Catalog

IIIIHIIIIHIII1IIIIIIHIIIIJJ1L I İktisadî Bahisler | ıııııııııırıııırıf fiiTnııtııııı Memleket realiteleri karşısında Şehir HUKUKİ BAHİSLER İktisadî Bevletcilik Yazan: Suat Aray 1 Türkiyede siyasî partiler halk sı Halkın hayatını idame, yaşama nıfları veya zümrelerine dayanma şartlanm ilerletme, umumî bir • dıklan için tüzüklerinde partinm j tarifle halkın istimal ve istihlâk Son senelerde memleketimizde gaye ve hedefi olarak sınıf ve züm j ihtiyaçlannın karşılanması yo radyo kullananların sayısı bir hayre menfaatleri değil, memleket lundaki faaliyetler bu zümreden li artmıştır. halkının tamamına şamil menfaat dir. Son temmuz ayında P.T.T. şubeve refah şartlan gösterilmektedir. Normal olarak (devlet) birinci lerine kayıtlı radyo sayısı 1 milyon Bu şekilde hemen bütün partiie n e v i hareketlerde, yani mutlak o 453,899 idi. O tarihtenberi bunların rin tüzüklerinin ana şartlan bir larak âmme hizmeti, âmme vazı sayısı 102,034 artarak 1.555,933 o!birine tamamen benzer bir man feleri raeyanında olan icraatta bil muştur. Cep radyolan sayısı bu zara arzetmekte, ekserıya tek fark fiil icracı ikinci kısım, yani nor rakama dahil değildir. iktisadî prensiplerde devletçilik mal olarak fertlere bırakılan iş veya liberalizm olarak belirmek sahalarında ise bir murakıp, bir Bulatoglu C.H.P. ve AJ. İl tedir. mgehban rolündedir. Merkezleriai ziyaret etti Memlekette iktisadi devletçiliğin j Devlet, üzerindeki (halkın relaŞehrimıze gelen Gümrük ve Teönderi olan Halk Partisinin karşı hını temin) mükellefiyetinin icapla kel Bakanı Şevket Bulatoglu dün sına sabık Deraokrat Parti böyle nndan olarak. fertlere bırakılan , e vvelâ C.H.P. İl Merkezini. mütasbir liberalcilik iddiasiyle çıkmış, sahalarda, gayenin tahakkukuna k i b e n d e A P jj M e r k e z i n i ziyaret fakat iktidara gelince kısa zaman yarıyacak hareketlerde bulunmak da bu prensipini terkederek «a üzere evvelâ fertleri tesvik eder, ederek partılerle hasbıhal etmiştiı. Bulatoglu, ziyaretleri sırasında henk mevcudu» idame yolunu tut onlara bir takım müsait zeminler gazetecüerin suallerini, bugün bsmuştu... hazırlar. Eu teşebbüslere rağmen sın toplantısı yapacağım ıleri süreKoalisyon hükümetini teşkil e fertler harekete geçmez ve (halk rek cevaplandırmamıştır. den Halk ve Adalet Partileri a refah) ının bu yönden tahakkuku rasında da bidayette aym görüş gecikirse bıı sefer devlet bilfiil Sultanahmelte bir Enformasfarkı olduğu. fakat, Adalet Parti ve icracı oiarak fertlerin normal yon Bürosu açıldı sinin libralizmde ısrar, ne de Halk faaliyet sahalarına girmeye mectstanbul şehrinde ınevcut enforPartisinin devletçilik prensipinde bur olur. Ayrıca devlet memleket masyon bürolarına ek olarak Sulsert bir tutum ibraz etmiyecekle te issizliği onlemek veya umumi tanahmette de bir büro açılmıştır. Yakmda Kabatas ve Haydarpaşa' ri, diger bir deyimle iki tarafın da retle is sahaları yaratmak için uçlardan ortaya veya ifrattan iti de icrccı olarak bazı sahalara.bu da da birer büro açılacaktır. Beledıye Basın ve Turızm Mudür dale kaytnak suretiyle orta bir arada sanayi sahasına da girer. noktada birleşecekleri bildirilnuş Bu şekil tezahürler devletin «on lüğü turistlere