24 Kasım 2024 Pazar Türkçe Subscribe Login

Catalog

Months
Days
Pages
SAHİFE ÎKÎ 27 Kasnn 1967 CÜMHTJRİYET KAHRANAN * *i ^ f\f\ ? l l l a n n d s Edirne 350 bln nüfnsn » * " " ile Avrnpads, tstanbnl, Parii TO Londra'dan sonra dördüncü geliyordn. 18M yıllarında N'apoli öne geçti, Edirne besinci oldn. 1825 te 17 nciliğe kadar düştü. Edirne Trak'lar tarafından knrnlmnş, Makedonyalılar ve Romalılar tarafından genişletilmis, tarihte ilk defa «Orestia» adıyla anılmıştır. 11 inci yüzyılda Hadrianus tarafından yeniden ihya edilmıs, Avrnpa dillerine «Adrianople» seklinde geçmişti. Daba sonraki zamanlarda «Edrinns», «Endriye» gibi isimler verilmisti. 1 inci Murat burayı aldıktan sonra tlhanlı Hukümdarına yazdığı bir mektnpta sehrin adını Edirne olarak değiştirdigini bildirmiştir. da iktidara geçen «Ittihtt ve Terakkı Hükumeti> Türk Ordusnnn taarrnza geçirdi. Hafız Hakkı Te Enver Pasanın gayretleriyle Edirne geri alındı. Bnlgsrlar, Edirneyi işgalleri sırasında halka büyük çapta znlüm yaptılar. Camilerl ve dini müesseseleri tahrip ettiler. Esir Türk askerlerini Sarayiçi mevkilne götürerek yagmnr ve kar altında açlıktan ölüme terk ettiler. Orada afaç kabngn kemirerek ölen Türk askerlerinin resimlerini yapan meşhur bir Fransız resgamı bnnlan Fransızlann ünlü tllnstration dergisinde yayınladı. Edirnedeki yaşlı insanlar Bnlgar mezalimini yaşlı gözlerle anlatırlar. •••••^ı c::: :::: ATATÜRK devrimi Yıldızın parladığı an'lar v a r d , ^ o " S "! G^itkair köv.erindeki katliâm yeryü«ünde nefret dnygnlan nvandırmıstı. Dünyamn ıkı buyuk devletınden bırı açıkca, Tnnanisiana cephe almış. Türkiyenln yan.nd.^oldntnnn Hân eimisti. Bulgaristan ve Tugoslavya. düsmamm.zm knzey do laylannı Megalo tdea'cılara dost olmıyan duygularla dı. Bnlgaristan'ın Tnnan sınırında yığınak yaptığını zıyorlardı. Belki de ilk savas dakikasmda fasıst • den yıkmak için bir iç hareket başlıyacak, A *' n » kalacaktı. .Üçüncu Dunva. bizimleydi. Arap ülkeleri petrol yar dımı yapacaklannı açıklamıslardı. tran ve P a l * i s t o ". i l e .. M ™** =.! Iaş idik. Fransadan Çin'e kadar bir tek devlet yoktu kı, Tnnanıs tan fasistlerini hakl. bnlsnn! Bir tek devlet yoktn kı Gr.vas katliâmına hak versin! Bir tek devlet yoktn ki Turk «»k«™»™8 • hav.r. desin! Tarihin y.ld.z. çöklerimizde oyles.ne parlamıst. k.^ BnÛaristandan Sovyetlere. trandan Arap ulkelerıne kadar btıtnn çevremizi teminata baslamıs. Kıbns nfnkların» yonelmıştık. Ama bir el nzandı Teksastaki çiftlikte telefona ve bır adam . Dnrun! dedi. Avnkatımı çönderiyornm! Avnkat geldi, Ankarava kondn, konnştn : Çıkarma yok! Dilekleriniz neyse bana «Byleyin. Tarihin yıldizı ırökvüzünde kararmafa yüztnttn o an. Zamanında harekete geçemiyenler, yıldızın panltısını farkedemıyenler, teslim oldnlar : , Ta Tnnanlılar Ada'dan askerlerini çekerler, ya da Kıbrıs a çıkanz, bnnn böyle bilesiniz'. dediler. Avukat : Bu hareketin sonuçlarını düsünüvor mn«nnnz? diye