Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
İKÎ CtTMHURÎTET 25 Ağustos 1964 Sosyal Komlar Pilli yörek Amerikalılann Ranger7'si Ay'a kavuşalı birkaç hafta oldn. Dört bine yakın fotoğraf çekti Rançer7... Ye Ay zaten çoktan beridir uzafcta parlıyan bir sihirli yuvarlak degil. Şairlerin ilham kaynağını, cdebiyat dünyasından çekip aldılar bilginler... Divan şiirine kona olnraş «Selvi endamlı bir güzel» in otopsi masasındaki halini düşüniin. Ahmet HaşirrTin mebtabı neredeyse emekliye ayrılacak. Kanjer7'nin cektigi çiçekboznğu fotofraflanndan sonra Ay, hangi snratla mısraların içine girebilir! Teryüzü değişiyor, insanlar defişiyorlar, daha doğrasu insanIann düşünceleri değişiyor. Bilim denen kudrctin yarattığı ikinei tabiat medeni ülkelerin topraklan flstünde bir ikinci örtü yantıyor. Ancak insan bilinci bu ikinci tabiata uymakta gecikiyor. Sanayi öğretisinin bireylerin kafasında yarattığı büyük çalkantı bn yüzden... Elbet böyle süreraez bu! Makineleri yaratan insan, makinelerin toplnm hayatında yarattıgı yeni düıenin icaplarına toplnmnn da nymasını sağhyacak. «Makine ile insan nynştnga ııman dünyanın hnzara kavusması beklenir» diyorlar filozollar . Bilginler ise bir şey söylemiyorlar ve boynna yeni makineler yaratıyorlar. Onlar zaferden emindirler. fnsan, makinenin getirdiği yeni anlayışa ve yeni ahlâk düzenine kavuşacaktır. Dünkü gazetelerde okudnğum çok acı bir olay, insanla makine münasebetlerinde nerelere kadar gelindiğini gösteren bir tanıktı. Mehmet Tıldız adındaki bir Mersinli vatandasın kalbine ameliyatla pil takılmış iki yıl önce... Kalbin çahştnasını düzenliyen 5 voltlnk ve 650 dolârlık bir pil. Ama Mehmet Yıldıı, pilin daracağı evhamına kapılmış son zamanlarda... Ve bu şüphenin yarattıgı sinir boznklnfuyla intihar etmis. Ne yanından tutarsınız bu olayı? Bir kere Ay'dan sonra insan kalbini de şair tabiatlıların elinden almak isternişler bilginler... Düşüniin ki kalbinde pil bninnan biri, sevdiği kızın önünde diz çökmüş : Kalbimde yalnıı sen varsın .. diyor. Yakrşır mı? . Sonra kalbi pilli birinin «vakti kerahat» çeldi diye girdigi meyhane peykesinde içip içip efkârlanarak masa komşusuna : Aah aah, kalbim bomboş . diye dert yandığını düşünün. Olur mı? Veya keyiflenip de : Yâr elinden yüreğim yârelidir . şarkısını çağırması bile bir tuhaf olur. Dilencinin biri : Allah kalbine göre versin... diye yanassa, kalbi pilli adamın tepkisini düsünün. Bn sıkıntılar içinde yaşıyan kalbi pilli adamlar intihar etmelinler de ne yapsmlar! Ama Mersinli Mehmet Tıldız'ın korkusn. yüregindeki pilin dnrması vebminden dognyormuş. Demek bilim denen nesneye yeteri kadar güvenmiyor. O durumda olsak hangimiz güvenebiliriz? Böyle bir yaşayışı hangimiz hazmedebiliriz? Bir makinenin bir insan vücndundan daha saflam olduğuna aklımız yatmaz. Biz uzaya füze gönderenlerin ne ince hesaplar içine daldıklannı masallar gibi okuyoruz. Zaten öteden beri : Canım ne de olsa knl yapısı... diye makinelere şupheyle bakarız. tnsan, Tanrı ile yarışa çıkmışçasına ukalâlıklar yapıyor Yirminci Yüzyılda... Bn dnygu müminlerin düşüncelerinde sargıcı