kolaylık olmak üzere Hava Alanı ıle Sirkeci Gannda ti. derlik» veya *ıntizan»ı âmmecı. çalışan hamallann gi guslerıne nuNitekim durum şimdilik bu birrollerinin icaplandır. Fertler ya maıa ve kimlik kartlarını taktırlesme noktasını bulmaya kalmakriskini fatla bularak sermaye ya mış, buralarda bekliyen taksılen ta ve bunun için de çahşmalar ya tırmağa gitmedikleri veya raevzuu de s:kı bir kontrol altına almıştır. pılmakta cldueu merkezindedır. için bazı Belirttiğimız bu tutumlardan or hiç benimsemedikleri Bir haitada 6.765 esnaf taya cıkan bir hakikat iktisadi a faaliyet şatıalarına ıltıfat etmedıkkontrol edildi halkınm landa, ysni hem ticaret, hem sa eri hallerde memleket Beledıye Zabıtası 814 aralık tanayi jahalarında liberalizm, veya refahiyle alikalı olarak devlet bu seniş bir liberalizoıin bizim rea faaliyet kolunun veya kollarının i rihleri arasında sehrimızde 6,765 litelerimize ve sartlanmıza uyma yerleşmesini faydah telâkkı etti|i kontrol yapmıstır. Hafta Tatili Kanununa rıayet etzaman bu işe teşebbüs eylemış o dığıdır. mıyerek faaliyet gösteren kurumTicaret sahasında liberalizm, ya lur. zabıt tutulmuştur. Devletin iktisadi alana girmesi Iar bakkında ni serbest bir iç ve dış ticaret rePazar günleri dukkânlarını açık jimi altında kayıtsız ve tahditsız nin bir başka şekli de fertlerin ık tufan esnaf mahkemeye verilmekçalısma, sanayide Iıberalizm, yani tisadl alanda faaliyetlerinin halk tedir. devletin işletmeci.ik dahıl her kitletinin refahma (zararlı) olmahangi bir müdahalesi olmıyan pı ya başladıklan zamanlardaki mü Kadıköyde 36 binanın istimIâkinden vazgeçilmedi yasalar içinde herhangi sahada sa dahalelerle meydana gelir. Bu da Trafık güçluklerı sebebiyle Kadırıayi kurma ve i^letme. Biz bugün fertlerin faaliyet sahalarmda bır sanayi sahasında liberalrzmin (ne nevi i#hisar tröstler kursratt koy Çarşısı ile Altıyol arasında rien) bizim sartlanmıza ve mem faaliyet kollarının halk kitlesinin Beledıyece istimîâklerine karar veleket realitelerine uyraadığı husu iftira kabiliyetlerini baksız yere rılen 36 binanın yıkılmasma önü(Neden) in cevabım vermeden zorladığı, sömürdüğü veya memîe müzdekı haftalar içinde başlanacaktır. önce devletin hangi şartlar altında ket servetini (ıneselâ Tnaden işletIstımlâk bedelleri bankada bloke ve hangi sekilde sanayi sahasına melerinde) israf yoluna gittigi hallerde vuku bulur ve devlet fertle edilmiş olduğundan. bina sahipleri isletmeci olarak sîrdigi üzerinde rin aralarında yaratmadıkları (re müracaatla paralarını alabümektedurmak lâzımdır. dırler. Devletin gayesi halkm refahını kabet) i tesis için icracı olarak İstimlâk olunacak binalarda faasağlamaktır. Bu gaye evvelâ dev muayyen faaliyet sahalanna girer. liyet gdşteren esnaf a kendüeri taBazan bu faaliyet sahalarmda norletin bir intizamı âmme. bir hurafından msa edilmek üzere Kadıkümranlık müessesesi olarak faa malizasyon teessüs edinceye (yani kuy Kumiuk mevkiinde arsa tahsis piyasalarda assainissement sağlaliyetlerde bulunmasiyle elde edılolunmuştur. meye çahşüır: Sağlık, bayındırlık, nıncaya) kadar bu rolüne devam Bu ıtibaria mezkur binaların i?eğitim sahalarındaki faaliyetler eder. Bazan da bu yolda daha u ^ t i m i â k i n d e n vazgeçilmesine kanu gibi. Ancak (halkın raiBh) ı sade zun mıiddet, ve daima bir emnı r.en imkan bulunmadıgı ilgililer ce bunlarla değil. intizamı âmme yet ur.suru, halk refahının bir te tarafından dun açıklanmıştır. sahaları dışında kalan bir çok ha minatı olmak üzere, devam eder. Boğazın temiz tutulması reket ve faaliyetlere de b e h l ı r Bu iki sekil devîetçilik ne a?