soron. Asker, halk. çençlik. millet, ümmet. bövle istiyor. Türkiyenin içindeki bütün knvvetler avağa kalkmıstır, kimse bn gidişin önüne seçemez. biz de gecemeviz. Avukat özel ucasına binip Atina'va vardı. Fasistler, knrtarıcı tibi karsıladılar adamı. EJer kıralcı fasistler yıkılırlarsa arkasından bir sol iktidar brklenivordu. Durum açıktı: Cnntacılar sıkısmıstı. Knzev sınırlanndan Trakvava kadar her yer düşmanla doluvdn. Savas. vıkılıs demekti. Ama bn yıkılıs, valnız fasist kırallıgın vıkılsı olmıvacaktı. NATO'nun vıkılısı olacaktı, Amerikanın Yunanistan'da vıkılısı olacaktı, Do*u Akdeniıde yıkılış olacaktı. Gerçi Türklerin talepleri kabul edilmezdi, ama bir hal çaresi bnInnmahvdı. özel ucaktan inen adam. fasistlere : Basın kontrolunuz altındadır, bir hfil çaresi buiuraz: fedakârlık etmek zorundasınız. biz de bnnn öderiz. Simdi mesele zaman kazanmaktadır. Saatler, Türkiyenin zaranna iizin yarannıza isler. teklifi kabul eder gorünün! Saatler geçivor, günler geçivor, Ankara kaleslnln tepesindeki vıldız kararıvordu. Avukat tekrar nçağına atiadı, Ankarava döndfl : Size ivi haberlerim var, Tnnanistan istekleriniıe ran olacak, ama serinkanlılıkla oturup konusalım.. diye löze basladı. Oturdular, konusmava basladılar; Tunanistan askerinl çekecekti, prensip bakımından buna razı olmuştn. Prennipte razı oldnktan sonra, is, sartları konusmava kalırdı. Şn halde çıkarma diye bir sev söc konnsu degildi. Ovsa Türkive serefini kovmustn ortaya : Ta Tnnan askeri çekilir gider, ya aynı layıda askeri Kıbnsa çıkarırım. Teksas'taki adamın avnkatı Ankars lle Atlna arasında meklk dokuvordn. müzakereler süriiyor, diplomatlar konnşuyor, Kıbns Türklüğünün isi gene Allaha kalıyordn. Ve bir vıldız kararıvordu Ankara gfiklerinde» Bir adam Teksastan elini uzatmış, Türkiyenin kollannı bajlamıstı. Tunan fasiatlerini müskül dnrnmdan knrtarmıs. Tfirkler dünva kamu ovn Snünde zor duruma girmişlerdi. Güvenlik Kon»evi ağırlıgını ortaya kovmustn. NATO arabnlncnsn ortalıkta fır dönüvordn. Amerika, dövüsmek iiteven varamaı çoenklann kib birisinl azarlıvarak, kâh ötekini itidale davet ederek, kâb birinden taviz kopararak. kâh ötekine baskı yaparak Kıbrıs bnhraıuna el kovmus, duruma hâkim olmustu. Dünya devletleri artık Ada'ya yöneleeek bir Türk çıkarmasına olumln gözlerle bakmıvacak bavaya girmişlerdi. Ankaranın göklerinde yıldızın parladığı anlar bltmlştl. Ama bitmiyen bir şey vardı ortada: Onnn da adı Kıbru dâvasıdır. Pıot. Dr. Ragıp UNER •••• :::: Alalürk devrimleri eski reformlar sProf. Dr. Hüseyin Nai! XVIII d Asır başlarından ıtıba gamber değjl, bır ınsan olmasınren, yavaş yavaş Batıya açılma dadır. Onunla insan ve fakat müs sı ile ve Hıristiyan Batı karşı tesna bır tasan olduğu içın öürkiye, Iran ve Pakistan arasmdakı aşağılık kompleksı ile ve vunuyoruz. sındakı Bolgesel îşbırlığı (R. ültür Devrimi ve millî değerC.D.) çerçevesınde Türk tn bılhassa Jeopolıtık tesırler altında. evvelâ teknik ve askeri, lerin davamlılıgi