etkiler yaratıyor. Ama ne olnrsa olsun, bilginlerin icat ettiti makineler günden güne hayatı saracak. Şimdilik Ay'ı ve insan yüreğini şairlerin elinden kurtaran bilginlere selâra. Gelecekteki dünja, onlann dünyasıdır. Düzeltme : Dünkü fıkramızda sözü geçen Bulgarıstan'ın asker kuvvetini sınırlayan madde Bulgaristan Banş Antlaşmasımn Versaille'a ait ilk bölümünde değil, Neuilly'e ait ikinci bo lüm kararlan arasındadır. TÜRKİYE İŞ BANKASI A. Ş. SAYIN MÜŞTERİLERİNE Yarın, Bankamızın kuruluşunun yıldönümü miinasebetiyle5 bütün şubelerimiz .kaDalı bulunacağı arz olunur. GENEL MÜDÜRLÜK değil fakat nizamnameler d e n , dahili taümatnameden hattâ evvelce verilmiş bakem kararlannnızamlara ister hakkaniyete da dan ve bunların tatbikinden vedoğan bılcümle yansm, halli derpış edilen ıster ya tefsirınden hukuki bir ihtilâf ıster ekono uyuşmazhklardır. 275 sayılı kamik bir menfaat olsun, nihayet nun bu kabil uyuşmazlıkların tatbik edıiecek normlar ister hallini özel hakemlere havale klâsik ister sosyal bukuk mülâ etmiştir. Bu uyuşmazlıkları halhazalanna sitinad etsin tnekaniz lederken hakemlerin hakkaniyet ması hep kazai ve gayesi daima kaidelerini değil mevzuatı, özellikle iş hukuku mevzuatını tatadaleti temindir. Hakemliğic bu vasfı ne cere bik etmeleri gerekir. yan ettıği yer ne de hakemlere tşte, H.U.M.K. nın 533 ncü hallettirilmek ıstenen konu ıtı maddesı Yargıtayın bozma sebariyle değişir. Hakemlikte be bepleri arasında <kanun hükmülirttiğimiz kesın vasıf kayboldu nun hakemJer tarafından tatbik! ğu anda artık hakemlik değil edıîmemesı» halini saymış değili uzlaştırıcılık, arabuluculuk, eks dir. Yâni halihazırd» Türkiyedej pertiz vesaire gibi farklı müesse her hangi bir uyuşmazlıkta ha> selerle karsılaşırız. Bunun için kemler kanunu tatbik ettneyip dir ki İş hukukunda hakemlik uyuşmazlığı vicdani kanaatlerine başka umumi hukukta başkadır dayanan hakkaniyet mülâhazalaşeklinde vuzuhsuz bir iddiayı rına göre çözecek olurlarsa verebilhassa özel hakemlik müesse cekleri hüküm Yargıtay tarafınsesini kabul etmiş olan Türk tş dan bozulamıyacaittır. Nitekim hukuku yönünden yersiz asytnau Yargıtayımızın mustakar hareket lâzımgelir. tarzı da bu yoldadır. III Şu halde acaba saha ve şumuHülâsa, Türk kanun koyucusu lünü yukanda belirttiğimiz iş 275 sayılı Toplu İş Sözleşmesı hukukunun hukukî uyuşmazhkGrev ve Lokavt kanunu ile ka larında, özel hakemlerin is hukununî olsun özel olsun kollekttf ku mevzuatını, kollektif gözlesuyuşmazlıkların hallini esas iti meleri vesaireyi tatbik etmeleribarıyle hakemlik müessesesıne ni temin edecek müeyyide hanterk etmekle İş hukukunun icap gi=i olacaktır? larına uygun hareket etmiş bu Yegâne müeyyide âmme intizalunmaktadır. Bununla beraber mıdır. Nitekim son makalemizde kanun koyucumuz, kabul ettığı (2) bahis konusu ettiğimiz 13.5.64İ ıkı nakemlik nev'inı bırbırıne tarihli Yargıtay içtihatları bir'jczaran tamamıvıe müstakil bırakmak ve Usul Kanunumuzun leştirme karan başka bir uyuşhakemlik faslında gereklı tadı mazlık dolayısiyle bu çareye başlâtı vapmağı ihmâl etmekle, U vurarak adeta 533 ncü maddeyej