Catalog

29 Mayıs 1961 CUMHOBÎTET DÜNYA HJ1BERIERİ Kennedy Hrutçef buluşmasına 5 giin kala: Şbufik Hrufçef Kennedy görüşmesi B lr haziran tarihinde MaeMillan"m Parise gelerek De Gaulle'le görüşmesinden sonra, ortalıkta dolaşan rivayete lnanmak gereklrse Kennedy Paristen Viyanaya geçerken yolda ve galiba Frankfurt'ta Adenauer ile de görüşecektir. Bugüne ><Î3r K e ^ . > ıle K ı • ' > Sovyetler Birliği Başbakanı Hrutçef Viyanaya gidiyor İki devlet adamımn Vlyanada yapacakları ilk görüşmede ele alacakları meseleler karışık bir mahiyet arzediyor ler ıle ılgıh olarak harbten berı gorülmemiş derecede şiddetlı g\xvenlik tedbırlerı almaktadır. Kennedy Hrutçef gorüşmesi hakkında Moskova ve Washmgton' da su fıkirler ıleri surulmektedir : Moskova'nm görüsii Moskova'da, Hrutçef'ın her şeyden evvel Kennedy ile şahsî munasebet tesis etmek istediğı için Vıyana'ya gıttığı kanaati hâkimdir. Sovyet basım, Vıyana goruşmelerinin milletlerarası gergınliği azaltacağı ve bu goruşmelerin ilerde yuksek kademede başka goruşmeler yapılmasma yol açacağı umidinı izhar etmektedır. Muşahitler, Hrutçef'ın, silâhsızlanma ve sulh içinde bir arada yaşama prensiplerı uzerındeki goruşlerini kabul ettırmeğe çahşaeağını ilerı surmektedırler. Bu arada, Hrutçef'ın Alman sulh anlaşması ve Batı Berlın'e «serbest şehir» statüsunün tanınması meselelerını ortaya atması da beklenmektedir. Anlaşıldığma gore Hrutçef, Amerikan Başkanımn «sessiz dıplomasi» ye rıayet edılmesı goruşunü kabul edecek ve kendısının Viyana'da basın toplantısı tertıp edeceğıne ıhtimal verilmemektedir. Hrutçef, konferans ile ilgilı olarak besledıği ümıtler hakkında bir açıklamada bulunmamıştır. Viyana konferansı hususunda gorüşünu belırten yegâne Sovyet lideri Mikoyan olmuştur. Mıkoyan, Viyana gorüşmelerı hususunda gazetecilere «Esas ıtibarıyle, bir gorüşme yapılması iyı bir şeydir» demiştir. Washington'un görüsü Washmgton Post Gazetesi yazarı John Heffernen şunları ıleri sürmektedır : «Amerikan resmi şahsıyetlerinin ifadelerine gore, Kennedy şu iki gaye ıle Hrutçef'le göruşmek istemektedir : 1) Nuklear sılâh denemelerinı durdurma konferansını çıkmazdan kurtarmak ve bu suretle silâhsızlanmaya gıden yolu açmak. 2) Laos'un tarafsızhğını temin maksadiyle kurulan Milletlerarası Kontrol Komısyonuna tam salâhiyet tanınması hususunda Hrutçef'i ikna etmek.. Bahis konusu her iki meselede de ılerleme kaydedilmesine engel olan şey, Sovyetlerin veto hakkı hususunda ısrar etmeleridir. Washington'daki resmî şahsiyctler, Viyana görüşmelerinin propaganda sisini dağıtmaya ve Birleşik Amerika'ya istikbalden neler beklenilebileceği hususunda daha sıhhatli tahminler yürütmeğe yardım edebileceğine inanmaktadırlar. dakl konuşmanın mahlyeti hakkında ortaya hiç bir fikir atılmış değildir. Mevzular üzerinde çeşitli tahminler yürütülmektle beraber, Vıyana, 28 (a a ) Sovyetler Bır arzetmektedır Sovyet Başbakanı iki llderin ne g5rü?ecekleri bir sır nın Almanya ve Berlin'in ıstıkbahalinde durmaktadır. tşte bu ko lıği Başbakanı Hrutçef, Birleşık Anuşmanın bir sır mahiyetinde olu merika Başkanı Kennedy ile Viya li meseleleri üzerınde durmak iste şudur ki, hükümet başkanlarmı na'da goruşmek uzere dün gece mesi beklenmektedır Kennedy'nın sinirlendirmektedir. Ne îngiltere, Moskova'dan hareket etmiştir. Ge ise, Cenevre'de devam etmekte one Almanya, ne de Fransa, Viya lecek hafta cumartesı günu yapı lan nuklear sılâh denemelerını dur çıkmazdan na görüşemleri esnasında