Catalog

CÜMHURlYET 31 Aralık 1961 SQN OS MAJVLI HUKUMDARININ FİRARJ | GÜNÜN KONULARI | Ferit Paşanın yaianı 1 Müli Mücadele hareketine kar1 Ferit Paşa yalan söylüyor desı Osmanlı sarayının ve Babıâiinin medim. Ferit Paşa da beşerdir. ya Bugün, yılın ıo. lanmıstı. Piyasa Yazan: davranış tarzı, son devir tarihi lan söyliyebilir maruzatmda bulun nu.. Hareketıi v* biru açılmakla b« mizin acı sahifelerini teşkil etmek dum. dedim. Bunun üzerine kensürprizli 12 ayl:k raber, muamele hac disi bana: tedir. bir devreyi geri. mi istenllcn nisBüyük Zaferden sonra Atatürki de birakmıs bu. ^^^^ Tevfik Paşayı çağırmamı irapette canlanamaün saltanatı ilga etmesi ve Istan de etti. Tevfik Paşa geldi. Huzur» j lunuyoruz. #«»B^^^B^ nııstı. Dogu Anabul hükümetine nihayet vennesi çıktı. Keidisine îngüiz komiserine Belediye Fen îsleri Müdürlüğü ' 1961 de, takvimin yaprakları çev. hazırlanması, Anaytısa mah^emefi [ doluda zıraî dunıtn bozuktu vt bu davramş tareının tabiî bir ak netieesini söylemiş. Tevfik Pasa vatandaşlara bir kolaylık olmakj rildikçe, ümidlerin canlandığı ve. kurulması, mebus ve senatör öde çıftçinin fakirliği pıyasada fiili tasülâmeli olmuştur. hıızurdan çıkınca beni gordü. Ve üzere şehir içincie açılacak baca ya sarsıldığı oldu. ] neklerine »iTiır çiıilmesl, vniver lebi hayli düşük bir seviyeye indirBu tarihi hakikatlerin ışığmda Fen Zatı Şahaneye ne söylemişsin. Yılbaanda, halk olduVça iyim | s n e muhtariyetinin ve basm hür mişti. Refah deniien şey. kSylü hev e tranşeler için tatbik olunan 1 hâdiselerin oluçunu incelemek ye Ferit Paşa yalan söylüyor denilır jekli değıştirerek basitleştirmiştir. ser görünüyordtt. Kurucu Mecli riyetinin teminata hağlancıası gi sabına uıak bir ümit teşkil ediyor rinde olacaktır. miî dedi. sin vaıifey» casırılması, utnumî ! bi. bazıları hakikaten faydalı ve ve o daha zıyade aç kalmama^i dü2 ocak 19?2 den itibaren uygulaVI. Sultan Vahidettin, O«manlı I diğerleri münakaşa kaldınr ka şunuyordu. Fakat Inkılâp Idaresi, O gün komisere pitti. Komiser. nacak yeni şekle s°re, evinin önün efkârcia bir ferahhk tahtına oturduğu vakit, îttihatçıben böyle bir şey söylemedim, e de baca ve tran^e açmak istiyen Medeni bir ihtilâl gecirciğirr.ize 1 r a kterie prensip ve usıılier ister köylünün ihtiyaç ve sikâyetlerini larm Almanya safmda girdikleri Mecidiyeköy, Unka ve tehlikcîi yoilara sürüklenmek i i«temez metinlerde yer aldı. Tota pek anlamıs görünmüyordu. MahBüyük Harbin neticesi belli olma sasen nasıl söylerim. Ben burada vatandaşlar kifayetsizliğine rağmen, tngiliz liyasetini takip etmeye me paru ve Kadıköydeki Fen îşleri sİ7İn norma! idareve doğru düz ! liter. devle'ci. mu'.edjl. müdahaleci sulun ya başlamış, Osmanlı împaratorPlânlama Dairesinin zirai istihsalmurum. Donanmanın gitmesi me Müdürlüğıi bürolurına müracaatle EÜn adımlaria iierlivebiieceğimİ7e I ve liberal ikti^^dî gorü^lerir. kuli; de c»4 artıs olduğunu ve aile başıluğunun r.asıl bir akıbete maruz selesi hükümetin bileceği ve Jca g*rekli ruhsstı bir gün içinde «la inanmaya bajlamıs birçok kimse. roücadeleleri de, karşılıklı tâviz na 7128 lira çelir düştüfünü belirbulunduğu aşikâr olmuştur. rar verteegi bir meseledir, demiş, bil«ceklerdir. lere rastlaneVılliyordu. lerle bir uılaşmava baslandı. Mey ten rakamları, basında yaymlanıVI. Mehmet Vahidettin böyle Fakat Kurucu Meclisin ilk tcp. |d?.na çıkan Ar.syssa bir sahe'îr yordu. Hükümetin Türk tipi otoBasm ve halk arasmda sikâyetbir hengâmede hükümdar olmak Tevfik Pa*a da bu cev*bı aynen «rzetmiş ve SuHen lere yol açan eski usuldeki forma lantılarını yapraava haıırlandığı lolmamakia beraber. memleket ida mobıl ve çelik sanayiine ehemmitan yeis duyuyor ve o günlerde Hükümdar» Paşaya liteler Bel«diyeee tamamlanacak sırada, şajırtıcı bir o!avla fearşı. resirıi bir miiddet temin edebile. yet verdiğini belirtcn haberler çıkkendisini tebrike giden bir yeğe Vahidettinin içine Ferît lasıldı. 