Catalog

fiAHİFE 7 Haziran 1968 CUMHTJI TANfTMA TESKİİAT1MIZ Sadi KOCAŞ SENATÖR urizm ve Tatııtma Bakanlığı Teşkilât KanuT nununsanki diinınüjScnatosunda görüşüldüCumhuriyet ğü günleri gibi aynen hatırlıyomilletimize karşı yapılacak çeşitli menfi propagsadalara karşı koyma faaliyetleri de vardır. Psikolojik barp usni ve kaideterinden büyük bir kısmı da bu faaliyetlere dahildir. Hele buse karşı yapılacak vıkıcı psikolojik harp faaliyetJerine karşı, psikolojik savunma faaliyetleri hem pasif, hem de aktif bütün metod ve sistemleri ile bu faaliyete dahildir. Burada DÜŞMAN kelimesini kullanmamaya bilhassa dikkat ediyorum. Zira barış camanı hi • devlete karşı diplomatik. sosyal ve bilhassa ekonomik propagandarı yalnız düsmanlar yspmaz. Herkes yapar. Bu hal barı.şta ve savaşU düşmanlar tarafından yapılan vıkıcı propaeanda ve psikolojik barp faaüyetlerinden sadece konusu ve biraz da icra şekli bakımından farldıdır. Ana prensipleri birdir. Gayesi çok defa aynıdır. Hattâ soğnk barp denilen, özel harp denilen faaliyetlerin büyük kısmı da bu yolla, bu metodla, bu isim altında açıkça yapılır. BinaenaJeyh dâvayı ortaya açıkça koymak Iâzımdır. Barışta dost düşman herkes kendi çıkan için karşı tarafla açık veya kapalı mücariele halindedir. Tıpkı aynı sokakta bulunan iki bakkalın biribirleriyle rekabet etmeleri gibi bir psikolojiye dayanır bu faaliyet... Ama icrasında ve frayesinde değişik usuller, değişik maksatlar oldufu muhakkaktır. Savaş halinde daha normal çörülen. daha kesif yapılan bu faaliyptin devamlı olduğunu, hiç kesilmediğini bilmek Iâzımdır. O halde, nasıl herkes bize karşı bu faaliyeti yapıyorsa, biz de herkese karşı kendimizi savunmak, en azından onlarm sövlediklerinin yanlis olduğunu isbat etmek için faaliyette bulunraaya mecburuz. Bu faaliyetten içtinap etmek asla miimkün defildir. Psikolojik harp de bfiyledir. Savaşta olduğn gihi barışta da devam eder. Gayesi münhasıran askeri değildir. Binaenaleyb psikolojik savunma da aynı şekilde yapılması gereken önemli bir faaliyettir. Bütün bu faaliyetler büyük ilim, teknik, yetişmiş personel, para ve teşkilât ister. Bu faaliyetler ancak bu şartlar altında yapıldıklan z»man faydah ve verimli olur. Gelişi giizel, sırf yapmış olmak için yapıldıklan zaman zararlı dal.i olabileceğüıi kabul etmek Iâzımdır. Binaenaleyh devlet çapında bu faaliyetlerin birleştirilmesi, bir elden, bir büyük basa bağlı olarak teşkilâtlandlrılması, faaliyetlerini devletin bütün imkânlanndan yararlanarak yapması Iâzımdır. Başbakanhkta, Milli Savunma Bakanlıtında, Dışişleri BakanTığıııda, tçişleri Bakanlıtında, Turizm Bakanhğında ve diğer muhtelif Bakanlık ve kademelerde, başka başka isimler altında, baska başka metodlar ve gayelerle yapılan bu cini faaliyetler bir çok bakımlardan mahzurludur. Evrelâ grayret ve enerjimizin boşuna isrsfı, sonra da biribirini tamamlamak yerine, biribirf ile çelişen icraatta bulunultnası bahis konusudur. Bu faaliyetler bir lâboratuar, bir rafineri kurar g^ibi, yabancı bir teşkilâtı aynen kopye ederek yapılmaya çalışılırsa asla müsbet sonuç alınamaz Bu yüzden, dünyada bu konuda tatbik edlIpn metodları ve çeşitli teşkilâtlann kuruluş ve çalışma sistemlerini incelemek, elde edilen sonuç lan kendi millî bünyemiz, psikolojimiz, inıkânlarımız, kabilivetlerimiz ve ihtiyaçlanmız yönünden değerlendinnetc ve bize en uypun bir milli sistem bulmak ve uygulamak Iâzımdır. rnm. Küçük bir grup halinde birfcaç gün süren bfr meydan savaşı venniş, «yapmaym, etmeyin, bu kanun böyle çıkmasın» diye günde birkaç kez kürsüye çıkmış, ama kanaatlerinden emin insanlann buzuru içinde kulis yapmava Iüzum görmediğimjz için, kulisciler karşısmda kanunu değiştirtmeye tnuvaffak olamamıştık. Aradan birkaç ay geçtikten sonra ilgili bakan arkadaşunızın «Çok