyinde Süveyş Kanalını geçmeğe teşebbüs eden bir Mısır komando grupuna bağlı askerlerin büyük bir kısmını oldürdüklerini ve komandolan geri çekilmeğe mecbur ettiklerini açıklamışlardır. flrsa spekülâsyonn az gelişmişlerin kalkınmasını i engelliyor .Arndtöldü Modern kimya'yı Türkiye'ye getiren adam Yazan: Prof. Dr. Muvaffak SEYHAN ı B silâhlan vermeye karar verdik... Talnız, karşılığında OÜNYP 0 BUGÜN Adios hijos mıos,... • • ^ f e he> Guevara, bacagin• • • dan yaralanmıştı ve l l mm silâhını da yitirmisti. ^ ^ 1967 yılının 8 Eklm gü nü, Bolivyaiı subaylar, O'nun Higueras köyiine getirilmesini emrettiler. Başı yine dikti Che'nin... Kendisine sataşmak isteyen bir »ubayı da bu arada tokatiamış. şim di Peru'ya elçi tâyin fdilmiş olan Albay Anaya'ya hakaret etmişti. 9 Ekim'de. başkent La Paz'dan tâlimat geldi: Gnevara hemen öl d üriilmeli y d i!.. Bunun üzerine, Guevara'nuı odasına, elinde tabanca bulunan sarhoj bir çavus girecekti. Çavuj Mario Terain... Bolivya'lı gazeteci Jose Luis Alcazar, yeni yayınlanan «Nacahuasu» isimli kitabında, Guevara'nın son dakikalaruu jöyle an Iatıyor: «Çavuş Terain, Guevara'nın ken disine hakaret etmesine meydan vermeden tabancasını ateslemiş ve iinlü gerillayı ağır yaralamısti. Che, can çekişirken son sözlerini söyliiyordu: •Adios hijos mios, Aleida, hermano FideU (Elvada çocnklanm, Aleida (kansı), kardeşim Fidel.). Sonra, odaya bir teğmen girdi ve 45 lik tabancası ile Guevara'yı kalbinden vurdu. Odada artık ses kesilmişti...» Gerillanın sonu bazan böyle ölüm ile biter, bazan da zafer 0e u Fakat gerillanın vatanı, devrimin olugabUeceği bütün topraklardır. Öniimiizde, Türkcesi yeni yaym lanan bir kitap var: Filiplnler gerilla savaşı... Yazar, Begis Debray gibl ülke. nin yabancısı... Bir Filipinli dev rimci kız ile evleniyor ve iinlü gerilla teşkilâtı <Hukbalahap«a katılıyor. Kitap, Amerikah W. J. Pomeroy'un. gerilla günlügüdür. Ülkenin bağımsızlığı için carpışan Filipinli gerillalar, sonunda yenilecek ve Pomeroy da esir olacaktır. Ama, sadece savasmamıştır gerillalar. Her fırsat bulunduğunda, dağbaşı veya orman ortası denilmeden, eğitilmişlerdir de.» Eğer Filipin demokrasisi gerçek demokrasi ile yer değiştirirse bir gün, Pomeroy'un arkadaşlarına yine çok ij düseceği muhakkakhr. Açıklamada ölen Mısrlı koman dolann sayısı kesin olarak belirtilmemişse de saldırt sırasmda en az 9 Mısırlı askerin hayatmı kaybettiği Ifade olunmaktadır. Alo Bayan Meir ıtıi? tstediğiniz Sözcü, komandolann geri çekilmesinden sonra Mısır topçusu sizden yardım istiyoruz. sunun İsrail mevzileri üzerine ateş açtığuu soylemiştir. Hava hücumu Öte yandan, Bırleşik Arap Cumhuriyeti askeri sozcüsu, Mısır avcıbombardıman uçaklarınm dün sabah Süveyş Kanalının kuzeyindeki ElKantara ve Kanahn güneyindeki EşŞat'ta bulunan îsrail mevzilerini bombaladıklannı bildinniştir. Mısır uçakları, ElKantara'da zırhlı ve havan topu yığınaklarına hücum etmişlerdir. Askerî sözcü, Israillilerin bu bombardıman yuzünden önemli can ve mal kaybma uğradıklarını