212 ocak arasında. Resmt cek vaiıîta idl. raasına karşılık, yetkilil«rin zirai tır. nine: (Kızım, ben dört ayağı kınl kaısı bir ?üph« girmişti (2). G**e*enin »eri halinde bir takım Sultan Vahidettinin, saltaaatın Î7 Mayısta Anayasanın tamam buhrana hiç temas etmemesi. çiftmıs bir tahta oturmuç bulunuyoilk zamanlarmda Ferit Paşayı sev Bir terzi dükkânı tamamen yeni kammlar yavınladıtı förül. lanma»ivl«, Kurucu Meclis başlıca çi nüfusta ıhmale uğradıfına dair rum) diyordu. bir kanaat uyandırıyordu. dü. Yasam» görevi Kurucu Mec. » = zifesini verin» «'«•tirmi; oluyormediği ve ona irimat etmediği söy• Esasen Türkiyeden aynldıktan yandı Sırrı Atalay ve Mehmet Hazer lenir (3). Fakat sonralsrı, enun îise *evred:lirken »lelacelı 48 ka. riu Temsilciler. dâvanın büy'ik sonra nejrettiği bir beyannamede bir sözünden çıkmaz ohnu? ve Kartal'da Yakacık csddesinde bir nun birden cıkarılması. havret kısmını haüetmi'; bulunmanın fe gibi Doğulu Temsilciler, zirai buhne şartlar içınde saltanata geldiona sımsıkı sanlmıştı. Yıkılan îra terzi dükkân! tamamea yaomıs i uyanflirSı ı>e yorumlara sebebivet rahlığırı duvuyorlardı. Halk da, ranın ağırhğı hakkında beyhude ğini ve l'mumi Harb akıbeti ile, paratorluğu onun kurtaracağnm i çinrie bulunanlardan biri ağır ol rerdi. Bilhas^a vergi kanonlpr r onlarin güç bir devreyi müspet ca yere ortahgı uyarma|a çalıştıiar. mesullerini hikâye etmiş ve kenmuk üzere üç kişi de muhtelif yer nanan bir hali vardı. li'malarla ?ona erd^melerini tak Fakat muvaffak olamadılar. Secim disinin mazur ve mağdur bir dulerinden yaralanmışlardır. ; kampanyasında da, zirai meseleler tmkiler UTandırdı AŞır mfilî hii. dtrle karsıh"ordu. Derhal bir <e Ferit Paşanın (aliba 3. sadarerl rumda bulunduğunu anlatmak is. Kiyazi Tetik ismindeki terzi, yıl küml«Tİn son dakikada Millî Bir rire raoılsavdı. n«tie«nin 15 «Hm yanlıs bir cepheden ele alındı. üs> arifMİnde İstanbul cneteleri ylne temiştir. telik lüzumsuz bir yat'.rım edebiya başı mün.ısebetiyle müşterilerjnin den farklı olma'i pek mümkünd'i tma saplanıldı. Ha'.buki ciktisadi VI. Mehmet Vahidettin, on sene onun sadarete getirileceğini yaa elbİFelerini hazırlarken eşi Rabıa lik KomHesincp kon«l ( i Ancak lamanın iktidan. ehemmi kalkır.ma propagandası», eski Demtflardı. O günlerde kendisini da benzinle temizlenmiş elbiseleri ka anl? mak eüp oHıı. Bu içinde tevali eden millî felâketlerin müsebbibi ol«rak îttihatfila «iyaret eden kücük kerimesi bu ütülemiftlr. Bu sırada ütünün kız ri iit^mar etmpk i'tir^nler. Ku j yetli Vıir sivasî hatâ işledi Temsil mokrat Partinin patentini taşıyorrı görflyor ve onların takip ettik neşriyata hayretle isaret etmij ve gmlığından leğe» içinde bulunan rucıı Mecî^te co^unluÇu el^p t'i. j ciler MeclİPİ üyeleri. memleket du ve C.H.P. ne rey kazandıramazleri siyasetin aksine hareket et çıktı. Kendisine Îngiliz komiserine benzin parlamış ve yangın dükkâ tan CHP ni yıpra*m^ya fırsst bul l umumi efkânnda azçok ^öz sahi dı. | bi kim^elerdi. Ihtîlâlden beri de. dular mekte bir kurtuluş ümidi görüyor bir şey kızım. bunu ııereden çıka nı tamamen yakmıştır. Seçimin ertesi günü. ufuklar tsnyorlar bilmeaa. hiç böyls v ir jey du. Kururu Mfc!i«. ilk tesrit imtiha j vam edeeele,, yeraltı propaeanda mamiyle karanhktı. Durumun içinDükkânir. içindeki bölmede uyu[ sına k?rsı. onlar intihap daireleolabilir mi deml?ti. nını lfl'l bfltr»siyl»> rprdi. Bu büt Mütareke yıllannda bir înglliz rinde favdah hir mücadele açabi dcn nasıl çıkılabüeceğini kestirebil Fakat iki gün aonra bu neTİy» yan Niyazi'nin dayısı Şaban Akın, cenir, kılc;ursuı oMucu nıek güçtü. Ancak zirai buhran çıgazetesine verdiği beyanatta Itticocuklan Cengiz ve Süleyman rauh ta uygun bir îekilde Ferit Pa?a telif yerlerinden yanm.