haklı imişsiniz. Bu kanun böyle çıkmamalıymjş. İlk fırsatta degiştireceğim» vaadi bizi bir hayli ümitlendinniş ve sevindJrmişti. O taribten beri o bakan]ıktan galiba 5 6 bakan geldi geçti. Hemen hepsi aynı vaadlerde bulundular. Ama nedense bir türlü bu degişiküği yapamadılar. Son günlerde, o zaman ısrarla tizerinde durdugumuz bir konunun, yani Turizm ve Tanıtıua faaliyetlcrinin biribirinden ayrılması zaruretinin lyice belirdigi ve tahakkuk etmek üzere oldugunu memnuniyetle öğrenmiş oLmanın buzuru içinde bu yanyı yazıyorum. Bu icraat Türkiyede turizmin de,, tanıtmanın da haynna olacak; turizm basının hegemonyasından ilk defa kurtularak lâyık olduğu gelişme imkânlarına daha siiratle kavuşabilecektir. Uevlet çapınds tanıtma faaliyeti ise, müstakil hüviyeti içinde daha teknik, daha ilmi, daha yetki'i, daha müessir bir istikamet alabilecektir. Bu yüzden biz bu icraatı hükümetın şimdiye kadar iyi niyet ve başarı ile uyguladıgı ilk ve en önemli faaliyctlerden biri olarak kıymetlendiriyoruz. Ancak, Turizm ve Tanıtma Bakanhğında bu b8lünme yapılırken işler yine yaluı kat tutulmamalı, yapılacak operasyon tam yapılmalı, kurulacak teşkilât tam ve doğru esaslarla kurulmaüdır. Bu konuya ışık tutmak, hükümetin icraatuıda yardımcı olabilmek için konunun önemi üzerinde kısaca durmak ve ne yapılması gerektiği hakkmdald görüşlerünlzi belirtmek istiyoruz. Bir Başkan ki... Dubçek, eskiyi yıkma aşamasını atlatamadı £••• •••• eııler ve direnenler ekoslovakya sadece liberalizasyon ve demokratlaşmada değil, minietekte de Doğu Avrupada jampiyon. Hattâ belki tüm Avrupada. Ve vallahi etekleri adamakıl lı minileştirmek de çirkin ve nezahatsiz kaçmıyor. Ben, ahlâksızlığın kadının eteğinde değil, bakan erkeğin gözünde olduğuna inanırım. Prag 1.000 yıllık. miize gibi bir şehir. Romanesk kiliseler, Gotik katedral ve manastırlar, Rönesans villâ ve saraylar, Barok heykel, kale bahçeleri, galeri ve kütüpheneleriy Ie dolu. Zevkle döşenmiş ve ışıklan dınlmıj vitrinleri de ilâve edince. tüketim ekonomisi Batı AvTupasınm herhangi bir kentinden farkaız. Vitrinlerde olmayan yok. Meselâ Amerikan sigaralannm, Ingiliz Skoçurfun, Fransız şarabının envai çeşidini bulabilirsiniz. Ama ithal malı içki ya da sigara satın alan Çekoslovaka, bir tane olsun rastlamadım. Her halde göz doyurmak için koymuşlar, pek akıllıca. Karaborsa yı devlet bizzat yapıyor. Viski 300, Amerikan sigarası 20 kuron. Çalı?an Çekoslovakların ortalama aylık gelirinin 1.600 kuron olduğu büinirse, yanlanna neden yaklaşılmadığı an laşılır. Kendi sigaraları sadece üç kuron. Ama hemen belirteyim ki Çekoslovak kadınlannın % 45^ si de millf ekonomide görev altnış orta lama ayhk gelir, sadece erkekler arasında 2.000 kurona yükseliyor. C Tanıtma mı, enformasyon mu? enformasyon diyoruz. Y « l kurulacak teşkitöU da ENFORMASYON adının verileceğini duyduk. Doğru mu bilmiyorum. Bu yüzden evvelS ayıu mânaya gelmeyen bu iki kelimeden hangisinfn yapılması gereken işin karşılığı olabilecefinl inreleyelim. Bunun için de evvelâ işin (hizmetin) mmhlyetini bilmek Iâzımdır. Her bakanlık, her yetkili, h»ttâ ber Tatandaş kendi görevi ile veya memleketin çıkarlan ile iljfili konulards Unıtma ve hatti propaganda yapmakla görevlidir. Bu modern devlet anlayışının ilk şartlarından birisidir. Ancak bizim burada üzerinde durduğumuz konu, devlet çapınıU yapılması lânm gelen şümullü, koordine ve dört başı mamur bir faaliyettir. Nedir bu işin mahiyeti ve şumulü?... Nasıl bir tüccar malmı satmak için reklâtn ve rakip tficcann menfi propagandasını tesirsiz bırakmak için karşı propajanda yaparsa, devîetIer de kendilerini, metnleketlerinl tanıtraak. h«klannı korumak, dost ve müttefikler saglayarak devletlerarası faaliyetlerde yalnız kalmamak, aleyhimize yapılacak propagandatan