kendi lacak goruşmede. her ıkı devlet durma konferansmı silâhsızlanma kurtarmaya çahşması ve Laos mesırtlanndan bir pazarlık yapılma adamımn bilhassa sını elbette istememektedirler. Gö meselesi üzermde durmak istedık selesi üzerinde durması ıhtımal dahilindedir Esas ıtibarıyle göruşrüşme kararı kulislerde alınmıştır. leri anlaşılmaktadır. Kennedy ile Hrutçefın sılâhsız meler hususı mahiyette cereyan eGerek Washington'daki Rus Elçisinin ve gerekse Moskovadaki A lanmadan başka ele alacakları me decektir. Avusturya Hukümeti, gorüşmemerikan Elçisinin faaliyetinden seleler daha karısık bır mahiyet diğer memlleketler haberdar oV mamışlardır. Arada bir takım me 'JIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIIIIIIIU: sajlar gidip gelmiştir. Bütün kafalar, acaba, bir takım muayyen konular üzerinde daha şimdıdeu blr anlaşmaya vanlıp vanlınadığını düşünmekle megguldürler. Amerika efkârı da bu konuda çeşitli kanaatler beslemektedir. \ew York Tribune gazetesi, bu mülâkatı tesvik ettıği halde, bu mülâkatın ba yolda hazırlanmasınm hiç blr netîce vermiyeceği hakkında oy sahibi olanlar da vardır. Kennedy. eesnr hareket tetnektedir. Cuba'daki prestij darbesinden sonra, böyle bir teşebbüse el atmnsı üç yönden Amerikalılan endişeye sevketmektedir. Eğer Vi yanada ikisi arasında bir anlaşma olmazsa ba anlaşmazlık bittabi Cenevredeki atom silâhlan konferansma da tesir edecektir, i$ bnnunla da kalmıyacak, köprüler atılmış olacağı için önümüzdeki haziran veya temmuz aylannda Berlin krizi birdenbire ortaya yeniden çıkacakttr. Üçüncü endişe de sudur: Hrutçef kendi umumî efkânndan çekinmediği gibi dünya umumi efkânndan de çekinmemektedir. Kennedy'yi zor duruma sürüklemek için Sovyet Lideri, Eisenhower"e yaptığı gibi, Kennedy'ye karşı da yakışıksız hareketlerde bulunabilir, bu takdirde Amerikanın hür dünya milletleri karsısındaki itiban sarsılabilir. Hiç şöphe yok ki genç Amerika Devlet Reisini iki ümit bu konuşmaya sevketmektedir. Biri kendisi kadar realist bir devlet adamiyle doğrndan doğruya temasa geçme arzusu, ikincisi de Hrutçefe, eğer anlarsa Çln tehlikesinin Sovyet Rusya için de varid olduğnnu ifade... Nitekim Kennedy'den daha idealist olan Stewenson geçenlerde verdiği bir demeçte Çin tehlikesinin Ikl memleketi, yani Rusya ile Amerikaın silâhsrzlanma konusanda bir anlaşmaya götürebileceğini söylemiştl. Mantık hâkim olsa, nuklear silâh sahibi olan memleketlerin coŞalmasından ba iki memlekettn hiç bir menfaat ummamalan icabeder. Fransanın atom bombası tevübelerine devam etmesi, Cenevre konuşmalannı çıkmaza sürüklemektedir. Fransayı atom silâhlan sahibi memleketler kulübüne sokmak, aynı zamanda Kızıl Çini de buraya ithal etmek mecburiyetini ortaya kovacaktır. Hrutçefin bundan hoşlanmaması ihtimali vardır. Ve iyimser düşünenlere göre Sovyet Liderinin böyle bir karsılasmayı derhal kabul etmesi işte bu sebepten ileri gelmek tedir. Sovyet basım Viyana karşılasmasını memnuniyetle karşılamış, fakat aynı zamanda memnuniyetini engin bir surette ifade etmemiş, daha ziyade ihtirazlı hareket etmiştir. Basın toplantısı yapılma mış, Hrutçef'in daha evvel Amerikaya gittiği zamanlarda olduğu gibi, iki memleket arasında knrulacak büyük dostluklardan bahsedilmemiştir. Bunun sebebini şöyle >orumlamak mümkündür. Sovyet Rusya, halkı ümide vermemek arzusundadır. Zira dağ tare doğurunca, hayal kırıklığını gidermek zor olmaktadır. M. PİRÎ Çıkmadığınıız günlerde dış dunyamızda yeru bır olay pat E lak vermemıştır. Buna karşüık belli başlı miUetlerarası ıhtılâf E larda bazı önemli dalgalanmalar meydana gelmıştir. Bu olaylar E dan bazılarını şoyle sıralamak kabildır. İT Güney Kore: Ordunur; yaptığı hükumet darbesinden E sonra Junta ile Amerikan hukümeti arasında husule gelen ger E gınhk yatışn.