hukuku yönünden Kollektif uyuş. yeni bir bozma sebebi ilâve etna/lıjlann çözümü ile ilgili miştir. Yargıtayın âmme intizaadeta müstakil alanda iki büyük mahzurun do| mına aykınlığı bir bozma sebebi sayması âmme mn^.t'a »ebebiyel vermiştir (1) intizamım ilgilendiren kaidelerGerçekten 275 sayılı kanun, le dolu iş hukukumuzun karşıpKonomik uyuşmazlıkların hallı la'tıfını belirttiğimiz çıkmaz yöni bir yönden kanuni hakemlerp nünden havırlı bir neticedir pzcümle tl ve Yüksek Hakem Bununla beraber âmme intiz» Kurullarına havale etmekte öte > •ndan ılgıli tarfaflara özel ha mı tenminin bilinen vuzuhsuzkemlere başvurma yolunu açık luğu dolayısiyle kanaatimizce bu bırakmaktadır. Gerek kanunî yol aneak ehveni $er olup, tehzor ve maksadı hakemler gerekse özel hakemler likeli, tatbiki bu kabil uyuşmazlıklan halle hiç bir zaman lâyıkile gerçekderlerken hakkaniyete gore hüleştiremiyecek mahiyettedir. 275 sayılı kanunun hükümlerinküm vereceklerdir. Bu tabiidır, çünkü ekonomık uyus'naazlıklar cien doğan ikinci büyük tnahzur henüz bir kanun, nızamnacne, da iie hem kanunî hem de özel hahilı talimatname veya toplu mu kemlerin vetki^i icine sokulan kavele hükmüne bağlanmamı* ekonomik uyuşmazlıkları ilgilenbulunan uyuşmazlıklardır ve dirmektedir. bunlar hakkmda tatbik edilebileKanun. ekonomik uyuşmazhkcek bix hukuk.. fcaıdesi de yok larda verilen hakem kararlannı kontrol yönünden. birbirinden müstakil birer nihal kaza merdl % Haîbültî SulraM ujuşmazlık olan YargıtayımiTİa Yüksek Ha"*~~ dün başladı ~^ "" iâfîİTîSS Hakemlik müessesesinin temel larda durum farklıdır. Bunlaı kem Kurulunu karşı karsıya çeBakanlıkiar arası Prodüktivite Merkezi tarafından «Sevk ve tda mefhumu tektir. tster kanun ve sadece kollektif sözleşmelerden tirmistir. Velev hakkaniyet mü, re Beşerî Münasebetler» konıılâhazasına dayansa bile özel ve| sunda hazırlanan yatılı seminer va kanunî hakemlerin kararlandün Kilyosta başlamıştır. Seminere nı Yarşıtav veya Yüksek Hakem | tanınmış iş adamlan ile iktisadi Kurulu onavlar, bozar veyahut devlet teşekkülleri yöneticüeri ka verl^rine venisini ikame ederken j tılmaktadır. farlclı çörüş!er ve asıl mühirni «osval hukukurau? vönünden birbirile telifi zor fsrklı neticeler husule selebilir GRİPİN LÂBORATUVARI ile î? hukuku ilk cvvelâ Medeni hukukun bir branşı olarak doğmuş, sonradan âmme intızamına Karakoy meydanına baglanan kıs müteallik kaideleri boi, bağımmı 70 santim yükseltilen Galara sız bir hukuk sahası olarak geköpnisü dün sabah tekrar trafiŞe lişmıştir. Gerçekten bugün gerek Devlet açılnuştır. Köprüler Münendisliği gerekse mesleki teşekküller olan işçileri köprüyü yükseltirken, Fen sendikalar gittikçe artan bir şeîşleri Müdürlüğü ekipleri de mey kilde iş münasebetine karışmakdanı yükseltmişler ve Rıhtım cad ta ve taraflara bertaraf etmek desinin Zirai Donatım Kurumuna Eerbestısınde bulunmadıkları iş kadar olan kısmını düzeltmişler kaideleri kabul ettirilmektedirler. Bugün iş aktınin tarafları dir. gerek münferit iş akitlerinde, geMeydandakı trafik akımı bir sii rekse toplu sözleşmelerde âmme re daha, halen olduğu gibi