önlemek için faaliyette bulunmaya mecburdur. İster dost, ister düşman olson, Ister mfitteftk, ister rakip bir memleket olson, başka devletlerin kendi çıkarlan ugrunda bizim çıkarianmıza karşı faaliyette bulunacaklannı kabul etmek; ancak bu faaliyetlerin gerek dünya, gerrk kendi halkımız üzerindeki menfi tesirlerini izale etmeye çalışmak da bu faaliyetler meyanındadır. Bu yüzden, bu faaliyete ister TANITMA dtyelim, ister PROPAGANDA diyelim, bunn yapan tnakama ENFORMASYON denilemez. Enforma*vonun mânası da, mahiyeti de baskadır. Bu ismi taşıyan bir «nakamııı, tabiî, vazifesi de başka olnak Iâzımdır. Propaganda denilince akla çob defa siyasî pro*aganda geliyor. Nedense ipsanlar üzerinde de oğuk bir tesir yapıyor. Asünda bu da yanüş bir röriiştür. Galiba bu yanlış anlayış, biraz da bir levirde koyu faşist ve totaliter ülkelerin Props> anda BakanlıkJarımn yaptıklan icraattan doğntıştur. Maksatlı veya yanlış icraatlardan dolayı ke[meleri mahküm etmek doğru bîr yol olmasa geBktir. Bunun başka misalleri de vardır.. Hitler AIlanyasuun yanlış tetbikatı dünyada (NasyonaJ osyalist) idare tarzını bu kelimelerle beraber ısanlann gözünde küçültmuş ve bir tehlikeli ile sokmuştur. Ashnda iyi niyet sahibi, iyi tatbikatçı oian arelerde (Millî Sosyalizm) mânasma gelen fasyonel Sosyalizm) bir çok ülkeler ve cemiyetr için bir çıkış yolu, bir kurtuluş yolu bile olalir. Diktaya kaçmayan, hürriyetleri kısıtlaman, insan hak ve haysiyetine karşı olmayan, sos1 adalet ve sosyal gavenlik esaslarına dayannn r (Millî Sosyalizm) bir ölçü içinde komünizme rşı en kuvvetli bir kalkan olabilmek, vastf ve kânlarına bile sahiptir. Almanya'da başlançıçtutıılması ve sür'atle felişmesi belki de dejere edilmeden evvel bir çok başanlannın yanı a komünizme de mani olabilmesi yüzündendir. tetkike değer bir konudur. Hitler bu kelimelerin arkasmda bir terör ve biş teşkilâtı kurmuş ve nygulamış ise, bunun • n kelimelere yüklememek Iâzımdır. uu Bir propafanda bakanlısı da hiçbir zaman ı başka şckillerde uygulamış bir rejim yüzünı yanlış tefsir edümemelidir. yapılması gereken işin fizeE vvclâ biraz durmak lâzımdır. mahiyeHtamtrinde Türkçe ma diyoruz. Fransızca veya tngilizceye çevirirken Bir gece kulübli İşin mahiyeti k evletçe bu konuda yapıbr»ası gereken faa" liyetin mahiyeti. çeşitli metod, usul ve koın ihtiva etmek üzere düpedüz propaçanda. Kelimeleri çoğaltmamak (Propaganda ve pagandaya karşı koyma) gibi uzun isimler nemek için açıkça zikredilmemekle beraber. iyetin içinde avnen propajranda kadar, hatlâ çok ahvalde daha fazla, memleketimize ve Oraya Pragın işlek caddelerinin duvarlanndaki elie yazılıp yapıştirılmış ilânlardan etkilenerek gıtmeğe karar verdim. llânlar îngilizceydi ve gençlere mahsus gece kulüpvet, iç direnmenin taraamen lerine aitti. «Musıc CIub5., «The bertaraf edildiği ve beyaz ihMatadors», «Jam Session», «Discoekoslovaklar, kapitalist Alman tilâlin rayına oturduğu söytect». Hand B Clubı», «Famous Fiları, komunist olanlardan daha lenemez. Direnme. çıkarlanmn ve. «Rebel$>. «Flamego» gibi. çok seviyorlar. Genellikle saıui zarara uğrayacağından korkan Bir tanesine, «Olympioe gidebıl dığı gibi nefret etmiyorlar Almanisçilerden, bürokratlardan ve Nodim. Önce içeri almadılar. Demir lardan. Sadece korkuyorlar, güven parmaklıklı kapının arkasındaki üç miyorlar. Komünistleri gevmemale votni zihniyetli muhafazakâr komünistlerden geliyor. yöneticiden biri, «Sadece üyeler gi rinin sebebi, liderleri Ulbricht'ın rebilir» dedi. Kim olduğumu, amacı ortodoksluğu. Dışarıdan beyaz ihti1948 de, komünizmle birlikte mı anlattım. Elebaşı olduğu aşikâr lâlin tekerleğine tas koyma çabal* 250.000 isçi devletin ve sanayiin uzun boylusu, Chicago batakhane rı. Çekoslovakyanm Batılılarla dif kilit noktalarına getirilmiş. Şimlerinin