Catalog

28 Ha7iran 1968 CUTVHTURÎTET SAHtFE ÜÇ DIŞ IU6ÜN2 BüNYADA/iSSî HABERLER Örnek Bir hukukçu slmda dâvasuıa inanmıj yılmaz bir savaşçı olan Amerikanın Başyargıcı »Earl WARREN Türkiyede genellikle yanlış tanınır. Birinci KENNEDY suikasti soruşturmasını yüriiten komisyona başkanlık etmig olma§ı vüzünden. Komisyonnn, Basyargıcm ismini taşıyan raporunda Başkan KENNEDY'nin katli arkasında blr komplo olmadığı sonucuna varması, bir çoğumnza tatmin etmetniştir. Halbuki VVARREN. Amerikan toplumunun, özellikle Kongresinin üstünde, daha doğrusu pek ilerisinde Uberal bir kafa yapısuıa sahiptir. Âli Mahkemeye 15 yıl başkanlık ettikten sonra hafta basmda istifa etmiştir. Tuhaf ama gerçektir. tstiiası Amerikalı muhafazakârları sevindireceğine üzmüştıir. Âdeta çileden çıkarmıştır. Sebebi gayet ilginçtlr. Amerikada kasımda Başkanlık se çimlcrl var. Muhafazakâr NtXON' ın JOHNSON'dan boşalacak koltu İu doldunnası ihtimali hayli fazla. VVARREN eekilmekle, JOHNSON'a yerfee bir Hberali tâyin ctme imkâ nmı vermlştir. Böylece Âli Mahkeme liberal geleneğinl devam ettirebilecektir. Çekilmesiyle birlikte oyuno sezen muhafazakârlar. •Demokrasiye guveni sarsacağı», Halka saygısızlık olacagı»nı ileri surerek kıyameti koparmışlar vc tâyini durdurmak için tum baskı metodlanna başvurmuşlardır. Fakat Başkan aldırmamış, diin başka bir Hberali, > Abe FORTAS'ı başyargıçlığa getirmiş'tir. Keza Âli Mahkeme uyeliği, işgal edüen mevki ile bağdaşmıyacak davranışlarda bulunulmadıkça ömiır boyu süren bir görevdir. Ama WARREN 77 yaşındadır. NİXON da seçildiği takdirde. Beyaz Saray misafirliğinde S yıl kalabilecektir. 8 jıl larfında da WARREN'in öltnesi ya da çalışamıyacak duruma düşmesi pekâlâraumkündur.NİXON'ın da yerine bir muhafazakâr atayacağı şüphesizdir. WARREN'in arkasından, Âli Mah keme'nin oteki 8 üyesinden liberal tutumlu iıçünün daha JOHNSONun gorev süresi bitmeden aynı düsünceyle istifa etmesi bekleniyor. .VVARREN başkanlığmdaki Âli Mahkemenin muhafazakârlann kn laklanna kar suyu kaçıran önemli kararlanndan birkaç tanesini sıralayalım: Oknllarda ırk ayrmunı kaldır mak. Komünizmle Mücadele Kannnunu koşa çevirip, radikal fikirle ı rin yazı, soz ve sanat yoluyla ifa I desini sağlamak. Amerikanın siyasi haritasmı I değiştirmek. Varoşlara, sehirlere I • oranla imtiyaz tanıyan sistemi kat ' . dırmıştır. Amerikada zengiıt ile nıi I fazla varoşlarda, yoksul ve maz I lum şAirlerde yaşar. Polis yetkilerini kısıtlamak. I Tatuklanan bir şahsa ifadesi alm I madan önce avukarma danışma hak kını tannnıştır. Sanık avukat rota I mıyacak kadar fakirse, vekâlet üe | retini devlet ödeyeeektir. WARREN, ihtilâl sayılabilecek I yukardaki kararlan verir ve 15 yıl | lık devreye damgasını basarken, yıldınmlan fizerine çekmeyi, hattâ I komünistllkle suçlanmayı göze al | mış raedeni cesaret sahibi bir ide I alisttir. . Zaten son jestiyle bile halk bizmetindeküere ornek gösterilmefe hak kazanmıştır. Gromiko: "Amerika ile çatışmamız için ortada sebep