şlardır. mezdi. Varidgt tahminlerinin M j Hrler'ü. Kurucu Meclisin Anayasa bi altı yıl siddetınl artırarak sürup hatçılan şiddetle itham etmis ve sadarete getirilmi» ve tekrar pe Elleri, yüzü ve vücudünden ağır riz rorland?55'. îlk hakıpta ?öze i yı çıkardıktan sor.»a da f^aliyeH. gelen bır hâdiseyi göremiyen iktıan'anevi Türk Ingiliz dostluğuna derini ziyaret «dip, bunun nasıl surette yanan Rabia ile dijjer ya carDivodn. Pıvaca rtunrunİHP'ina r.i kesmertıpsi. bötün vatan sat dar sahiplerinin ümitler kesilince verdiği ehemmiyeti belirtmişti. olduğunu ögrenmek istiyen keri rahlsr Haydarpasa Nümune has k»r«ı ta+bik «lnnacak tedbi'^rin j hında menfi teikinlere mejdanı e nince formülleri arayıp bulmalaMütareke sonunda îttihatçılar da mesini VI. Sultan Vahidettin. te tanesine kaldınlmışlardır. rı, bızim memleketin hususiyetlei"! bıraktı. TII rtfl ivî fi.varlanmamış+ı T."'"in »İ3'aset âleminden çekilince tscrüessür sezilen bir eda ile evet, öyle Olayla ilgili soruşturmaya polis ' i iribı>riv1p. bvitçenin bir iMi " Referandum'da 4 milyona yakın rindendır. 16 ekimde karşılasılan beli devlet adamlannın yokluftu siyasi çıkmaza rağmen, ikibuçuk oldu, demiş, iakat herhangi bir a tarafından el konulmustur. sonu d"vr*«i M* T*\ *ena sa | sesin «Hayır!» diye havkırma.«ı. aydır parlâmento muvazenesi iyibüsbütün hissedilmis ve HüküsnCiklama yaproak ist<>memişti. i bu hatânın neticesi idi. Fakat yet kötü idare edilmekteçhr. Fakat dadar tecrit edilmiş bir vaıiyette Çahştığı yerden eşya çaldı Atatürk"ün 9. Ordu Müfettifli*iKannn^arı •« Afnyasa nü kili »ahıslar, yine Kurucu Mecli ha Kurucu Meclis günlerinde hissekalmıstı. Yesilköy Havaalanında bir yane tâyini meselesinde Babı&li ile r.akrr^len Knt'a««««a, Tnn^ilriler sin toplanması için i<:rar ettiler. dılen iktisadı görüş zaafı, henü? Osmanft îtnparatorluguntt» lçi< Hükümdar arasmda bir görüş ay banc: Uçak şirketinın ikram ser M»c1i«nd» •"T*MHıte rıd cere'^nla Memleket seçim s^thı maiiinde yenilmi» degildir. ne düştüğü bâdireden lngütereıun vısirde çslısan Mehmet Mıldan is1 1 rılığı olmuştu. kutaracağı ümidine kapılan Hümindeki şahı;. buradan çaldijjı 24 ın psrrstı»ı rtikkate carptı. Üve. iken de. Kurucu Mec ! ; bir müdHet Bu yıl da, iktisadi ve malî zorAnadoludaki kanjıklıklan yat^ çay bardağı, 5 çorba kaşığı. S Dart» cahştı. Belli ba?lı eVmanlan Ku luklar içinde kapanmaktadır. Meküındar. îngiliz dostluğu ile geçitırmak ve »sayiçi temin et«ıek ia bıçafiı, !4 servi» tBbafcı, 2 havlu ve rucu Mecliste olan CHP. en kıv. mur ve mebus maasları, yılın »on nen eniştesi Ferit Paşaya sanİTnı? fır=;at bı^'.:mvı.ea!c huknm metli hazırlıv haftalarını atalet gurültülü hadiselerini teşkil «tmisve onu defalarca Sadarete getire 7ere orayı bir kuraandanın gö^de 4 peçeteyi bir kutuya koyarak gö | k " " navassv! perçinlempk ıstı. rilmesi raevıuubahis olunca Sul türece&i sırada yskaîanmıştır. Sageçirdi. rek raemleketin ve kendisinin feŞu dakikada. gözlerimııi geçCift M e r l İ ! ! tan Vahidettin, Harbiy» Kerare nık hakkmda koğuşturma açılmıs I Anayasadan sonra, umumı efka | m ç e v i r i r ı e k h e r e s k l yıhn ikti*M*™™m b e lâketini hazırlamışt:. tinden gidebilecek kumandnnlann t.r. j n dıkkat aiâVası da iid bitiğii ç »i5Prim?<:i. risn! •'»msil u^u'unun rm dikkat ve alâVası bir defa da , Ferit Paşa, kendisiyle dolu ve bir listesini istemişü. Ne'.aret, baI ha iktisadi konular üzerinde top s a d i a h e n k s İ 2 U k l e r içinde bittiğini her şeyi kendi bildiğine inanmış, •îirıda Mahmut Muhtar Pasamn bu Taksiyi çalarken yakalanch , ve her yeni yılın g«rçekl«smiyecek siyasî ehliyetins güvenir kof bir lv.nduğu bir liste hazırlamış Atabirtakım iktisadi ümitler doğurduSabaha kar.