ve Israil cephaneliklerind'e patlamalar meydana geldiğini ileri sürmüstür. EşŞat bölgesinde de uçaklar, îsrail araçlanna hücum etmısler, can kaybına ve yangın çıkmasına sebep olmuşlardır. Amerikalılar radarı görmek için sabırsız WASHİ!S'GTON (a.a) merikan Savunma Bakan,' lıgı (Pentagon) yetkllilerinin îsraillilerin, bir yıldınm harekâtı sonunda Mısırlılardan «çabrus» olduklan son derece hassas radar istasyonunu, bulun duğu yerde inceleme imkânlarmı araştırdıklan, geneUikle iyi haber alan kaynaklar tarafından belirtılmektedir. Amerikan resmî makamlannın bu hususta herhangi bir yorumda bulunmamalarına rağmen, ay nı kaynaklar, Pentagon"un, Sov yet yapısı bu ultramodern radar'ı etraflı şekilde inceleyebılmek için can attığını açıkça soylemekten kaçuımamaktadırlar. A İsrail'e göre 6 ayda 2 tarafın kaybı KÜDCS, (AP) İsrail Dışışleri Bakanı Moşe Dayan'ın dun İsrail kuvvetlerınce, Nisan 1969 «Ates kes» Anlaşmasından bu yana 1000 Mısırlının öldürülduğunu ve 76 Arap savaş uçağının dusurulduğunu açıklamıstır. Moşe Dayan'ın bildirdiğine gore. İsrail kayıplan, sadece 113 ölüdur. ROMA, ( u ) talya'da sosyal ve sınaî alan da bir süredenberi kendini hissettirmekte olan kanşıkUkları örüiyebilmek amacıyla, ülke çapında bir koalisyon hükümetı kurulması yolunda, dört siyasi partl lideri arasında görüşmelere baslanmışür. Önceki gün ikl saat süren görüşmeler sonucunda bir açıkla ma yapan Hıristiyan Demokrat Parti Sekreteri Arnaldo Fornaldi, parti liderlerinin daha birkaç gün toplantılarına devam edecek lenni soylemiştir. Teklif edilen MerkezSol koalisyonuna katılması beklenen partiler, Başbakan Mariano Rurmar'un ikıidardakj Hıristiyan Demokrat Partisi üe Cumhuriyetçiler ve ild Sosyalist parti «Birleşlk Sosyalist Parti» ve «PSt» dir. >••••»••»»»»»»»»•»••• iiolyada koalisyon I için çalışma Meksika'da ödenek randevu evlerine akıyormuş CENEVRE, (aa.) irleşmiş Milletler, iktisadi ve sosyal konseyi varafından yayımlanan son bir raporda belirtildiğine göre, lralkınmakta olan ülkelere gelişmiş üıkeler tar rafından yapılan jardımlar, arsa spekülâsyonlan vüzünden büyük ölçüde aksamaktadır. Raporda az gelismış ulkelerde kurulacak sınai tesislerin, limanların, yapüacak yollann. inceden inceye hesap Pdilmesine rağmen, arsa sahıplermto fiatlan görülmemiş bir sekilde arttırmalan vüzünden, beklenmedik fıyatlara ulaştığı ve bunun pek çok projenin başanln:<ısını engellediği belirtilmektedir. Iktisadî ve sosyaî konsey raporu, arsa spekülâsyonlan ö n v ler.mediği takdirde, ka'tanmak^ ta olan ülkelerin tüyük zararlar» göreceklerini ileri süiTnekte ve» ilgili hükumetlerden *ıkı tedbir' ler almalarım ıstemfik^edir. J A ÖLÜM Büyük, küçük hepimizin kafa ve gönül arkadaşı, olgun ve anlayışh insan Moda'nın Ciciannrsi Ümran Özcan Hanımefendiyt kaybetmiş bulunuyoruz. Nâşı 5 Ocak Pazartesı günü Karacaahmet'te topraga verilmıştır. Dostları adına İSTANBUL ŞEHİR TİYATfiOLARI'NIN VE ÖZEL TİYATROLARIN muhtin ertujrul 40. s ı n ı t y ı l ı M Gasusluk için harem ağası oldu