belâhlarını andıran tarzda ticaretinde ilk yeri Federal Almanya di gözden düşen bu 250,000 bürokbir ba? işareti yaptı öteki ikısine. almı?. îkinci İngiltere geliyor. Fe rat, mevkilerini kaybetmek kayKapı gıcırdıyarak aralandı. deral Alman ve îngiliz iş adamlan Kiîina düsmüsler. Çünkü yeni İki kat aşağıda loş bir mahzene in âdeta işgal etmişler Prag'ı. düzen, yeni kan ve kafayı icabdim. îğne atsan yere düşmeyecek Cekoslovakya komunist Alman ettirecek. kadar kalabalıktı. Çılgm bir müzik Komünizm, proleter diktatoryayı resmen tammaktadır. Varçarptı kulağıma. Hayatımda ilk kez şova Paktı içinde müttefiki, CO yası demektir. Dolayısıyla. özelbeyaz gömlek üzerine gra\?t^ı ki3'a MECON'da ortajıdır. Rejimleri; Hkle*g»C') vakah Jsçıler. iktidârfetimden, saçlarımın yeterince uzun eştir. Kapitalist Almanyayı ise laidliSife. Vârarlanaıalc bir «ürü oimamasmflan utandım. Meğer Çe tanımamıştır. Üstelik Bonn. Çe imtiyazlar almışlar, MeselS be••••••••••••••••••••••••••••••••••• koslovak hippilerin, çiçek çocuklakoslovakyayı tehdit eden NA yaz vakalı ısçılerin, teknokratla•••••••••••••••••••••••••»»•••»»•••••»»•••» ruıın karargâhıymış burası. TO'nun üyesidir. Bun* ragnıen rın, aydınların ve sanatçıların 4 1525 yaş arasmdaki kız ve oğlan Çekoslovakyanm kapitalist yarıgelirleri tahsıl ve kültürleri oralar sarmaj dolaş ya tepinircesine şı ile kültürel ilişkileri öburün4 nınd» yüksek değil. Hesaplamışdans ediyor, ya da vecd, huşu içinden sıkıdır. Cekoslovaklar satar. Demokratlaşma gereğince ecrübelerimiz, etfldlerimiz ve bunlann m)lde müzik dinliyorlardı. Kıhkları natta, özellikle sinemacılıkta cok yapılacak ücret ayarlamaları. lî imkân ve gerçeklerimiz muvacehesinde tam bir anarşi manzarası arzediyor ileridir. Doğmatik ülbricht, Kaf. ulusal bütçey e yılda 10 milyar değerlendirUmesinden meydana gelen kanaatleridu. Saç sakal sonuna kadar uzatıl ka'yı «gericilik» le damgalsr v e kuron ek yük bindirecek. Ayrıca mıştı. Çoğu oğlanların burnunun üs mize göre, Türkiye için en nygun şekil, biraz erkitaplarını yasaklar. Uluslarara yeni ekonomik sistem daha sıkı tünde, haminnelerimizinkini andısı ödüller kazanan Çekoslovak vel bahsettiğimiz gibi, bu teşkilâtı bir büyük ve ciddl çalışma isteyecek. Ehlıran hipi gözlükleri vardı. Ve çiçek, filmlerini «burjuv» eğillmli» ol yetsiz ışçi. lüzumu halinde kobaşa CBaşbakan) bağlamak ve bölük pörçük, saf• çiçek, çiçek... Bizim polisin mantık duklan gerekçesiyle göstertmez. da solda bulunan, aynı maksat için çalışan orvulabilecek. Nihayet, yönetime ölçülerine göre tam basılacak bir io Halbuki kapitalist yanda Kafka • ganlan birleştirmektir. toplumun bütün kesitlerinin kat kal. kapışıhr. Çekoslovak filmlen de kısmı öngören karar, diktatörlükBurada bilhassa dikkat edilmesi gereken en • milyonlirla seyırci cezbeder «Fatnous Five»larm müziği beni lerine sınırlar koyabilecek. önemli hususlardan biri daha böyle bir teşkilât de coşturdu. Beş amatör üniversite 1967 yıiı faajiyefine ait kâr hisselerinin 10 Haziran 1968 kurulmaya karar verildiği andan itibaren, bu tesÇekoslovakvanın 1 2 vıl içmde, Beyaz ihtilâlin tetigıni çekenöğrencisi, Batı hafif müziğinin en kilâtın içine asla ve asla yabancı sokulmamasıRusya. Polonya ve Ulbrichfin tarihinden itibaren Euyükdere Caddesi No: 97 kat 1 deki Şirler aydınlar ve gençlerdir. Deson parçalarım ustalıkla çalıyor ve protestolarma kulak fıkavarak, nı prensip olarak kabul etmek ve bu karan timokratlaşma, liberalizasyon ve ^ ket Merkezinde hisse senetleri üzerindeki 4 No. lu kupon mu • söylüyorlardı. Polonya ve Rusya Romanya ve Yugoslavyamn ar bagımsıziık akımı. sonradan Kotizlikle uygulamaktır. Bu hatâ bir defa işlenirse, kabüinde tevzi edileceğini sayın hissedarlarımıza bildiririz. 