şı f*4 sırslarında Einsandı. Lloyd Georee hükümeti, türk'ün isminin yanma da (cumhu yüp'de ldris Köskı'i raddeîind» 48 ğunu farkedebiliriz. Şimdiki nesilOsmanlı Imparatorluğunu imha riyetçi) dir şarhını koymuştu. ler, refah ve ik^stdi muvazeneye sayılı evin ö n n ü i " tluran P.ekir projesinde bundan iyi bir müttebu gidiıle belki hiç kavuşamıyacak Yıldırırr.'a Bİt 564V1 "'akalı taksiyi j Sadnaıam Ferit Pasa, bu listeyi çalan 1S40 doğıım'ıı Adem Yıld;rım | lardır. Fakat hareketli ve zengin îık bulamazdı. tarıhi olaylarla dolu bir hayat yaFerlt Paşa, hâdlseleri Hükümda Hükümdara arzettiei vakit, Vahi etraftan eörenler tarafından va ] ) sadığımııa vt yaşıyacağımıza şüpra yanh; aksettirir ve kendisinin dettin. hiç tereddüt etmeden par, he yoktur. Hırsız Adem hakkmda koğuşturher tneseleyi halledeceğine onu i mağmı Mustafa Kemal isminin ü?tüne koytnus, bu gitmelidir, ken ma p"'mıştır. nandınrdı. dUini yakından tanınaı, ordur.un Eski Hazinei Hassa t'mum Mü •n muktedir kumandanidır, deEFuim Şurası hazırlıkları AYSELİ StNAPLI dürlerihaen ve "Hükümdann ya miş. Ar.^îra'daki Şura toplantısına ka kınlarından olan Refik Bey (1) lı'msk üzsre dün Milli Eğitim Müİle Ferit Paşa ismin yanındaki meş dürlüğünde Millî Eğitim îlk Öğreçu hâtırtsım nakletmişti. YÜKSEL SÜMER ruhatı işaret edince de, boyle bir (Bir gün saraya Sadrıazam Terit ihtimale inanmadı|ım ehemmiyet tim Müfettişlerinden Kadri Dora, Nişanlandılar ittifaka yakın bir çoğunlukla seçilPaşa geldi. Huzura çıktı. Sonra vermediğini belirtmişti (4). mistir. 30.12.1961 9 ben huzura girdim. Zatı Şahane: 15 Mayıs 1919 gunü Yıldu sara Millî Piyango bugiin çekiliyor Ferit Paşa çok ferahlatıcı haCumhuriyet 9343 berler getirdi, pek memnunum, vında yeni devletin kunıcusu AtaMillî Piyangonun 1962 Yılbaçî demiş ve Îngiliz Komiserinin bil türk'le, son Osmanlı Hükümdan çekilisi bugün saat 13.30 dan itibadirdiğine göre, yabancı donanma nm yaptığı görüsmede (5) Sultan ren Ankara'da yapılacok, ikramiye nm bir hafta sonra Istanbuldan ay Vahidetttin çok cemilekâr davran kazanan numaralar bu gece saat ınış ve kendisine «Oğlum bu mem rılacağlnı bildirmis, ben de: 24.00 ten sonra Ankara Radyosu NUshası 25 Kuruş • tnsallah aynlır, efendimiı de leketi sen kurtaracaksm, demiş ile yaymlonacaktır. Türkty» BaHel ti (6). dim. Sultan Vahidettin: Bugün saat 13.30 dan sonra yurLlra Kr. Lira Kr. (Arkan v»r) Pek inanmıs gibi söylemediniz | dun hiçbir yçrinde bu çekilişe ait niçin dedi. Cevaben: Senellk 7S.0O 19000 bilet satısı yapılmıyacaktır. (1) Refik B«yin annesi, Abdüln aylık 40.00 ».00 Donanmanın gideceğine dair 3 aylık 2200 44.00 hiç bir emare görmüyorum eiendi mecid'in ildnci hazinedarı MihriARALIK 31 RECEP 23 Basan v» Yayan miz, cevabım verdim, bunun üze felek kalfa imis, Sultan Vahidettin'in doğumundan üç ay sonra Cuır.huriyet Matbaacılık T« rine Hükümdar: trr Oazetecllik TUrk Anonim Şlrketl valdesi öldüğünden, küçük sehzaV Ferit Paşa yalan mı söylüyor, de Mihrifelek kalfa tarafından bü c Cağaloglu Halkevl Sokak No. 3941 ra a O diye sordu. Ben de: Sabibi yütülmüş, sonra şehre çıkan kalfa, Ferit Paşa da beşerdir. Yalan Tevfik Bey isminde Babıâli meNÂZİME NADİ V. ] 7.26 12.17 14.37 16.50[18.23 5.38 murlanndan bir zatla evlenmiş, söyliyebilir, efendimiz, dedim. Ya» tslerinl fiilen ldare eden Konuşma burada kesildi. Ertesi sarayla ve Sultan Vahidettin ile Mesul Müdül E, 1 2.36J 7.27 9.47 1J.0O 1.39 12.49 labah evirae bir saray arabası gel münasebetini devam ettirmiş ve VECDİ KIZILDEMtB di. Zatı Sahane sizi istiyor, dedi bu münasebetle ofilu Refik Bey de * ler. Hemen hazırlanıp saraya git Vahidettin'e intisap