Catalog

Bı, C, D, VİTAMİNLERİ KATILMIŞ t'egâoe kuvvet Yifal GIDASI J 25 ınci yıl Sayı: 8775 umhuriyet K U R U C U S U : Y U N U S NADî Telgraf ve mektub adresi: Cumhnriyet, Istaabul Posta kutusu Istanbul No. 248 Telefoakr: Umuml Saatral Numtrası: 24298. San İtleti: 24299. Matbaaî 24290 9 POKER PLAJt O.O8 Pazar 16 Ocak 1949 Şemseddin Günaltay Başbakan Oldu Yeni kabine dün knrulamadı, bugün kurulması beklenigor Kabineye alınan, itizar eden, mühlet istiyenler Başhakanlığın, Şemseddin Günaltaydan önce Hilmi Uran, Necmeddln Sadak, Fuad Sirmen ve Nurullah Sümere teklif eKIdiği anlaşılıyor Yeni Basbakan, dün gece Bakaıtlık için isimleri söylenenler hakkındaki sualimize cevaben bunların şimdiden kat'i mahiyette sayılamıyacağını beyan etti Ankara 15 (Telefonla) Ankara. son yıllarda misli görülmemiş derecede hara retlı bir sıyasî faalıyete, ıki gundur sahne oldu. Hukumet buhranı ıle birlıkte bir eni Hükumeti kimin kura ç&k meselelerın de hallını istıyen çevcağma daic şu dakika\a ıclerin bu çalışmalara, butun heyecanları ıle katıldıkları gorulrauştur. Bu tekadar henuz bir karara \a zahürlerin, münhasıran ıktıdar partisi nlnıadığı anlaşılıyor. Hemen söj li kadrosu içinde vaki olduğunu belirtmek yelim ki. diınyada en az meraka de yerındedır. Muhalefet, olup bitenleri ğer bir şey varsa o da budur. İşba şımdılik buyuk bir ıhtiyatla ve yakınşına kim geçerse geçsin, yaşadığı dan musahede ile ıktifa ediyor. Kabine mız şartlar içinde Devlet mekaniz leşkıli sa'âhiyetı, MeclLsteki çoğunluğrun ehnde olduğundan bu hususta mumamız bclli bir istikrata kavuşma halefeün, her hangı bir nftudahale.de dığı tafcdirde muSbet bir netice elde biTİunmak imkânı esasen mevcud degiîedilemiycccgi şüphesizdir. Başba dir. kanhk için iki gündür adı geçen şah Maamafıh Cumhur Başkanı, prensip siyetlerden çoğunu tanıyoruz. Hepsi ittıhaz ettiği bir kararı yerine getirmek de saygıdeğer, bilgili, iyi niyetli, üzere, . diğer partilerin Meclis grupu yurdsever insanlardır. Bunlardan en | başkanlarını da bugün koşkeçağırmış!r t e D;P ecli tecrübeli, en kabiliyetlisinin yeni b i r | t başkanı D a v e Abidin M < Potoğlu ile Mustakıl hükumet kurduğunu tasavvur ede Demokratlardan Ahmed Tahtakılıç icalim (ki elbette birisi bu vazifeyi yiik fcet etmiş, Mıllet Partisi ıse, davet dolenecektir), peki ne olacaktır? Tıl lavı^ıle bir tebliğ neşretmhtır. Muhalefet ve buhran sımb bir anahtarla öniimüze parlak Saat 15 te kabul olunan Abidin Potufuklar mı açılacak, hayat mı ucuzlayacak, vatandaşlarda güven ve fe oğhıj'a Cumhur Başkanı, vaki olan israhlık du\gusu mu uyanacak, po tıfayı ve kabine teşkiline Şemseddin Günaltayı, Halk Partisi erkânı ıle mulitika hayatınuz bir çıkmazdan mı tabık olarak memur «ttiğini b«yan etknrtulacaktır? Arkası Sa. 3, Sü 2 de Yeni Başbakan Şemseddin Günaltay Bunlann hiçbirisinin olacağına yazık ki biz inananuyoruz. Çünkü sık sık tekrarladığımız gibi, asıl eksiğimiz adamsızlıktan ziyade sistemsizliktedir. Bugün Meclise hâkim olan zihniyet, tek parti devrinin başlıca karakterlerini aksettiriyor. Tek parti devri ise, şef idaresi prensipine dayanıyordu. Bu sistemin kendine göre müsbet ve dinamik taraflan yoktur, diyemeyiz. Cumhuriyetin ilânındanberi başardığımız iyi Lşlcrin hepsini şef idaresine borçluyuzdur. Fakat üç yıldır bir başka sisteme. halk idaresi sistenıine geçtiğimizi söylediğimiz halde, Devlet nıekanizmamızı bu esasa göre bir türtü ayaıiayamıyonız. Yurdumtızda diirüst seçimler yapılamıyor, millî irade Ankara. 