9 hâriç bütün Doğu Avrupayı dolaşkasından uvgun bir fırsat vaka münist Partı=ı yönetıcılerınce ve bunun zararlannı sonuna kadar çekeceçimiz •••• tım. îlk kez devlet memuru olma• Jayıp Bonn'u resmen tanıması •••« maalesef acı tecrübelerimizle sâbittir. halk tarafından da benimsenmiş • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •••••••••»••••»••••••• yan bir orkestra dinliyordum. Bir kimseyi şaşırtmamalıdır. tır. Ama herkesçe değil. DireBu teşkilâtta birleştirilebilecek mevcut orkadeh içki alayun dedim. Üst kat•••• nenler benımsemeyenlerdir. DıCumhuriyet 6352 taki bara çıktım. «Hokuspokussuz panlann başında Turizm Bakanlığından aynlacak •••• • ••a şarıdan ortodoks komünistlerce Çekoslovak koka kolası «Nealko» Tanıtma l'nrara Müdürlüğü Teşkilâtı gelir. Bas• ••• desteklenen direnenlerin kökündan başka bir şey satılmazmış. Ama bakanlığa bağh MİT Müsteşarlığmın Psikolojik :::: bar, dünyanm en gözde içkilerinin ahvaltı ediyordum. salonda den temizlenmesi zaman alacak•»•« Savunma Bakanlığı kanaatımızca birleştirUmesi •••• •••« tır. Belki de önetnli ihtilâtlara boş şişeieri ve ünlü Baüh topluluk dolaştı, başka yer bulama•••« eercken ikinci büyük teşkilâttır. Bu şekilde Uua• *«N laruı plâklannm kılıflarıyla süslen dı. h.in istedi «Buynrnn» de yol açacaktır. zuv eden asıl gövdeye Dış ve tçişleri Bakanlıklv :::: mişti. Tekrar aşağı indim. Nefsimi Tarih zaten bastan sona. insandım. Masaya. yanımdaki boş »annnın bir kısun organ ve faaliyetleri de ekjenebi : : : : :::: hiç değiise bir sigara ile körletmeyi lann idealler yaratması ve sondalyeye oturdu. Ur. m** !>•• düşündüm. İki nefes almamıştım ki, radan yenileri uğruna bunlan «Çekoslovak mısınuf» Her Bakanlıkta, hattâ her müessesede bu tesbiri omuzuma vurdu: «Hayır» dedi çıkışırcasına, yıkması savaşlanyla dolu degil kilâta muadil faaliyet orgammn vüs'ati ve göre«Slovakımji midir? Cekoslovakya henüz yık• Sigaranızı ancak antrede içebi vi, kurulacak yeni teşkilât tarafından tesbit ve Işte beyaz ihtilâlin şimdiye k» ma safhasını atlatamamıştır. Kulirsuıiz^ Sezonun ilk büyük sürprizi koordine edilmelidir. dar değinmediğimiz nedenlerin» rulacak yeni düzen ne burjuvs Orkestranın sustuğu bir sırada. ya Biz devlet olarak bu faaliyete oldum olasi den biri: Milliyetler kavgası. nımdaki delikanlı hemen transistörlü n e de sosyal demokrattır. Düpeönem vermemişizdir. Bir Yunan tarihçisinin yaz : : : : radyosunu çıkarıp BBC istasyonuÇekoslovak toplumu, Çekler, düz komünisttir. Yalnız nev'ı •*•• dıeı ve Türkçeye (YÜNAN PROPAGANDASI) nu buldu. Cekoslovakya haberlerini •••• Slovaklar ve azınlıklardan mey şahcma tnunhasır komünizmin adı ile çevrilen eser, tek başma, başlı başına bimerak ediyordu. dana gelir. 14 milyonluk nüfusun öncüsü ve dinamosu işçi değil, o zim böyle bir teşkilâta ve faaliyete olan ihtiynLoş mahzenin duvarlarmda muca 'o 66 sı Çek, • . 28 i Slovaktır. aydınlar ve genç kusaktır. / cımızı isbat eder mahiyettedir. Bu eserin mu deleye atıldjkları halde özgürlükle Devlet şekli federaldır. Çekler (BtTTÎ) nevverim diycn her Türk tarafından oktmması rine kavuşamıyan Polonya gençli•••• •••• ve benimsenmesi. cibangir bir imparatorluğun ğine sempati ifade eden resimli afiş «••• çöküş sebeplerinin bu eserin içinde aranarak Is : : : : ler yapıştırılmıştı. Birinde, tngilizce tikbal için ders alınması Iâzımdır. olarak iri bir «Blackout (karartma)» yazısı okunuyordu. Birkaç yıllık KIBKIS mücadelesinin bütüa Dikkat ettim gençlerin üzerlerin ) seyri boyunca olduğu gibi, işi silâhlı tecavüzdea 1 900.000 lira kejif bedelli Eceacıhk Fakültesi binasJ ustaca yönetilen politik ve psikolojik bir faali • • deki garip kıyafetlerin hiç biri çar ! • • ?