Catalog

r İüi CUMHURİYETİD TErKlüASlı 36 CUMHUVYFT 29 Eylul 1«58 Ounanh Don»ınn*«ının Tarihinde (Car«nl& Styfabr I .Akrep etane» akrabanı» akrabaya etrlğlni. sö«ö meydanda. ! Kimi dayısını çeklşHrir. kiml amj easını yerer. Kirol halasmdnn »ekIfratçı deniten taraflılerın fikirleri î vacıdır, klml teyzesinden yaka sil, Türkçenin millileşmesi, yerlileşmesi YAZAN 1 ker. ne gelelim: ve özleşmesi için çabşmater ve emekBütün bunlar da yeğenlerdea. 1 Dil devriminin faydalı oldugu ler. çok daha eski bir tarihıe, hij Oğullar. kızlar, torunhw. damatlan hakkındaki düşüncelerl, şüphesiz doğ 't değılse Tanzimattcn bu yana ortaya 1 rudur. Türkçe düşünüp yazma ham geUnler. bacanaklar, analar. babalaı çıkmışsa da Atatürk gibi büyük ve .Nisamn 28 inci salı gunu <ıH<*re lend», «Avni ilâh» ve «Muini zalesi de tutmuştur. Fakat onların dtr ö«ler, sütler. dış kapmuı mandallan »eı uiuuau» fcum<üıuanı ıvlaıunud fer» zırhlı korvctleri. Yıırd ve şehir içinde oda bıı' kuvvetli bir otoritenin onu bütün dikleri gibı Atatürkün otoritesinden na vanneaya kadar. hep birhlrlnin kudretile eline ve korumesına alma kaybolmadı. Hattâ hayatının son yıl j dilin yaraUcılığına delalet ed«r. .jevKeı lu^u üo.ıdimıt,w ıtsmen u Füotillâ .Samsu:ı«Bd>n*. faunıyan bir kısım öğrenciler j "' kötülü^ünden, hayırsızlığından şlkâ}stifade Dil Kurultayında görulür. O larında, w5İu fikirlerinin tanı lersıne İ her buluş, adını beraber getirir; yeni ;bi mim bnind ><uet euıyur, fcumauuan geuiısı «Taş«!», «Yar hislır» deBtroyer.eci ı Taslıtarlaya, bir kıstnı da nun için 26 eylul. kültür gelişmerrıizlıştırf.rak gelişecek bir sos>al kuru yetçidir. ı «an KIÇ s<noiıunüd ır ve «Sultan hisar». «Sivrihisar >, olarak, (ve) yi bile türkçe olmadıgı doğan çocuk gibı. Penisilin ve cip, mu tabiat dışı zorlamak. hiç bir su İsin lctnde menfaat meselesi. minuıuK soyıiyereıc «is «Demirhisar». «Hamk, i' ld.;. « Ak Ankara ve İzmir Üniversite de sayılı ve önemli günlerden biridir. için kullanmıyacak kad«r mutaassıb | dünya dillerine boyle girmiştir. ikinci Geçirdiğimiz bu 26 yıl içinde bugüB hale gelmiş olan rahmetli Ataçm | Dünya Hçrbinden sonra bilim ve tek retle doğru olmazdı Devrimlerin sert ras davası. para çekişmesi olsun. ollerine g'diyorlar uuea jı a i eıieü du>u hiear», «Draç». «Mn^ul», «Kut»'ieııştiğimiz durum nedir? Ne yapıldi. mubalâğalı dili dahi yürekten ve i nik. bu türlö buluşlarla bizlerin far ve hamleli durumund«n«gelen ac« masın. bu böyledlr. peıc zjyade suıat luzumuuu ya», «Alpagot», «Antalya», «ToÜniversitede okumak üzere Anadonoktaya gelindi? Kazançta mı iranlı bir deneme olması yönünden I kında bile olmadığımız binler ve bin lecilik re baskı duygusu, her raman An»a neden böyledlr? Malum deve ıkıııcı ve uçuncu orau katn. «Ankara» torpidobotları. doğruye Tarmayı kolaylaftımnaz. DeT ludan şehrimize gelen oğıencıler ya y ! z kajjbd» mıjız? boşuna gitmemıştir. Dilimizin birçok i leree sâzlerin doğmasına sahn» ol rimci, bir an önce özlediği olsun i« ğil. îdna ıUııaK eüeıeü kaıı nuKia.ua Föbrıka gcmisi «Tiri müjgân» tacak yer bulam mak yüzünden p>k Önce menfi düsünenlerin görüşleriBeşeriyet hu hall eıelden berl Izah imkânlarını onun ifrotlı gayretinde muştur. Lugat ve terım kitabları, dur ter. Ama realitelerin dirermesi payıkuvveue ısıanuui* v aruUugumJen vapuru. rmişkül durumda kalmaktadırİ3r. Z* m özetleyip kendi deyişlerile yazalım: tecrübe ettik ve ondan hayli fayda madan ?işmektedir. Eğer medenî nı düjünenlere hak ve hürriyet ta edemediği için. mum dibine ışık verve bcıaıunte ıken donanmanın üa ten ihtivacın çok az bir ki'mını kar , rjjı inkiîâbı, hakıkıen biı Amiral yatı «İhsaniye». landık. Hertey gibi dil de ferd! gay dillerde «uydurma yasnğı» olsaydı nırmazîa yanlış ve gene o ülkü>e mez misalini diline vird etmekle yeU'ucua vU^aıicır UiuLgJuJ 'îauei aitinmiş1 İşte vehimli İkinci Abdülhamidin sılaysn öfrenci yunSlannds yer bul | devrim (!t oldu. Mutadımız olan ve retlerle gelişir. Hiç bır medenî dil, i bilim ve teknik, dilsiz kalırdı. dıgını ve buna ıagmen Turıt uai tarar verid hareketler önleneroe». tnak sadece bazı kinıselere nesib ol ı şifahi, tahriri olarak istimaümade buİmdL ($1 temelinden ele »lıı^ak. ıiiewnı huıııyel ve meşr.