Catalog

3 Msan 1964 BF.S «Keşanlı Ali destanı» \ Cumhurıyet Yazan: Selmi ANDAK Alkış.. alkış.. alkış... «Keşanlı Alı Destam»na ve gerçek Türk YAZARI müzitli oyununa! Buram buram Anado'u havası. rengârenk halk HALDUN TANER lstantiplîri, toplumumıi2un en çetin bulda doğdu. Galatasarayı bi sorunlannic satirik bir panorama» tirdikten sonra Heidelberg ve icinde dile getiren epik tablolar.. Viyana Üniversitelerinde oVe önemi küeümsenerniyecek bir kudu. Önce hikâyeleriyle ta hamle: Çağdaş ve modern müzik ] nındı ve 1953 te Uluslararası bilgisiyle yoğrularak bestelenmiş, Hikâye Yarışmasında TürkiorkestrayB düzenlenmiş ve ilhaye birincisi seçildi, 1955 te mını halk kaynağından almış renkilk Sait Faik Armağanını kp. li bir müzik partisyonu. zandı. Uluslararası Antoloii«Keşanlı Ali Destanı» yurdulerde hikâyeleri yer aldı. Aymuzda Karagöz, Ortaoyunu, Turıca gerek Devlet, gerekse luat Tiyatrosu. çe$Hli komediler, Şehir Tiyatrolannda oynaoperetler. revüler ve müzikli o nan piyeslerıyle tanınan Hal yunlardan bu yana yıllar ve yıldun Taner, ilk tiyatro ihlisalarca hasretle beklediğimiz gersını Max Reınhardi Akacieçek Türk müzikali'ni eözlerimize misinde ve Josefstadt Tiyatve kulaklanmıza seriyor. Hern de rosunda yapmıştı Haldun r yeni bir hamle, 5 eni bir tür, yeni Taner ilk defa Türkiyede bir söz, yeni bir ses oisrak: «Epik müzikli «Kabare Tiyatrosu» Engin Cezzar (Anlı. Şanlı Keşajılı halk tiyatrosu türünde müzikli denemesini 1962 de hazırlakomedi»yi vurdumuza getirerek... dıktan sonra. şimdı de ilk «epik komedı müzikal» tütşte, «Keşanlı Ali Destanı»m seyliyen tipler olarak Izmarit Xuri ründe «Keşanlı Ali Destanı» redenler bu açıdan hareket edepolitikacı ((Genco Erkal) takip etile başarı kazanmaktadır. rek ve herşeyden önce alışılmıs mektedir. duygulardan. peşin yargılardan I Böylece 47'ye varan ilgi çekici kaçınarak hiçbir etkiye kapılma OYUN tki b«lüm 15 tablodan «yerli tipler parıoraması» oyunu dan düşünürlerse daha dftğru gö kurulu p]an «Keşanlı Ali Destanı» nın konusu Sineklidağ'rla geçmek tamarnlamaktadır. rüşe varırlar. «Keşanlı Ali Destanı» ne saygı tedir. Birinci bölümde Uçkapıda i Oyunun anlam ve özellik yüküya ve halâ övülmeğe değer Muhlis genel helâlar. Pazar meydanı ve nü taşıyan «destan»a gelince: BuSabahattin'in ilk müzikal oyun de Alinin kahvesi, gecekondular; i radakı destan. alışılmış de^tanlarnemeleri, ne «Leblebici Horhor» kinci bölürade ıse Şehirde lhya dan farklı olarak, Alinin başından rovüopereti, ne ilk gerçek Türk Onaran'm Villâsı, Pazar meydanı geçmiyen fakat doğru çıkarmaya opereti yolunda büyük çaba sar ve Alinin kahvesi yer almaktadır. çalıştığı bir destan havasını taşıfetmiş Rey kardeşlerin «Lüks Ha Oyunun tümü ıse daha ziyade yor. Ali bır nevi. toplumun ham TÜRK TİYATROSUNDA DUNBUGUN Burhan Arpad «Sohnemizın değerleri» ve yazarı Toplumlar. yazılı belgelere, kahcı anıtlara önem verdikleri ölçüde var olur. (ieçmısin anıt ve belgelerini bilmiyen, bunlardan yoksun olan toplumların kültür