yok,, MOSKOVA, (a.a. Radyolar) SINDfl TÜRKİYE ÜKİ Kıbrıs'ta gelişme Liberal Parti Başkanı Trudeau, Kanada seçimlerini kazandıktan sonra, sarışın ve gi'zel bir taraftarıyla zafen kutluyor ıllardır Kıbns'taki buhran ve çatışmalara bakıp, bu ufak ıda halkının kendi kendini jönetemiyeceği kanısına saplananlar, bugün Adada hüküm süren sükfinet karşısında hayrete düsmektedirler. Halen Rum ve Turk toplumları onderleri, Lefkoşe'de görüşmelere başlamışlardır. Gorüşmelerın amacı, ikı toplumun barış içınde birlikte yasıyabilmelen içın gerekli koşullan hazırlamaktır. Bunun içın, Anayasada bazı değişıklıkler yapmak gerekecektır. Bu aşamayı geçtıkten sonra, Kıbrıslılann, mudahale hak ve sorumlulukları olan îngıltere, Turkiye ve Yunanistanla yeni anlaşmalar yapmalan lâzımdır. Halen, Arfa'da bir uluslararası barış gıiciı bulundurup, Kıbns göruşmeleri için diplomatık şemsiye sağhyan Birleşmiş Mılletlerde. anlaşmazlığın olumlu bir çözüme ulasacağı inancı giderek güclenmektedir. Kıbns, bağımsızlık statüsüne kavuşmaya çalışmaktadır. Cumhurbaşkanı Makarios, gayet akıllı bir davranışla şimdilik Enosis iddıalarını bir yana itmiş olup, hadiseler arasuıda Şuna buna bakarak una buna bakarak halleniI yorum. Aklıma fıkralar jekliyor.. fikrime duraklamalar geliyor. Yaşlılık diyor geçiyorum; Ama akıl başta değil yaştadır, demisler Kim demiş? Lâedri.. nedir o?. Geçende radyoda Orhan Boran bilmecelerinden birinde: Bazı eski Divan şiirlerinin altında «Lâedri» diye yazüıdır. Bu bir şairin ismi midir?. gibi bir sorn sordu.. «Lâedri» yi adam san dılar. Halbuki şairi meçhul olan şiirlerin yaruna veya altına «bilinmiyor» yerine Aapça bir kelime olan Lâedri yazüırdı. Akıldan bahsediyorduk. Akıl yaşta değildir; anladık. Ama baştadır; sözünü ispat edecek kuvvetli bir delil de yok ortada.. çünkü nice koca baş akılsızlar.. nice mikrosefal akülılar görülmüştur. Demek ki bu akün nerede olduğu belli değil.. belki de yok dememek için adresi karışık veriyorlar. Dünyada azalmış şeyler var: Utanma, ârlanma, tokgözlülük, gayret, bilgi, hoşgörürlük.Uçkur namusu, söz namusu, hak: mefhumu ve akıl.. çok eksildi bunlar, Beyaz fil, Ren geyiği, aslan, balina balığı da eksilen şeyler arasında.. ha! Paranın iştira kahiliyeti de iyice eksildi. Bakalun ne zaman düzelecek? Boykot istekleri arasmda geneler üniversite diplomasına prim, daha doğrusu aylıklı bir iş verümesini istiyorlar. Kabil mi?.. Birisi der ki: Düzeni değiştir.. kabil oluryani her şeyi devlet idare edecek. Bakkallık, meyhanecilik, mektepçilik, gazetecilik, fabrikacıhk, baükçıhk, terzüik, dokumacıhk. Kısacası ne varsa memlekette hepsini devlete vereceksin.. devlet dediğin de sen, ben.. değil ya onlar.. ne olacak?. tş mi yaratacak? Yoooo!.. Gel finiversite mezunu.. senin işin yok değil mi?.. Al şu fırçayı eline... Şu duvan boya!. Diyecek.. günde de üç övün.. hirer kap yemek... Ayda 350 kâfıt... bilemedin 350 kâğıt. Oldu mu?.. Olmadı.. olmaz da. Hiç bir yerde olmamış.. bu ancak lhtiyaca göre adam yetiştirmekle