ın için çahşmalar sağcı, ne de agırı solcu memleketBoğaz sahıllerinde yapılan fablere »nahsus, yani doktrin icabı bir J S TÜBKÂN ZİBANOGLU devletçilik sekîi degil. liberal rika ve imalâthanelerin bu bölgelerin turistık karakterini bozduğu memleketlerde ve ancak muayyen gorülmektedir. = İle şartlarda başvurulan bir iktisadi Haber verildiğine göre Boğaz sa= TURAN SARGIN icap olarak teeelli eder. hillerinde mevcut bu kabil sanayi = Y. Mak. Müh. Doktrin icabı olan şekli mev ışletmeleri tedrıcen daba müsait EE Evlendiler zuumuzla ve memleketteki tatbi bolgelere naklettırılmek suretiyie = 18 Aralık 1961 İstanbul katja ajakan olmadıjı ic«n bahsi Boğazın duman. koku ve denızın mazot ve çopten kurtaıılması cumizin içine almadık. |! fünulmektedır. Mevruun .bitdeki seyrini ve tatGazinodakj dram ] bik şekillerini gelecek yazımızda Gedikpaçada oturnn Ismail Kainceliyeceğiz. Cumhuriyet 8835 dı£e ısmindekı genç. evvelkı gece cğlenmek maksadiyle gıttiğı Lâlelıde Koska Caddesındekı bir gaz;; ÖĞRFTMKN noda sözlüsü özcar.ın sarkıcı ^ol;.MEVLIT rak çalıştığını görmüş ve teessüre [ GÜLSEN ÖZKAN Kıymetli eşim, «evglli babakapılmıştır. : mız KCZACI Bir müddet Özcanı dinliyen IsEm. Alb. HASAN KASIM : NECAT ZEYNELOĞLU mail. cebindekı kunduracı çakısı AKKAN'ın = Nişanlandılai' ıle kendisııü yaralamış, karşısında vcfatının birinci «enei devrievlenmek üzere bulunduğu genci yesi olan 20 aralık 1961 çarçamkanlar içinde gören genç kız da ; Orduevi Konya 18.XII.196i ; ba fünü lkindi namazını mübayılmıçtır. Yaralı tedavi altına ataakıp Teçvikiye Camiinde: hnmıştır Hendekll H»cı Hafıt Abdürrahman GOrses, Bafız Kâni KaraCumhuriyet 8836 ca. Hafız Hüseyin Kllçük. ARALIK 19 RECEP 11 \ YÜKSEK KIMYA Hafiz Cemil Genç v« llfihi O V gruplannın istiraki jle Mevüt « I Mühendisi ahnacaktır n c C ve Kur'an kıraat edilecektir. trf Isletme tecrübesı şaıttır. O < Akraba. dnst ve din kardeşle• Mutlu Akümülâlör Fabrikası rinin tefiifleri rica olunur. • KARTAL V. ] 7.21 12.11ı 14.31 16.43 1S 22ı SJH E«l ve Çocuklan t İL: 698/8358 Cumhuriyet 8859 E. ] 5 39 T.23 9.43 12T'r. l..T3,12.51 fl A * *4 A l A ». l> A A U £ALV***Ak L.* K %J A E 1 1 4 A I*M. & A A A A • Memtekeiimizde radyo sayısı birdenbire aıttı i Kırkbeş numardı kanun raaktadır. Zıra meSon günlerin en Yazan: •* murlarm memuriunemli hukuki ola yet vasıflan ile yı, Milü Birlik ıalakalı bulunan daresı zamanında zimroet. ırtikip, çıkarılan 45 numaihtilâs gibj suçralı kanun a taaliuk etmekteriir. Gerek Büyti": Mıl I leri. Mahalli ve Ö/eA İd;rtler ıle f lar. esasen Ceza Kanununda naza1 devlet hi«e«i bnlo j ra almmı? ve hükıhn altına konullet Mechsinde cerek'P ba«ında bu • kunj!u?unda kajnunun leh ve aleyhinde oiduk I nan her nevi tıcari. sınai ve rr.ali muş bulunmaktadır. Kanunun bir ça sözler söylenmektedir. Onun