ışken j'eruden alevlenmiştır. Jun f a liderı general E Çang'ın Amerıka'ya yapacağını bildirdiğı ziyaret Washington'un E bu zıyareti mevsimsiz bulması yüzünden akim kalmıştır. Diğer taraftan Seul'deki Amerikan Büyük Elçilıği yayuıladığı = bir bıldiride, Başkan Kennedy'nin General Cang'ın başkanlı = ğındaki yeni Kore hükümetini desteklpdığıne dair general ta = rafrndan verilen haberin doğru olmadığı açıklanmıstır. ^ •c Laos buhranı: Hindi Çıni yarımadasındaki bu küçuk = f memleketin uzerinde dolaşan kara bulutlan dağıtmak gayesiyle ^ Cenevre'de yuvarlak masa etrafında cereyan eden barış müza = kerelerinde müsbet bir gelişme olmamış, aksıne Amerikan ve Ş Sovyet delegeleri birbirlerini daha da şiddetle itham ederek Ş Laos'ta barışın kurulamaması sebeplerini birbirlerinin sırtlarına ş yuklemeğe çalışmışlardır. Konferans hafta sonuna tamamen Ş karamsar bir hava içinde girmiştir. E •k Eivan müzakereleri: Geçici Cezayir hükümet temsilci = leri ıle Fransız hukümeti temsilcileri arasında Cezayir buhranını ^ barış yoluyla halletmek için yapılan müzakerelerin ilk haftasının E bilânçosu oldukça parlak sayılabilecek bir neticeyle kapanmış E tır. Ancak bu netice yedi yJdır sürüp gelen Cezayir meselesini E çozmek için yeter olmaktan daha bir hayli ıraktadır. Şimdilik kazanılan tek müsbet şey, Cezayir'de yeniden savaşa tutuşul mayacağı hakkında tarafların söz kesmiş obnalandır. Müzake s relerin genel seyrinde iki tarafın takındıklan tutum ve belli s ettıkleri niyetleri, önümüzdeki müzakerelerinde iyi bir seyir = kovahyacağma işaret sayılabilir. ^ İT Diğer olaylar: Amerikarun Alabama eyaletinde patlak veren yeni bir beyazsiyah mücadelesi Washington'un aldığı s sert ve kesin tedbirlerle daha vahim bir safhaya dökülmeden = bastınlmıştır. Bu arada yeniden bir çok beyaz ve zenci tevkif = edilmiştir. Bütun Amerikada ırk ayırımı güdenlere karşı büyük = bir reaksiyonun başladığı haber verilmiştir. Ş ic Belçika Kıral ve Kıraliçesi Fransa'ya yaptıkları resml = Şj bir ziyareti tamamlıyarak memleketlerine dönmüşlerdir. ~ nlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMlllinillllllllllllrz [Başmakaleden devam] kartmakta, fakat Millet Meclisi ve Cumhuriyet Senatosu nmumi heyetlerinde müzakere müddetini kısa tutmaktadır. Kabul edilen prosedür, parlâmento tekniği ve esprisi bakımmdan yadırganabilecek mahiyettedir. Böyle bir sistemin hfikfimetlere kazandıracağı kolayhğa mukabil, parlâmento fonksiyononu biraz daraltacağına şüphe yoktor. Gelecek yılların Anayasa hakkında getireceği tenkidlerden bazılannın bu noktalar etrafında toplanacağı tahmin edilebilir. Anayasa müzakerelerinde, Kurucu Meclisin hakikaten olgnn bir zihniyetle çalıstığı söylenebilir. Bu müzakerelerde, herkes kanaatini açıkça ifade etmiştir. Tartısmalar hararetli geçmis ve pek faz'.a demagoji yapılmamıstır. Bu Anavasa, bazı kifayetsizliklerine raçmen, yasadığımız sartlar altında yapılabileceklerin belki en iyisidir. Esasen hiçbir memlekette. kusursuz bir Anayasaya tarih boyunca raslamak kabil olmamıstır. önümüzde. referandum vardır. Şimdi, söz milletindir. FERtDUN ERGÎN Anayasanın Karakterleri Seksenbeş Yıl