Catalog

J> w 2 * ŞŞAHESER ROMANLARÎ En Buyuk y a n En Guı»l EtorUri En Guı»l EtorUri X Okumuf olmalcla övüneceğmij lcitaplar I •* S. LEW15 • G. n>UBERT * SENİ HAR°P MADAME SEVMEK . " „ ı, u BOVARY V E S U L H ^ ^ HEMINGVVAY * ŞAKAYIK k C1U V E Nl VAVINEVI ATPVF U J t l t .Sgi, Cumhuriyet KÜRÜCUSU: TTJNÜS NADİ İİİİ CUt Bİ 45. yıl sayı 15894 Telgraf r e mektnp adreri: Cuminuiyet İstanbul Posta Kutusu: Istanbul No. 246 Telefonlar: 22 4 2 9 0 2 2 42 96 2 2 4 2 9 7 2 2 4 2 9 8 2 2 4 2 W 1968 Iskender ffz. Mutiommed Harun Reşıt, Mevlâna. Kristof Kolomb, ıs, Munzar, Volter, Ekbcr t. Bethoven; Hegel. Göethe, Dostoyevski' Vagner, Nietzche, Curıe, Einsteın. Lenin. Fı Stalin; Hitler ve Ikınei Dunya' Eski Yunan düşünce! Ortaça} karanlığı, gerjley. sında gelişen Islâm, Avruı hi; ihtilâüer ve sınıf kavgali » M A Y Y A Y 1 N ReklânıcılıSf 419S12S44 lleri fCavgası ia 25 Lira De Gaulle, sevgi gösterileri ile karşılandı İKİ Bir Kıbrıs gazetesine göre «TÜRKLERİN, BLOK SİSTEMİNİ BİZİM GİBİ GÖRMESİyl ÂRZULARIZ» ANKARA, Cumhuriyet Bürosu Fransa Cumhurbaşkam büyük devlet adamı General Charles De Gaulle ve eşi, güneşli ve tatlı bir sonbahar günü, dün, 5 giinlük resmî bir ziyarette bıılunrnak üzere Ankara 'ya gelmiştir. Fransa Cumhurbaşkam ve bayan De Gaulle, Başkentin Esenboğa Havaalanında, Ankaralıların gerçekten sıcak sevjp gösterileri arasında Cumhurbaşkam Cevdet Sunay ve esi tarafından, çok parlak bir askerî törenle karşılanmıştır. Yorgocls oloyı Cunlo'nın komplosudur,, Papadopulos'a suikast olayı ile ilgili raporlar Türk Hükumetine de verilmiş (DIŞ HABERLER SERVİSİ) ATİNA Lefkoşe'de yayuılanan «Agnon» gazetesi, Yorgacis olayınm Cuntanin bir komplosu olduğunu ileri sürmektedir. Kıbrıs İçişleri Bakanı Yotgacis'e yakınlığıvla bilinen «Agnon», Klerides'in Atina seyahatleri sonuııda bu komplonun ortaya çıktığım iddia etmektedir. Agnon «komployn» şöyle anlatmaktadır: «Klerides, Atina'ya rapornn ysyınlanmasını öıılemek iizere Ritmisti. Klerides'in ifade ettifine fört, Papadopnlos, nıaalesef rapornn, Yorgacis'le ilgili kısmı nın yayınlanmasını önlemek em rini, rapor yayınlandıktan sonra vermiştir,» Gazete, Yunan Başbakanmın emn vetiştiremeriığıni ıddıa etmesının «yalancılık» olduğunu söy lemekte ve şunlan eklemektedir: «Makarios, gecenlerde Atina'va afradıgı sırada böyle bir rapornn mevcnt oldngnnn ve yayınlanacafını öfrcnıtıis ve Ynnan Hükfimetinin buno vayınlamaktan kaçınmastnı istcmistir. Makarios, o zaman, Yorgacis'in aleyhindeki ithamları cevaplandırmak üzere, Atina'va gitmeçt hazır olduinnu söylemistir. Daha sonra, Makarios' Atina'ya acele bir mesaj çöndererek, Ynnan Hükumetindrn rapornn yayınlanmasını daha sonrays bırakmasını istemis ve KlerMisin bn konuyu Rörüsmek fiıere acele olarak gidecefini bildirmişti> CHP Genel Sekreteri bugün seçilecek ANKARA, (Cumhurivet Bürosu) CHP Parti Meclisi bugün saat 10.00 da Genel Mer'.tezde Geuel Başkan