i ! nıuesıeselerin yük^ek dereceii me özelligi de bu vazifeyi kötüye kulçeriklerinin lanmak suçlarına ferik olan ve rae dir k konuyu ehemmıvetli gür murları ve huıılnnn A 22/51950 ile 27/5 1960 tarihleri ara raur sifatım lıaiz bulunmıyan kim mekteyiz. •;eleri. ypni yüksek memurlann Millî Birlik ıdaresi. bir ıkisl ıs sında memuriyet sıfat ve vazıîe i şerik'erinı de kapsaması keyfiyetisna edilirse. çıkardığı riığer ka lerı ıle olâkalı >uçlrrlnın takip o tidir. B;r hu'îusiyet daha vardır ki. nun'ıann mucip sebcplerin: neşıet lunacağı/u emre'mektedir. Ayrıca o da şuriur: Ceza Kanununda vazinıecıış bulunmaktadır. Onun icin 27/5 1960 dan sonra işlenmiş o'ıan feyi kotuye Kullanınak suçu: »Kabu 45 numaraiı kanunun ne sebep ve Ceza Kanununun 275 ve 296 ncı nunda yazılı hallerden bayka her (e düşünülerek kanunlastırı'dığı madJeîe:;r.i alâkal^ndıran suçlar ne suretle olursa olsun vazifetim hakkında, acık bir fikir yurütmek da yıne bu kanun hükumlerine göJ suiistimal eden memur» şeklinde kolay değılciir. Kanunun gerek a re takip olunacaktır. 275 nci ma<l taıif edılmış iken 45 numaraiı kadından ve geıekse umurni havasın de. hıikünıetin muhafazası altını nun, bu tarife bır de *sıfat> kelıcian anladığımıza gore bu kanun, da bulunan esyavı çalmak, yine • mesıni ekliyerek «Memuriyet sıdevn'.en iktidar zamanında suc iş avnı mu!ı«iae« altındaki evrak ve fat ve vazifeleri ile alâkah suçlar» liyen yüksek dereceı merourlar ve^ikaları ortadDn kald.rmak *uç kaydmı koymuştur. Bu '«ıfat» kehakkında. heı hangi b:r sebeple ta larma aıttir. 256 ncı madde ise. | Umeıinden ne kasdedildıği ve ne kibe geçılmemi' olan önenıli suç <;uç ışlıyer.lerin saklanı.ır; ve suç i suretle cünnün unsurları crasında ların izlenmeM amtctnı giitmek'.e firüllerinı yok crnek fiıllerine ait j yer alm.s olduğu anlasılamadığı gi dir. Kanun bu bakımdan çok hak Iıuiüoüerı içerı«ıne atanaktadn. ( bi. bugune kadar uu kanunu alalı, yerindedir. Hakikaten, devriien İkinci madde. birinci maddedel kalandıran mahkeme kararlannda ıktıdar zanianında. zamanm ırap 'lahi^ koıuısj olan 'üksek memur| da bu hususa dair oir izahata ra=tlar; netıcesi bır ÇOK vazifeyı kö:u lann kimJer oid'JJjnu savmaktaj lanmamışUr. Çvioku esasen bir me ye kullanma fiilleri cereyan et tlır. Bunlar. Buyük Mıllet Mecüs!. I murun va/ifey: kötüye' kullanmamış. "bu suçlar ciolayısiyle buyuk Riyaseticumiıur ve Dı<ıalerı Ba sı, kendisinin meraarluk sılatmı. miKtarda Devlet parasının kaybı ksnlıirı Umu.Tİ kâtıplerı, Bakan uzerinde taşımssı dolayısiyledır. ( na sebebiyet verilmıstir. Oerek ba lıklar Mü«teşarhklan ı!f Mü^te Kanun koyucusunun. Ceza Kanu i sıntia gorüîen. gerekse mahkeme ;ar yardıtncıları. Vaiiler. l'raunı nundaki tariften aynlarak buraya . frde rastlanılan olaylann arfiin Müriürler vilâyetlerin beledne bir de csıfat» kplitnesini koymuş da, bu gibl büyük çapta dâvalpr reisleri, elçiler, ticilik mösteşar oimasında. herhalde bir hikmet arnfvcu tıjr. Bu ıtibarla kanunun lari i'p İktisadi Dev>t to.