ıııyfci.ie Meşrutiyet idaresine devretüği de makudır. Yurdda yer bulamıyan öğ j luna» linnı kaybettik. Evimizde ev bunsuz kuvretlenmeınif, bunsuı iler \ 5 Dil fcine d«vletin karışması m« Daha ne isteniyor; genç edebiyatçıkr, Havvadan niz kuvveti bundan ibaretü. H»lselesine gelince, bu, gerçekten ince genç fairler. genç bilginler, umuml bütün Insanlar Ademle lememistir. berauer bu^unta heyecaını bı: J reneıter bu defa kiralık oda ve pı.n lâdlarımızın ders yapsrken bir yeri buki o otuz dort yıl evvel Sultan S Eski kuşaklarla yenileri ara bir noktadır. Buna hem evet. hem yetle yeni kuşaklar içindekl taie ürediklerinc göre, akraba ile akrep Ulıar ıie sevuıdığınden bd.ijederok siyon tutmak için faalijete geçmiş sormalerı halinde kiıablarını okuyup havır demek İçin akla uygun sebeb kıymetler. hiç bir baskı olmadığı hal arasında, akraba aleyhlne olarak hir nutkunu şoyle bıtirmıştı: <)<ıuarı Abdülâzizden muhıb ve bütün dün terdir. Anc«k Üniversite civarında onlara cevab vermçkten âciz kaldık. sındaki ayrıbnanm «ni sebebi. dilda değıL soayal hayatın kendisindedır. ler vardır. Yalnız Türk toplumunun de. bugün.. dil devrimine yürekten benzerlik kuran tekerİPmc>i biitun yada başta gelen bir deniz kuvveti ve nisbeten Üniversiteye yakm olan manın ve s z zabıtan ark^jaş'a^ıE k i necillerle yeriileri arasında h?rs Bız filân şekle «müselles» derken ye Ort^çağ değerlerinden sıyrılma?ı yoInsanlıja samil saymanıı/ icabeder, sanlıp onu canla bajla ileri götürmemın fedakârhk, gayret ve t tevarüs etmişti. Bu azametli do semtlerde oda bulmak büyük bir ta rabıtası inkıtaa uğradı. Yeni bulunO zaman şöyle bir neticcve varınilerin <ü;ken» demesi, bu ayrılığın lunde yapılmış devrünler gözönüne yoıkr mı? Anayasanın geri\e gölflnanma bir çeyrek «wrdan biraz tat llh eseri olup. buiunan odîlarm da | kelunelerle yekdiğeriyoruz. m u ş ujdurma lerini omrum oldukça unuta/nıva la bir süre içinde bu yürekler acıara nedeni sanılmamalıd;r. Nihayet getirilecek olursa Atatürkün Dil rülmesi. dil yolunda ve dil öğreMaylığı 150200 lira civarındadır. Bk mizi cnlamaz hale geldik. Hele devlet, Bir yanda, birbirini akrepten müsellei öğrendigimiz gibi üçkeni Devletçiliği daha gerçeğe uyar şe minde tersine bir baskı yapmijtır. cağım ve bund3n mütehassıl *« n hâ!e seJmif, korkak bir hüküm ç»k öğrenci, »ehir içinde yer buU :| H kanpnjmadaha korkunç şekllde sokan insanM n işine hiç bir «uretle şekkürlerimi bizzat takdim vt ayni darın vehimlerine kurban olup git mıyac=klarını anlaymca. bu defa . hydı. Emirle bir milletin dili değiş de çocuklarımızdan du>up Sfrenebi kilde düşünülebilir. Atatürk Türk Bunu da hatırdan çıkarmamalı. lar; öte (arafta, kendilerine e*refi lirdik. Bizi. bizden sonr»kilerden u Dil Kurumunu devlet dışı tutarak zamanda bu mubeccel lıızm^t '/e •mişti... Zeytinbunıu ve Taşlıtarltda oda ara ' tirilemez. Nitekim Atatürk vefab anla^ılmıştır ki. dil devrimi. m%lırulat adını takıp kendi kendiletakla^tıran. hayatm ve hayat içinde ve ona kendi servetinden para bırafedakârhk sayesinde kazanuan tamaktadırlar. içinde ne Güneş Dil nazariyerf kaldı, bilimin uğradığı değişmelerdir. Bu kar; k tutulacek yolu açıkça göster dilimizden türkçe olmıyan her sözün