olur; üniversiteleri doldurmak'a değil! Bir türlü anlıyamıyorum.. estdden, yani bizim gençliğimizde devlet kapısma girmemek için çırpuurdık.. şimdi herkes kapıkulu olmaya can atıyor. Nedir bu kiralık adam olmak hevesi yahıı? Galiba kalem efendisi rahatlığı cazip geliyor. Bir bektaşi dervişi oturmuş derenin kenaruıa.. çamuru elinde Mkar sıkar, bebekler yapıp yere dizenniş. Bir ahbabı geçiyorken görmüş: Ne o Babaefendi? Ne yapıyor sun? Adam yapıyorum etrnler.. cevabını vermiş. öteld de: Böyle adam yapılır mı? Rızkmı vermedikten son» neden yapılmasm? Bektaşiler sosyal adalet tarafbsı bir zümredir. Evvelâ Allah taksimine itiraz eder.. ne var ki kanaatkâr adamlar Idi. Bir lokma, bir hırka ile kanaat ederdi.. Bektaşinin adam yapmasınm şimdi, doğum kontroluyla önüne geçiyorlar ama üniversiteden hesapsız mezun vermenin önüne kim geçecek? Osmanlılık, tarihiyle, mefahiHy. le, eserleri ve âbideleriyle, usul, nizam ve düzeniyle bir kısım aydınlarmuz tarafından red, inkâr ve hattâ tahkir ve tezlil edUdiğı için artık çocuktanmızın tarih öçrenmelerine ve dedelerinin iyilitc ve kötülüklerin! bilmelerine unkân yok. O sebeple Osmanlı tarihi lüzumsuz hikâyelerden ibaret kaldı. Günün birinde bu milletin: Benlm bir parlak geçmişim varmış. Kim kıvdı bu geçmişime? diye silkinip de tarihini keşferme ye kalktığı zamana kadar işi fıkralarla idareye mecbur olacağiz.. Sultan Hamidin Maarif Nazırlarmdan Haşim Paşa, mekteplerde ki karışıklıklara işaret ederek güya: *Şu mektepler ohnasa bea maarifî gül gibi idare ederdim, demiş.. adam o derece cahil değildi. Ve Sultan Hamid Nânrlıklara cahil adam değil, kendine sadık adam arardı. Sultan Hamid devrinin Heyeti Vekilesinde dil bilenlerin sayısı son kabinelerimizdekinden sayıca bazan fazla idi. Geri kalanlar da Türkçe büirlerdiBir gün Hoca kahvede otururken içeri bir adam gelmiş. Elinde bir mektup. Hncaya uzatmış: Şunu bana okur musunuz?~ Hoca mektuba bakmış Türkçe değil.. üstelik kötü bir tâlik brması ile yazılmış. Çıkaramadım.. fena yazılmış.. gibi bir bahane ile mektubu iade ederken, sahibi içerlemiş: Ben de seni şu 'aşındald koca kavukla bir sev sandım. Bir mektubu okuyamadın be!. deyince Hoca hemen kavnğu çıkarıp: Keramet kavukta ise al kavuğu da mektubu sen oku! cevabım vermişB. FELEK Y S ovyetler Birliği Dışişleri Bakam Gromiko, Sovyet Yüksek Şurasının toplantısında, dış politika sorunlan üzerinde önemli bir konuşma yapmış, ve Başkan Johnson'un, Sovyetler Birliği ile daha iyi ilişhdler kurulması yönündeki çağrısına cevap vererek, «Sovyetler Birliğinin, Amerika ile çatışmak içın ortada bir sebep göremediğınl» be> Hrtmiştir. Gromiko, bu arada, konuşmasının en önemli bdlümünde, Sovyetler Birliğınin, fuze savar füze slstemlerinin «sınırlandmlması» konusunda Amerika ile rnüzakerelere girişmeye hazır olduğunu açıklamıştır. A. B. D. Ke San DssunOl Kısaca.. SAYGON (ajı. AP Radyolar) merıkan Komutanhğı, aylar boyu Kuzey Vıetnam kuvvetlerinın kuşatması altınd'a kalan ve aylar boyu, hemen