Önce Hddı'se/er Bir hükümet darbesi Yazan; Entin Âli Çavlı İÇıkmadığımız günlerinf önemli dış olayları ( G. Korede, junta bazı eşhasın mallarına el koyuyor Seul 28 (a.a ) Guney Korede idareyi ele almış bulunan cunta yayınladığı bir kararnameyle bazı hallerde memurlarm ve serbest meslek sahiplerimn mallarının mü sadere edileceğini bildirmiştır. Bu kararnameye gore, aşağıdaki şahıslarm jTialları musadere edilecektir: 1 Şahsî servetlerı, nufuz tıcareti sayesinde, 40 mılyon huvannı aşmış olan devlet memurlan, 2 Toprak spekülâsyonu ve devletle yaptıkları iş sayesmde 100 mılyon huvandan fazla kâr sağlamış olan ış adamları, 3 Düşük idareye 100 mılyon huvandan fazla para yardımmda bulunmuş olan iş adamları, 4 Yabancı bankalara 20,000 dolardan fazla para yatırmış olan kimseler öte yandan Cunta, bugun yeni bir karar alarak albay Çang Yun Syu'u Cumhuriyet Başsavcılığına getirmiştir. Osman zade Hamdi Aksoy vefat etti B. Millet Meclısinin 1 ıncı devre milletvekillerinden Osman zade Hamdi Aksoy, teessurle oğrendiğimize göre, vefat etmiştir. Uzun yıllar Meclısteki kıymetli çalışmaları ile tanınmıs bulunan Aksoy, bir müddet de «Yeni Gün» gazetesinde yazılar yazmıştı. CUMHURtYET, Hamdi Aksoy'a Tanrıdan mağfiret dilerken, kederli ailesine de taziyetlerıni bildirir. Fransanın Cezayiri ikiye bölmesine karşı konacak «Rabat, 28 (a a.) Fas Istıhbarat Bakanı Mulay Ahmed Alavî, Evian'da cereyan eden Fransız Cezayir gorüşmelerı ile ilgıli olarak basma verdığı demeçte, «Fransa Cezayır'ı bolmeye teşebbus ederse, Cezayir savaşının butün Afrıka kıtasına yayılmasma yol açar» demiş tir. Bakan sozlerine şöyle devam «tmıştir : «Fas, Cezaj'ir'in parçalanmasma aslâ müsamaha etmiyecektir. Cezayir'in parçalanması, Cezayir'de istikrarsızlık unsuru olacak ve savaş bütün kıtaya yayılacaktır. Bu itıbarla biz, boyle bir teşebbüse başlangıçta karşı koyacağız.» Jeff Chandler'in sağbk durumu yenîden ağırlaştı Culver Cıty (Calıfornia) 28 (a.a.) Culver City hastahanesının sozcusü, tanmmış aktor Jeff Chandler'in yeni bir kanama yüzunden tekrar amelıyat edildiğini ve sağlık durumunun tehlikeli ol duğunu söylemiştir. Artist, böyle ce on beş gun içinde üçüncü ameliyatı geçirmiş olmaktadır. AYDAN ÜNAYDIN NURVER NUR'EŞ Nişanlandılar. 27 5 961 İle TEŞEKKÜR Eçim SUkran Argo'nun nazik ameliyatını maharetle ifa eden kıymetli. müşfik lnsan: Ağustos 1961 ve sıcak alâkalannı esırgeml. yen hemşire Bayan Meral'e en derln mfnnet ve şükranlanmı sunanm. Yaşar ARGO Jinekolog Operatör Dr. A. RIZA YÜCEÖZ'e ACI BİR KAYIP Sevgili ve kıjTnetli büyüğümüz Devlet Demiryolları Teftiç Heyeti Başmüfettişi mıiptelâ olduğu amansız hastalıktan kurtulamıyarak 27 mayi3 1961 tarihinde Hakkın rahmetine kavuçmuştur. Cenazesl dün oğle namazını müteakıp Hacıbayram Camllnden alınarak ebedl istirahatgâhına tevdi edilmiştir. Eşl ve oğJu ENVER SOLEY Traktör esîr miibadelesi için Amsrlka'ya |iden heyei Küha'ya döndü Havana 28, (a a ) Traktoresır mubadelesı ıçın muzakerede bulun mak uzere Bırleşık Amerıkava gel mış olan Castro aleyhtan KubalıIsr Havana'ya donmuslerdır Kubalı esırlerın Havana'ya dö uuşlerınde kımse ıle konuşmalarıua ızın venlmemist'r. Daha sonra Kuba Başbakanı Fidel Castro, muîakeıelerden donen esır heyetını bızzat sorguya cekınıs ve traktorler ıçın para toplı • van Amerikan yardım komıtesının neler clusundugunu sormustur. Küba için çönüllü toplama hareketi Havdiıa 28, (a a.) Merkezı Pıag'da olan ve hâlen Hdvana'da bır umumi heyet