=ekküllr ramak iuzunıu varlır. K^run vakonulnıu» oloıasmı, bir hukuki 7a. rınin İdare mseliaieri reisi va »z;> zıına, eski eılebiyatta haşiv dediğıruret olarak kabul c'mek yerinde lırı, müdürleri ve muavinlerinden ! miz, beyhude söz =oylemiş olmak. bir hareket olacaktır. Onaltı nıad ibaıet bulunmaktadır. ısnat olunamaz. delik olan k?nun. asıl makşadmı Goruluyor kı kar.un. Ceza k2nu ve bu maksadm husulü için kimKanun. yukanda c!a söylediği:er hakkında takibat yapılacağını, ııunun 275 ve 296 ncı maddeleri bai miz gibi, iyi bir niyeiin mahsuljbirinci ve ikinci maddelerinde a hıs konusu dı?ı bırakılacak oiurse, dür. Ancak tatbıkatta bu iyi niyet, çıklamı? bulunmaktadır. hemen hemen umumiyetle 22/5/ ı tesirini gösterememij, kanunu â1950 tarihıyle 27 5/1960 tarihlpri a deta dejenere eden bir mahıyet arKanunun birinci maddesi. Dev rasır.daki vazifeyı kotuye kulian zetmiş bulunmaktadır. Kanunun let veya İktisadi Devlet terekkül mak suçlarını hududu içerisine al nesrini mkteakip bütün Devlet riaireleri ile İktisadi Devlet teşekkülleri hemen faaüyete geçmiş, neye rastgelmiş iseler, fiilin mahiyetini, unsurlarını nazarı dikkate almadan basit bir kararla mahkemelere sevketmijlerdir. Meselâ. milyonluk suiistimallerin yanında, bilmem hangi Demokrat parti ocağının tertplediği sünnet düğünü için, hayır i?lerine aynlmış olan tahsisattan 100 lira teberru eden, bilmem hangi artistin jiibilesi dolayısiyle yine aynı tahsisattan küçük bir mebiâğ veren Umum müdür ve muavinlerinden yüzlerce kişi mshkemelerı boylamıs bulunmaktadırlar. Bu hal, kanunun konulmasmdaki önenali gayeyi ihlâl etmekte ve bir çok kimseleri, bir hiç yüzünden mahkeme kapılarında suründurdüğü gibi. esasen işleri baştan askın olan adll mercilerı de beyhude yere isgal eyleraektedir. HEM "O zatnan neredeydiler?9s ıvmetli karikatürist, tstanbnl milletvekili. dostum Ratıp Tahir Burak bu yazıya başlamadan yarım saat önce matbaadaki odama girdi. Her zamanki gibi yine dösemeleri sarsan sert adımlarla ırasama doğru ilerledi. Yine her nunanki gibi kızmif da kavga mı ettifini, voksa aılemi» de iltifatta mı bulundagunu belli etmiyen en yüksek ses tonu ile: tste sana bir kitap! dedi. Baktım. hapishane nâtıraları . «Cunıhuriyet» te tefrika ettifimiz zaman büyük alâka ile okunaıı hâtıralar... Kitap şekline sokmnş, kendi fırçasiyle pefe gSzel de bir kapak yapmış. . Malum ya, benim hafızam kısadır. Ratıp dedim, yabu sen ne zaman. niçin ieeriye girmiştin? «O'dn da bitti, masallah» diye bir karikatür yapmıstım. O zamanki iktidar basın hürrivetini kısmak özere meveut kanunn lâdile karar vermisti. Karikatfirde basın bir sünnet çoenfiı olarak gSrülüyor. Koraltün cocugn ksllarından yakalamış, Menderes nstnravı eline almıs. Samet, Emin Kalafat, Köprülü de def calarak, bağırıp çağırarak isi gürfiltüye geiirmeye çabsıyorlardı. Her çoruîun basından uecen malum sakne .. Bu ztvat nanuna acılan dâvada 16 aya mahkum oldum ve 1957 de hapse girdi m. 16 ay ha! Hem de Paşakapısında yatt ım. Kaatiller, hırsızlar, yankesiciler, esrarkealer araıunda... Ayrı bir kojuş, hnsnsi muamele, falan filân.. Neler sayıkhyorsun. sen? Karımla, haitada yalnız bir defa. o da iki cam arkasından bes dakika konustumyorlardı. Zavallı kadnı, bn bes dakika için elinde lefertası. Kaatillerin, hır sızlann, yankesicilerin aileleri efradnın yaptıklan knyrukta bir «aat, bazan bir buçuk aaat ayakta bekliyordu. Ve