problemı: kilâp Tarihi Enstitüsü tarafınBu problem. özellikle dınl ve dan 911 Kasım 1967 tanhlerı a daha sonra idari ve hukukt ve nıhayet kulturel, sosyal ve ekono ıslâmî değerler yonunden, lsrasında «Ataturk'un önderlığı almık alanlarda butun XIX cu A lâm memlaketlerının otedenbeıı tında Kultur Devrımı» konulu sır boyunca devam eden ve bır ustunde çok durdukları bır prob bır semıner tertıplenmıştı. Katıllemdır. Nıtekım semınerde bu medenıyet ve kulturden başka dığım bu başanlı semıner sonun dakı uzun konuşmamda da be bır medenıyet ve kulture geçış, problemı ortaya atan Sayın tran «transmutatıon» veya kültür ve delegesi D». Salim Neysarı ollırttığım gıbı, semınere verılen muştur. Fakat semınerdekj ko hareketı teblığlerden ve özellıkle bu teb medenivet değistırme nuşmalards bu konuda termınukarakterinı tasıyan ağır, fakat hğler uzerınde yapılan munakalojık bır vmuhsuzluk goze çarpkesıntısız bır ıstıhale. «transforşa'.ardan edındığım ıntıbaa gore. matıon» suresının vanş noktası mıştır, ve Ataturk Devrımlerımn uç problem uzerınde durulmuş mılli değerler üzerındekı etküı dır. Başka bır deyımle, bır tekâveya semıner bırbırıne bağlı uç jeterı kad»r aydınlığa kavuştumul zıncırının çok onemlı bır problemın ortaya çıkmasına yarrulmamıştıı halkasıdır. Bu tekâmul Ataturk dım etmıstır. Bunlardan bırıncıBır kısım (neler kultur v e mesı Ataturk Devnmlerı lle Ata Devrımının kat'î surette tesbıt denıyet terttnlerını ozdeş mânaturk'e kadar gerçekleştırılen re ettığı ve gosterdığı genel yonde. larda kullanmış. bır kısmı ıse d formlar arasındakı sebep ve ne kısmen kendılığınden v e kısmen reformcu mudahalelerle devam e yırmıştır. öte yandan bazı deletice bağlantısı problemı, ıkınciM decektır. Bu, Atatürk Devrımı geler, yanılmıyorsam sayın Prof kültür devrimi ve mıllî değerDr. Suat Sınanoğlu, Ataturk nın temelınde yatan Dunya gölerin devamlılıgı problemı. uçunruşunun donmuş bir doğma ve Devrımının kulturde ve medecusü ıse lâiklik problemıdır. nıyette mutlak bır Batılılaşma ya bir doktrin dejil, esnek pragEvvelâ bu uç problem uzerındemek olduğu fıkrını humanüt matık bır felsefe ve realist bır de durduktan sonra semınerde duygu ve düşünce davranışı, ve radikal bır telâkkı ile ılerı dolayısıyle temas edilen veya surmuş. baulan ıse. bu arada hıç edılmeyen, fakat aktüel de «attıtude» d olduğu gerçeğınden Sayın Envpr Behnan Şapolyo ğer tası>an ayn uç probleme da ve aynı zamanda Türk toplumumutedıl bıt anlayışla tarihi denun tanhî angajmanından çıkan ha ısaret etmek ıstıvorum Bu vamlılığa vn sosyolojik determıtabıî bır netıcedır. ıkmcı kategorı problemlerden bınızme bağlı kalarak, medenıyet rıncısı az gelısmislik ve Ataturk Tekrar edeyım kı. Ataturk Dev ve kultur devrımının mılli değeı Devrimleri. ıkjncısı asırı akımlar rımı Turk toplumunun kapalı. lerın devamlılığını bozamıyacakarsısında Ataturk Devrimleri, Ortaçağ tıpı, askeri ve zırai bır ğını, mutlak olamıyacağını bıraz üçuncusu