devam intızamından olan bırçok iş kaiedecektir. Meydanın, köprüye göre delenne uymağa mecburdurlar. sağ tarafının doldurulup düzenlen İş hukukunun gayesi bilhassa ikmesi tamamlandıktan sonra sol ta tısaden zayıf olanı hknaye ve sosyal su!h ve sükunu temin etrafın doldurulmasına başlanacak ve mek olduğuna gore bu hukuka bu kısım traliğe kapatüacaktır. Köp ait bırçok kaidelerın irade serrüniin ve meydanın yükseHilmesi bestisı prensibi ile bertaraf edilile köpni afzındaki rampa kalktı tnesi doğru olmaz. İş hukukunun ıkıncı bir özelliğından vasıtalann hareket serbesği de bir yandan ferdi haklar, tisi de artmıştır. diğer yandan da koliektıf hak ve menfaatler ile ilgilenmesidir. Sararhane geçidi inşaatı Nihayet bilindiğı üzere iş hukukunda tarafların kanun, nimüteahhide verildi zam ve sözleşmelere dayanan Saraçhanedekj ait ve üst geçit in hakları bir de bunların henüz şaatı Encümen tarafından 3.578.036 bir nizama bağlanmamış bululiraya müteahhide iitale edilmiştir. nan ekonocnik meniaatleri varBelediye ekipleri, hafriyatı tamam dır. Kanun bu menfaatlerin teladıktan sonra üışaat sahası müte min ve telifi için taraflara grev ahhide teslım edilecektir. veya lokavt hakkını dahi tanıİnşaat sırasmda, trafik akımında makia bu kabil menfaatlere ne roeydana gelmesi muhtemel aksak derece önem verdığinı açıkça belıklan önlemek amacı ile Belediye, lirtmıştır. yeniden geçici servis yollan açacak tşte, tş hukukunun yukarıda tır. İ.E.T.T. tdaresi de troleybüs hatlannı yeni servis yollanna nak zikrı geçen özeliikleri dolayısiylederek seferlerin aksamamasını ledir ki Devletin klâsik adlî kaza sa^lıvacaktır sistemi bu hukuk sabasından doğan ayuşmazlıklann büyük bir Sultanahmet havuzımun kısmını lâyıkile fıskiyesi 25 metre fışkıracak mis. neticede çokhalle elvermedaha büyük Sultanaamette ınşa edıiecek havu mülâyemet ve ıntıbak kabıhyetı zun kazısı devam etmektedir. Ha olan hakemlik müessesesi ırcdavuzun inşaatı önümüzdeki günlerde da yetışmıştır. Belediye tarafından ihaleye çıkanTurk kanun koruyucusu bir selacaktır. Havuza konacak fiskiyelerle suyun 25 nıeîre yüksege fışkır ne evvel kabul ettığı Toplu İş ması mümklın olacak ve meydana Sözleşmesı Grev ve Lokavt kaorijinal bir görünüş verecektir. Ha nununda bu gerçeğı gözönünde vuz ve çevresinin gece manzarasını bulundurarak kollektif uyuşmazda temüı amacı ile yeterli bir ay lıkların nihai çdzümünü kanudınlatma tertibatı yapılacaktır. nî olsun özej olsun hakemlik Diğer taraftan Sultanahmet mey müessesesine terk etmiştir. II danma bağlı olan yollardan Nak:]bent sokagının trafığe elverişli bir Gerçekten hakemlik, mahiyethale getirilmesi için baa istimlâk lerı ve çesitlerı ne olursa olsun lerin yapılmasına karar verilmiştir. bırçok uyuşmazlıklara hâl ımkâBu anıaçla sokaktaki binalardan nı temın etmesı bakımından elsekizinin köşeleri istimlâke tâbi tu verişli bir müessese ve milletlertularak yol mümkün oldugu kadar arası alanda meydana gelen tidüz bir hale g carî uyuşmazlıkların çözümüne j Sevlc ve tdare ^ de yarduBCl olması yönünden Kopmnun taniratı tamamlandı İş hukuku ve âmme intizamı Yazan: Prof. RABİ KORAL J Yarınki Fevkalâde Sayısında : Yazılar Karikatürler: SAYFA Yusuf Ziya ORTAÇ, Aziz NESİ.N, Adnan VELÎ, Rifat ILGAZ, Adnan TAHİR, Salâhattin KUTLU Necmi RIZA, Ali ULVİ, Turhan SELÇUK, Cafer ZORLU, Zeki BEYNER, Miro UYKUSUZ, Bülent ŞEREN, Mehmet POLA.. Kıbrıs başyazısı, Kıbns hikâyesi, Kıbrıs karikatürleri.. Kıbrıs şiiri, Yarın 28 Sayfa Cnmbnrivet • 9883 Yeni telefon numaralarımız 21 6 7 0 0 21 6 7 0 1 21 6 7 0 2 A MENSUCAT FABRİKASI A.