tabii biliyor sun o zamanlar hapse atılan tek basın mensubu ben değildim Ama nihayet 16 ay bitti ve kurtuldun. Evet, bir sene issiz kaldım. Kimse bana iş vermeye cesa rct edemiyordu. Bir sene sonra Aksam gazetesinde bir resimtı roman tefrika etmeye başladığım zaraan gazetenin sahibini iktidar erkânı çağırmışlar, «Biz Ratib'i yalnız hapse değil. açlığa da mahkum ettik. Sen bu karanmızı bozmaya nasü cesaret edivorjun?.. diye haslamı$lar. Aeı ser. ama rekflen nnntnlur Ratıp... Varlfen idi. o karikatürü yapacaktın ve sonra onun akıbetlerine de katlanacaktın. Süphesiz... Şüphesiz . Hayır, ona yanmıyorum, ama bngiinkü aT gürfiitülerine bakıyoram da o zamanlar bn huzur meraklısı merhamdli, insan vatandaşlar nerede idiler, memleket dışında mı idiler, diye sorasım geliyor. Bir tanesi, bir tek defa olsun af krlimesini aizma almamıştı. Nihayet biz millet malı çalmış. vr/nndasın hak ve hürriyetlerini ortadan kaldınnış in sanlar da deşildik. tçini çekti, ayağa kalktı, geldigi gibi yine döşemeleri larsa sana yiirüdü gitti. «Hapishane Hâtıraları» nı tavsiye ederim. Cevat Fehmi BASKUT BAHA ARIKAN İ!I!IIIIIIIIII1!1II!İ!!II!II!II!IIIIH J Kjtapevlerinde ve Cumhuriyet matbaasında bulunur10 Lira Cumhuriyet 8833 Kanunun adalet fıkri bakımından da üzerinde durulması lâzıradır. On senelik sakıtlar devrinde işlenmiş olan büyük suiistimallerin vanında bugün. mahkemelere bu kanun dolayuiyle intikal etrr.iş birçok alelâde vazifeyi kotuve kullanma fiilleri vardır. 113 ve 134 numarah Af Kanunları. Ceza Kanununun 240 ncı maddesmde yazı'.ı vazifeyi suiistimal suçlannı, umumi af ?ek!inde affetmis bulunmaktadır. Fakat 45 numarah kanun mucibince takip olunan vazifeyi suiistimal fiilleri. 113 numaraiı "kanunun 3 uncü maddesinin (M) fıkrası mucibince aftan istisna edilmişlerdir. Demek oluyor ki 958 =enesinde alelâde herhangi bir surette vazifesini kötüye kullanan memurun muhakemesi, kanunun neşri •.arıhine kadar devam ettiği takdirde ki ekseriya devam etmektedir bu memur aftan istifade eriecek, aym' senede aym mahi.eUe bir suç işleyip de o tarihte her nasılfa takibat yapılamıyaıak, 45 numarah kanun mucibince takip altına ahnan memurun fiili af harici kalacaktır. Buradakl adaletsizük, i?*ha haoet kalmadan kendisini gostermektedir. Bu kanunun üzerinde Snemli bir =urette durulmak. ;lejenere olmuş kısımlanm bir h»l çaresine bağlamak cidden iüzumlu bır hareket olacaktır. YARIN ÇIKlYOR İlk sayıda yüzlerce aydınm imzaladığı ORTAK BÎLDİRÎ + ÇETFN ALTAN: Rahat yaşamanın sırrı: Laberaîizm!... • • NİMET ARZIK: Sâbık olmayanlar... DOĞAN AVCIOĞLU: Kemerler Nasıl Sıkıhr?... S. EYÜBOĞLU: Köy Enstitülerinden neden korkuyorlar? TURAN GÜNEŞ: Halk Partisi halktan nasıl uzaklastı? ABDİ İPEKÇİ: 14'ler faşist mi, sosyalist mi? AZİZ NESİN: Sulu iktidar, cıvık basın.. İLHAN SELÇÜK: İran'da Mukavemet Hareketi (Röportaj) RÖPORTAJ: Sürgündeki ağalar politikayı iyi biliyor... Ve HAFTANIN BÜTÜN OLAYLARI Cumhuriyet 8839 tkındı IKimULUN YAZANLC O n u n yüt balatnadıfı bir kızıvsa köylüsünün. hem de îstanbula ilk çelip hemşerim diye dört elle sarılmava kalktı(i biriniıı terslediği, koca lstanbaida yek basına bıraktı£ı birinin kızı tavlamasma pık içerliyebilirdi. Gafnr