rine gelin srüvey olan insanlar. *** rihî muvaffakiyetinizi tebrık cunek Diğer taraftan Istanbulde Üniversi ne de bu yolda yazılar yazan davâh j İçinden çıkılır davâ değil. Abdülhamidin öt donannvasından gün onların Strenmiş olduklan öyle mistir. Çeyrek asırdanberi geçen za •tılması demek değiHir. Bütün mpiçin geldim. Pek büyük >lan hıtte tahsili yapmağa mali kudretleri nszariyeciler... aele. türkçe düşünmekte toplanıyor. *** şeyler vsr ki. biz onlan bihnemekte man içinde onun yapamadığı Akademetinizın harpket ve gazamıza lıe korkan vehimli istipdat idaresi yal yetmiveceğini anlyan. b>?zı öğrenciSimdi müsbet düşünen, f^kat ifrat yiz Sanki onlan bize eski türkçe ile miyi e"5ki ve yeni iktidarlar kurmııs kokıy ve günlük konulardan çıkıp Tarih tekrrriirden ibarettlr. diyonız donanmayı değil, bahriye ocamen yüzde seksen nisbeünie nialer. Ankara ve İrmir ÜniversiteleTine çı olanların fikirlerini söyliyelim: sSyleseler anliyacak mıyaf Kaldı ki. olsalardı bugfinkü s»llpntılı durum: yüksek düzeyde bir medenî Hil met ruz. vaffakıyet soeJadıgına şüphe yok ğını da temelinden sarsmif, mü girmek için bu viüyetlerf gitmekte Dil devrimi. faydalı olmuştur anlamama iddiasını ileri sürpnlerin dil. edebiypt. hattâ diğer kültür ko nini türkçe föyleme 4urumunds r'Bu çok dogru mze lnaııma> aıılar, tur. Tekrar tekrar teşekkürler e rettebatın yani ihtisas sanıhi e u dirler. Diger bir kısım öğrcnd de Türkçe düşünme çabası turmuştur. osmanlıcanın öz dudak bükenler var. kaçta kaçı. yeni bilsileri dev mlı su nularında düzenleyici bu kurum va duğumuz zaman bay ve eratın da ocağına ; ncir dık memleketlerine dönmüstür. Fakat Atatürkün sağhğında dahe da der ve sizleri en samimi tebr'Kİerle Meselâ diyorlar ki. tarih tekerrürrette takib eder? Hayat gibi dfl d> sıtasile çok daha verimli bir hal ala türkçeden daha âciz oldugu kolayca mişti Yıllarca Halickı durguj v H L*r aldığunıza göre bu durum kökten ve tez işe girişip dilimizdeki meydana .çıkmaktadır. Bu ' bakımdan den iharcttir. diye kestüip aikışlarım.» atınalı larmda çurümeğe tnahkura ecı | i katfisında acilen tedbirler alınmasını yab=ncı sozleri tümile temizle^cek yüriiypeek re beraber yürümesini bilirdi. Kaç kere bu sütunUrds bu dil üstündeki çelısmalar şimdikinden doğru nlmaz. Bazı haritaelerin teker*** rırhh firkateynler. korvetJer. ı.oı aagiamak için. talebe tesekküllert bir tik. Bütün kanunlar öz türkçe ola beceremiyçnler. zarurt olerak arka meseleye parmak bastım böyle bir çok daha sistemli. çok daha hamleli rürüne bakıp. boyle krsin bir lıüDonanma duşmanı vehimii pa pidobotlar durduklan yerje harap heyet kurarak. Brşbakan •« diğer cak, her derecesinde bütün öğretiro da kalacıkfr. Tanzimat, Edebiyatı kültür merkezinin kursnlara seıet, türkçecile millî kültüre yeni bir hayat getire olmak gerekiyor. Çünkü yeni düşün küm vermek hatalıdır. Tarih hir nedişah İkinci Abdülhamidi, muna olınakla kalmamış meşrutiyet ida 3»kanV r» tnüracaat için tefebbüe ve okullardaki bitikler başten başa Cedide. hattâ Yeni Lisan 1 rini taşlayanlar neredeler" Bu tarihi ceğini yazdım. Hâlâ bu fırsat. iktidar celerle. her alanda yeni buluçlarla vi mezardır. orava intikal eden lıiç fazası uşrunda. amcasımn kenai»ı resi top sesleri arasınia vaUtrun geçmişlerdir. öz türkçe olacaktı. Üniversitenin mumedenî diller durmadan zenginleşme bir scy bir dah» canlanamaz. CaııJ;ın ne devrettiği heybetU ve kudr»tlı ufkunda bir kurtulu» ve üınit w.'i • hafazfcı davranışı kırılacaktı. Oıılar oleyları görsünler de eskilcrle yeni için kaybolmamıştır. Bir toDİum'in dedir. Edebiyatta. bilimde, teknikte sa bile ona dirilme değil, olsa olsa ler arasındaki kültür brğını kopar mearifi. okul kitablarına fiat W'»k bir