Ş. Faal: 7126 6 9908 İstanbul Telefon Başmüdürlüğünden 1 Başmüdürlüğümüz ihtiyacı için mevcut mühürlü numune>'e göre 400 tane vinileka muşamba kapalı teklif usulü ile ihale edilecektir . 2 Bu alıma ait idarf şartname ve nümune Malzeme servisinde görülebüir. 3 İsteklilerin 1.500. liralık geçici teminat makbuzunu havi kapalı teklif mektuplannı «n geç 3 Eylul 1964 perşembe günü saat 15 e kadar Başmüdürlük Satmalma Komisyonu Başkanhğına vermeleri ilân olunur. (Basrn: 15419 9896) MEVLİDİ ŞERİF CorcrsponDrnrr 3nsmutr Metoduyla sız de Türkiyenin her yerindi kendi kendinizt OCJRLJIVIIJ Parçalı bulutlu geçecek Faal: 7118 9905 Marmara ve Batı Karadeniz bölgeleri parçalı bulntlu, diğer bölçeler az bulutlu ve yer yer açık geçecektir. Hava sıcakiıklan Batı bögelerimizde değişmiyeceK, Doçn bölff lerirnizde ise düne nazaran biraz artacak, rüzpârlar tnızey ve doğru yönlerden hafif, ara «ıra orta kuvvette espcektir. PURO TUVALET SABUNU ve FAY FABRİKALARI sahip ve müessisi ECZAO Necip Akar'.n ruhuna ıthaf olunmak üzere vefatının 7 nci senei devriyesine tesadüf eden 28 Ağustos 1964 cuma günü oğle namazmı mutaakıp Beyazıt Camii Şerifinde H. Zeki Altın, Hacı H. Ali Gülses, Hacı H. Ibrahim Çanakkaleli, H Aziz Bahriyeli. H. Fevzi Mısır H. Mahmut Hataylı, H. Nusret Yeşilçay ve Fatihb Kardeşlerın ı<;tırakıyle okutulacak Mevlidi Şerife arzu eden akraba. dost ve din kardeşlerimizin teşriflerı rıca olunur. \İLESİ (1) Ba mahznrtar 375 «tavılı kanunu tadil fdcn 16.7.Sfil tarihli ve 503 savılı kannnla da ridcril 1 mrmistir. (2) CT^MHURtYET Gazeteıi, 11Jt.0fi4 tarihli nfisba. İNGİLİZCE FRANSIZCA ALMANCA MUHASEBE izahlı b r o ş ü r ü m ü z ü isteyiniz. ÖĞRENEBİLİRSİNİZ Ordu Birlikleri ihtiyacı için 150.000 liralık 143 yükseklik 160 göğüs çevresinde süvari bineyi ile 145 • 150 yükseklik, 165 170 göğüs çevreli Top koşumu ıçın katır ve 135140 yükseklik, 155160 göğüs çevreli cephane koşumu için katır 2490 sayılı Kanunun 46P maddesıne tevfikan satıcılardan pazarlıkla alınacaktır. Pazarlıklar ll'Eylül/1964 tarıhinden ll/Ekim/1964 tanhine kadar Komisyon Bahçesinde saat 14.00 ten 17.00 ye kadar yapılacaktır. Elinde bu evsafta hayvam olup, satmak istiyenlerin pazarlık günlerinde Komisyonda bulunmaları, tahsisatın bitiminde alıma son verilecektir. Bu işe ait şartnameler Ankara, İstanbul Lv. Âmirliklerinde ve Komisyonda görülebilir. (1379 Basın: 15630/9876) Malatya As. Sal. Al. Kom. Bşk. lığmdan: TEŞEKKUR rjzun zamandanberl eekmeicte olduğum hastalıgımı çlfalı ellerl İle amellyst edlp &an* smhatlmt Kazandumn ve gösterdlğl çefkat. alâte, bflyük tnsanlıK rasırTan İle haymtı sevdlren kıjTnetll DnUtr Or<l Prof^sör Beyefendlye mlnnet TB şükranlanmı arzetmeyl zevkll blr borç bUlrlm. Merih Gl ^ • Cumhuriyet 9887 FONO. İstiklâi cad. 213 Beyoğlu İstanbul. Reklâmcıhk: 2953 988S Ağustos 25 Rebiülâhır 17 V. J 6.18;13.16 17.01 19.53j21.31| 4.27 9.06 1J.00J 1.38J 8.32 B. J10.»