o şece her se\ i açık açık işitince, deliye düııdü. Bakkalın çıraçıyla kafaları iyice cekmislerdi. Sarhoştu. Demek ona hiç muhtaçlığı olmadan iş hulan. duvarcslığı belliyen. üsteüli okuma yaznıanın da iti «lan bu oğl^n. sinıdi de onun • koydugu kızı elinden alnuş "7 tı? Oradan öfkeyle aynlmış, eve gelmişti. Ayşe çorap yamıyordn. Gafur bir an bir çılçinlık yapmayı çcçirdi kafasından: tçeri dalmak, namnssnz kızı altına almak. her bir seyi yapıp, sonra hapis damını boylanıak! Sonra caydı. Lfizumu yoktu bun;ı. Hapis damını Ayşe iein değil de ötekinin tekerine taş koymak için gözc alabilirdi ama, gerçekten de sırası değildi. Bu sıra görülecek başka isi vardı. B B is bemserisinin tekerine t'/> ko>maktan da. Avşe kabpesinin nğrana tikm^ktîtr ria önemliydi. Sebır hâlindfki dükkân'ja artık iyiden iyiyr kata tutmağa ba^lamıs olan ku ro kâtip! Eskiden sattıçı boş tahta sandık, tehliz denilen çu EDEBt ROMAMMJZ: 6 6 val parçslan, bsttfi sebze paralarından pay verirdi. Şimdi açıkUa afiğs wrt dönayar, ealdıbX"innı koklatmıyordu bile. Üstelik Demokrat pmrtire de yazılmıştı. Çalımından geçilmiyordu. Soracakh ona. Deraokrat parti mtm«krat parti. Ya a\antadan pay verirdi, ya da biliyordn yapacağım .. Bütün bnnlardan habersiz Ay şeyle tflâhsızın Memed, gece yarısını bir, belki de iki saat (tcce köşkfin arkasında bnluv <ular. Yukarda ay yok»u ama, hava bnlutsnz, yıldız dolu, apaydınlıktı. Ayşe yıkayıp Utüle difîi camaşırlan verdi: Tann hamama git, çamasır dcğis. aksam da kirlileri grtir! Vallaha sana çok Mhmet ediyok bacı.. Bacı mı? Ayıya b»k... Kaba kaba gttldü: Töbe estafnrullah. dil alıskanlıgı. Dil alıskanhgı olur a n ? Ben nirden bacııı olnrum senin? Elini kocaman avuçları arasıııa aldı: Dofriı. Ayşe, gecen yıl hanımla gittfkleri sinemadaki kızla oçlan ıtibi. kendinl tflâhsmn McmedV biraktı. B3şmı onnn çenç, saelam omncuna kovdu: Bn hafta Hatçabamgiie gidecez ha! Ayşe bnnu gÛnlerdenberî teklif ediyordn ama Mehmed yanaşmıyordv. TJtanıyordu da ondan. Ayşenin buz dolabından çıkarıp getirdiği mnılardan birini ajır aŞır soyarken, karşılık vermedi. Kız dayattı: Bayuyon mu? Tıldıa ınlinda kızin yüıönü görmeğe çalışarak: Neyi? eddi Hatçabamgiie çideceğiz! Gene karşılık alamayınca, dirse|ıyle dürttü: Lan niye gitmek istemi. yon? Bakmadan: Utanıyom kız. dedi. Vallaha utanıyom! Kimden? Hatçabahdan. erinden.. Omuzuna eliyle vurdu: Allah canını almlya. Utanıyormuş, »una bak. N var utanacak lan? Sehi deyivırdiydim. tlatçabam bir seviudi ki Neden dir^en. oıılar da bizim gibi tanı>nAslar. Amma şimâi, enisteıııi çörme, liatcabamın töbe sözünden i'ikrnıyor! Buz dolabında dislcri dondaracak kadar soîuınnş muıunu aeır ağır çignemekte olan oflana baktı. H6p düşünceli, heo çekinjen, hep vaydırgı. N> diye bîyleydi bu oğlan? Hatçabaslgil be, ötesi var mı? Enistesi demişti ki: «Sııe onu çetir bize, ben bir sıkılıvavım. \ e de olsa cahil oelan tabi. Parasını şoraya »nraya çarçnr etmesin ö lümlü bir dünya şnnun şurası. \'arm baş çöz olacaklar, yurt > nva sahabı olacaklar . Getir ona bana getir sen!» Enisteme gelince, onun gibi akıllı kim var? Memed'in kanına doknndu: Nlye? Bn dünyada bir enişten mi akıllı? Ne belledin ya? Sen babamı