donanmayı tahrip ettigi, '=\; ve ne»ı olarak doğarken mod^rn rfr da bu değişmiş dille öğretim yapma genis tercüme ç»lısmal=rın« bugiin tenasiih denebilir. zorundte kalacaklardt Doğudan, Ba mamâk istiyenler. ilerleyenleri kös kfdar devletçi olur da öfrretim diiitahtından «Hareket ordusu» '.njir harp ^emisini idare edecrk ne ruBir hakıma doğru. Meselâ yeniçene karışmak istememesi fazla çekin de tiddetle ihtivac vardır. Ortada tıdan dilimize girmiş yabancı sözler tekleyip düşürmeğe çalışacaklan yerdi. Hareket ordusunun bas «uman hij ne de deniz eri kalrtiıftı. bu ihtiyac* uvgun bir emek görü! riJer, tarihe intikal ettiler. Geri dbn aülaccak, türkçeleri konacyktı. Ana de onlara ayak uydurmeğa baksınlar. genlik sayılmaz mı? danı Mahrmıd Şevket Paşa Tierhum müyor. Aynı konuyu evire çevire pi meleri akla gelmez. Devamı v«r 6 Dil devriminin bir dönemi olan yasanın metni otuz beş yıl önceye Bizim kuşaklardan kaçımız. aradan ise bu başarının yüzde seksen. an otuz yıl geçtiği halde j^ni harfli bir Güneş Dil teorisi, itidal ihtiyacmın sirip kotarma yolile yazı yazma alı;Sadrazamlar kıyafe» müzesinde götürülmiyececkti. Yeniden osmanhdonanmaya ait ve raci oldujj Mtı Bir muddettenberi şehrünizde bulu canın eski havasına donüp yeni ku metni kekeleyip dur?klanwdan ra doğurduiu bir araştırmaydı, teori kanlığı. dil ilerleme5inin en Zfrar'ı kaldılar. saltanat arahaları Topknpı (1) Bu son iki gemiye veriİBÜ} kabul ve teslim suretile veninji «rayının araba dairesinde. nan tran Şahının kız kerd«|i Prenses şakları anlamaz duruma sokmıyacak hatça okuyabiliyoruz? Bu beceriksiz okrak belki kıymeti de vardır. Bıl br Itolayıcuı olmaktadır. padişahı, donanmamn yü>de w k olan bu «torpido krüvazörü* nt» 9emı dün s»b,h »ehrimizde otomobil tık. Ancak o n>man ülkümüz ger lik, yeni harflerin Vınıru mudur? Türkçemiz. dil devrüninin bu yiımi Helva sohbeti. kendi gidip ısnıl mem ve bilmedün. Dil hr<>ketin> 0 sen nİBbetinde, tahtından al açağı tı hiç de yerinde defildir. tunlarc re rooVorle bir gezinti yapmi| ve ge çekleşmiş olacaktı. Dil de böyle!.. arasına karıştı; yadlgâr kalanlar başındanberi onun inanan bir yar altıncı yıldönümünde ne haldedir etmiş oldugu anlaşılır ve btf kud küçük birer krüvazör Jem»k d«ruı ce Kızılay tarafından Beylerbeyi SaBugün türkçe. dil devrimine insnan B»s muha*iple baş kalfa ve kızlar dımcısı olduSum halde bu konuda 4 Yeni bulunmuş sözlere «uy Birbirini çelen bu İki görüşün de, yerinde olur. Maamafih lnç oır iji r»yınd» ferefine verilen baloya iştiretlerde donanrna düşmaiı korkak ve uyanlarla eski dile, o d» doğru aga«ı İle haznedar usla. tarih kitap. inanımızca, gerçeğe uyan ve uymıyan durma» demek de yanlıştır. Çünkü ne bir cümlelik sozüm. ne bir satır dürüst bilip öğrenmemek üzere donhükümdarın nihayet korktuğunun ne akıl erdirmek kabil oln >van Ab ıvk etmiftir. larında kafa kafaya vcrmiMer. geçtaraflan vardır. Bunlan diişüneemi iki buçuk milyar insanın bugün kul lık yazım vsrdır. Bir zamanlar o te me heveslileri arasında çalkanmakbasına gelmiş oldufu gerçeği, ü s dülhamid idaresi bu 4emileri Almiş günlerin hatıralarlle avunuyorPrenses $ems bu labah (Umur) mo ze göre çözmeğe çabşalım: landığı bütün sözler. bulutlardan y a | oriyle uğraşmış uzmenlnn yirmi yıl tadır. R^dyodaki banka ilânlaıın.i lar tünde uzun uzun durulup J j s ü man tezgâhlarına ısmarıanı» ve törile Mudanyrv» gidecek ve «rada 1 Dil devrimi, dış gorünüşünün mamış. hepsini Adem çocukları uydur dır svsmalanndan anlaşılıyor ki, kuv. kadar girmif mudiler. yüksek öğrenülmesi gereken. tarih! bir ıbret Türk donanmasma katmı#tı. 7*<#n öğte yemeğini yedikten*sonr», BurDlvlt. kamı? kalem, likalı hokka; jertliğine rağmen, devirici ve yıkıa