ıse Ataturk Devrimletoplum olmaktan açık, sıvıl sıkapalı şekılde ılerı surmuştür rinin etkililiği. «efıcacıte» si nai, demokratık ve modern bır irinci probleme bajlı olan problemıdır toplum olmağa; Ummet olmakve kanaatımızce veteri ölcütaturk Devrimleri ile eskı tan mıllet ve milli Devlet olmade açık)ıkla \e cesaretle tarreformlar arasındakı sebep ğa. mutlak monarşıden evvelâ tışılmayan bn ikincı problem \e netice baglantısı proble meşruti monarşıye, daha sonra hakkındaki tahsi görüşüm şudnr: mı: Bu probleme semınerde sacumhurıyete ve demokrasıye hu Kultur v medennet terımlerıe dec e bır defa temas edılıp geçıllâsa Doğulu bır toplum olmaknın farklı oaânâları ve bu konumış olmakla beraber. bu konutan kurtularak Çağdaş medenidakı Almaü ve Fransız goruşleda ıkı goruşun karşılaştığını sez yetlı ve Batılı bır toplum olmaga rı uzerınde buvuk ehemmıyetıne dım. Bunlardan bırıncısı radikal doğru yonelen bır kultur ve me rağmen, duramıvacağım Atave inhisarcı, «exclusıvvıte> dı\e denıyet değistırme hareketının turk Devnmı, yanılmıyorsam bıleceğım bır anlayışı açıklayan, bır merhalesıdır Çağdaş ve Ba Sayın Prof Tunaja'nın duşundutabır caıze ortodoks ve hattâ, tılı olmayı bır arada kullanığu gıbı, lcnlturu de kavrayan bır dereceye kadar, resmî olan yorum. Çunkü Çağdaş medenıyet bır medenivet devrımı mıdırV goruştur. Buna gore Ataturk eskı Yunandan kalkıp HırıstıYuksa Atatark Devrımınde kulDevrımlen «orijinal» bır mahıyanlıktan geçerek Ronesansa ve tur ve medeoıyet ayrılığı ile llgıyet taşır. tkıncı goruş ıse muteModern Çağa ulaşan manevi lı farkh vaaıflar mı vardır? Bu dıl karakterdekı taribi devamlıkoklerı ve bugünkü hâkım madsorular uzertnde de durmıvaralt lık ve sosyolojik determınizm go tanhî devamhlık telâkkımden. dî ve manevî unsurları ile Batı ruşudur. Buna gore ıse eskı resosyolojıden ve dolayısıyle bümedenıyetıdır Marksıst ıdeolo.formlarla Ataturk Devnmlerı a yuk mute'fitkmmız Zıya Go ji v e teknik alanındakı devler rasında zarurî bır sebep ve netiyarısması onun bu asli huvıye . ı kaipten s«*«n bir dü9ön«?le, aIre bağlantısı vardır. ralarındakı ııkı bağlılığı ve bltini değıştırecek değildir. Bu konuda şahsi kanaatım Ahnen sebeplerle, zamanımızda taturk Devrimleri ile eskı reçok artan t«sır ve karşı tesırlerl mahfuz tutmak şartı ile. kultur formlar arasında böyle bır bağve medenıyetın ıkı ayrı şey ol» lantının bulunduğu ve bu husutaturk Devrımının bu mahiduğuna ınananlardanım Kültursun uzerınde tereddüde ımkân yettekı bır kultur ve medeni de ozelhk. medenıyette ıse genelverraıyen bır ılmî gerçek olduyete doğru yaptığı büyuk lık vasfı hâkımdır. ğudur. Zıra Ataturk Devnmlerı, hamle geçmışe dönuk yönü ile müslüman Turk toplumunun, kesın olduğu ıçin onunla eskı reBu sebepl» Ataturk Devrımınin Batı tesırı ile. bır uyanış devrı formlar arasında yalnız bır de medenıyet 4eğıştırme yonunden sayılan Lâle Devrınden, yanı rece farkı degıl, aynı zamanda daha zıyad» mutlak, kultur