toplantısı yapan, «unıversıte talebelerı beynelmılei bırlığı» nın ıcra komıtesı, Kubanın her turlu tecavuzden korunması mak=adı ıle. gonullu toplamak hdtta ıcap ederse bır «bevnelmılel talebe tugayı» kurmak u?ere. butun dun>a talebelerme çağrıda bulunmu«tur Havana'dakı toplantıva 40 hevet katılmaktadır Honduras, Costa Rıca, Panama.Nıkaraeua Selvador ve Arjantın hevetlerı de lıenuz Havana'ya gelmemısleıdır. ÇEKİLİŞİ V E F A T Tanınroı? iş adamlanndan Mersınde ânî bir kalb krizin. den Hakkın rahmetine kavuşmuştur. Cenazesı 29 5 961 pazartesl günü öğle namazmdan sonra Şişli Camllnden alınarak Zlnclrlikuyudaki Asrl Mezar. lıkta ebedl lstirahatgâhına tevdi edilecektir. Alive POZCU SON PARA § YATIRMA TARİHİ APARTMAN DAİRESİ SABRİ DEMİREL kinci Cumhunyetı yetieşti'»' cek ve bize temel haklarırnızı sağlıyarak ve Batılı demokraTam 85 yıl once 30 mayıs 1876 hal'ı ile netıcelenmıştır. tik bir hukuk devieti kurmak salı gunu sabaiıı ai< ? , kta 1876 senesı mayıs ayınitı altıncı imkânını verecek olan Anayasa^ ı Harbive mektebı Nazııı öülev günu ıdı. Bır Bulgar kızı muslü Kurucular Meclisi kabul ve tasdik man Paşa Harbıje mektebı talebe man olmak ıçın Selânık şehrıne etti. Şimdi. referandumla yani lerını toplıyarak \e TaskıUadakı gelmış, Amerika konsolosu tarafm halk oyuyla tamamlanması kaldı. askerlerın bır kısmmı alarak da n yuz elli kişilik bır kafile va Bunun da haziran ayı içinde gerDolmabahçe saravını kuşatmış Ve sıtasiyle kaçırılmış ıdı Amerika çekleştirileceği muhakkaktır. lıaht daıresme gırerek Şehzade konsolosluğunu da Rus tebaasmKalıvor, aziz milletım! Bu anaMuradı dısarıya cıkarmıstı Sarav dan bir Bulgar yapıyordu Islâm jasa ile elde edilen haklara lâyık civarmda neticeye ıntızar eden ahalı bunu mezhep hurnyetıne ve vazifelere ehil olduğumuzu Serasker HuseMn Avnı Paşa Şeh aykırı, milli hıssıyatı cerıhadar göstermek, Artık >arım asırda bir zadeyı arabasma alarak Beşiktaş eden bir vak'a telâkkı etmışlerdı kaç ihtilâl vapma\a. sürü siirü MScivarmda bekhyen saltanat kayı Protesto ıçın camıde toplandılar tem, adam.. Çesit ceşit fikir \e ğına bınmısler, karşı tarafa geçmış Alman ve Fransız konso'osları nazarive denemeve ne takatimiz ler ve Sırkecı yoluyla şımdı Ünı kalabalık arasına karışıp müdaha var, ne de vaktimiz Dünva dev versıte olan Harbıye Nezaretine le etmek istediler. Galeyana ge adımlarıvle gidiyor, Biz verimizgelmıslerdı. Burada Şehzade Be len ahalı bu müdahaleden müte de savıvoruz. Sa>sak gene iyi,. Bir şıncı Murat namıyle padısah ılân essır olarak iki konsolosu da lınç çok sahalarda geri sidivoruz. Tapılacak iş, övünmek. atıp tutolundu Merasım topları atılmağa edip öldürduler. Rusya bu vak'aba^lanmca, Padışah Sultan Azız dan ıstıfade ederek alâkadar dev mak, ve Türk milletinin şan ve söhretine davanıp Anavasanin iısarayda uykusundan uyanmış, tahrık etmış ve Selânıke herkes topların atıhsım hayretle dın letlerıgemısı yollamıstı. Boylelıkle i zerine >aslanmak deeil, harb gibi, komsularımız gibi, yırminci lemış ve buyuk bır huzunle Selânık limanı Alman, Fransız. yüzvıl çocukları gibi çalışmaktır. bunun bır saltanat tebeddulu ol Rus, Avusturya ve ttalya gemileTürkiyenin devlet şeklivle olan duğunu anlamıştı Bır mukavemet rinden murekkep harb sefınelerı meselelerini yeni Anayasa halleteşebbusunde bulunmadı. Kendısı ıle dolmuştu. debilir. Lâkin cemivet olarak hibır kayığa bındırılerek sarayın Vak'a 8 mayıs 1876 pazartesi gü zim taksirat ve eksiklerimize