ıda satılmjyordu. Nereden bulmuş yete döktükleri şu sıradald mötereddid ve ba(C) bloku insaatnun eksiltmesi 24.6.1968 günü, ssat lardı? Hemen hepsinin göğsünde şansız halimiz de böyle bir teşkilâta olan ihtiy»15 de Kektoriük Alun ve Satım Komisyonunda kapaFransa sarkılarıyla 7 Haziran cuma akşamındaD Dubçek rozetleri vardı. Reformcu zımızın en bâriz delilidir. lı zarf usulii Oe yapılacakür. itibaren yalnız 10 gün için. lider ilâhlaştırıimıştı. Novotni'nin 2 Geçici teminatı 39.750 liradır. devrilmesinden sonra Çekoslovak j :::: yada şahıslann putlaştınlması siya 3 Sözleşrn» ve sartnameler Rektörlükte görülebüir. NOT : Masalar numarahdır. ıllarrtır kurulamayan, doğru ve verimli ça :::: seti terkedildi|ine göre, rozetlerin :::: 4 Talip olanlann 1968 yıbnda Tîcaret Odasına kayıtlı Rezervasyon Telefon : 36956 •••• lışamayan, en azdan S yıldır bütün ikazlv •••• devlet işletmelerinden birinde ya j •••• bulunduğuna, teminatlarını Üniversite Saymanlık İZMİR ra rağmen bir türlü doğru istikatnete sokula «••« •••• pılmış olması imkânsızdı. Çekoslo •*•• Miidür'ügüne yetlrdıgma dair belgeleri, Yapı İşleri mayan bu faaliyetin hükümet tarafından ele alın • • • • •••• vaiyada da özel teşebbüs yoktu. •••• •••••••••»• ••••••••»•>»•»« Başkanlığından yeterlik belgesî alabilmek üzere asnuş ve tahakkuk ettirilmek fizere oluşunu »r•*•• Nereden bulmuşlard;? ••*• •«•• garî 1.000.000 liralık benzeri bir işi müteahhit sıfavinçle karşıladık. •••• (Sümer Reklâm: 228/6364) •••• ••«• tiyle yaptıklan, katJ kabulünü yaptadıklan hakkın•*•>• Temennimiz. iyi niyetle başlanan bu faalivetrn •«•• • ••• •••• daki belgeleri 17/6/1988 gtinu, saat 16 ya kadar, en mükemmel bir teşkilât halinde ve en taydalı neticeler sağlayacak nitelikte kurulup çahşabil:::: 5 2490 sayıb kanuna gore hanrlryacakları teklif mek•••• ir asker üniformasıyla gelmisti •••• mesidir. •••• tuplarını eksiltme saatmden bir saat evvel Rektörlüğe M«* «Olympioe. Sordum: *• « • vermeleri gerektir. »:: « Çekoslovak gençliği su•••• 6 Postada vâki geeikmeler nazara nlınmaz. baylardan neden hoşlanmıyor?» • Hepsi kafasız. cahil. Savaşçı. Okullara askerî e|itim mecbnriyetİ koydular. En fenası da çogunun Ko mıınist Partisi uyesi ounasu» Ögrendiğime göre, devlet, •Olym pic» gibi gençlere mahsus gece kulüplerinin yönetimini tamamen on lara terketmiş. Kendisi hiç kanjmı yor. Gençliğin eğlenmek, bulu|m«k ve en önemlisi boşanmak ihtiyBCinı, yeni akunlardan uzak kalamıytcâfl nı idrak etmiş. Saat 23 oldu, orkest ra sustu. ışıklar söndü. Herkes tıpifltıpış evinin yolunu tuttu. Prag'da yığınla da umuma «çık gece kulüpleri var. îçlerinde tonla da bar kızı. Ama buralarda Batılı yabancılar, özellikle Federal Alrnanlar revaçta. Çünkü kuvvetli pa ralarını karaborsadan bozdurunca, Çekoslovakyada hayat roüthi» ucu za geliyor ve hacıağalarmışçasına pa ra harcıyorlar. Bizdeki gibi. Bar kız ları Batılı yabancılarla pazarhğı do lâr üzerinden yapıyorlar. Ortalama ücret, gecesi 10 dolâr, 10 dolâruı turıst kuru karılığz 160 kuron v«ril se. kabul etmiyorlar. Çünkü 10 do lârı alıp kendileri karaborsada boz dursalar, ücretleri 400 kurona kadar çıkabiliyor. Bar kızlarından birine ismini »or dum, soylemedi. Sebebini merak •dince anlattı: Meğer. bir yıl kadar önce, yani Novotni devrinde iki Federal Alman gazetecisi Prag bar kızlanyl* röpor taj yapmıs. Yazı da «Qulck» dergisinde çıkmıs. Bar kızları komünizm aleyhinde atıp tutmuflar. Gazeteci ler bar kızlarının adlarını vennedik leri halde, polis yoğun bir sorujtur ma sonucu hepsini yakalamif ükmış deliğe. «Sen de gazetecisin. nema Iâ zım» dedi. batı, Slovaklar da doğu kesimde yaşarlar. 