debır mahıyet farkı da vardır Zı ğışmesı yonunden ıse. daha nva ra Ataturk Devrımı kendısınde nisbi bır cnânâ ve değer taşıden evvel sürüp gıden derın )kıdığı kanaallnde olduğumu derlığe, hıç değılse muesseseler ba hal açıklamak ısterım Bırıncı»ın kımmdan ve radikal reformlann dekı mutlalrlık medenivetin mılpozıtıf hukuk yolu lle gerçekletlerarası »eva milletler üstü leştırılmesının mumkun olduğu nıaddî ve manevi deterler manalanlarda ve olçulerde son ver zumesı olraasından. ıkıncısındemıstır. kı nısbılık Ue. kultürun. mılletp olmaFakat onun bu karakterı ken lerarası tesırlere kapalı dısi ile mazı arasında sebep ve makla beraber. asli mahiyetj ıtınetıce bağlantısı bulunduğu ger barıyle mıllt deferler sentezi olçeğınin ınkârını haklı göstere masındandır Bovle olunca medenıyette davnm olabıleceğıne mez. Çünkü nasıl tabıatta hıç karşıhk kultflrde devnmden b»h bır şey yok olmaz ve yoktan var olamazsa, toplumlarda da hıç setmenın bır çelışmeye dusmelt bır kural ve müessese yoktan or olduğunu söjrlemek bır hata veya paradoks telâkki edıleme* sataya çıkamaz. Bugün dune ve nırım Blz rtlturde mutlak btr yarına gorunen ve görünmeyen bağlarla bağlıdır. Tarihın ve sos değışme yatu devrıra degıl Blobal açıdan nlsbî bır deglşme veyolojik determinizmin bıze öğretya tekâmul olabıleceâıne ınanantığı ılmî gerçek budur Baska bır lardanız Kılltur anrak bu mahıdeyısle, nasıl tabıatta mucıze yetı Ue milll seciyenin ıfadesı ve yoksa. tabıat kanunları kadar milli kisilığia devamı olur kesın olmamakla beraber, bır takım sosyal kanunlara tâbı olan ültürde ae devrım olabllecetoplum hayatında da mucıze yok tı ve Tdrk kultüründe bır tur. Toplumlara hamle ve yon devrım fapıldığı kanaatlnın veren «Büyük Adam, tngıhz taveya ıntıbauıın Türk toplumurıhçısı ve dusunürü Maculey'ın nun özellıklcnnden ılerı gelen, dedıği gıbı. yuksek bır tepeye optık oır yaoılma olduğunu saçıkan ve güneşın doğuşunu hermvorum G«rçekten, Turk topkesten evvel gdrebılen ınsandır lumunun, aynı medeniyet ve kulMustesna vasıflart ile toploma tur manzum«sının pevkleri olan hız veren ve sıçramalar yaptıraBatı toplumlanndan farklı olabilen ınsandır. Fakat bu hız ve rak. Doğulo bır toplum olmaksıçramalar daha evvel elverişli, tan kurtulup Batılı bır toplum hazır bır zemınde ve Çağdaş gıolmak mecburıyetı ile karsılasdışın gösterdiği yönde olur. Çağması sebebifle. medeniyet ve kül daş gidışın yönünü geriye çevırturde değısme bir arada olmuş, mek isteyen faşist devrım ve Büdaha doğruju medemyetteki mut yük Adam taslaklanmn ergeç ıflak devrim hareketinin fcültürü lâsa mahkum olmaları bundande içıne alnıası gerektigine inadır. Atatürk'ün büyüklüğü. geınılmıştır. G«lecek vazımızda bu çek Büyük Adamlığı Türk topkonu üzerinde hukuk yönünden lumunun Çağdaş tekâmül yönüGenç Alman bayan, zayıf duracağız. nü herkesten ıyl görmesinde, büokul talebelerıne Almanca, Varın: yük Türk mılletımn alın yazısını tngilizce ve Fransızca dersherkesten