ADEN, (a.a.) KATILMASIYLA S üney Yemenin başkenti Aden'de iyi tıaber a'an çevre • lerde ıleri siirüldüğiine göre, • Basra körfezi emirliklerinden Resül Hayme EmiHnr>î saraymda harem ağası olarak esıd bir! İngHiz'fctihrjarst rohSYi pörevli bulunmaktadır. Uzun yıllar Basra körfezi kesiminde Ingiliz ıstibbarat servislerinin ileri re'.pn'Tindcn biri olarak çalışmış olan Yarbay Robert Mein, geçen yü emekliye aynldıktan sonra e.k. bir dostu olan, Resül Hayme Fmiri Abdullah El Ahdab"m saraymda • «Gönüllü olarak* harem ağalığını kabul etmiştir. «El Hads» gazetesi eski görevine devam edebilmek için, «Kendisini gereklî amelıyattan geçirmeyi göre alan» l£tihbarat ajarunın haber alma Işıae devam ettiğinden şüphe edilmemesi gerektiğinl ileri sürmektedır. MUHSIN ERTUGRUL'UN HAYATINI YANSITAN TİYATRO GÖSTERİSİ VE 60. SANAT YILINI KUTLAMA TÖRENİ 12 ocak pazartesi günü 21,45 de Dormen Tiyatrosu'nda Sayın Muhsin Ertuğrul'un huzurunda yapılacaktır. Biletler Dormen Tiyatrosu gişelerinde satışa çıkanlmıştır. • MEXİCO. (a.a.) eksika'nın büyüK pazetelerinden «Excelsior» ıdraiından ortaya atılan bir iddıa sıyasî çevrelerde büyük tepki yaratmıştır. «Excelsior» gazîtesı «Inanılır bir kaynağa atfen» yayırjadığı bir yazıda hükurnetın turızmi teşvik ıçın randevuevlerıne ve bazı eğlence yerlenne *izlı öacnekten yardımlar japtığını ileri sürmektedir. Ancak, olav hükumete yakın çevrelerde ne yalanlanmış, ne de doğrulanmıstır. Bilındiği gibi, Mnerkalı turistlerin büyük bir kısmı, yakınlıgı ve eğlence yerlennin bol ve ucuz olması bakımından, Meksika'yı tercih etraeirtediıler. Nitekim, resmî çevreler 1969 yılı içinde iki milyona vakın Amenkalının tatillerini Meksika'da geçırmış olduklanr.ı belirtmektedirler. Gazete Örtülü <Wen«kten yapılan yardımların efkilı olacağını ve önümüzdeki aylarda Meksıka'ya gelecek tunstlerin sayısının artacağını tleri süıinektedır. Prof. Nezahat Arkun (Cumhuriyet: 255) RALIK ayının 8'inde Prof. F. Arndt 85 yaşmda Hamburg'da öldü. tstanbul Üniversitesinde Bırınci Cihan Savaşı sırasmda kısa bir süre, ve 1934 1955 seneleri arasında aralıksız olarak 21 sene kimya hocalığı yapan Arndt, modern kim yayı ilk defa Türkiye'ye getirmiş ve binlerce talebe yetiştirmiş olan zattır. Memleketimize hiç şüphesiz çok hizmet etmiş olan bu büyük ilim adamının ölümünden pek az kimse baberdar oldu ve gündelik gazetelerimizde ölümüne dair flri satırlık bir yazı bile çıkmadı. Fritz Arndt 1933 de Hitler mezaliminden kaçarak îngiltere'ye gitmiş ve Orford Üniversitesinde bir sene profesörlük yaptıktan sonra üniversite reformunda Türkiye'ye dâvet edilmişti. Türk çeyi bütün incelikleri ile öğrenmiş olan Arndt, geldiği seneden itibaren derslerini Türkçe olarak vermiş ve tkinci Cihan Savaşı sıralannda da Türk vatandaşlığına geçmişti. 