muştur. UydurriM tabirile ssagılaş ve'li bir otoriteye dayanılmadan ileri tim görmOj bazı zatların ağzınJa 5am hırkası. entari. arakıye; lohuk levhası halinde gözüınüzün önune geldikieri günden itibaren Haliçtc •ava geçecektir. Prenses, Bursada olmamıştır. Çünkü başlayışındcki sert çalışan hareket, canlı bir sürülemez bir nazariye «cetvel kalem» olmuı «ceffelkalem» macunu, nöbet şekeri, •cmandıralara baglanmif, b<r nevruziye, bir (<in kaldıktan »onr» r»rın tekrar tutum devam etmemiş, ortalayıcı unserillr... ler, neresi oldugu anlaşılamıyın elbette gerl gelemer. olsun tecrübe edilmemişlerdi. Yal şehrimize dönecektir. surların etkisile, hele Atatürkün *** €... lahil kıyılrı». tilcikleri, iljrinçleri n u Siaam ityanında bunlardan lıiAnıa tarihin tekemirüne rnlsaller S a b l k L ü b o a n B a ş b a k a m d ü n , sağlığında esaslı denemeler yapılarak I "" ' " i başkanı «ıfitile beğenmeyip «egale etme» leri rahatua de o kadar çok ki. ri «Hamidiye» nin refakainie âsi asıl meselenin özüne girilebilmiş v« în^i'iz amirali Gamble Osmanh hız yazabilenler. bakan ve bakanlık sözkızı ile tclefonla gorüştü Birinci cihan harbinde, erkck kiadaya gönderilmişti. Şayed leıiTimetine glrip bir taraftan işe başlerini kaba bulup «Vekâlet Vekil ve Tafetlerinde bir yenilik lcad edilmiş Şeluunızde buiunan sabık Lübnan itidalli bir yola eriîilmistir. VarılaB Biitiin ögretmen ve öğrencilere yeni ders yıltiyetin ilânı gecikmif oîaaydı, hanetice ve ortaya konulan iDce şu oU larken. karada deniz «skeri îçtn Başbakanı Sami El Sulh, dün sabah kili» gibi anlam fcrıştıncı tekerle ti: Tornl'tan elbise. lannda başarılar diler ve ncsriyatımua göstercim ve silâh bakunından krüvakışlalar hazırlanırken bir U . s ' o ı Kadıköyüne geçerek, Krenköydeki muştur: Günlük dilde k?munun bilmeleri hoj görenler, gene radyoda Son giinlerde. yenjsini yaptırama«ör olmayıp fürat bekımınd.in 4a ahbaplarının ziyaretine gitmiştir. Bu diğ' ve kullari~ıW:ğı sözler, türkçedir. miş olduklan artan ilg'lerinden dolayı teşekedebiyatımızdan söı açsn bazı ele) yanlann hanl hanl tornisfeına baş da elde mevcut çemilerden iki fırtörpidobot \'eya destroj'er say^la arada Lübnanla bır telefon konuş Bunlarm karşılığı arenmaz. Kalem, kiirlerini sunar. firrried'ierîn dilînde'«dtl» sözü durur Vurduklarını görütoni7. ka ve bır filotillâdan müreklcep iik mıyacak bu ne idükleri oe'arsiz ması yaparak, kızıyla görüşen sabık kâftd, kitab, elektrik. telefon gibi. ken kullanılan »liysan» lar. bu ça' Bu. tarihin tckenüriinden tutşka faa! filo kuru.uyordu: Jtgkneierin .diğer ajrkadaşlan gibi kıııha Türkiyeye**ne*'za bHim terimlerinin türkçe karşılıkları kantınıh Üültür denizi kıyıt°nna at baska nedir ki? ' ^ Birinci fırka «Mesudlye» ırh Hahç sularında çürüyüp gideceklearanır ve konur. Bunlardan milletler man geleceğini iormustur. Ektnegi. bütün J°kiıyretimize rağtığı parça parçı yo^unlardır. c.i'îlet lı firkatevni. «Hamidiyes, «Mecidi ri muhakkaktı. Çünkü artık yıce ... ,. , crası kullanılpnlan türkçe deyişlerile yenilrbilir uzmanı» deyiverse kuyruklıı bir yan men ağartıp. terkibini. ye» krüvazSrleri, oBerki satvît» anladık ki, Abdülhamid idaresi kul Pencereden d u ş e n b ı r ç o c u k ; fllmır A n a t o m i ı P s ikoloji, Atom, Oklıstan kurtıılacakken • . işler deruh hale getlremediğlmiz İcin. hâlâ kara. ve «Pevki şevket» torpido krüva lanmak için değil, dostun düfnusijen gibi. ağır surette yaralandı tesi» dire tabelA yazdıran yurddsşımı ekmek yememi^ de, tarihin tekeırü zor'eri (1). 