Aonunde denızde sıralanm,ş olan zırhhlarm onurden geçmış, ıkame nu tstanbul'da gazeteler vasıtasiy navasa ne vapsın! Ondan ötesi herkesin ttstüne dntine tahsıs olunan Topkapı sarayı le duyuldu. İlk gunu hayret ve hevazifesini na getirılmıştı. Bu bina dahilinde yecan ile karşılandı. Islâm ahalı şen ferdî ve kollektif derin bir teessür içinde sılâhcı yapmak ve bakkını aramaktır. buyuk bır ıstırap içinde bir kaç Kısacası hepimiz için parola çagun yaşadı. Yerme Padışah olan dukkânlarına hucum ederek sılâh Sultan Murada bır mektup yaz almağa başladı. Ingiliz Hukümeti lışmak, çalışmak ve calısmaktır. mış, kendısinı bu perişan hayat ıse bunu bir polis vak'ası telâkki Türkiyede heder olan insan gflcütan kurtarmasını rica eylemişti. etmiş, Rusyanın propagandasına nfin haemi milyarları bulmakt»dır. Asıl dSva buradadır. Arzusu cnucıbınce Ortakoyde de ehemmiyet vermemişti. 1876 mayısının onuncu çarşam* nız kenarında şimdi Beşiktaş liseÇöıfllmesi Kurucu Meclise dflsı olan Fer'ıye sarayma nakledil ba gunu Fatih, Beyazıt, Süleydı. Burada iki gun kadar kaldı. cnanıye medreselerinde bulunan sen düfümlerden biri de son vergl Sakahnı duzeltmek ıçın kendisıne dın talebeleri derslerıni tatil etti kanunlannda yapılan tSdilIer yüverılen makasla kol damarlarını ler. Devlet ve milletin hukuk ve zünden Millî Birlikle, Temsilciler istiklâlı ayaklar altma alındığı Meclisi arasında çıkmıs olan ihtikeserek ıntihar ettı. bir zamanda derslerle uğraşmak lâftır. Zahırde basıt ve kolay bır hâdi hamıyyete ve dıne uyamaz. Her Ben ba ihtilâfı Anayasa maddese gıbı nakledılen bu saltanat te tarafta Islâmlar, hıristıyanların beddulu buyuk vakalar sılsıle hakaretıne uğruyor. Buna sebebl lerl ve hükümleri üzerinde çıkmıs sinın neticesıyle meydana gelmiş yet verenler kımdir, diyerek bı olan görüş farkı kadar mühim ve tir. 1861 senesı 25 hazıranında Pa çaklı, sılâhlı fakat sakin nümayiş esaslı saymadığım için bunun o dişah olan Abdulâzız'in ilk on se ler yapmağa başladılar. Saray bu tekinden daha kolay halledilecenelık hayatı Fuat ve Ah Paşalar nümayişlerden müteessir olmuş, fini ummaktayım. Talnız, bu mevru yani vergidevrıdır. O zamamn ıç ve dış siya içtima yerlerıne yaverler yollayıp setınde muhım mevkılerı olan bu talebeyi teskine çalışmıştı. Sadrâ lerin adaletl konusu ile daha iki siyasî şahsıyet 1871 tarıhlerın zam MahLnut Nedim Paşa, Meşi evvelden meseul olduÇum için ?nde hayattan çekılmışlerdı. Bunları hatte değışiklik yaparak nümayı raya İşaret edeyim ki; bn nlspettakıp eden Sadrâzam Mahmut Ne şin teskin edileceğini ümit ediyor lerde bir vergi çok ağırdır. tradın dım Paşa hayrete şayan bır şahsi du. Sadrâzam perşembe gunu ye artmadığı zamanlarda vergi artyet olarak sıyası ve ıdarî hayatta ni Şeyhulislâmı beklemek maksa maz. Mükellefle hazine arasındatebaruz ettı. İlk sadaretı on bır ay diyle makamına gelmek istemış. ki mnvazene anlaşma yoloyla tekadar devam eder. Bu kısa cnüd Sırkecide gorduğu kalabahktan essüs ermezse, millet yorulur, hadet zarfmda dort Bahrıye Nazırl, fena halde urkmuş, Babıâlıye gel zine zarar eder. dort Adliye Nazırı, beş Malıye mış, burada sadaret mühürunü Şimdi burada kim haklı. klm nazırı, altı Tophane Muşiri, altı ken haksız diye tetkike girişmiyeceSerasker Musteşarı azletmış ve ğim. Müzakereleri âlenî olmıyan taşralarda valıler, mutasarrıflar runa rasgelmıştı. Sadaret mühürü meclislerin kanaatlerini blndirdaımi bir seyahat mecburıyetınde nu teslım ettıkten sonra