hemen her gun roket ve havan ateşı altında tutulan Kesan denız pıyade ussunun boşaHümakta olduğunu açıklamıştır. Ussu çevreleyen yuksek tepelerdekı 15.000 Kuzey Vıetnam askerıne karşı guclu bir savunma merkezı olan stratejik Ke«an ussundekı 6000 Amerıkan denız pıyadesı, usten çekıldıkten sonra, ıkı Vıetnam'ı bolen tampon bolgenın guneyde kalan kuzeybatı kesımınde «seyyar devriye görevini» yenne getırecektır Dığer bir ıfadeyle, denız pıyade askerlen, «yıldırım birlikleri» gorevıni yüklenerek, patlak vermesı muhtemel çarpışmalarda kuilanılacaklardır. İ.MHA EDtLECEK Askeri çevreler, ustekı bütun malzemenın boşaltılmasına çahşılacağını, gerı kalanların ıse, imha edıleceğını soylemıslercîır. Hatırlanacağı gıbı, bu malzemenın buyuk bir kısmı, Kuzey Vıetnam topçusunun yoğun baraj ateşı altında, yuzlerce ınsanın hayatı tehlıkeye atılarak hava yoluyla Kesan'a ındınlmıştı. Amerikanın Kesan'daki deniz pivade üssünü bosaltmaya karar verirken, bolgedeki Kuzey Vietnam kuvvetlerinin son günlerde muazzam bir sekilde takviye edildiğini dikkate almış oldu|u görülmektedir. Amerıkan haber alma servıslerı, Kesan çevresındekı Kuzey Vıetnam kuvvetlerinin sayı gucunun son gunlerde. muazzam bir artıs gostereıek 80 000'e yükseldığını tesbıt etmışlerdır Turk azınhğım birleşik bir devletin sınırları içine almıya çabalamaktadır. Fakat Makarios yonetimıne hâlâ guvenemıyen bu azınlık, Kıbns'ta, daha fazla özgurluğe sahip olacağı bir federasyon kurulmasmı dılemektedır. Makarios, Kıbns Türklerini, Rumların hâkimiyetindeki bir devlette guvenle yaşıyabileceklerine manrfırabüdiği takdirde, hderlık yeteneklerini ispatlamış olacaktır. Görüşmelerde olumlu sonuca ulaşmada meydana gelebilecek bir gecikme, kanımıza göre tehlıkelı olup, iki toplum arasındaki gerginlıği yeniden artırabılır. Aynca, gorüşmelere yabancıların mudahale etmesi de işleri karıştırabilir. Kıbnslılar kendi problemlerini, kendıleri çözmelidırler. Yabancılara düşen, bu çözum yolunu kabul etmektır. Akdenızın ve NATO'nun bu kosesîndeki çıbanbaşı yıllardanberi ilk kez iyileşmiye yüz tutmuştur; bu fırsatı kaçırmamak gerekir. [International Herald Tribune] Lordlar Kamarasının lâğvını Avam Kamarası kabul etmedi LONDRA, (a a.) »»çi milletveküi rVHliam Hamilton'un Lordlar Kamarası| aın lâğvedilmesi hususundaki kanun tasaroını Avam Kamarası 132 ye karşı 223 oyla reddetmiştir. Hamilton tasansını sunarken Lordlar Kamarasının Rodezya konusunda geçen haftaki tutumu d^ dikkate alınırsa, tek çözüm yolunun Lordlar Kamarasının lâğvedilmesi olduğunu belirtmiştır. Geçen perşembe günü de, Basbakan YVilson, Lordlar Kamarasının veraset yoluyla intikal karakterini ortadan kaldıran ve Avam Kamarasında onaylanan tasarılan değiştirme yetkilerini kısıtlayan bir kanun tasarısının hazırlanmakta olduğunu açıklamıştır. Bununla birlikte, Başbakan Harold VVilson aynı konuşmasında Lordlar Kamarasının lâğvma kar$ı olduğunu ifade etmiştir. Bu arada Avam Kamarasındaki bir oylama sırasında 23 İşçı milletvekilinin muhalefetteki Muhafazakârlara katümasiyle, hükümet çoğunluğu sadece 18 e duşmüş, böylece Avam Kamarası yeni «bir isyana» daha sahne olmuştur. 