ve sanat alanında arada bir başarılarına rastlansa da. ge çicidir; sürekli olamaz. Kültür ve sanatın verimliligi. »eçmişle bağlar kurabilmeye, köklerle bagı koparmatnakla olur. Tiyatro sanatında da böyledir. Hattâ bütün öteki sanatlardan daha çok böyledir. Zira tiyatroyu bütüne ulaştıran oyun sanatçısı, vazık ki. kalıcı defildir, ölümlii dünyanın fflip gecici bir kişisidir. Türk tiyatrosunda tek hir yüz yılda vüzlerce. binlerce insan oyun sanatçm olarak «elip seç. ti. Daha az sayıds kisi, tiyatro vazarlıiını denedi Sabneye koyncDların sayısı ise üç.beş, ya da beşon kişi. Gelin görün ki. bütün bu yözlerce kişilik oynncu, yazar. sahneye koyucn panoramasından şu 1964 baharında kaç ad kaldı! Oysa bonların ço 5u, çrününde ün salmış. hattâ yüceltilmis kişilerdi. Çoğnnan fotograflan. hmltmj helseleri. basılı ya da el yazılı oynn mii> veddel"ri"'n hir «ek hile bnl mak «füç. tnceleme v?pacak kisi, kıyı huc'k ivh"s arastırmayı heceremezse, Türk tiyatrosu 1964 vılında haşlıvor. sanacaktır. Sahne sanat'ıı<:ı. «ahncve koyu cu, tiyatro yönetici ve yazarı Aşot Madat. Türk tivatrosunun bu derin voksunlu^unu iki eseriyle elden SPİdifincp siderme ye calışmıs bir liyatro insanı dır. Aksaçları. hep eülümsiyrn eozleri ve hiç yaşlanmamıg Iç dünvaiivlp seksen vılı alt etmesini bilebilmis Aşot Madat. öteki vanlarının hepjlyle füniin birinde nnntnlsa bile. «Sah nemizin dejerleri» kitaplarfylr Türk tiyatro tarihine ?irmi?tir Sahnemuin değerleri iki kltap olarak 1 M vr 1944 vılların < 3 da çıktı. Tıllar var tükeneli. Ama o sıra plde çtmiş olanların Ali). Semiha «e rksoy, Genco Erkal, Çetin Iptkkaşa ve diğerled «Keşanlı Ali Destanı oyununda oyun boyunca insanı şaşırtacak çük orke^tra kadrosunun, Yalçın derecede etki altında bırakan, Tura'nın müziği ıçin yeterli olmaşimdiye kadar oynadığı değişik dığını söyliyebilriz. Pek tabiî sahkompozisyonların hemen hepsinde nedekı oyuncuların da rince Müzik «yıldız» olan bir sanatçıya: Genco eğitimleri olmadığı da düşünüleErkal. Sankı müziklıKomedilerin cek bir noktadır. şimdiye kadar tam aranılan tipi i v e DANSLAR Özellikle folklor miş de kimsenin haberi yokmuş! d ' 2 " dansların koreografik Sesiyle bu oyuna çok uygun olan yönden daha pişmesi gerektığinı Ani tpçkkayadan sonra. herbirı ko söyliyelim. lay silinmez tipler yaratan diğer | SAHNEYE KOYUŞ Genco Ersanatçılar. bir kelimeyle «koskoca !sahn bu kalabahk oyunu, usta kadro»yu ne kadar övsek «zdır. bir teknik ve rahat bir tempo ile MÜZtK Genç kompozitör Yal sahneye koyuşu üstün başarıdır. çın Tura'iın diğer besteleri ve film müzikleri dısında yazdığı bu KOMPOZİTÖRÜ ilk «müzikal komedi»nin partisyonu , bütünüyle başarılı. En büyük YALÇIN TURA Galatasaray Lisesi, Istanbul Edebiyat ozellığı: Modern teknikle yazılan, Fakültesi Felsefe Bölümünfakat çok içten. çok samimi ve de okuduktan sonra, müzik oldukça katıksız bir Türk kompoçalışmalarına başladı Cemal zisyonu sayılmasıdır, bence. ÇünReşit Reyın kompozısyon öğ ki Yalçın Tura hem Türk halk rencisi olarak yetişti. Frlım motiflerinden. hem de gerek Batımüzikleri dı.