etmis, saray dra'da Prens Sami Bey nakletti. Gazetemlze gönüerilen yazjlar kotim, huzura çıktım. VI. Sultan da büvümüş. (4) Bu cihet, Sultan Vahidettinin nulsiın. konulmasın iade edllmeı. Vahidettin: (2) Refik Bev bu hitırasım ve saravında muntazam bir şekilde tlânlsırdan mamıliyet kabul olunmaa Ben sizden sonra düşündüm son Osmanlı sarayma dair bazı bil tutulmuş ruznamede * kayıtlıdır. Ferit Paşa yalan söylüyor dediniz. diklerini bana yanımda eski imar Maalesef, General Harington, hâKitapevlerinde ve Cumhuriyet matbaasında bulunur.iOT.L j Abon» T» Bân ısl«n Jçm. aarfın Bövle bir konuşma yaparak temi müdürli Fanık Akçer olduğu hal fırslarında bu mülâkata hiç tei Ostüne «Abone» veya ctlân S«nri«l» | kaydırın kcnması lâzraıdır. ııat almadan mı söyledi dersiniz. de 25 şubat 1.950 günü oturmakta mas etmemektedir. olduğu Etem Paşa apartmanında dedi. BU GAZKTE BASIN AHlAK (.î) Tim H.uington Looks Bach. "on de eski cevabımı tekrarlıya nakletti. YASASINA UYMAYI TAAHHÜT Tek kıtap isteyenler, bedelini pul olarak göndermelidirler. ((>> The Lost of the Drapmam (3) Bu hâtırayı 1951 yılında Lon Sir Andreu Rvan. ETMİŞTİR (Cumhurivet: 9349) Belediye Fen işleri muamele sistemi değişiyor Yılın son gününde. Dr. Feridun Ergin ıııı|ıifnııiHim!uııııııııııııııııifiHiHiıııınııııiııi(nHi!iıııııınııııııııııınıııuıııımnj{uuıııiftmııiım 14HTM 1111,11 azı iddialara g»r» Mki Türkler 15^00 scn* evvel zaman dedigimiı başı, sonu belirıiz yolm kilometre taslariyle parçalara ayırmayı dtsunmusler ve seneyi ieat etmisler. Geee ile gundflze bakmışlar, mevsimiere bakmışlar, dfinyaya. gönrse bakmışlar ve kullanacaklan ölcüyü baltnuflar. Zam?n parçalara b&lfinfince ve sene meydana çıkınca bunlar birbiri üstüne binmt'ye baflamıs. 1 sene, 10 sene, yfiz sene, 1100 •*ne. 5609 tene... Bir g«n gelml» ki yekunun pek kabardıgını gören insanlar e güne kadar olanları silmişler ve ycnlden hesaplama . ya baflamıstar. Kiml ba'nın do£umunu baclangiç saymı», ktani rıluhanımedin Mekttden Medineye hiereüni... Maayyen bir zaman parçaıına sene deninee tabll bunun baM VP Ronu bulunmas) lizım gelmij. Yıl sonu demişler ve yıl ba«ı dfitni»l<T... Sene aylara. ay pünlere, gflnler saatlere taksim edilmiı. Bir seoe 363 fttn olunca T« bu kadar gun hayatın lorluk'aHyle çarpısan insam canından beıdirdiği için insanoğlu her biten yılda cilesinin doldugu. önünde güzel, mesut günler bulunduğu iimidin* kapıhnif ve yilbasmı kutlamaya başlamış. Sene diye bir zaman ölçüsü konmamıs olsaydı acaba ne olnrdu? Elbette ay da olmazdı ve bunlann basları da bulunmazdı. Sılbaşı olmayınea insanlar keıintisiz bölüntüsüz uzayıp giden Ömrün biteviyeligindcn daha faıla yorulnrlar, bfitfln ttmlt kapılan kapalı buiundngnndan belki de daha kötümser olnrlardı. Mrm yılbasının olmaması tâii bir takım zararlar da dogururdn. Meseli gazinocuları, çiçekçileri, takvimcileri ve bütün esn»fı halkı kaııklamak fırsatından mahrum ve kendilerini fazlasiyle müteenir ederdi. Hattâ yılbatıntn «Imaması meshur bir mil letreklliraİTİn Meclts kürsüsfinde parasızhktan slkâyette bnlnnmasını Snler. diğer bir kısım milletvekillerinin de bunu fırsat bilip maaslarına zam yapmaya teşebbüs etmelerine mâni olurdu. Fakat yıl ve yılbasının olm amasmdan sevinilecek netieeler de çıkabllirdt. Meteli taman yine akıp gider, İnsanlar taphesiz •ine dofar, bflyflr, Blflrlerdi. Ama yaslanmazlardı. Onlara orta yaşlı. yaslı, çok yaşlı denmezdi. Kadınlar dogdaktan 40 sene sonranndan itibaren bn rakamı ve bnndan Mnrakileri saklamsya baslamak gibi hir külfete katlan mazlardı. tbtiyarlık belki bazı vanşi kabilelerde olduğu gibi vücutça çökenlerin ağaçlara çıkarılması. bn agaçlann gençler tarafından sarsılman ve mgaçlardan yere dü»enlerin ihtiyar sayılması İle Uyin edilirAi. Böylece insanlar