2 Iddia edildigi giW soylemefe. Ku^dıli Vışne sokak 41 numarada riine misal sayılmaz mı? nın gözünii boyayıp Haliçte ;üze ne diyelim? Hele işkcmbc çoıbasına belediyeİkinci fırka «Âaarı tevfik» rütmek maksadile harb gemisi l a oturan Behice Yurdseverin U aylık yazmağa alıştığımız dili kaybetmedik. Esa : en yürümekte olan doğru gidi nin yeni fiat biçmesi. bu tarih mankızı Aysel dün annesinin^>dada bu Ancak Dil Devrimi yolile daha türkküçük zırhlı firkatrvn'. < ' 'hi i tın alırdı. A. C. S. •" Bu Akşamdan İtibaren şe ysrdım, ferdler kadar devletin de zarannı büsbürün tanvtnlayıcı hir lunmadığı bir sırada pencereden ba çe söylemek. dahe türkçe düşünüp görevleri arasındadır. Dil konusu, hareket. karken muvazenesini k?ybederek, 4,5 yarmak ahFkanlığın kazandık. Bu yebunun dılında kalmamalıdır. Türkçe. Çorbacı diıkkânında, tonıistan es trtetrv yükseklikten sokağa düştnüş ni alışkanhğa uyma için sarfı geremizin mutlu yannları. yeni Sultan vaplı bir dar gelirlinln. kara eknıetür. ken emek, eski düfünenlere a^ır g^lTyrone POWER Mai ZETTERLING Lloyd NOLAN Veledkrin, yeni Yunus Emrelerin, ğini yeni fiat biçilmiş işkembe corMuhtelif yerlerinden yaralanan ço di. Elbette bu hamlenin güçlügü olaMuazzam macera filminde yeni Aşık P=şaların, yeni Süleyman basına doğrayıp karuı doyumvısncuk, Haydarpaşa Nümune hastane'i tsktı. Bu yolda harcanan kuvvetler Çelebilerin olac?ktır. Milâddan beş dan dnha tarihi bir manzara nc fon» y«tırılmış ve tahkikata başlanasır önce «bir memleketi geliftirmek rebilirsiniz ne de goste"elıili'sini?. mıştır. ACI BİR ÖLÜM Hamdi Varoğlu için ne gibi devrimler yapılması» geBadlye Oktarm e«i, Sadettin. Tahri Kışın da aynı tarife tatbik rektiği sorıılan büyük hakim KonOktarın amcazadesi, Vskıflar Mu(ABANDON SHIP) fiçius'un şu cevabını hiç bir zaman edilecek hasebecisl Abdürrahman Oıalpin Yeni FOKX JOURNAL, unutmıyalım: Vapur kifayeLsızlığı yüzünden bu en!?tesi tstanbul Defterdnrlık TahsiÇOK ACI BİR ÖLÜM Sözlüğü yenileyin!... yıl yai tarifesini tatbika muvefîak lit MUdaHlgUn lit MUdaH'lgUndcn pm»V1i Ürgüp es.rafınolamıyan Denizcilik Bankası Şehîr HÜSEYİN HÜSNÜ OKTAR dan Yeşilagr'nın Hatları t^letmesi, uf k tefek tadillerle 2S.*.»M tarihinde Hakkın rahmetine torunu Ayşe VorilTin oglu. Tür yazı geçiştirmeğe muvaff'3k oldugu fu^tur. Cenazesl M t l S t bukân Ye«ılcrin kıv bu tarifeyi önümüzdeki kış da tatbik günkü pazarteti gunO öjle namazını metli eşi. Yzb mOteakıp Kadiköy O^manafta Camiedecektir. MuMafa ÖZTr«inden kaldırılarnk Karacaahm*t tn«lanın birıcık pgaGemi adamları icin yapılacak zarlıgınıı defnedllecektir Mevli rahmet eylijre. beyı, Ümit.\e LlCsl: Sadiye Oktar evlerin tenıeli atıldı kü Ycşilorm se\Türkiye Gemi Adamhrı Sendikasr gili babal.n. Spmra ve Hüiva Yapı Kooperatifinin Bos^ancı Ideal Özirslanın aııici Tepede inşa ettireceği 50 «vin dün 1ırı. Halı! v« £n.ıııe DurugönUliın ve. temel atzna merasimi yapılmışğfnleri. Hasan ve Hayriye Onann datır. Bu merasime Başb?k«n Adnan mntlan. Neclâ. llh^mi, Tunt'cr. Ccbe, Menderes adma tstanbul Belediye Kâmran Onar ilt Mu^llâ Açıkeöz'n MamuUtımız hava kompresörü, teçhizat, alât v e y e d e k aksam ihtiyaçlarınızın yeni Reisi Kemal Aygün iştir«k etmiştir. fni^teleri. Av. Cmer. trfan lihan Dıı <H, ticaret rejimi dahilinde karşüanmasını .emln e t m e k ü z e r e Ş i r k e t i m i z l e acilen ( 2 rugönül ile Ülviyc Özar«lanın t'\vze Ekim 195P e kadar) temas buyurmanız. say şılarımızla rlca ederiz. çorukları, Av. Ali îhsan Açıkgrz'ın Eylul 29 Rebiülevvel 15 bacsp •'. ,^"b7p pS'i tiif<Hınndfcn paranızın.. istikbalinizin emni>*eti ALMAJJCA tam tercfimeleri MEHMET YEŞİLER EKiMDE CEM'AN BİR MiLYON LİRA yslnıı TERCÜME SERVtStNtutulduğu haFtauktTiı kurtuiamıvarık DE TeL 44 14 25 pek genç yaşında Hakkın rahmptin6 Telefon: 47 36 46 ka\u5muctur Comzf?i 29 9 951? p<zTGalate, Yaku» Han Telgraf: ATLASCOPCO İstanbul tetı günü ikındi namazını TiütP".kıp Posta Kutusu: 189 Şişli İstanbul F"tih r^mi'nden alınarık Edırn"k~rı ÎNGtLİZCE hazırdır. v. 5.H,12O4jl5.24'17 5«il».28| 4.1S Şehitligindcki ebedt i=tir?hatgâhına 6.081 8.28>lt.00l ııo.