1955 de 70 yaşını doldurduğu için, Türk uyruklu olduğundan emekliye aynldı; ancak emeklilik süresini dolduramadığmdan maasa hak kazanamadı. Bu sıralarda Almanya'da, Hitler mezalimine uğradıklan için Alm&ny&'yı terkedenler hak kında, yabancı ülkelerde hizmet görenlerin hizmet sürelerıni tanıyan bir kanun çıktığından Almanya'da emekli maaşına hak kazanan Arndt, çok sevdıği Turkiye'den ayrılarak Hamburg'a gıtnek zorunda kaldı. Bugün endüstride çalışan va önemli mevkiler işgal eden Yüksek Kimya Mühendislerinin çogu üe lise, kimya öğretmenlerinin büyük bir kısmı ve bazı üniversite öğretim üyeleri Arndt'm talebeleridir. Prof. Arndttn üml değeri hakkında dünyadaki büyük meslekl ilim dergilerinde hiç şüphesiz yazılar çıkacaktır; biz burada sadece şu kadarını belirtmek istiyoruz ki, 1920 senesinden sonra ortaya atılan ve bugün klâsikleşmis olan bazı önemli kimya teorilerinin ve meselâ Mesomeri bilgisinin öncülerinden birisi de Arndt'dir. Bu teorinin diğer mümessilleri tngiltere de, Nobel Mükâfatı hâmillerinden Sir Robert Eobinson ve Sir Christopher îngold, Amerikada Nobel Mükâfatı hâmili Linus Pauling'dir ve dünya ilim alemi Arndt'ı modem organik kimyanın öncülerinden biri olarak tanır. tkinci Dünya Savaşı sırasmda Amdfın yetişkin çocukları tngiltere ve Polonya'da bulunuyorlardı ve Polonyalı bir Musevl olan ilk eşinden dünyaya gelen bir oğlu da Polonya ordusunda Nazl Almanyasma karşı savaşırken Naziierin eline esir düşmüştü. Oglunun âkıbetinin ne olacağını anlayan ve o günlerde bir çılgına dönen Arndt derhal Ankara'ya giderek zamanın Başbakanı Refik Saydam'a durumu anlatmış, Başbakan da Dışisleri kanalı ile Hitler nezdinde teşebbüse geçerek oğlunun İstanbul'a gelmesini temin etmişti. Arndt Türklerin bu iyiliğini hiç bir zaman unutmamıştır. tstanbul Üniversitesi Fen Fakültesl Amdt'm yaptığı büyük hizmetleri gözönüne alarak kendisi ve eşini 1965 de 80. doğum yılı dolayısı ile bütün masraflan ödeyerek Istanbul'a dâvet etmişti. Ba kadirbilirliğe • çok sevinen Arndt bütün arzusuna rağmen sıhhl sebepler yuzünden gelememişti. Son olarak kendisiyle geçen Mayıs ayında Hamburg'da görüsmüştüm. Eşiyle birlikte bir huzur evinde kısmen mefluç bir halde hayatının son günlerini geçiriyordu; ancak hafızası ve zekftsı eski cevvaliyetinden hiç bir şey kaybetmemişti ve tstanbul'a ait hâtıralannı adetâ bir vatan hasreti içerisinde anlatıyordu. Türkçe'den başka tngilizce, Fransızca ve Italyanca'ya da vakıi olan Arndt, dilimizin bütün inceliklerine hâkimdi; bu hftkimiyeti göstermesi bakımından şu küçük hâtıramı nakletmek isterim: O zamanlar liselerimizde eskiden kalan bir alıskanlıkla bazı Fransızca terimler kullanılırdı ve meselâ eski deyimle basit cisim yerine eleman denüirdi; halbuki bu kelime Türkçede başka maksatlar için de ve meselâ «bir eleman aranıyor» gibi yerlerde de kuUanıldığmdan, Arndt bunun yerine bugün de kullandığımız element kelimesini teklif ve kabul ettirmiştj; buna rağmen ögrencilerden bazı!arı eski alıskanlıkla eleman dedikleri zaman Arndt bunlan her seferinde sabırla tashih ederdı; nihayet bir defasmda o kadar (Arkası 7. sayfada) <I969 ULUSLARARASI SANAYI ODULU» FARMİTALİA'ya VERİLMİŞTİR. Diplomatlar, Siyaset adamlan, bilim ve endustri camiasının yüksek şahsiyetlerinden