yalnu afaçtan dü*memeye çahfirlar, estetik ameliyatlan yaptınp buruşuklan izale için derilerlni germeye, saçlarını boyatmaya ISıum gormezlerdl. Yıl ve yılba*ı olm». saydı bugttnkB bir çok pfiruzld meseleler ortadan kalkar, meseli memurlann yfizde on bes zammı dahi klmsenln aklına gelmezdi. tnsanın bn dttruneelere kapılarak yıl v« yılbafi »Imaaaydı ol. maı mı idi sankl diyesi geliyor. Kendi ieadımız olan leylerin htra bn kadar zarannı gBruyoruz, hem de yine onlan kntlamaya ;alifiy«ruz. Hulisa... Hulisa siz bana bakmayın aayın •kayuoalanm. hepinize ve hepimize tyl yıllar dilerlm. Cerat Fetaml BAŞKUT Yılbaşma dair I MUSTAFA AKINAL KoU. Şti. Saytn akraba, dort v« Tnü*t«rU«nn« YEKİ YILIN uğurlu ve hayırlı oirnaaını, aıhhat T« aa*d«tl«r getirmesini diler. Rakllmcüık S442/9340 1 ). il ANADOLU DtŞ DEPOSU KOLL. ŞTt. Sayın dost ve müsterilerine yeni yılı kutlar ve başarılar diler. Cumhuriyet 9347 NAHİT A KSEKİLİ Yeni ytlmnı kutlar, ıa«l«t r« basan toMnni ader. REFRIGERATION AIR CONDITIONING ELECTRONIC EQUIPMENT PARTS SUPPLJE3: and Toola. » 1 MARCY PL. BRUNX 56 NEWYORK VSA. Tel: CY3.2325 Reklâmcddc 3211/9338 CUMHURİYET HAYKO En iyi dilekleriyle sayın müşteri ve dostlarının yeni yılını kutlar. Cumhuriyet 1301 MAKARNA ve İRMİK FABRİKftSI Sayın dost ve müşterilerinin yeni yılını kntlar. sahhat ve iskrinde ba^anlar dlfer. Reklâmcüık 3473/9408 E Akşam tkındl tmıak ıınıiııuııınnıınmıittıınııııiHiıııııııııııııııııııııııııııııııiHiııiHiı/^, varlanan eriklerin »rkaandsn kosayorlardı. «Danke, danke vielmals, Herr Moray.» (Tefekkfir ederiz, çok tesekkür ederiz, Bay Moray.) Çocuklar eepltrini doldurdular, Moray ancak ondan sonra onlan bıraktı. Saatine baktı. Yola çıkma vakti gelmisii. Kflçttk köskfln yanındaki tarajma gitti, Jaguar marka spor arabasma binmeye karar verdi. Yasi eli bese gelmlş kendi istegiyle dinlenmiye çekilmiş bir adam için bByle bir otomobil belki biraz aşın lüks sayılırdı. hele İki arabası daba olursa. Bunlardan biri llumbtr marka ciftlik arabasıydı, öteki de yeni bir Rolls Silver Gloud. Ingiliz arabalarım seçtiji belliydi. Evet, »mnların yanında bir de J s r u r bulundnrmacı ona pek yakıamsıdı belki araa, kendini oldağandan daha genç hlsscdiyordu; başk3İarının söyledigine gSre de. gercekten daha genç çSateriyordu' Vücudü inee. bieimliydi; dişleri sağlam, düzfündfl; saçlanna bir tek ak düsmemisti: tatlı gulümseyisinde de bâlâ son derece çekici. içten ge!m«, çocuk gâlümseyisi gibi bir hal vardı. (Arkası vır) r = E = = = = ~ = = Z = r S = = E = = = = = = = ^ = E = = ş = E E CUlMHlIRİYETİn Tefrikası: ı A^ACI BJR*XCİ BÖLÜM 1 O sonbahar sababı hava 0 kad.ır güz:!dı ki üa\id Moray, şrene de, ne olur ne olmaz diye. pencerenin dısındaki termomttreye öaltınca. kahvaltısını vı1»!: orl.'.sının halkonunda etıııesc karar verdi. (îoce iyi uyumuştu. Eskiden nyku'.ıuink çeken bir kimse iciıı de. altı saat nykn çok se\indırici bir başarıydı doirusu. Güneş, arkasındaki ıpek hırkaınn üzeriııden, tatlı tatlı ısıtıvordu. Arluro da. her günkü gibi gene. kabvaltı tepsisini pek nıükemnıel düzmnştii. Oavid Moray gümüş termosta sıcacik duran Toscanîııi kahvesinden fincaıuoa doldurdu, taze bir ay çöreğin üzerine dağ gibi bir topak hal sürdü. Sonra, bir şey keşleden kimsenin güzlerindeki o ua*lak, haıis bakış'a çe\resine %m gezdirdi. Ne güzellikti bu yarabbinı! Bir >anda, üıerine kırmızı damiı eski köy evleri kırmızı biber gibi serp'lmiş yemyeşil çayırlar. ardında masmavi şökyüıüne Tanrı elinden çıkma bir düzgünlükle vükseien Reisberg da?