90 dakika süren konuşmasmın bu bölümünde, nükleer süâhların yayılmasmı önleyici antlaşma met ni üzerinde duran Gromiko, Moskovanın, «Bu anlaşmanuı şümulfinü genişletmeyi arzuladığını» belırterek «Bu alanda, henüz ele alın mamış sorunlardan biri, füze savar füzeler dahil bütün taarruz ve savunma silâhlannuı, kısaca bütün stratejik süâhların önce karşıhklı olarak sınırlanması ve daha sonra da azaltılmasıdır» demıştır. Gromiko, Moskovanın bu sorunda «Amerika ile fikir teati etmeye hazır olduğunu» belırtmıştir. Sovyet Dışişleri Bakam, Moskovamn, Amerika ile ilişkilerini düzeltmek için elinden gelen çabayı harcamaya kararlı olduğunu belırterelc demiştir ld: «Amerika ile çatışmak için bir sebep göremiyoruz. Yeter ki, Amerika, bizim, dostlanmızın ve komşulanmızm güvenliğine saygı göstersin, yeter ki, başkalanmn güvenliğine kasdetmeye teşebbüs etmesin...» Gromiko, ikili UişkUerin düzelebılmesi için ilk adımı atmanın Amenkaya düştüğünü işaretle konuşmasına şovle devam etmiştir: «Amerika, dünyanın içini dışanya çevirmekten vazgeçmelidir. Biz, bfitün sorunlann banşçı yollardan halledileceğine inanıyoruz ve çatışma için bir sebep olmadığı kanaatindeviz. Fakat Sovyctler Birliği, diğer ülkelerin çıkarları aleyhine Amerika ile anlaşma >oluna gitmiyecektir.» A • GREV tngiltere'de t'lusal Demiryolu tsçileri Sendikası ile Lokomotif Makinistleri ve Ateşçiler Sendikasının işi yavaşlatma grevi yüzünden, hafta sonunda, filkede bütün tren «eferlerinin doracağı açıklanmıytır. • BATIYOR Bir Kore balıkçı teknesinden gelen mesajda, geminin makina dairesini su ların bastığı bıldirilmektedir. Durban'dan alınan mesaj üzenne birkaç gemi Güney Afrika kıyıları yakınmdaki gemiye doğ ru hızla yol almaktadır. • KARIŞIKLIK Polisin, araba hırsızlığı yaptığı ileri sürülen 15 yasında bir zenci genci vnrması üzerine kanşan Richmond'da. sokağa çıkma yasagı ilân edilmiştir. • SİLÂHLAR Amerika, denizlerin dıbinin «Silâhlandırılması» meselesinin Cenevre silâhsızlanma konferansında incelenmesini teklif etmiştir. • ZtîARET 6'ncı FiloAn 20'nci kurulus yıldönümü mfinasebetiyle Napoli'de bulunan Türk Deniz Kovvetleri Kurmay Başkanı Kor Amirâl Kemâl Kavacan Güney Avrupa Müttefik Baskumandanlığı karargâhını ziyaret etmiştir. Yeni Sovyef evlilik ve aile tasansı hazırlandı MOSKOVA, (a.a.) eni bir evlilik ve aile kanun ta sansı Kanunlar Komisyonu Bajkanı Solomontsev tarafından Sovyet Yüksek Şurasma sunul muştnr. Y Yeni tasarı şu hükümleri ihtiva etmektedir: A Yalnız resmî nikâh memuru önünde akdedilecek evlilik mukaveleleri meşrudur. A Genel olarak tesbit edilen ka nuni evlenme yaşı 18'dir. Fakat Sovyetler Birliğınin oteki Cumhu rîyetlen bu yaşı 16'ya kadar indire bılirler. Personel Alınacak Asgarî orta mektep mezunu ve askerlığini bitirmiş. Azamî 25 yaşında personel ahnacaktır. İlgıleneceklenn tahsıl ve