arabası dikleri esaslar ve sebepler meçkalmışlardı. Onu n fikrınce huku nın gelmesını beklemıyerek Babı hul kaldıkça ileri sfîrülecek fimet hukumdar demektır. Huküm âliden kaçtı. kirler hep tahminden ibaret kalır. dar gayri mes'ul olduktan başka 12 mayıs 1876 cuma gunu tatıl ol Bizlmkl de 5yle olacak. kâmil salâhıyetı haızdır. Istedıği masına rağmen Mutercım Ruştu Pa Temsilciler Meclisi ilk ağızda ni azl, nasp, nefyetmek kudreti şa sadarete nasbolundu. Kabınede ne maliktir. Onun vekâletıni haiz Seraskerlık vazıfesıni Hüseyin Av vergilerl arttırmak için çıkardığ' olan Sadrâzam da bu kuvvetleri ni Paşa, Devlet Şurası Reisliğini kanunun bazı hükumlerini son arzu eylediği şc»«ılde tatbık ede Mithat Paşa, Bahrıye Nazırhğını gfinlerde uzmanlar rapornna göre bilir. O zaaıan hakkında yazı ya Kabulî Ahmet Paşa, Hariciye Na tâdil ettifini biliyorduk. öçrenivo ruz ki; Mlllî Birlik bu tadilâtı zırhğını Raşit Paşa deruhte etzanlar mecnunane tasavvurların miştı. Meşıhat mevkiini de Hay red ve ağır nispetli eski vergi ?ekdan, haınliğinden, memleketı iz rullah Efendı işgal ediyordu. Ka llnde ısrarla kanunu iade etmis. mihilâle surukledığinden ve hal bine Hersek ve Bulgarıstan isyan Temsilciler MeclUt ise eski noktal mnele kın umumi nefretını kazandığın larını bastırmak ve îstanbul hal nazannda direndiği için dan bahsediyorlar. Daha bir sene kını teskin eylemekle işe başladı. yine Kurucu Meclise intikal etdolmadan Abdulâziz onu azletmek İlk cülusunda büyük bir şevk ile miştir. mecburıyetınde kaldı. Bugunku karşılanmış olan Abdulâziz şimdi Yeni Anayasanın da ttıerinde ı»para ile on beş milyon liralık bir butun cnes'ulıyetlerin sahibi telâk rar ile durduğa vergi adaletini borcu çıktı. Dort sene kadar de ki edilıyordu. Padişah aleyhindeki hakikaten rencide eden nispetlevam eden bir sadaret buhranın cereyan gittıkçe şiddetleniyordu. rln Kurucu Meclisçe kabul edlldan sonra Karadağ hudutlarmda 25 mayıs 1876 tarihinde Istanbul memesinl bir kaç bakımdan teHersek'te bır ısyan hareketı baş daki Ingiliz sefiri Londraya yol menni ederim. Blrisi mükellef bu ladı. Mahmut Nedim, bu isyanın ladığı tahriratta Padişah aleyhin vergiler hakkında vekfileten dabf ehemmiyetsiz bir hâdise olduğunu de şiddetli bir cereyan olduğun fikrini be^ın edememistir. tkincibir iki haftada teskin edilebilece dan bahsediyor. Abdulâziz de tek si, bu vergiler, tatblkatta bir çok ğini söyluyordu. Abdulâziz 26 arar Mahmut Nedım Paşayı iktidar imkânsızlıklar doguracaktır. Üçön ğustos 1875 tarihinde onu tekrar mevkiine getirmek istiyordu. Ka cfisfi; ihtilfilin yıldönümflnde bu sadaret cnevkiine getirerek vazi bine âzası Mahmut Nedımın tekrar vergilerle yapacağı psikolojik tazyeti duzelteceğıne kanı olmuştu. sadrâzam olunca kendılerini derhal yik, hazinenin elde edeceği 80 • Mahmut Nedım Paşa Istanbulda nefyederek mutad siyasetine de 100 milyon'r, blçülemiyecek dereRus sefiri bulunan îgnatiyef ile vam edeceğini biliyorlardı. Malî cede ağırdır. şahsî münasebatına umit bağla buhranın onüne geçmek, BulgarisBizim vazifemiz düsündükleHmıştı. Onun vasıtasiyle ihtilâli bas tan, Sırbistan, Karadağ, Hersek mizi söylemek ve yetkilileri tentıracağına emin ıdı. Hakikatte Is isyanlarını teskin, Îstanbul halkı vir etmektir. Bu satırlar da olâv ittihadınin en hararetli mu nı temin eylemek mecburiyetinde nun için yazılmıştır. Tahmin ediravviclerinden biri olan sefir bu idiler. İktidar mevkilerine gelişle yorum ki, mevzuun en lalâhiyetsadaret tebeddülünü şevk ile kar rinin on sekizinci günü askerî bir lisi olan Maliye Vekili de bu idarbe ile Abdülâziz'i Padişahlık nançta beni yalnıı bırakmaz. şıladı. tan iskat eylecnış oldular. Mahmut Nedim Pasa, her sene B. FELEK bir istikraz muamelesi yapan hükümetin iflâs halin* geldiglni görünce faizleri nısfma indirmek kararını verdi. 