şında «Surname. lı, gerekse Doğulu bestecilerin adlı oda müziği, «Oyun ha tekniklerinden yararlanmış. amma vaları», «Süıt», piyano i;in gerek melodilerinde, gerekse or• kestrasyonunda orjinal kalabilmiş! «Sonat» ve diğer müzik besteleri yanında ayrıca «Be;Sadece eserin anlamına pek az nimle oynar mısınız» adlı bir daha yaklaşabilseydi. olmaz mıyoyunu vardır. Genç bestecidı? Maestro Karlo Kapoçelli'nin nin «Keşanlı Ali Destanı» i;ır yurdumuzda bu müzikallerdeki yazdığı müzik. onun ilk büIpişmişliği ve ustahğı göz önürıe yük başarısı sayılır. ahnmakla beraber, etrafındaki kü him, Arusyağ. Bedia, Ştatzer (Muvahhid). Rehzat Butak, Cahide Sonku, Galip Arcan, Mardiros Mınagyan, Muhsin Ertufrul. Naşit Ozcan, Neyyire Ertugrul, Raşit Rıza, Siranus Nigosya, Talât Artemel, Ahmet Muvahhit, Arşak Benşliyan, Bedros A tam v an. Burhanettin Tepsi, Ellz Bineraecyan, Ertuğrul Sadi Tek, Halide Pişkin, Aleksanyan. Hüseyin Kemal Gürmen, Şadi Fikret, Karakin Rustini. Hâzım Körmükçü, Kevork Holas, Kınar Sıvacıyan, Mahmut MoraJı. Mari Nuvart, M. Kemal Küçük, Mikael Çaprast, Nurettin Şefkati, Serope Bengliyan, Fa«ulyaciyan, Vasfi Rıza Zobu, Verahuni Karakaş. Baîlanjrıçtan bu»üne «rlip geç mis, pek azı da hâlâ aJkış toplıyan «Sahnemizin değerleri» nl büyük bir titızlikle korudufu yaıarın 80. doğum yıbnda yine ve tık sık basvurduğu bir eser. okurken. sadece o 38 kisiyi detlk cildinln iç kapagmda «üıü fil, Türk tiya.trmannn bütün lerek yazdığırn bu bir kaç satı trçraisini her vanıyla bnluver rı, sanat ve sanatkârlınn de dim; ba«anları ve haşsrısızlıkterıni bilmiyenlere ithaf ediyo ları, yaptıkları ve vapamadıklarnm» diyen Aşot Madat. ön n, sevinçleri ve acılarivle. sözünde büvük hir ict^nliU ve Aşot Madat, 1861 yılında Iranda alçak eönüllülüUle scnlnrı yazı dofdn; yabancı elrilerin terzilivor: Jini yapan babası Redros Madat «Içerideki yazıların artistieri yan. geleneklerr b»»İJ bir in•nizin sanattaki Je»erl'?ri hak <sandı. Oflu Asnt'a, oknynp yekında tam bir tahlil • larak ka tişmesi için altı yavında lstanbul edilmemesi Joâ»"u olur. E bula götürdü. Aşot Madat, 13 • sasen böyle bir ıddi^da buiun 14 yasında ilk gördüğü Maskot madığımı da bildirmek i5tfrim. operetinden sonra tiyatronun bfl Hakikî tiyatro sekline giren yüsünden knrtalamadı, liıeyi bi tiyatromuzun 85 senelik 'ıaya tirince Mınagyan ve Re»at Rıdtında şöhret kazanan simaların van'da sahneye geçti ve bir daseçit resmini vapmak. seri bir ha yakasını knrtaramadı. Her bakışla onların sanattaki husu yıl bir temsil hazırlıyor, hatti «iyetleri hakkında bir iki keü son yıllarda Beyruta gidip «oynattı. me yazarak. göçenlerin güzel matörlere Lehlebicivi hâtıralarını şükranla anmak ve 1903 te sahneye çıktıgına göre va?ıyan!ara taze Kuvvetle «evk 61 yıldır Türk tiyatrontında. 'elkin etmek: tste .^ayemu. Aşot Madat çapında bir tiyatEser adına lâyıK »örm°dığimı ro insanının. 