askerlık durunılarını gösterir belgeler ve bir fotoğraflan ile Bosfor Turizm Ltd. Şti. Taksim Mete Caddesi No: 14 e müracaatları duyurulur. A Evli fertler meslek, konat ve çocuklannm egithni konulanndaki tercihler baknnından eşit haklara sahiptir. O Evli fertler, evlenmeden önce sahıp oldukları mallardan tek ba} larına yararlanmak hakkına sahiptirler. Evlendikten sonra edindikle ri mallardan ise ortaklaşa yararla rurlar. A Genel olarak boşanmaya bir mahkeme (daha önce çifti banştırma teşebbüsünde bulunduktan son ra) karar verir. Fakat taraflann karsılıklı isteği ile bosanma bastt bir işlem haline gelir. Kocanın, eşi gebeyken onun nzasmı almadan bo sanmaya teşebbüs etmesi yasaktır. Aynı husus. çocugun doğumundan sonra bir yıl süreyle de geçerlidir. O Evlilik dışt meydana gelen ço cuğun baba tarafından tanınması kanuni yoldan gerçekleştirilir. A Evlât edinilmi} eocuğan, ken disini evlât edinen ailenin öteki ço enklan ile hak ve görevleri aynıdır. Buna karsıhk, kan yoluyla ba|lı oldufu eski akrabalarına karşı görev yükümlü olmadığı gibi bun lardan hak da talep edemez. uıK] BOSFOR TURÎZM Cumhuriyet 7399 f4u J? ttiiifİtp IVrMiııi'l Alınacak Bir bankanm yeni açılacak taşra şubeleri için dolgun ucretle yeteri kadar müdür, müdür muavıni, muhasebeci ve şef alınacaktır. İsteklilerin kısa hâl tercümelerini belirten bir dilekçe ile (Posta Kutusu 152 Ankara) adresıne baş vurmaları ilân olunur. Kavhan SAĞLAMER Cumhurıyet 7405 YAZ 5000 liralık sual! imalâtcılannın yurdu 1 olan Almanya da bir marka piyasanınyüzde 51' ini elinde tutmaktadır.Yani Almanya yollarında sefer yapan her 100 otobüsten 51' i bu markavı tasır... CEKİUSİNDE bu marka hangisidir? Yukarıdaki sualin cevabı, size 5.000 lira kazandırabilir> Aşağıdaki kuponun içinde, Almanya'nın belli başlı otobü: markalarına ait bir liste bulacaksınız. Sualimizin cevabını teşkil eden marka hangisi ise karşısındaki kutu içine b i r ' . @ işareti koyarak bu müsabakaya katılınız. Sualin cevabı 3 Temmuz Çarşamba günü bu gazetede yayınlanacaktır. Bilginizi kontrol edebilirsiniz. Kazananın ısmi ise 11 Temmuz 1968 tarihli gazetelerde yayınlanacaktır. oo APARTMAN DAIRESI v ÇEŞİTLİ İKRAMİYELERİ Dikkal: Bu muubaka ikı* gunlukiur. Ctvabınııın en geç yarın gece yansına kadaı postaya vcrilmesi jartiır, Noi«r huıurunda yapılacak bu çekiiişe ancak bu günkü ve yarınki posta rnuhurunu taşıyan zarflar katılacaktır. Okunaklı olarak doldurunuz: İsim, Soyadı: Adres Meslek^ Yaş a KRUPP CJ MA.N. ~. I TEŞEKKÜR j î Ş Uzun zamandan ben çekŞ mış olduğum hastalığa der• hal teşhıs koyan değerlı Do• çentlenmızden TÜRK TiCARET BANKASI D D D D D BUSSING MAGIRUS KASSBOHRER MERCEDES HENSCHELL Dr. Muhlis Özen'e Muvaffakıyetle yapan amehyatımı Opr. Dr. Cemil Barlas'a Kıymeth yardımlanm esırgemıyen Dr. TEZEL ARCAN'a ve Haydarpaşa Goğus Cerrahısının değerlı asistan ve hemşirelerıne teşekkürü borç î bilirim. • Mehmet TÜRKEKÖLE S iCumhunyet 7402) Cevabımzı "5.000 lira. P.K. 591 İstanbul" adresine gönderiniz.