Inönü'nün başkanlığında toplanacaktır. BilindiSi gibi, Partl Meclisi seçirnlerine bazı itir"lar olmus. ancak yeminli noter memur lannın yaptığı veni sayımda itirazların yerinde olmadığı anlasılmıstı. Parti Meclisinin bugünkü toplantısında Genel Sekreter ve Merkez Yönetim Kurul" :mi yapılacaV»» • GENERAL DE GAULLE, ANKAR\LIL\RIN GÖ STERİLERİNE KARŞILIK VERİYOR.. TÜRK • İŞ BİR BİLDİRİ YAY1SLAD1 Işçiden yana olmayan politîkacıya Gezi Notları karşı durulacak eçen haita Orta Anadolu'da kısa bir geziye çık1 tuu. Değerli arkadaşım Kontenjan Senatötii Pro*sör doktor Ragıp Üner'in rebberği ve komutası altında Kırşehlr'?n çecerek Nevşehir'e vardım. Koı ili bir baştan bir başa yıldırım ızı ile taradım. Gördüğüm yerleri cm turistik, hem de sosyat açıdan celemek istiyordum. Fakat kısa ımanda öylesine bol bir malzeme ığını ile karşılaştım kl zihnim alk bullak oldu. yiikiin ajırlığı alnda sanki ezilir gibl oldum. Geziden hende kalan izlenimleri ıluk porciik de oisa burada özetmeve çalışacağım. Kusnrumu İÇnlifhne bağışlamamzi dilerim. Toplantıda Sosyal Sigortalar Ku rumunun çalışmaları üzerinde de durulmuştur. Bildiride bu konuyla ilgili olarak şöyle denilmektedir: •Sosyal Sigortalar Kurumn fon lannın amacı dışında kullauılması, işçilerin sosyal giivenlik teminatlannı tehlikeye duşürmektedir. Bir yandan kurulun elinde bulunan gayrimenknlleri değerlendirtnek için yatınmlar yaoması önlenirken. öbür yandan sigorta yatırım bankası tahvilleri almağa zorlanmaktadır. Bu durum yakın bir gelecekte kummu asıl görevinden uzaklaştınlıp. işçinin parasım har vurup harman savuran bir kredi müessesesi haline sokacaktır.» Yönetim Kurulu aynı işkolundaki dağınık sendikalann birleştirilmesi ve bu konuda zorlayıcı tedbir ler alınmasım da kararlaştırmıştır. Toülantıda aynca. asgari ücret komisyonu çalışmalannın aksama5i eleştirilmis. bin işçi çalıştıran işverlerinde iscilenn yönetime katılmaları istenmiştir. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Türklj Ydnetim Kurulu'nun 4 günden beri devam eden toplantısı dün bitmiş ve bir bildiri yayınlanmiîtır. Burada verilen bilgiye göre Yönetim Kurulu toplantısında genel çaIışma sorunlan üzerinde durulmuş, işçi sorunlarıyla ilgilenmeyen ya da karşı çıkan politikacıların 1969 seçimlerinl kazanmamaları için bölge seçmenlennm uyanlması karan alınmıştır. General De Gaulle, burada yaptığı konuşmayı, kendi gezi geleneğıne uygun olarak, şu türkçe cümle ile bıtırmiştir: «UIu yigit Türk halkına samimî doütluklarımla Fransanın selâmlarını sunarım.» [De Gaulle, Sunay'ın verdiği yemekteki konuşmasında ıse. «Biz Fransızlar, TUrklerin de iki blok sistemini bizim gibi görmeyi arzu ettiklerini zannetm;kteyiz» demıştır.] Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay da, konuğuna karşı yaptığı «ho? geldiniz» konu«masını, «Vive İa France» (yaşasın Fransa) diyerek bıtirmiştir. Oc GouHe'ün selâmı KONtK Cumhurbaşkanı De Gaulle, protokola dahil zevatm ve Ankara'daki misyon şeflerinin ellerini »ıkarken, kendilerini boyle selâmlıyordu... De Gaulle; uçaktan, pek çok devlet başkarunm ziyaretinde ıa.stlanmayan parlak bir şekilde hazırİMiaa bafkeote, peneral üni/ormasiyle inmiştir. (Fotoğraf: Mustafa İSTEMİ) TİP'te çalkantılar Öte yandan bazı çalkanüların »1» duğu TÎP içinde de yeni Telismeler beklenmektedir. Gerek Genel Yönetim Kurulu, eerekse Merkez Yürütme Kurulun daki anlaşmazhga bir çözüm getir mpk icin, G^nel Başkan Mehrnet Ali Aybar, Genel Yönetim Kurulu nu bugün olağanüstü toplanbya ça ğırmıstır. Yayınlandı Bütün bnnlara ragmen, albaylar, raporn yayınlamışlardır. Bn arada Türk HCkfimetinin rapornn yayınlanacajrından bir RÜn önce haberdar edildifi ögrenilmistir. Tfirk Hükümetinin hangi yollarla haberdar edildiği bilinmemektedir. Kıbrıs Hüknmeti. bütün bn me nelenin bir dalavere teskil ettigine kani bnlnnmaktadır ve Makarios rapornn tam metnini incetedikten hemen sonra. bn husnsta bir denıec verecektir. 4 Yekvücut Cumhurbaşkanı Charles De Gaulle, havalanında yaptığı konuşmasında, aynca, «Şimdi l o r ve tehlikcli bir dünyada ytkvücut bir halk, sağlam bir kuvvrt, modern bir teşkilâta sahip olan Tfirkiye'nin, dünyanın en buhranlı ve en önemiî bir bölçesinde ehemmiyetini bilprek, bizim politikamızı onun politikasına yaklaştırmaya mütemayil olrnaktayız» demiştir. (Arka«ı Sa. 7. Sü. 1 de) 6EÇMİŞTE Nevşehir'de görülecek çok şey ır. Hititlerden bu yana kaç uyrlık gelip geçmiş buralardan! Bin=el kazılara bâlâ devam ediliyor 1 âdeta her kazma vuruşta toprak tında Kömülü kalmış bir takım üdar. «rereclrr srün yüzüne çıkarı• or. Hacıbektaş Veli Mıizesi büık ölcüde onanlmış. Her yıl dü"'eııen anma törenlerine vurduuzun dört bir yanından 30 bine kın zivaretci katıldıgı için bu 'abilı?! bî)n"dıracak bir alan ge' Pırili'pr ki«aha «tadvomunu lişletıne çabası içindeler. Aynca ızenin öniin'1 ';a;yan dıikkânlar imlâk edilip yıktınlmış. Orası Mİ saha haline fptirüdiei 7aman «aba daha bir şirin görüntiiye rünecek. ^ovşehir'in güneyinde Derinfcnbucağmda bir yeraltı sığmağı r. Muazzam bir köstebek ynvasıandıran hıırava bir yeraltı ken*« f):v(t>:lir=Miiz Bîr labirent ha!e çeşitli yönlere dojjru uzayan •liıcli ı düra"ik M e den .i|cr<.ı< Sî mclrf verin dibine inior. 20 bin ki"îinin barmabildiği • a ı siivlpndiğine görc. ilk hıris• v. anlar barbar saldırılanna karşı luca korunmak için kullanırlarÎ. Tıırizm örgıitü. sıfnarı elektrik ı ile aydınlatıyor. Yerli yabanturistlerin uğrak yeri. İyi tanırsa yıldan yıla ziyaretçi sayısı etfe artacaktır. rgüp ve Göreme çevresindeki i bacalan ile bacalann içindeki '1 hıristiyan tapınaklan da bir ka âlem. Rarşıdan baktığıntz ıan kendinizi aya ayak basmış kosmonot sayabilirsiniz. Çevreleki peri bacalan heniiz ateşmcmis uzay ararları halinde dik gök yüzüne fırlatılmak re sıra bekler gibidir. Turizm •ıtii buralarda da az çok hir