ıt tevdl olunacaktır. Allah rahmet eylesın. Tuzcu isterdi ki, gemiler yapsın tı. Onlarla tek başına, tersanesiz, oğullarına getiren Promete biçi katını tutan yardımlarda bulunuj biliyor. evli olup olmadığını, ç o CUîVlHRİYET'in Tefrikasc 17 yordu. Metenin, Fefik'in, Şefik'in emeğinin karşdığını alsın. Memduh luklarmın sayısını, nelerden h o ş k neıkansıı uğraşıp duruyordu. Hem mindeki masa çakmağı idi. Tuzcu, emeksiz kazancıyla kcndisiup nelerden hoşlapTnyd1^1"1) b.as de ne uğraşma! Müzayedelere, e s Bir kaç yıl örtce yapılan bir şi okuma, giyinme, harçlık paralarını o ödüyor, Salihaya bayram, yılba ni işe yaramazın biri, başkalarının tahklaruu, huylarını bilmiyordu. ki çakmak satanlara, bedestene, leple, suya iner inmez yan yatan «ırtmdan geçinen bir parazit, bir Sigarmdan ıaranni| parmakları m ü hurdacılara, antikacılara gidiyor, teknenin plânlarmı başkaları çiz şı, yaş günü, evlenme günü gibi bit olarak görüyor. günden güne türlü bahanelerle paralar, hediyeNüshası 25 Kuruştur rekkep lekesi içinde olan burufuk çakmak diye n e buluroa alıyordu. mişti. Memduh Tuzcu terfi ettikç» içine kapanarak küskün oluyordu. pantalorüu yaşlı muavini de ona Çakmak ne kadar eski olur, onar ihtisasından uzaklaşmış, şekerli ba ler veriyor. kilerlerini dolduruyorGemi maketini kıtablığın üstün« b n n f Şrralti luık Hjrlri bakanın hastalığını söylememi}, ması ne kadar güç olursa o kadar kanın ona çizdiği yolla gittikçe iş du. Memduh Tuzcu, kışm Tuzcu den aiıp kıracakmif gibi sıkmıya 75 (X) I5<>."K> Senrllk Memduh Tuzcuyu sevmediğinden seviniyordu. Onu tanıyan antikacı, siz, güçsüz kalarak sorumsuz, y e t lar apartmanmda yazm köşkün bir başladı. Çakraaldarından uzaklaW (K) 8 0 IPO fi d.vlık ondan öç almak üzere dairenin i?i Memduh Tuzcuya sakladığı çak kisiz bir âmir olmuştu. Oğlunun ü bölüğünde oturduğundan kira öde ı şınca kötü düşünceler geüyordu ? i (Mr 44 0 0 3 aylık ni sabote etmişti. İşine bir kaç k e maklan sağlam olsalar bile kıfı züntüsünü gören Ibrahim Tuzcu miyordu. Babasmın onlara bıraktı usuna. Bir »ydır, Meteden mektup Basaıı ve Vayan Yazan: NtClP AİJsAN re geç kaldığı için Memduh Tuzcu yor. bozuyordu. Kavh. fitilli, fos ona kaç kere istifa edip yanında ğı üçüncü otomobili kullamyorlar gelmemişti. Onceleri haf'ada iki deGrfzetecıhk Tıirk Ancnım Şırkıtl onu «zarlayıp cezalandudığından o forlu, oksijenli, metanlı, pistonlu, çalıçmasını, sabun fabrikasına gel dı. Daha yeni olan ikinci otomobil, "îa gelen mektuplar, sonra haftada Cagdlııglu H:'İU.\: vı.krik Nıı M 41 Odasmdaki duvar saati beşi ça | m i ş t ı . O, bakanın yanındakiler kada ona bakana bir de aşure yedir çarklı, pompalı. çakmaklan vardı. mesini söylemişti. «Kaç para ay Memduh Tuzcunun küçüğü oldugu bire, on beş günde hire, üç haftalarKen MemJuh l u z c u çakmakların dar eğilip bükülemiyor, küçülemihalde üzülmeain diye Perihana bıNÂZlME NADt djrduğu çekmeyi kihdıeyıp daııe yordu. Fakat bakanın yanındakiler meyi öğütlemifti. Memduh Tuzcu Yarısı saat, yarısı kalem. yarısı fo lığın var ki, diyordu; ben sana ay rakılmıştı. Şoför, hizmetçi aylığı da bire inmiş, şimdi de bir ay geçYan ısl»Tinj tı len ıtı^rt ed**n tiği halde bir mektup gelmemişti. burufuk pantalonlu muavininin, toğraf, yansı cep radyosu olarak iş lığının beş katını veririm.» Fakat sınderı çıkıyordu. öylesine eğilip bükülüyor, kırıtıM f . j i Müdiii vermiyorlardı. Saliha. Perihan giTersane işini ele alan bakanın yor, kiıçülıiyor, alttan alıyorlardı bakanın bütün huylarını, özellikle gören çakmaklan vardı. Ağzından