ı; öbür yanda, armut, kavısı kiraz bahçeleriyle kıvrım kıvrım, tatlı eğimli Esrtıcnbrück yamaçları; karşıda, güneye doğra, tâ nzaklardakarlı AIp tepeleri; asağıda da, evet, kendi malı olan yaylânın a$ağısında da onun sevîili gölfi, Scbwansee (Kuğvgölü). Saati saatine oyraaı bir göldü bu. Birdenbire degişen, vshsî, ama barikulâde bir göl. Şimdi. incecik sisten bir tül altında. sessiz. dnrgnn, pırıl pırıl yamyordu. Tülün allından, küçük, beya* bir kayık sfizfilüyordu, sey ;ibi... David'in şairliği totta; «Knfn gibi» dedi. Ne talihliymiş ki, nzun bir aramadan sonra, bu hos, dinlendirici yeri bulmu.ştu. Burası seyyahlann kirli ayaklanndan uzak kalmıs bir yerdi ama, Melsburç kasabasına oldukça yakındı, yaşanaeak. medenî bir yrr bakımından hiçbir eksiği yoktn. Ev de tam onun istediği gibiydi. Tanınmıs bir tsviçreli mimar için, özene . bezene yapılmıştı. Belki gözalıcı olmasın dan çok sağlara olması gözetilerek yapılmıştı ama, rahat'k için akla ne ^elirse hepsi v«rdı. Dü^ünün. Mazotlu kalorifer, gömme dolaplar, çini doseli mnffak, resimlerini asabileceği gâzel, man bir salon, yıllarca Amerika'da kaldığı için alıştıgı yeni usul banyo odaları bile vardı, Portakal snynnn, sofradan ağzı tatlı kalkmak için. hep en sona saklardı; şiradi de, kahvaltısınııı üzerine portakal saVUDU içerken, memnnn memnun bir oh! çekti. Keyfi pek yerindeydi. Ba$ına beyula gibî dikilmiş olan felâketten haberi yoktn. * * * O günü nasıl geçirseydi acaba? Kalkıp eiyinmfye başladı. Bir yandan da, neler yapabilece*ini düşfinüyordn. Frida von Altishofer'e tclefon etse de yürüye yürüye Tenfenthal'a kadar jitseler miydi? Böyle güzel hir şründe Frida da o bir siirü Weineraner cinsi köpeklerine vürüyüs yaptırmak isterdi elbct. Yo, havır; Frida'yı akşam beşte Festival eğle.ncesine ?ötürecekti zaten; fazia üstüne düsmek olmazdı. Ne yapmalıydı öyleyse? M3İSbnrg'a gidip eo!f mu ovnasaydı? Yoksa, kayığına binip baIıkcılara mı katılsaydı? Ba!ıkoiar 0 cün «öldt iyi bir av umn^orlardı. Havid Moray bnnları diişfiniiyordu ama, nedense, içinde daha basit eğlencelere doğrn bir lstek vardı. Onnn için, en sonnnda kararını verdi: GBllerine bakacaktı. Güller, son bir don yflzünden bozulmnçlar, o yaz pek iyi açmarnıslardı. Aşaçıya. üstii kapalı taraçaya İndi. Şezlongnn yanında, o sabah gelen mektuplarla, ka5abada çıkan ick yaprak gazete duruyordu; Îngiliz gazeteleriyle Paris baskısı «Herald Tribnne> ancak öğleden soDra gelirdi. Mektnplarda cansıkıcı bir sey yoktu ama, geııe de. her birini tohaf bir duıalamayls açıyor, zarfın aralıeından soktagn basparmafını istemlye i^temiye yü rütflyordo. Ne tnhaftı! Şn gülünç korku hâlâ sürüp gidiyordn. Mutfakta Arturo «arkı söylüyordu: «La donna e nr.obile... Sempre un amabile... La donna e mobile... E sempre misero.» David eülümsedi. T'şağımn iperaya karşı sSz dinlemez bir hevesi vardı. David Moray'ın içtiei kahve çesitini de o seçnıisti. çünkü iinlü orkestra şefi Toscaııiııi. Melsburg'a geldit'nde, bu kahveyi pek sevmişti. Ama, günülden is gören, efendisinp bağlı. pek hoş bir uşıktı. Karısı Elena da pek iri ciisseli bir katlıııclı ama. o da harikulide bir ahrı olduğunu gösternıişti. David «lorav bizmetfileri bakımından da talihliydi. Koltııklan kabara knb.ira. rimlerin üzerinden vürii\üp bahçede üerlerkeıı. kendi fcpııdlne. «Yalnız 4alihimden mı ya?» diyordu. Conneeticut'taTken, o kayalık topraklarda, ba^ edilmez. argız otlar arasmda, bir türlü adamakıllı çim yetiştirememisti; yetistirdiysf bile, $u kısa ke silmif, kadife halı gibi uzanan çinılerden degil. Bn çimleri, azmetmiş. burayı aldığı vakit. yirmi kadar yaslı sogüdfl köklerinden söktürerek yetiştirraiş ti. Bu gün, parlak çimenliği yanındaki yol dan bir simsir çit ayınyordu, tas döşell yol da nilüffrli göle çidiyordn. Havuzda altm sazanlar nilüferlerin geniş yaprakları altında uzanmu. hiç kımıldamadan yatıyorlardı. Bakır rençi bir kayın ağacı göle gölge veriyordn. Arkada da Capon bataçesi geliyordu: Ayva ağsçlarıyla, bodur akçaağaçlarla. Lâtince