dükurmuş. yabancılan gezdirecek bilir rehberler tutnıus. Bir PTT osu, hâtıra eşyası satan bir iki Rsnanlf Peugeot, memlekelimizde otomobil fabrikası kurmak isfiyor (DIŞ HABERLER SERVİSİ) Pans'teki iş çevrelerıne gore, De Gaulle'ün Türkîye'yi ziyaretinin sonuçlanndan bin. Ankara dolaylarında «Renault Pengeot» firmalannın bir otomobil fabrikası açmaları oîacaktır. Bu konuda bilgi veren «The Financial Timeoe göre, 1966'dan beri gevşek bir teknik işbirliği yapan Renault Peugeot, son zamanlarda, devlet teşekkülü «OYAK» ile birlikte Turkiye'de bir fabnka açraak için başvur(Arkası Sa. 7. Sü. 4 HP) ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Tıp Fakültesinde önceki gece sabaha karşı vukubulan büyıik arbededen sonra dün bir basın toplantısı düzenleyen Dekan Vekjli Prof. Adnan Guvener, «öğrenciler mâkul olmayan isteklerinde direttikleri sürece boykot 10 yıl sürebüir» demiştir. Prof. Güvener, fakültede önceki gece sabaha karşı vukubulan arbedenin boykotçu öğrenciler tarafından çıkartılmasını mümkun görmediklerini, onlan oaşka örgutlenn yönetmıs olabıleceğıni iddia etmiştir. Fakültedekı boykot olaylanru ve öğrenci isteklerini eleştiren Prof. Adnan Güvener, öğrencilerın fakülte yönetimine katılması ıçın 5 öğrencinin de oy sahibi olarak katılabıleceği bir «Genel eğitim konseyi» kurma karan aldıklannı ve Üniversite Senatosunun onayım beklediklerini söy lemiştir. Daha çok «tstişari» mahiyette olacak konseyde 5 profesor ve bir o kadar da doçent, asistan ve öğrenci temsilcisi bulunacaktır. (Ark»<n Sa. 7. Sü. 4 de) IIP Fakültesinde boykol 10 yıl sürebilir,, TlR'delci Türkiye îşçl Partisindeki gürültüler aslında öteden beri süriip giden, fakat sonunda yukan kademede tatlıya bağlanan fikir ve tutum ihtilâfıdır. Çekişmeler daha önce ilçe ve i) çapında başlamış, bir takım partililer, özellikle İstanbulda. ihraç edilmişlerdi. İhraçlar klâsik sosyalist partilerdeki merkeziyet anlaynşının sonucu idi. Parti Genel Merkezi ve liderlerin çizdikleri sınırlar dışında kalanlar hattâ kong relerde gürültü çıkaranlar için dahi ihraç mekanizması işletiliyordu. Bn arada Parti Genel Merkezi ve liderlerle eski füfekçiler adı verilen, eski sosyalistler arasında! i eekisme de hüviimek istidadım göstermlşti. Eski sosyalistler kendi yayın organlariyle TİP'i vmrarmava çalışıyorlar, parti liderleri ise onlann hücumlannı saTunma ile karşılryorlardı. Eski tüfekcilerle temas kuranlar ioin dc vine ihrac mekanizması işliyordo, 2 haziran secimlerine kadar bn minvâl üzre devam eden catışma ve cekismeler. TtP'in oy oranının düsmesinden sonra yukan kademe lere sıçradı. Liderlerin iyi çalışma Sanayide transfer gecikmeleri, yirmi giinde cözümlenecek ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Sanayı Bakanı Mehmet Turgut, dün sanayicilerle yaptığı toplantıda, «Transfer işlemlerin deki gecikmelerin 2025 gün içinde sonuçlandırılacağını. söylemistir. Sanayi Odası