iyı okumasında ve oleri vermektedır. Az gelişmişlik ve nun icaplanm çelik azım ve iraM. Thüsing 223757 Ataturk devTİmleri desi ile yenne getirmesindedır Cumhuriyet: 14174 Atatürk'ün büyüklügü bir Pev I v e GBRÇEKLERIMIZ ••>• •*»• •••• •••« •••• •••• •••• •••• •••• •••• •••• •«•• • ••• • ••• • ••• • ••• ••••• Trakya Paşaeli dernek knrdnlar. Bnnlann karsısına «Trakya Pasaeli» dernefini knran Faik Kaltakkıran çıktı (1918). Bn dernek sonradan «Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyetı» ne katıldı, ve Sıvas Kongresinden direktif alarak çalısmaya basladı. Bir süre sonra Fransızlann tstanbul Edirne demiryolnnn, Tnnanlılarm da Knleli Bnrgaz Hadımköy hattını işgal ettikleri gSrfildu. Mnstafa Kemal Pasadan emir alan Edirnedeki Kolordn Knmandanı Cafer Tayyar Pasa sehlrde «eferberlik ve örfi idare llSn etti. Bn sırada Lülebnrgaz'da toplanan «Trakva Müdafaai Hukuk Cemiyeti» Cafer Tavyar Pasanın emrinde olduklannı ilân etti. Bn arada San Remo'da Avrnpa Konferann toplanmıstı. Galip devletler Doğn Trakyanın Tnnanistana ilhak edilecegini bn konferansa Türkiye adına istirak etmlf olan Damat Ferit Pasava bildirdiler. Bn karar karsısında bütün Trakya şahlanraıstı. Yabancı devletlerin bn kararını tanımıyacaklannı bildirdiler. ieap ederse tek kisi kalıncaya kadar savasacaklardı Trakyanın bu sahlanmasına kızan galip devletler Trakya ve Anadoluda bnlnnan Yunan ordularını ileri harekâta sevk ettiler (20 temmnz 1920). 24 temmnzda Edirne düstü. Tunanistan Hükumeti Edirneyi kendi topraklanna kattıgını ilân etti. Bn defa da Edirnede Tnnan mezalimi basladı. Şehirde büyük bir katliâm oldu. Edirne miicahitleri Bnlgaristan'a kaçtılar. Orada cTrakva Ihtilâl Komitası» nı knrdular. Bir yandan Istiklfil Savaşımız devam ediyordn. Yunanlılar bütün cephelerde yenilgiye uğradılar. Yunan yenilgisinden onbes cün sonra 15 Ekim 1922 de Refet Pasa Trakya Fevkalâde Komiseri olarak görev aldı. Trakya ve Pasaeli Müdafaai Hukuk Cemiyetinin Çatalca ve Bulearistan'dan sevk ettigi mücahitler Edimeyi aldılar, Türk idaresi yeniden knrnldn. tlk vali Şakir Keseblr Edirnede gSrevine basladı. Şökürler olsun ki, daha beş altı yaşında Iken dilimizden bırakmadığımız, Neşeden nışan yok hiç gönüllerde Hepsinin üstünde bir siyah perde Anne nerden düştük bu tferde Söyle îzmir nerde' Edırne nerdeT Dünyalar yıkılsa inmem atımdan Anne ben vazgeçmem memleketimden Söyle înnir nerde? Edirne nerde? ğ mar^Un jeıide, fakat fönullerimizde. hafualanmızda çakıli kaldı. en askerlik ve Belediye doktorluğu pSreTİınî, her tası tarih olan bn kutsal şehirde yaptım. Edirneyi tarudım. Gün görmüş asîl Edirnellyi taparcasına sevdim. Asîl rnhlu kahraman Edirneli!» Sende bir vatan tarihi yaşıyor. . lnei Cihan Savaaında Türk Ordnsnnnn HırisI nilmesi nzerine Edirnede bnlnnan ile yetiyan papazlan «Trakya Komitesi» ismi bir T Akıncılar şehri dirne (1336) Birinci Murat zamanında Lala Şahin Paşa tarafından zaptedildi ve artık batıya sefer