| ° 13 Yatsı î 2 3 q a < I Teneke Kırpınfısı Alınacaktır (550 Ton) Aylık ihtiyaç 50100 tondıır. Teklifler Satmalma Servisinden almabilir. Tekliflerin. en geç 28.8.964 saat 17 ye kadar verilmesi lâzımdır. ETİBANK İSTANBUL ALIMSATD1 ŞLBESI (Basın: 15735 9898 ŞİNASt IIAKKI EREL iFaal: 7110/9908) ClTMHlfRtYFTİD refrikan: tl Bir acı şarkı Yatan: A. J. Cronin BtR ACI ŞARKI 83 84 BtR ACI ŞARKI BtR ACI ŞARKI 85 Ardfillan eok güzel bir şehirdir, yavrum. Yenl evimiı de tepede, ça>ira yakın, güzel bir apartman katı. Seveceksin. biliyorum.» Taşınmamız beklenmedik bir kolaylıkla oldu. Yeni cvimiz de, annemin dediği gibi, çıktığnnız o küçücük köşkten çok daha güzeldi Ardfillan gibi ev de beni pek sarrverdi. Irmak ağzının engin denizi andınr genişlikte bir kolu üzerinde yamaca kurulu olan Ardfillan zenginlerin oturduğu bir yerdi; adamakıllı bir Iskelesi, kordonboyn, mızıka yerl vardı. Kalburfistü kfanselerin yazlığa geldikleri bir yerdi burası ama, rVinton'lu zengin iş adamlan da burada oturuyorlar, hızlı giden bir katarla her gün şehre iııip dönüyorlardı. Ayrıca, onlar kadar, ya da daha zengin kimseler de, emekliye aynldıktan sonra, buraya yerleşnüslerdi. Çitlerle, duvarlarla çevrili geniş bahceler ortasında pek gösterişli büyük büyük köşkler yamaca inci gibi dizilmişti. Yamaçtan hem Gare Gölü, Butc Körfezi tabak gibi görünüyordu, hem de burası Fruin vadisinden Lomond Gölü'ne kadar uzanan batakbklar da uzaktı. Şelıirde büyük mağazalar, gezicl bir kitaplık vardı; tskoçya'nın en gözde okullanndan ikisi de oradaydı: Biri Beechfield, erkek çocuklar için; biri de Saint Aıuıe, kızlar için. Çok geçmeden bir şcyin daha farkına vardım: Ardflllan'lılann kendilerine göre bir konuşraalan tardı; Kibar ağzı bir konuşmaydı bu; oralılar ötekllerden bu kor.uşraalanyla aynlıyorlardı, aralarına da ancak boyle konnsanlan alıyorlardı. Kısacası, burada bir «kibarlık» vardı ki »nmm bondan pek hoşlanmıştı, babam aldınf bile etmiyordu, ben işi baslangıçta pek yadırgadnn, nrktnm. Prince Albert Serti, yanurenı en tepesinde, hos hir yerdi; çe\Tesuıde büyük büyük köşkler vardı. Sonradan biraz sönükleşmişti ama, gene dc eski çağlardaki güzelliğinden epi şey kalmıstı. Evler kesme taştan, yan Kıral George de\Tİ, yan Kıraliçe Victoria devri tarzında yapılmıstı; kapılar kemerli. çift kanatlı, pek süslüydu, pencereler de curoba gibi çıkıntılıydı. Ba evlerin hepsi büyük, maazzam yapılardı, üst katlannda da aynca oldukca geaii daireler vardı. Ait katlar Tüksek tavanlıydı, önlertnde güzel çiçek bançeleri, arkada da duvar çevrili, çün döşeli geniş bahceler bulunuyordu. Biz böyle bir yerde oturmayı aklmuzdan bile geçiremezdik elbette ama, üst kattaki yedi numarah dairede de pek rahattık. Kapılar, pencereler yeni boyanmı;, duvarlar kâğrt kaplanmışt). Burada çok güzel günler geçireceğiz gibl geliyordu bize. Hele