Yönetim Kurulu üyelerinın, Bakan Turgut'la yaptıfı toplantıda, «Sanayıın ana sorunlan» ele alınmıs ve üzerlerinde tartısılmıştır. Atina'daki Kıbrıs Elçiliği kapatılmış LKFKOŞE, (aj.) Dun sabah Lefkoşe'd'eki iyi haber alan kaynaklardan bildirildiğıne gore, Atina'daki Kıbrıs Buyükelçiliği kapatılmıştır. Buna sebep, Papadopulos'a yapılan suikast tesebbusüyle ilgili raporun Atina'da yayımlanmasıdır. (Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) çekişme riığı ve bu eidislp nartinin basa siiresmek bir yana millî baJdyesiz sistemde erup dahi kuramıvacaği seklindeki kötümser söyientilcr aldı yürüdii. Çekişmeler sjirür gide>!>"i Cekoslovak olajiarı çıktı ve bu olaylar karşısında liderlerin değişik tutumları Közden kacmadı. işçi Partisinin bir kısım liderleri ki eski sosyalistler de aynı fikirdedirler olayı bir blok ici mesele olarak görmek yanlısrydılar. Mehmet Ali Aybar ve bazı liderler ise Batılı sosyalistler gibi Sovyet Rusyanın tutumuna karşı çıktılar. Nitekim Aybar konusmalarının dozunu gittikce arttırdı ve Sovyet Rusyanın Ceherrut ve Despotik bir sosyalist düzen kurduğunu, söy lemeğe başladı. Avba^a göre sosyallzm özgürlük içinde uyeulannıak gerekirdi. Oysa Cekoslovakya olayı Rusyanın Ö7TÜrt"'se karşı olduğunu göstermisti. TÎP Genel Başkanı ayrıca «Sosyalist literatürde doğru olan her şeyin bizim icin doğru olatnıyacaçmı» ileri sürüyor. Sovyet uygulamasının birçok bakımlardan yartlıs olduğunu söylüyordu. Mehmet Ali Aybar'ın »on konuşmalannda tema OLAYLARIN ARDINDAKJ Muhsin Ertuğrıırun başrejisörfüğe gelirilmesi olumlu karşılandı Muhsin Ertuğrul'un tekrar Şehir Tiyatroları başrejisörlüğüne getirilmesi konusunda Belediye Meclisi'nin oybirliğiyle aldığı karar. sanat çevrelerinde olumlu karşılanmıştır. Bu arada Muhsin Ertuğrul'un uzaklaşdnlması üzerine, o zamanlar, Şehir Tıyatrolarmdan istifa eden sanatçılardan Miicap Ofluoğlu. şunları söylemiştır: •Çok sevinçliyim. İki yıl öııce yapılan büyük bir hatanın bugün düzeltilmesi sayesinde, raodern Türk Tiyatrosunun kurucusu saydığımız Muhsin Ertuğrul'u, büyük sanatçı olarak tekrar kumanda başında görürsek bu onun bğrencileri olan bizler için büyük mutIuluk olur.> Sanatçı Aylâ Algan ise, «Karar, olumlu bir davranıştır. Gönül ister ki. bondan bövle alınacak kararlar, keyfi olmayip, sanatrının gerçek değerini verebilsin» demıstır. Şehir Tıyatrolarmdan ayrılmış j olan Şirin Devrim. ve Tunç Yal , man: simdı Amerika'dadır. Zihni ' Kuçumen i«e. Gazanfer Özcan Ti j yatrosuyla bırlikte çahşmaktadır. Burslann, teknik alandaki öğrencilere verilmesi istendi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Yüksek öğretım Kredı v e Yurtlar Kurumu 15. Genel Kurulu dün saat 10 da Genel Müdurlük binasında toplanmıstır. Mılll Eğitim Bakanı tlhami Ertem açış konuşmasında «Bn Knrnm fırsat ve imkân esitliğini sağlamak çayesi ile knrnlmnstnr» demiştir. Başkanhğa seçilen Ege Ünlversitesi Rektörü Mustafa Uluöz ilk olarak Atatürk Üniversitesı ögretim üvesı Refik Sönmez'e söz vermiştir. Sönmez; «Üniversitemizde bir vnrt problpmı <<.'inr. Bu vönien ferahlık içindeyiz» demiş, O.D T.