yapan Türk akıncılannın şehri oldu. 1402 de Ankara Muharebesinde Tıldırım Beyazit'in yenilgesinden sonra baskent oldu ; 91 yıl başkent olarak kaldı. Çelebi Mehmet, Ikinci Murat bnrada öldü. Dünya tarihinde gemileri karadan yürütmüs olan büyük Türk Imparatorn Fatib Sultan Mehmet bnrada tahta çıktı. tstanbul surlannı döğen topları bn şehirde döküldü. Kılıçlannı dişlerinin arasına sıkıştırarak, tstanbnl surlanna tırmanan ve surnn tepesinde sehit olan Ulnbatlı Hasan bn şehirde eçitim gördü. Edirnenin sanlı tarihi bn kadarla kalmıyordn. Çaldıranda taçlar deviren, Afrika kıt'asına kadar dayanan, <Ne yazık! Dünya bır hükümdara yetişecek kadar büyük değılmiş» diyen büyük Türk Hükümdan Tavnı Sultan Selimin otağı bnrada kurulmustu. VIyana'yı saran Türk gücünü, Türk kahramanlığını, Türkün adalet anlayısını dünyaya tanıtan Muhtesem Süleymanm ordulan Edirnede hazırlanmıstı. Bir taraftan bn nln sehrin bağrında sanat âbideleri yükseliyordn; bir kültür sehri olmustu Edirne: Onbir kütüphane, 40 medrese, 300 eami, 50 tekke, 9 köprü, 15 saray, Turhan Sultanın Tunca nehri yatağını degistirerek insa ettirdiği Dolmabahçe Sarayında ise 18 kösk. 8 mescit, 14 hamam, 5 meydan, 10 bin hizmetli vardı. K •••• *••• •••• • •«• • ••• • ••• • >•• • • • • • •a* ••* ••• ••• >•• • «•a •••• • ••• • ••a mmn* aaaB >••• • •!• • •!• • ••• • ••• • «•a •••I • !•• •a*a !••» 13 aylık esaret *| 828 1829 Türk Rns harbl sonncn Edirne * Roslarm eline düstü. «Edirne Antlasması» lle sehir Ruslarda kaldı. Büyük bir Türk kitlesi sehirden kaçtı. Etraftaki Hıristiyan halk buraya doldu. Bu esaret üç av sürdü. 1878 savaşından sonra Edirne tekrar Rns istilâsına nğradı. Bn seferde 13 ay esarette kaldı. Bövlelikle Edirnenin Türk nüfnsn adamakıllı azaldı. Nihayet Balkan Savası basladı. Tnnanistan. Sırbistan, Bnlgaristan ve KaradaJ hükumetleri aralarında anlaştılar. Evvelâ Makedonya ve Girit için bağımgızlık teklif ettiler (3 Ekim 1913). Bn istekleri kabnl edilmeyince önce Karadağ, sonra da diğerleri Tnrklere karşı savas açtılar. O zaman raemleketimiz partl mücadelesi içinde idi. tttihat ve Terakkl ile Hürriyet ve ttilâf partileri memleketi iki kampa ayırmışlardı. Bn le çattşmalar Balkan Savaş»nın kaybtna. koskoca vatari parcasının elimizden çıkmasına sebep oldn. M. Şükrü Paşa 161 gün Edirneyi savnndn. En sonnnda açlık, sefalet ve salçın hastalıklann basçöstermesi üzerlne sehir teslim oldn. Tflrklerden çok büyük topraklar koparan Balkan milletleri bnnlan böüisürken birbirlerine düstüler. Sırplarla Tnnanlılar. Bulearların bn kadar büvümesine razı olmadılar. Aralarında savaşa geçtller. Bn sıra • ••« •••« • ••a A B • ••a • •!