80. vılının bitirmebu yazılarımla. geniş bır tahlil si, başka. kültür ülkelerinde büeseri vücude getirmeleri için yük törenlerle kutlanır, kntlanehliyetli kalemlere yol «çrr.ış o malıdır da. Asot Madat'ın 80. luyorum sanıyor ve ^az dayu doŞTim gününü kotlarken, «sahnemizin değerlerini »de yeninSahnemizin Deçerlerı'nde şu den basmalı. Değerbilir olmak için de, «Sahnemizin deferleriartistler ele alınıvor: Afife, Kâmil Rıza. Ahmet Fe ne deger vermiş olmak için de... Gülriz Süruri (Zilha) sosyeteden Sinekli'ye döııü;ünde oradaki eski arkadaşlannın arasında yıt» ve diğerleri, ne «livre» bakı gecekondu mahallesi hayatı» ile ' hayallerle, küçük hesaplarla sivrilt mından Muammer Karaca'vari po buranm sivrilmiş tipleri Keşanlı tiği, onun istidadına, bilgisine ve püler komediler, ve ne de «son yıl Ali (Engin Cezzar), helâcı kadın kişiliğine bakmadan kahraman kıllarda yabancı müzikaller'den dev! Şerifabla (Semiha Berksoy), Zil dığı bir tiptir. Adetâ bir «Don şirtne olarak sahneye konan oyun1 ha (Gülriz Süruri) üzerinde top Kişot»! Ali aynı zamanda âşıktır, lardan değildir. ' lanmaktadır. Bunları yakmdan iz Zilha'ya tutkundur. üstelik gecekondularda kendine göre, başıbuyruk bir düren kurmağa çlışan bir «baş»tır da... Fakat o da sözde kahramanlar gibi olaylann esiri Sineklidağ bir ırklar karısımı bir diyalektler panayırıdır. olmaktan ve kötü bir sona varinsanları hep diken üzerinde otururlar. maktan kendini kurtaramaz. vıkıldık yıkılacağız, sürüldük sürüleceğiz. OYUNCULAR Baçta Devlet bu kayahklarda. kertenkeleler gibi, yazın yanar kışın donarlar. Tiyatrosunun misafir sanatçısı ve her birinin gönlünde bir aslan yatar. i yıllar yıh her rolün altından bakursaklarında boğum boğum özlemler. şarıyla kalkan aktris Semiha Berk köfte kızartır, darbuka çalar, meydan düğünü yapar. lik maçı soy'u alkışlamak gerekir. Sesini dinler, kafayı çeker, sinemaya gider, hovardalık eder. âşık olur, ve sözünü rolündeki halk tipi Şeerkeklik uğruna adam şişler, hayatın tadını çıkarmaya bakarlar. 1 rifabla'ya uygulamasını bilen Seorada da çıkarlar çarpışır. miha Breksoy, prolog ve «epilog» orada da insanlar birbiriyle u|raşır. lanyla da bu «Epik oyunun» örelorada da ağalar vardır. liğinı sağladı. Gerek sesinin yeterorada da iktidsr el değiştirir. 1 liği, gerekse müzikal oyunlann orada da şefler yetişir. beşiğinde olgunlaşmış hali, ha. destanlan dillcrde dolaşır. reketleri ve tekniği ile, bütün çünkü [bunlara yerli bir kompozisyon orada da bu destanlara inananlar, inandırılanlar (Zilha) yı katmasım bilen Gülriz çünkü Süruri'ye ise tekrar bravo. bravo! orada bir puta tapma Ihtiyacı vardır. Keşanlı Ali rolünde Engin Cezhasılı Sineklidağ büyük kent fffbl bir yerdir. zar çok ilgi çekici ve başarılı bir oyun çıkarmakta. Gelelim bütün haldun taner SiNEKLİDAG o Şimdi alan parasım geri alabilir: EN ÜSTÜN KALİTE EN UYGUN FİAT 5 YIL GARANTİ Kurban Bayramına kadar alacağınız ARÇELİK Buzd,olabının bedelini, hergün için çekilecek kur'a sonunda geri almanız ve böylece piyasanın en iyi buzdolabına