6 ekim 1875 tarihinde hüküaıetin beş sene müddetle »ncak faizlerin nısfmı vereceğini ilân etti. Hükümet «.imdiye kadar kırk milyar borç yapmıştı. Bu borcun yarısından fazlası komisyonculara, mutavassıtlara, bankerlere vsriliyor; ekseriyetle evvelce alınan paraların faizlerine hasrolunuyordu. Bu borç paralar ile Abdulâziz kuvvetli bir donanma yapmış, orduyu teçhiz etmiş, mütebakisıni sarayın hudutsuz israfatına hasreylemişti. Mahmut Nedim Paşanın faizleri tecil kararı gerek hariçte, gerekse dahilde müthiş bir tesir yapmıştı. Hariçteki gazeteler aleyhhnizde muthiş bir hucuma giriştiler. Bir taraftan malî buhranın en şiddetli bir devresine girmiş, diğer taraftan da Karadağlıların isyana kanşması ile mesele büsbütün ehemmiyet kazanmıştı. Mayıs ayının başlangıcında Bulgarların isyan hareketleri alevlendi. Bu esnada Selânikte vukua gelen bir hâdise tarihin mecVltamlnll krcmll PRETTY rasını değiştirmiş ve Abdülâzizin Vitaminli Kremli QUİCK t a ş pudrasl VUZUDUZF, daima temennı ettiğiaız parlaklık ve kadife yunıuşakhğı venr TEŞEKKÜR I Anayasa ve sonrası •> 200.000 HORRtYET|JTA»rlVJl.l V E Y A ıPARA bütün dünyada 10 0.000 AR A 615 Kfşiye YC I 320.000 i i r a Muhtelif para LIRA ikramiyeleri VERMUTU BULUKMAZ FIRSAT Acenta fıatı 55,000 lıra olan 960 Chevrolet Statian Panel tıpi, 50,000 lıraya sahibinden acele satılıktır. Radyo ve kaioriferlidir. Hiç kullamlmamıştır. 27 19 33 ten Nurettin. Ankara caddesi 233. MUKADDES ÖNCEL ıle CENGİZ ÖNCEL Istanbul Evlendıler 26/5'961 OSMANLI BANKASI Aramızdan ebediyyen aynlan ve arlie günll ana toprağa verilen çok kıymetli eşlm Bakteryolog Dr. Fuad Süreyya Ülker'ln hastalığı devamınca tedavislne ihttmam ve gayret gösteren Haydarpaşa Nümune Hastahanesi Ikincl Dahlliye Şefi muhterem Kemal Saracoglu ile asistan, hemçlre ve has. tabatacılara ve pereoneline ve nakledıldiğl Haseki Akil Muhtar Tedavl Klinl|4 Prof. Doçent ve asiatanlan ile hemşire ve hastabakıeılanna, ha«saten Ord. Prof. Sedat Tavat ve Prof. Suphl Arrunkal'a ve Rontgen Müt. Hamıt Beye, hagtahğımn baş. langıcından son nefeslne kadar yakın alâka gbsteren sınıf arkadaşlan vefakâr Dr. Muin Memduh Tayançla Operatör muhterem Hâzım Bümin'e ve evvelce vaziieli olduğu îlk Yardım Hastahanesi mesai arkadaşlanna hassaten Hayatt Kimya Mütehassısı Muzaffer Hmf. ile laborantlara ve 6on vazrfesi olan Sahil Sıhhiye Um. MOd. arkadaşlanna ve personeline başta Umum Müd. Beyefendiye ve askerî hizmetlerine binaen merasim kıt'ası ve bando göndermek kadirsînashğında bulunan tst. Garnizon Kumandanlığına ve mezarlığa kadar gelmok ve taziyette bulunmak lutfunda bulunan muhterem zevat ve jakınlanmıza sonsuz şükran ve mınnetlerimızin iblâgına sayın gazetenizm tavassutunu dılerîm. Ülfet ÜLKSB PRETTY QUICK taş pudrası cildinizi kurutmadan güzelleştirir. Vltaminl! kremü QUİCK taş pudrası beozen mfistahzarlardan tamamen farklıdır, cildin nenüni alma/ Vitaminli kremli PRETTY GtUlCK taş pudrasını hakikaten bir denemeniz lâzımdır. VİTAMİNLİ KREMLİ PRETTY QUICK Taş pudrası un B E N İ UNUTMA İKİ KİŞİYE BİR DÜNYA Yazan: Üınıt \aşar İkınci Baskısı Çıktı. ÜÇİUÎCU Cîkıvc