babam için. Gerçekten de, babam, bir yandan çevr» değişikliğinden, bir yandan da temiz havadan dolayı, burada sağlığınm düzeleceğini nmuyordn. Sabah, akjam, açık pen/ cerenin önünde, bn temla havayı derin derin ciğerlerine çekiyordu. Yalnız, annemin yüzüne blr baskalık felmisti ki bu beni pek tasalandınyordu. Evi derleyip toparlarken üzerinde bir bitkinlik, bezginlik göze çarpıyordo. Kendisine baktığmıı görünce gülümsüyor, bu hall üzerinden atmaya çalıjıyordu. ArdfiJlanda pazar günleri yan gelip otumtak için bahane uyduramazdık: Şehrin asağı kesiminde hem Saint Mary Kilisesi vardı, hem de killsenm oknlu. Cstelik, bize hoşgeldine ilk gelen de bu kilisenin genç papazı Rahip Macdonald olmuştu. tskoçya'nın Yayla bölgesinden, tnvernes•hire'liymlg Aberdeen'deki Blair/s College'de oknmoj. Angus Macdonald öyle biı' adamdı ki. babamıu dediği gibi. en koyu protestanlar bile sevnıeden cdemezlerdi. Annem hâlâ papazlardan biraz korkardı. çünkü o güne kadar hiç bir papaa yakından görmemişti; çaydan sonra papaz kalkıp da hir Yayla oyuna oynayınca annem çozlerine inaııamadı; ben de bu oyuna bayılmıştım. Biı süre sonra. Angus Macdonald önayak oldu, annemle babamı kandırriı. onlann evlennie •şlemlerinde benim pek anla.vamadığım birtakım değişiklikler yaptudı. höylece annemle babam fclliseyle barıstılar. Aynca. din konu«nndaki bilgilerimin eksikliçine bem de nasıl eksikti! aldırnıadan. An^ıs Macdonald benim de. hiç olnıazsa şimdilik. S.ıiııl .Mary okuluna gidebileceğimi söyledi. Böylece. eıtesi hafta o oknla basladnn Ne yalan söykyej im. üçüncü suufa geçmistim. yeni öğretmenim Margaret Mary Hemşire de ben> el üstünde tntmaya hazır gibiydl ama, eaki öğretmenimi anyordum. arkadaş gibiydnn onunla çünkü; sonra, toplu olarak bakınca, yenl oknlum beni hiç de sarmamışrı. Clay Caddesi'ndeki bu okula gitrnek için uzun bir yol ajıyordum. Bir arka yoldan şehrin en fakir keshnin« iniyordum. Ardfillan'ın işçi raahallesiydl buran. Saint Mary kilisesi. okolu. papazın evi hep orada, dar bir sokağnı içinde. oda oda kiraya verilmiş han gibi bir evin karşısındaydı. Hepsi yan yan. sıvasız kırmızı tuğladan yapılardı bunlar. İş görsün de nasıl olnrsa olsun diye düşünülmüştü belki ama, yapıların ba durumn kilisenin pek parası olmadığını da açıkça ortaya koyayorda. (Arkan r«r) BAY OSUAR: vnı PKUF. NtMBUS'ÜN MACERALARI: " ITîîTs SanlU Qta*t Y«yın HDdflra NAZtVIE NADt * CumhuriYet Sayısı 25 Knni9 Turkrja Barlcl Ltr» Ki. U r s Kr SeneUk < «ylık 4O.00 Y«B latertm mi«n ıdara edaa Sommlo Mfldfln ECVETGÜBESÎN * VECDİ KIZILDEMtR ANKAKA Atatflrk Bulvan Yet».ı AD YGNtŞEBlB relefonı U 99 4 i U «t M U 00 M. 17 57 33 * DOGU İLLKKİ FatSb Mahalle^ı Sıtt»ll Kecldl No 9 Dirarbafcıı tOfll tLLKKl BtİKOSU. Meydanı Edlm« Bam AOANA reletnn: 4590 Bu gazete. BASIN AHLÂK YA* SAS1NA oymayı taahhüt etmlstlî Gasetonlze eOnderOeo yaalat ko> QUİ8un, kooulmuRS Üânlaraazt mnııiijm kabn) olunm n . Abooe *• UAn t»lol lcln r»rftn fiatOa* cAboneı T«ya t u i u kozması Usmdır. T9.00 * Saaao ra Yajaa CUMHURİYET Matbaacıük • Gaaetedllk T. A. Ş. H a l k m Sokak No. S»tl ao» M O . O M.00 190i»