Ü. den Tarık Somer ise «Burslar meraleket kalkınması eöz önünde tntularak daba ziyade teknik alandaki ötrencilere verilmelidir» demistir. Toplantıda gündem dısı bir konuşma yapan Tabi! Senatör Ahmet Yıldız «Hiçbir iktidarın bn Kornma önrörölen vıllık ratırıraı gerekttti ribi yapmadıgını» ifade etmiştir. DAKIKA: Ar yılı değil... Siyasl traosfer zamanı (yani seçimler) yaldaştıkça, partiler arası kaymalar, daha şimdiden, başladı. Bu aülletvekili heveslilerine sr> rarsamz, alacağımz oevap Ud türlüdür: Neden glrdln filânca partlye? Cevap 1: fîçinden) Milletvekilligl var mı? Cevap 2: (Dışından) Prensiplerime (!) daha uygun buldum da ondan. Amavuda da sormuşlar: Cehenneme gide' misin? O, daha açık konu^muşr Maaş kaç? Dön dolaş hep <ıyn) tıtkâve. DN olarak aldığı «Türkiye tipi «<«vsılizm» bardağı taşıran son damla olmuş, zaten 1969 seçimlerini pek iimitli görmeyen liderler arasındaki çekişme güven oyuna kadar gitmiştir. Bir yandan, önce bağunsızlık ve diğer güçlerle işbirliği sloganım bayrak yapan eski sosvalistlerin. öte yandan Aybara cenhe alan liderlerin birleşmesi TİP'in durumunu şimdi ilçinç hâle getirmiştir. Bugün merakla beklenen Ankara. da yapılacak Genel Yönetim Kurnlıı to»''a»ıtı«n''r. Ru fon1»ntıda iki taraf belki Sadun Aren'in Aybar'la birlesmesivle uzlasacaklar. belki de kopmalar oîacaktır. Ne var ki uzlasmr. sağlansa da genel kongrenin «âkin eeımesi, ve esklsJ gibî fikir bîriİCT TİP icin beklenmeroelidir. Hele koomalar olursa. çekişme bü>!bütün faz;r.!jr.acak ve kongre hayli sürprizli geçe<ektir. ••• Yazan: TAHA TOROS Pazartesi günü CUMHURÎYET'te NADİR NADİ (Arkası Sa. 7, SJ. 4 de) Para karşılığmda. Türkiye'nin askeri, ekonomik ve pohtik sırlarını toplamak suretiyle casusluk fââ'iyetinde buîunmaktan sanık Avusturya uyruklu Adolf Slavik'in dün yapilsn durusmasında mütalâasmm ancak bir kısmmı okuyabılen Askeri Savcı. ssmsın «Beynelmilel bir ajan oldıiffundan şiiphf etmediğini» bi'.dirmiştir. İki dıl bilen ve hukuk doktoru olan Slavik'in eski bir Alman «SS» subayı olduğunu. 2 Dünya Savaîmdan sonra bu suçtan mahkuın Askeri Savcı, casusluklan sanık Adolf Slnvik'i suçlodı edıldığıni de bu arada belırten Savcı, ranığın, «Avusturya'da siyasî çalışmalarla amacına ulaştıktan sonra, İçişleri Bakanlığına bağlı istihbarat servisinde bir memur olarak Kazablanka'da fââliyette bulunduğu. ve ayni gave ile 1961 yılında Türkiyeye geldiğini. söylemiîtir. 10 sayfalık iddianTnesinin 7 sayfasında, Slavik'in çalışma metodlarını, amaçlarını ve askeri, ekonomik sırları toplama faaliyetlerini aniatan Savcı. bu arada, ayni dâvada sanık durumunda bulunan eski Çorum AP Senatörü Alâettin Çetin ile Yozgat CHP Mılletvekili Celâl Sunjjur'un, Sla(Arkası Sa. 7, Sü. 3 de)