1948 de, komünizmle beraber, federal statü sarsıntı geçirmeğe başlar. Çünkü federal sistem komünizmin merkeziyetçiliğiyle bağdaştırılamaz. özellikle Novotni devrinde Slovakltnn otonomisi, kerteli olarak tederal hükümet lehine neredey«e sıfıra indiriiır. Fakat ateşli milliyetçi Slovaklar, ulusal haklarının ellerinden alınmasını hazmedemezler ve Novotni'ye açık cephe ahrlar, Çekoslovak Komunist Partisi Merkez Komitesinin 107 üyesinden aralannda Dubçek de bulunan üçte b;rı. Sio vaktır. Ocak başında kütle halinde oylarını Novotni'nin Genel Sekreterlikten uzaklaştırılması lehinde kullanırlar. Böylece iktidara gelen Dubçek'in köklü reform programının önemli maddelerinden biri de, süratle federal statüye dönüştür. Slavlar, Çekoslovakyanm uzun isminin «Çek» olarak kısaltılmaıına içerlerler, öfkelenirler. «öıür dilerim» dedi kalktı v e çalan telefonun ahizesini kaldırdı. Uzun bir tartışma yaptıktan sonra gülerek oturdu: «Komünist Partisi üyesf bir Ifciymit. Gazetede Avrupa güvenligi konnsunda dün çıksn yaBiyı, Batı tsraftan bulmuş. Protesto ediyer.» Komünist Partisinin organı «Rode Prsvo» da, meslekdaşım Vasltvik'le konuşuyoruz. Türkiyeyi ziy«ret etmiş, Çajjlayangille mülâkat yapmıj, olumlu izlenımlerle dönınüs. Kapifalisf Komiinist Sonuç C E Geçenlerde bir arkadaşım : Peki, îsmet Paşs'dan sonra ne olacak? diye sordn. fsmet Pasa ile yaşamaya o kadar alışmıştı ki, Ismet Pı bir Türkiye'yi kaygıyl» düşünüyordu. Kolay değil yanm yi dan bu yana siyaset yasamınm ön »ırasında yer almış ve ı hayatını etkilemişti îsmet Paşa... Lloydı George, Lord Cn Chnrchill, Lenin, Stalin, Hitler, Mussolinl, Roosevelt, Tm Eden, Atlee, Eisenhotver, Kruçef, Kennedy kuşak kuşak îsme sa'nın görgüsünden geçmişlerdi. Tarih kitaplarında okudu^i sayfalan yaşamıs, tarib yapraklarına dönüşmüş kişilerle kı rans masalar/na otnrmuşta. Şimdi de yarı yaşındaki Cumhu çocagu Sülpyman ile meşçnl bulunnyordu. Saçını sakalını afs bir sevimlilik içinde yaşlandıkça şarap gibi dejerleniyordn. Devlet adamlan içinde bir milletin yüreğine yerleşen kl bnlundugu gibi milletlerarası nefrete müstahak oianlar va Sözgelişi Hitler ile Mnssolini insanhğın basına belâ olmu» ? tıklardır. Kim sevebilir bu iki ahbap çavusn? Franko veya f zar'ın aydın ve namuslu bir kişinin gözünde beş paralık iti olamaz. Kuze'y Vietnam'm Ho Si Minh'i, ister kapitalist olsun ı sosyalist, tüm nygar insanların saygısmı kazanmıştır; Vietnam ı letinin dilinde ise «Ho Amca» dır onun adı. Mao Çe Tnng'un 1 lifi yalnız Çin ulusnnn büyülemekle kalmadı, Paris'in aydın < relerine moda oldu. Gazi Mustafa Kemal ilk millî kortolus tav nın lideri olsrak yoksul nluslann gönlünde vasar; bizim fib Atatürk sevgisine Türkçede kelime arar da bulamazlar. Çevresinde sevgi ve sayın yarattıktan sonra ünü sınırlsn i na tasmıs bir devlet adamı da Amerika eski Cumhurbaşkam J< F. Kennedy idi. Aslına bakarsanız Kennrdv büvük başanlar zanmış, uzan denemelerden geçmis bir kişi detildi; bir devlet a mı için çok genç yaşlardaydı. Ama savunduîu fiklrlerle ve Ar rikan koşullanna göre cesaret savılacak ilericiliğiyle herkecin g lflnü kazanmıs büyük bir vmvttu. Ne yazık ki öldürüldü. Ve Amerikan kannnlanns göre yerine Johnson geçtl. Kennedy cinayetinden lonra iktidar koltuguna oturonea ; manla yerini sağlamtaştırdı Johnson» Ve 1964 seçimlerinde g5n memis oy çoğunlufuyla tekrar geçildi. O sıralar Amerikada idi Televizyonda sık sık «Baskan» ı seyretmek mümkün oluyordu, r dense ilk eünden beri bende bıraktıfı izlenim olnmsuzdu. Bir i sanın karakterini belli edecek en önemli yanı gözleridir. Johnsc nn kapamfc bakışlan, aydınlık bir ki«ili(e isarft de^ildi. Kurn bir papaz edası taşıyordn; ama çizgi çizçi çehresi. hinofln bin b isadamının veya borsa kurtlanndan birinin nüfus kâSıdına foto raf diye yapıstınlabilirdi. Kutsal kelimelpri profesyon«"l a|rıy sakız eihi cifniven nsta bir politikacıvdı Johnson Sokakta Amprikalı sermeni vr mnffaktakl Amerikalı kadını kandırma icin teerübevlc ortara konmn» osullfri danısmanlarının dgutlerir uvarak knllanıyorıin. Onun için