görmedin Babamdan geçtim. babamın bir emmLsi varmış. akıl. fikir dl, dur orda! Elli olsa enişteme uymaz. Eniştem Demlrkırata kayıtlı billvoo mu sen? Olsun. Olsuıımuş. Onun bildiâini kim bilir? Bir Iâfları var, aboo.. Adamın aklı durur. Dışarda da hiç para harcamaz. Erkek dediğin onun ribi oimalı. tnsan dışarda ne demiye para harcamalı? Haftadan haftaya hftalığını aldı mı, dofru Hatcabama ffftirir, bir tamam. Hatçaham da Allah için hani paralarıtı üstüne düiüm atar ki, yer yerinden oynasa töbe. Ben harcıyom mu* Sen de harcamıyon a, belli olmaz! Niye? Güldü. Niye kız? Erçen adaıngın. kıalara mız lara şidersiıı kimbilir? Kızdı: Ben hıı? Sen beni ne biliyon daha? Gitsem her daim siderim amma, eitmem. Niye eitmem? Kızlardan adatna iyilik selmez de ondan. tnsan olan bir insan. evllliği diişUnmeli Kvlilik çibi yok. Evlenip, vurl vuva sahabı Dldan mu. bırak şerisiııe . Doğru. dedi Ayşe. Evlilik gibi ıar mı? Olnr mu? Olmaı, töbe olmaz. Adamın çolnğu çoeujhı Evinde sıcak yeraeği pişer... Sırtı mırtı ynnar arınır . ÇoİBğu çocnğn olnr... Baba baba deyi... Evi de olmalı insanın. Evjn olnıadı mı bırak! Bırak ki bırak. C*nn bir sesslzlik içinde ikisi de kendi düsünceleriyle bas bas.ı kaldılar tkisinin düşünüsünde de kendilerinden baskalan vardı. tflfihnzınkinde babası, bacısı. kardeşleri: Ayse'ninkiııtîe de henüz yüzlerini tanımadıeı halde. «rne oıılar. Mcmed, habasıyla kardeslerinin gelmelerini mücerret istiyordu. Ayse'yse istemiyordu. Ne lüzumu •»ardı? Otursnnlardı oturdukları verde'. Neden ^onra: Hatçabamgilinki ıribi bir de rv avdurduk mu, tadından ycnmel! Memed başını salladı: { Ankara Büromuıun j Yeni adresi l Atatürk Bulvan No. 79 ! YeneT Apt. k»t 1. daire 3 İ Tel: 129544 120S66 1 2 0 9 2 0 î 175736 CUMHURİYET Nüshası 25 Kuruş Senelik S sylık 3 aylık TürMy» ftarlct Lira Kr. Ltra Kr. 75.00 150 00 <u.0O 80.00 22.00 44.00 E s s a n VP Yayan C u m h u r i y e t Matbaacıhk v e Ca7eteci!ik TCrb A n o n i m Şirketl Cağaloğlu E a l k e v i Sokak N o S9<1 Sahlbi ' Yaa lîlerlnl fillen idar» eden MP?U1 Müdür NÂZİME NADÎ Yenmes kt yenmez.. Sen, ben. Sonra bir de çoeulumuz. Memed telisla döndü. genç kı»ın yüzüne baktı: Sen. ben bir de çocuğumuz mu? neğil mi? Dcşil ya. Niye? Babam? Bacım? Kardaşlanm?? Avse çözlerini çenc adamdan kaçırdı, sonra da önüne rtfli Niye? fledi Memed. ÖteıtUn razı olduydun? Xr bakıyon razı olduğu ma? Şimdi olmuyon mu?? (Arkası var) Gazetemlze gönderilen yaular konulsun, konulmasın iade edilmez. Ilânlardan mesuliyet kabul olunmaz. * Abone ve Ilftn lslerl İcin, zarfın u«nin« <Abone» veya «tlân Servlsiı kaydının kcnması lâzımdır. • BU GAZETE BA.SrNT AHLAK VASASINA tnfMAVI TAAHHtJT CTMÎSTİR ŞAHİN PERESE * ; : ' CUMHURİYET Ilân Tarifesi Baçlık (Maktu) 130 TL. 234 üncü sahifeler (Eantimi) 50 TL. 56 ıncı saniieler (iantimi) 2S TL. Nişan. Nikâh. Evlenme. Dosum (Maktu) 1İ TL. ülüm. Mevlit, Teçekkür (5 santime kadar maktu) 90 TL. Kayıp (10 kelimeye kadar maktu) 10 TL. ı : = VAhlflAB (Basın 12581/8854) *^IIIIIIIIIIIIIIIIIIIllIIIIlIIII!llllflllllflllflllllllllIIIIIIIIIflflllfI1Illllll IliIflIIIIIIIIIIIIIIllllMIllIlfllIIIIIIIIIIIIIflllllllllMllllllllIllllllMMIIIIIIIIİIIIIIirilllllllllllllllinMMIIMMllIMIIIMMİIim^