kurulu kalabalık bir toplulufun huzurunda, 9 Aralık 1969 günü Fransa Millî Tıp Akademısının Başkanı Prof. JEAN VERNE Uluslararası ijerleme ve Prestij Enstitüsü adına, «Uluslararası Sanayi Ödülü» nü, ihtişamlı bir merasimle, Farmitalia'nın İdarî Delegesi Dr. Giulio Bertini'ye teslim etmiştir. Büyük değer taşıyan bu ödul, ilk defa olarak, bir ilâç Firmasına verilmektedir. Büimsel araştınna ve devamlı Endüstriyel gelişimde gösterdiği çabadan ötürü FARMİTALİA'yı Uluslararası alanda bir öncü ilâç Endüstrisi olarak nitelendiren Enstitü'ye Dr. Giulio Bertini hararetle teşekkür etmiştir. FARMİTALİA'nın ıaaliyetleri hakkında kısaca bilgi varen Dr. Bertini, Firmama Araştırma Lâboratuarlanxun çok sayida olan başanlarına da değinmiş ve elde edilen tınldığım belirtmiştir. maddî randımanın yüksek bir yüzdesinin, araştınnaya yaCumhuriyet 269 TESEKKUR Muhterem büyüğümüz, ba > bamız * veîatında gösterdıkleri yakınlık ve candan ügi dolayısı ile kendilerine borçlu olduğumuz sayın Izmir ve Aydın Valilerine, Aydın Belediye Reisine, Izmır Sağlık Müdürüne, Aydın Maarif Müdürüne, Aydın Maariı camiasına, Osmanbükü köyünün kadirbilen halkma, Ay> dın'lı hemşerilerimize, yurdumuzun her yanından telgraf, telefon ve mektupla derin acımızı paylaşmaya ko şan kıymetli arkadaş ve akrabalarımıza en candan şükranlarımızı arzetmeği bir borç biliriz. AtLESt •^^^« Ekrem ÇİFTÇİ'nin YAPI ve KREDİ BANKASI Kültür ve Sanat Hizmetleri Serisinden • • • • • • • MEHMET BARLAS KUTLAMA KOMİSYONU Not : Bu gösterilerden sağlanacak gelir, tiyatroyu yayma ve sevdirme amacıyla kurulan Muhsin Ertuğrul Fonu'na verilecektir. Radar Reklâm: 22/273» *l 6 1 . Sergi ÇOCUK GÖZÜYLE YÜRDUMÜZ (Hasan Kavruk Koleksiyonu'ndan) • • YAPI ve KREDİ BANKASf Sanat Galerisi Galatasaray 31 Aralık 196924 Ocatc 1970 Pazardan başka hergiin 9*19 arası açıkfir, ••••••••••••••< Cumhuriyet • 274 Sayın doktor ve eczacılara grip ve soğuk algınlıkkırının önlenmesive EFERVESAN Moran: 41/270 saf c vitaminî en kesin ve en emin koruyucu Çiftçilerimizin en çok beğendiğî ve gelmesini dört gözle beklediği 68 beygir kuvvetindeki dünyaca meşhur. Sayın doktor ve eczacılara Grip ve soğuk algınlıgında kullanılan BOL MİKTARDA PİYASAYA VERİLMİŞTİR Fulmar: 51/248 DEKîSAIV ŞURUPveDRAJELERî YENIDEN PİYASAYA VERİLMİŞTİR. Sayın doktor ve eczacılara MARKA TRAKTÖRLERİNDEN BİR MİKTAR GELMİŞTİR Avrupanın en büyük ve en eski traktör fabrikalarından biri olan STEYR fabrikaları 100 seneden fazla bir tecrübeye sahiptir. STEYR traktörlerinde kışın soğuk ve yağmurlu ha valarda çalışabilmeleri için kapalı şoför mahalli vardır. Bu şoför maha'^nde beş kişi oturabilir ve STEYR traktörleri sahipierini zengin eder. Türkiye Mümessili: grip ve soğuk algınlıklarının önlenmesi ve tedavisinde D.E.V.A. Sanayi va Ticarat A.Ş yapıcı ve koruyucu BOL MİKTARDA PİYASAYA VERİLMİŞTİR YAKUP SOYUGENÇ MÜEŞSESESİ Kurtulu?deresi Cad. 61, Dolapdere İstanbul Telefon: 49 94 004914 86 Telg : SOYGENÇİstanbul İlâncılık: 6041/250 Fulmar: 51/247 Reklâmcılık: 4471 '275