Memduh Tuzcu anlamadığı işlere bi üst başa dUşkün değildi. Mem Mengü'nün bildirdiğine göre Mete NUYAN YİGİT ateş çıkaran ejder, elinde meşale girmek istemiyordu. Belki de hâlâ BalÜmore'a gitmişti. Kimden izin daireye geıeceği. hattâ öğle yeme ki, Memduh Tuzcu onların yanında rini. jeker hastalığını bildiğini «onradan öğrenmişti. Şekerli bakana koşturan »tlet, çifte atarken kuy bir gemi yapabileceğinî sanıyor, duh Tuzcuya aylığı harçlık diye alıp gidiyor?» diye düşündü Mem | y a î,jâr n*"ÇrPdıİPin ğini orada yiyeceği duyulunca âsi, küstah, haddini bilmer bir akalıyor, o da onu oldugu gibi çak duh Tuzcu, «Eşek herif'» i! olunmar tiânlardan Memduh Tuzcu. aşuıeye varıneıva dam olarak kalıyordu. Yemek bu« «şure yedirmek düşüncesini. mua nıgunun altından kıvılcım saçan içinde gizli bir umut besliyordu. maklara veriyordu. Fakat Memduh rdiimez (Arkatı var) dek güzel bir öğle ycmeği yap gibi soğuk geçmiş, aşure gelince vini ona vermişti. Fakat Memduh eşek biçiminde cakmaklan verdı. Gerçekte babası ona ayhgının dört Tuzcuya asıl ağır gelen, bakanın Tabanca, makineli tiifek, hevan totırmış, bakana sunacağı dosyaları, bakan peçetesini sofraya vurarak PROF N İ M B Ü S ' Ü B MACER ALAR1: cetvelleri. istatistikleri. açıkİ3ma'a ayağa kalkmif, Memduh Tuzcunun tersane iıini yüzüstü bırakması idi. pu, «»hr« topu biçhnind» çaknuıkMemduh Tuzcu buna bir türlü ina lan vardı. Mantelli sahra topunun rı, plâniarı. projeleri hep uazırU yüzüne bakmadan yürüyüp gıunişmış, üç gece uyumamıştı. Hakan, li. Yanındakiler de öyle yapmışlar namıyor: bekliyordu. Fakat yıllar üstünde kazılı (G.) harfini ona yanında yirmi kışi ile gelmiş, da dı. Peçetelerini sofranın üstüne vur yıllar geçmiş, Memduh Tuzcu bir gösteren antikacı, bunun Garibalirenin yerini beğenmemiş, hızla o muşlar, ayağa kalkarak aşureyi y e gemi yapamamıştı. Aşure reıale di'nin çakmağı olduğunu söylemişdalara girip çıkmış, dairenin nhtı meden yürüyüp eitmişlerdi. İs o'up tinden sonra ilk defa olarak üç y e ti. Som altından, som gümüşten, mına yakm duran mavnalaıın baş bittikten sonra Memduh Tuzcu de rine dort yılda terfi etmiş, sonra pırlantah, incili, yeşil, kırmızı, maka yerde durmalarını, kömür iske virdiği çamın iriliğini öğrenmişti bakanlar bakanları •kovalanıif. Mem vi taşlı cakmaklan da vardı. Bunlesinin kaldırılmasını, helâların İnsanın, şsker hastalığı olan ha duh Tuzcu gene her iic vtlda 'ıir lardan birinin üstünde Yusuf İzkoktuğunu, dairenin önündeki so tırlı bir misafirine aşure ikram et terfi etmiş, en yüksek barem dere zettin efendinin imrası vardı. Tukağın aüı arsHa'^r'a tıkanması 'ıi ne«i n= demeVti? Ne anlama alı cesine çikmış. fakat bir gemi \ı ralı. armalı çakmaklan da vardı. ; Hidiv İsmail paşanın. İztet pa?azünden otomoH lle'in eeceiipHiğini na^ilirtli bu? Fakat Kemiler yao pamamıştı. nııı. Sait Mollanm çakmakları ansöy'eTi>.,;;. Bakanın daha çok ya rnak. b'jyük bir tersane kurmak Memduh Tuzcu kitaplığın üstünkanın tika çakmaklarının arasındaydı. r yiizünden 1 nroie'eri ÜTcrinde ca'ttmaHtan b deki gemi maketine kdtü, kötü konu mnsı Memduh Ttızcu pro.ieleri. plâniarı I ka işle uğraşmıyan Memduh Tuz baktı. Artık gemileri «evmiyordu. Memduh Tuzcunun en sevdiği çakv»" ; «. Vi kal I cu. bakanının ancak adı Ue soyadı» Gemilerin yerini çakmaklar almı; maklardan biri, gögün atefini kişi =haberieri Üniversite talebelerinin sıkıntılan Yirmi altıncı bayramda dilimiz HASANÂLİ YÜCEL ", ,. 1 c • K Ö >> E JM D 1 1 I fSABAH) Akreb ve tarih krabastndaa mayan msajı tasavruf Prnses Ştms'in dmki ziyaretiwi 1 REMZİ KİTABEVİ A T L A S Sinemasında icı\ MtlasCopco TÜRKİYE BANKASI İTHAL Kotaları TİCARET VE SAI\AYİ Copco Son nara vatırma tarihi: 15 Ekim L CÜMHURÎYSÎ