BEDAVA SAHİP OLMANIZ pek âlâ mümkündür. KUR'AYA İŞTİRAK ÇOK KOLAYDIR: ARÇELİK Buzdolabınızı alırken Garanti Belgesi Kuponuna kendi isim ve adresinizi, dolabın seri numarasını, satıcının isim kaşe ve imzasını, satış farihini kaydeitirerek bu kuponu, TAAHHÜTLü olarak: (ARÇELİK A. Ş., Karaağaç Caddesi 24, Sütlüce, Istanbul) adresine posfalayınız. Posfadan gelecek kuponlar, salış farihi ifibariyle Kurban Bayramına kadar hergün tasnif edilecek ve 8 Mayıs Cuma günü Noter huzurunda yapılacak kur'a sonunda hergünkü saiıj için (resmi tatil günleri hariç) bir talihlıye bir ARÇELİK Buzdolabı hediye edilecek, diğer bir deyimle aldığı ARÇELİK Buzdolab.nm bedeli kendisine iade edılecektir. "Bnlvaıv Bugün Başlıyor PARİSLİ KIZ Ünlü aktöı 1. Galip Arcan'ın yaz dığı «Parisli Kız» adlı komedi, Şehir Tiyatrolarının Üsküdar bölümünde olağanüstü bir ilgi ile başlamış bulunuyor. Piyeste, 1. Galip Arcan'dan başka Necdet Mahfi Ayral, Jeyaıı Tözem rol almaktadırlar. İSYANCILAR Recep Bilginenn «Isyancılar» piyesi Yeni Tiyatro'nun 1830 daki matinelerinde başan ile devam et mektedir. Oyun. 15 nisandan itibaren yine aynı tiyatroda saat 21.30 temsillerine alınacaktır. 10,2 AYAK: Peşin 2.900 lira Taksitie: 3700 lira (300 lira peşin, oakiyesi ayda 200 liradan 17 taksitfe) 8 AYAK: Peşin: 2.500 lira Taksitie: 3 2 0 0 lira ( 2 2 5 lira peşin faakiyesi a y d j SEZAR DÖNDÜ Dormen Tiyatrosu oyuncuları ctBulvar» müzikli komedisinin son umumî provası sırasında Uzun bir süreden berı prova edil Günümüz genjlerinin bunalım mekte olao Bulvar adlı Müzikal jve yaşayıjlannı anlatan eser başKomedı. 9 nısan perşembe gecesi tan başa Caz müziği ile işlenmiş21.15 de Dormn Tiyatrosunda bas; t i r . ömer Sezerin hazırladığı molayacaktır. 'dern danslar ilgi çekmektedir. Turgut özakman'ın yazdıg, Büj E s e r d e ^ a ! a n M n a t U r ı ş u n . lent Arel in muzıgını hazırladığı, , „ ,, ^ . [ ^ , „ ,. . . lardır. rlaldun Dormen, Ay Omer Sezerın Koreografısını y a P " li, e rErol Keskin, Başar Sabuncu, ip ay tığı ve Haldun Dormen'in sahneye Tolga ' Aşkıner, Suna Keskin (Sun) koyduğu eserde Dormen Tiyatrosu dır Turne sanatçıları rol lmakta Tülin Oral, Yüksel Gözen, Hadi nun bütün programları dolayısiyle Dormen Tiyatrosu BULVAR'ı Çaman. Zeynep Tedü, Günfer Feİstanbulda ancak üç hatta oynaya ; ray, Yılmaz Köksal, Hüseyin Kutbilecektir. iman, Seçkin BozkayaArena Tiyatıosu ile aktör Yıldv rım Önal arasındaki anlaşmazlık, hafta başında tathya bağlanmış ve Önal tekrar tiyatroya dönmüştür. Böylelikle bir süredir afişten kal dırılmış bulunan «Sezar ve Kleopatra»nın temsilleri dün geceden itibaren tekrar ba;lamıştır GRUP 6 Üsküdar'daki yer.i şirin lokallerinde faaliyete geçen «Grup 6» oyuncuları öncü bir tiyatro olarak geniş ilgi toplamaktalar Genç oyuncular 27 Araba Dolusu Pamuk» ve «Pıerre Patkelın» i oynamaktalaı. üencl Satıcıları: ARCELIK BEKO TİCARET A. Ş. İstiklâl Cad. 349, Beyoğlu, Te!.: 49 35 00 BURLA BİRADERLER ve'Şsı. Hezaren Cad., 6163, Galata, Tel.: 44 47 20