diinva büyük bir pazar, ve sa bir piva«» idi Iheiirlük ve demokrasi kelimeleri bu büyük p: zarda malını mrtbeden Amerikan kapitalistinin tezgâhtarhğında başka sey degildi. Pek kısa zamanda yeryfizünün nefretini kazanan bir politlkac olmakta büyük başarı gösterdi Johnson.. Hele Vietnam savaşın daki rolfl tarihe kanlı harflerle geçecektir. Gaddar bir savaşı yü rütmekteki inadı, ve VYall Street milyarderlerinin dojrodan dofru ya hizmetindeki büyük çabası en uzak ülkelerin insaniannda bilı isyan duyçuları yarattı. Johnson insanlık adına lânetli bir politi kanın temsilcisidir; ama beterin de betcri iktidarını belirliyen ik cinayet arasında kalmıstır. Büvük Kennedy'nin öldüriilmesiyle Baskanlık koltoğnna otnrdn Jobnson... Ve Johnson'dan sonra Baskanlık koltufnna otaracak kflçük Kennedy bir cinayete kurban gitti. Johnson'nn Cumhurbaşkanlı|ı büyük Kennedy'nin katliyle başlamıs, küçük Kennedy'nin katlivle sonuna varmıştır. Tarib sayfalarına böyle yazıldı Johnson.. Vietnam cinavetine Kennedy kardeslerln Ölümleri de katıstıgı zaman ortaya çıkan kanlı tablo Johnson'nn makamrnın arkasına asılmalıdır; zira kimliîini belirtecek daha giizel bir fon bnlunamaz. Cinayetler »rasında iktidarını sflrdüren Johnson'un Beyaz Saray'dakî egeraenliği koskoca bir ayıptır. Ne vazık ki. bu avıbın ağırlığını tasıyanlar, Türkiyeyi giidüralerine alarak Türk milletine demokrasi ve özgürlük volunda ders vermek iddiasındadırlar. Teklifimiz ROYAL LASMLERİ i TEVZi ANONİM ŞfRKETfNDEN Çekler ve Sîovaklar K i Fuar Dağ Kulöp'te İzmir'de ilk defa Yılın Sanatçısı İsfanbul Üniversi.esi Rektörlüğünden: IAIE Sonuç Y Bcfanma ihfivacı B İLAN DENİZCİÜK BANKASI T.A.O. »fanbul Lfman İşteimesi MBdürîii«;ünden 7EKLİF İSTEME İ Ü N I 1 Rıhtun vincimize ait bir adet çarka dişlisi yatağı tashih ottirilecektir. 2 Keşif ve izahat İşletmemiz Bakım Servisinden oğrenllir. 3 Teklifler 20/6/1968 günü «aat 17.30 a kadar kabul edilecektir. 4 2490 sayıh kanuna tâbi clmayan Bankamız işi yaptırıp yaptlrmamakta v« dilediğifl» yaptırmağa serbesttir. (Basın: 19141/6357) PERSONEL ARANIYOR Tamnmış bir ticart müessese • • • • •» » • • • • • • • • • • • • • • •• • • • • »•• • • • • • • • • • • • • • • » fBasm: 18778/6358) Tunşîiiiek Belediye Başkanlgğından: BtR TÜRKÇE BAYAN DAKTlLO BİR ALMANCA BAYAN DAKTlLO ayrıca, askerüğini bitirmiş tercihan yabancı lisan bilen BÎR SATIŞ MEMURU derhal istihdam etmek özere aranmaktadır. İlgililerin tercümei halleri ve fotoğraflan ile birlikte P. K. 572 İSTANBUL adrcsina tPersonei» rumuzu ü* müracaat etmeleri rica olunur. Yenl AJana: 3056/6361 Derneğimizce 60.000 adet Masa Takvimi bastınlacaktır. • Şartnamesi Kızılay İstanbol Müdürlüğünden, Ankara'da ^ * • •Kızılay Genel Müdürlüğünden almabilir. Tekliflerin, şartnamesine göre en geç 24 Haziran 1968 • pazartesi günü saat 11 e kadar Müdürlüğümüz Muhaberat Ser J visine tevdi edilmesi. • Postada vâki gecikmeler nazara alınmım. Tel: 27 34 51. | Kız.fay İsfanbnl Müdürlnğünden: • 80,000 m£& Masa Takvimi Baslırılacakhr | •»•••••••••••••••••••••••••••••»•••••••••• Cumhuriyat <~* 6351 1 Belediyemiz ihtivacı için 125 000. lira muhammen bedelli 7500. lira eeçıci teminatlı bir adet otobüs şasesi ile, 115.000. Ura muhammen bedelli ve 7000. lira geçici teminatlı bir adet kamvon şasesi 2490 sayılı kanunun 31 inci maddesi gereğince kapah zarf usulü ile satın alınacaktır. 2 İhalesi ?V6'1968 etıma günü saat 15 de Belediye binssında Encümen buzur'jT'a vaniTaoaVtjr. 3 Şartnameleri her «rün mesaî ssatlesi dahilinde Muhase^o Servisinde poriiiebilproği ffibi talep edilditinde firma adına cöndprîlphilir. 4 Bu ise ait teklif mpktupları ibale saatinden bir saat önce Encömen Başkanhsına verilmiş olması şarttır. 5 Postada vâki oiacsk gecikmeler nazan itibare alınmaz. fBasm: 19213/6371)