• • aaa • ••• aaaa • 1 M aaaa aaa* •••• aaaa • •*• aaaa aaaa :::: Dinamizm ••••••••••••••••••••••••••••••••••••aaaaaaaaaaalla,aaaalaJ, A BEDAVA SERVİS: Hylak Musa I^EVLEt 3^SaaaLL NEW YORK E Y A L E T İ SİZLERE SATIN ALMAK İSTEDİÖİNİZ MALLARIN KAYNAÖIN1 BİLDİRİYÛR. New Tork tyaietı'nin kaliter? monarı sîze kazanç sağlamak için imal edilmijtir. Kimyasal maddelerden ağır sanayi teçhizatına kadar herşeyi New York'un 50.000 imalâtçı firmasından temin edebilirsiniz. New York Eyaleti'nin iş adamları, denizaşırı ticarette, dünyamn en tecriıbeli olanlarındandır, ve New York'un eşsir nakliye kolaylıklan sayesinde ç a b u k t e s l i m sağlanır, imalâtçı Bulma Servisi Bedavadır. Sadece hangi malları veya teçhizotı aradığınızı, ontetli mektup kâğıdınıza yazın. Lutfen banka referansınızı bildirin. Malı satin almak mı, yoksa acenteliğini yapmak mı isrediğinizi oçıklayın. Size hiçbir ücret ve mecburiyet yuklemeden New York Eyaleti'nin en iyi hizmet edecek işadamı ile sizi temasa getirırız. ingılızce; muhaberat, isteğinizin süratle ele alınmasını sağlar. Adres : New York State Department' of Commerce, International Divijion, Dept. TR 3, 230 Park Avenue, New York, N. Y. .10017, U. S. A. ' * rNimbiis K p 3 I « i S o :i;!iü;!üiiiüü!ii;iiiii;;iii!İ;;i:!İ:iiiiiii;iili;ii!İiiiiiiiii^ a* Sayın Doktor ve Eczacıların Dikkatine, iii: faom ih**traa.ntj cen'ero; N "h Arre ca NEW YORK STATE SENDSITS BEST Yeni »0o^et« Preparatı Oniklnci Hafta Spor Toto İkramiyesi Kazananların Nazan Dikkatine Onikinci hafta Spor Toto ikramıvesi odemelerinp devam e te olup Başbayiliğimize baglı bayilerden oynayıp ikramıve kazanmış olanlann ileill Şubelerimiz gişelerme müracaatla ikramıyelerini almalan rica olunur. TaşTa bayilerinden ovnayanların lkramlyeleri P T. T. ve Zıraat Bankası vasıtasiyle adreslerine efinderilmlştir. TÜRKÎTE RM1.ÂK KRRDt B*NK%SI A. O. ^ tSTANBt'L SUBKLERt (Basın 26043) 14190 Dolviran İmal Yeri : Biriejlk Alman llâç Fabrikalan T LtıJ. Jtl. Topkapı / tstanbul • fö&yCi" bDros» Acı Bir Kayıp [BAYERI 10 Tablet Merhum Hasan Sibrı ve Atiye Sabri oğlu, Fazilet Turmak'ın klymetli eş:. 9*bri Turmak'm vefakâr babası, Birseıi Turmak'm sevgili kayıapederi, Hakan ve Ece Turmak ın çok sevgili dedeleri, Kâzım Turroak, Aliye Derman ve Fatma Berkman'm ağabeyleri, Mesut İçra ve Ümit İçre'nin enişteleri, Fadü Barkman'ın kaymbirade ri, ailenin direği, tüccardan piyasaya arzedilmiştir. Literatür ve nümune için j Saadet Ham Fmtfıkiı / Istanbvl HUI 14141 ismail Sabri Turmak AİLESİ / L N DSLAraşfırma ^aîresi Başkanlı^mdan: Baıkanlıjımızda çalıçtırılmak fizer* 3 adet Yttksek Klmya Mühendisi almacaktır. Yabancı di] bU«nl«r terdh edlllr. istekUlerta D S İ Araftırma Dıtiresi Baakânlıftı ArTKARA •drestne müracaatlan llftn olunur. (Basın: 2*394 A. MT93) 14187 Anl bir kriz soııunda Allahın rahmetine kavuşmustur. Cenazesi bugün (27 Pazarted) öğle namazuu müteakip Alsancak Hocazade camiinden ahoaraJc ebedl Utirahatgâhına defnadilecektir. Cuıahuriyet 1418S I
Subscribe Login
Home Subscription Packages Publications Help Contact Türkçe
x
Find from the following publications
Select all
|
Clear all
Find articles published in the following date range
Find articles containing words via the following methods
and and
and and
Clear