adlan insanın aklmda kalmıvan daha bir sürü ağaççıklarla, bitkilerle kıvır kıvır dolu kayalık bir tümsek. Çimenliğin öbür ucuııda bir sııa çiçek ağacı vardı, sebze bostanını evden ayınyordu: Leyllklar, zakkumlar. şakayık gülleri. Sonra. meyva bahçesi şreliyordu. Itallar olgun meyvalardan yerlere kadar sarkmıştı: Elmalar, arnıutlar, yeşil erik. mürdüm criği. kavısı erigi. David, b*s bir vaktinde, tam 011yedi çe$it agaç saymıştı ama, sajarken biraz hileye saptı*ını dı kendi kendine aeıkça s5vlüvnrda. çünkü akgürgenleri, ceviz ağaçlarını. yîimacın tepcsinde pek hol yetisen lındık ağactonnı da katmı<tı. Bu fmdık »îaclan, ufsb. »irin bir kos kü « 1 reliyordn, David oraMnı rnısafir bö'öiü halinc sctirmisti. Ağaçlar arasmda en büyük serveti olan ağacı da unutma ıııııuııııııııınıııııımmımııııiMiıııımıııııııııımııııııııııııııııı ıııııııııııııııııtııııııııııııııııiıuuıııııuııııııuuıiHiuv «Di« Rosea Herr Wilmaaı lâzımdı: Gölü, dagı, bulnt helm?» (Oftller, Bay WiUwlm?) lan afip gvkyüzüne doğru yiikdiy« sordu. «WolUn wir diese selen o yüce, nln ergavan a|a.tntehnT» (Gülltre bakaeak nucını. Gercekten, çok güzel bir yıaî) erguvandı bu: Tepesi, vakur Blrllkte g*l baheesine fittlbir baş gibi yukselip yanlara lsr. tsilyar «rada dirt bir ysna dofru uzanmıştı; baharda, daknnr bularak baktıktan sonrs, ka yapraklar çıkmadan, bastan alıaması gereken yeni eins fSlbasa fcume kfime eflâtun çiçekleri konustnlar, kararlastırdılerle dolardı. Gfiren bayılırdı b« afaea Da lar. W1lBelm çeklHrken, k«ş bir vid Moray da, mlsafırlerine ş«y eldu: bahçede ılyafet verirken, hele Biri yedl, birl b«s yasında İki kadınlara bilgisini dökmek pek yavrm, iskele memamnıın çohoşuna glderdi. Yalnız, bu bilcaklan, o dik yokustan yukarı gileri «Encrclopaedia Brltanıkına sıkına geliyorlardı. Böyniea» dan fifrendiğini cSylele. salnk s»lufa geldiklerine mezdi. bakıhrsa gene bir hesap pnsa «Evet» derdi, «Baklagillerlan fetiriyerlardı beabeUi. den Cereis siliqnastrİBm .. Yap Snzy sarı sarfı nkı sıkı tntnraklannın hos bir tadı vardır, yerda; Hana da. ablasının arDogH filkelerinde salataya kokannda makbnz defteriyle kıyarlar. Balk arasmda yerleslemi getiriyordu. Gozleri ınl roiş gülönç bir gtlenek, elbetışıl parlıyan, çok sevhnli çote. B*nim Italyan nşa|ım Arcnklardı. Hele simdi fSzleri turo*nun bir takım tahaf bo»inanlan vardır, ergnvanı «gur tam mânasiyle yanıyerdu, eânkt David çok boş bir gelenek suz sayıyor, «l'albero dei dankarmustu, çocuklar simdi bunati» diy«r. .» David barada gulümser, ba Italyanca sözleri In nn dussnerek gülümsöyorlardı. David hesap pusulasına bir eiliıoeye çertrirdi: «LSnete »|eoı attı: UmdufTi gibi, Frankrıvanların agacı^ farttan geliyordu, iki sândık Bait» babçıvanı VVilhelm hı1S3S Johannisberger'in geldiğiyar yaiaguıın basında, tomurni haber veriyordu. cuklan ayAlıyor. Wilhelm en Azarlar gibi başını salladı: a/ındart yetmis bes yasındaydı «Çok iyi çocaklarsınu siı, araa, kmdisine sorarsanu yetbunun için eeza rermeli size!> miş derdi. Mübarek yüzlü, ceÖnlerine düs&p onlan en sev lik yapılı bir ihtiyardı. Onnnla dikleri agaea sapsan eriklerle tartısaaak de$il. anlaşmak için dolu kayısı erifi ağacına d«ğhile «ttapdc isterdi. Ama, isinin ru gStüriirken, çoeuklar s«vinç ehli «UhAf«Bn ç&stermisti. lerinden kw kıs gülüyoriaTdı. Teail «ataa önlügünfi duıelui. David Moray bir dalı tutuu «apkaankı qkararak David »1««alladı, olsun erikler yafmur rav'ı |Mft «iddi bir tavırla sel ibi dökniSnce, çocuklar. k«lılâmladıkahalar atarak, onlan toplama «Gröss Gott.» (Tanrıya »eya basladılar. Yertere kapakl'âm.) İanıyorlar, yamaçtan aşajh ynDavid de kvmazlık gösterdi. Yazan: Orhan KEMAL Romammızı bugünden ilibaren dördüncü sahifemizde bulacaksımz. Isianbulun rrıl Taşı Taprağı İ =