15 (Telefonla' Hasan Saka kabinesinin istifa sebebleri haktam kendini gosteremiyor, bir nevi kında bazı teferruat açıklanmaktadır. Kasım Gulek hâdisesi c'olayısıle. Gnıpa güdümlü demokrasi idaresi kuraıak Emrn Halim Ergun ve Hulkı Karagulle tarafından bir sual takriri verildiğini kendimizi zamanla hürrijete alış bıldirmiştira Oğrendığime gore Meclis Baskan vekiüerınden C^vdet Kerım incedayı tarafından da Meclis Grupuna, gene bu meyanda bir onerge verilraiştir. tıracağımm sanıjoruz. Bir sistemHasan Saka kabmesi, istifa fcararını aldığı son toplantıda, bu meseleyı görüşmüş den öbür sisteme geçiş devri uza ve Parti ıdare heyetinin de kendisine karşı cephe al bğını tesbit etmiş. Grupta dıkça uzuyor. Ve bundan ötürü dc bu mevzu üzerinde izahat ' vermektense istifayı tercih etmıştır. işlerimiz ters gidijor. Derdimizin sebebi budur. Ona deva buhnak için her şeyden önce bu sebebi ortadan kaldırmak lâzımdır. Radikal çabşmaya, cesaretli hamleler başarmaja ve bunlan yaparken de yalnız ve jalnız halka dayannıa>a mecburuz. Tek parti devrinin bütiın ha\asuıı sırtında taşıyan bir idare, bu değişikliği nasıl göze alabilir? Alsa bile halk ona nasıl destek olabilir? Bütçe fasıllarında yiiz milyonlarca lirabk tasarruf temin edilecek, yıllardır sürüncemede kalan bir vergi reformu gerçekleştirilecek, kırtasiyecilik usulü bıralalıp, rasyonel iş metoduna geçilecek. İktisadi \erim gücümüzü arttırmak için kısa ve uzun vadeli programlar hazır.i.acak. Âdeta bir devrim taymeti taşıyan bu kadar geniş bir değişikliği başarabilen yerjTİzüude ancak iki sistem vardır: Ya yüzde yiiz şef idaresine bağlanacaksınız; emir verilecek ve işler jürütülecek. Yahud da yüzde yüz halk idaresini kabulleneceksiniz; katıksız seçunler j apılacak ve çoğunIkir.ci devre lık maçian diin başlîmıştır. Dünkü maçlarda Galatasarayla luğun tuttuğu yolda cesaretle ilerle Beykoz ve Vefa ıle Kasımpsşa karşılaşmıslardır İlk devrede 10 mağlub duyeceksiniz. rumda olan GaUtasaMy, ıkincı devrede attığı golleıle 51 galib gelmış, Vefa NADİR NADİ da Kasımpaşayı 32 yenmiştır. Bu hususcaü tafsüâtı spor siıtuniarımızda bula Arkası Sa. 3, Sü. i te caksımz. Resirn, Galatasaray Beykoz maçından bir enstantanedir. Feridoa Fikri Düşünsel Halk Partisi müfritlerinin dünkü kuvvet lezahîırü Parlamentolar Birliği Türk Grupu idare heyeti seçimindeld tartışmalar müfritlerin galebesile neticelendi i salonu terkettiler ve idare kanadı mensubları seçildi Parlamentolar Grupunun beynelmilel birliğın tüzüğüne uygun bir nizamnamesı bulunduğunu ılerı sürerek, ancak geçen toplantıda bulunan 120 üyenin seçıme katılabıleceğını anlatmışlardır. Bu müdafaa, muvsf&fe olamamıç ve 3S40 k^i, îalonu terketmıslerdir Geride kalanlann yaptığı seçimle idare heyeti, Ferıdun Fikri Dügünsel, Nazım Poroy, Ali Rıza Türel, Sedad Pek, Abdurrahman Konuk, Münir Bırsel, Fazıl Ahmed Aykac Atıf Akgüç ve Reşad Şemseddinden tesekkül etmigtir. Bu hâdıse, Parti mutedilleri tarafından, müfritler;n bir «kuvvet tezahürü» şeklinde görülmektedir. Ankara, 15 (Telefonla) Bugün Ankarada kabine buhranının doğurduğu siyasî çalışmalar sırasında Parti ıfrat kanadmı teşkil edenlerin de hararetl. bir faaliyete ko>uldukları görülüyordu. Bilh.assa Parlameotolar Bırliğjrun Türk Grepu İdare heyeti seçimi için yapüan toplantı. şiddetli münakaşalardan sonra müfrit sayılanların galebesı ile netioelenmıştir. Toplantı, büyük salonda yapümıştı. Cevdet Kerım İncedayı, Sedad Pek, Abdurrahman Konuk ve Hamdi Şarlan, ıçtimaa gelen bütün milletvekıllerının Parlamentolar Grupunun üyelerı sayılması ve bınnetice seçıme iştirak etmelen gerektığinı müdafaa etmişler, karşı tarafta bulunanlar ıse Şemseddia Sirer Fan] Ahmed Aykaç Sedad Nazun Pocoy Dıığııııı Kabine buhram ve muhale£et Hâdiseleri dikkalle fakib eden Demokrat Parlf' ne düsüıtüyor? Ankara 15 (Telefonla) Yeni kabine>i terkib eden utısurlar, henuz taraamıle bellı olmadığından parti içındeki Arkası Sa 3. Su. 6 da 35 40 kadar milletvekiü heyetine Partinin müfrit Hasan Saka kabinesinin istifa etmesinin sebebi Kabine, Kasım Gülek hâdisesi vesilesile Parti idare heyetinin de kendisine cephe aldığını tesbit edince çekilmiye karar verdi Sabahaddin Ali hadisesinde birçok noktalar aydınlandı Katilini ve öldürüldüğü yeri Sabahaddin Ali tesadüfler neticesi bizzat secmiş! Cesedin kopmuş ayaklarmda bulunan renkli yün çorapları, Urfada Sabahaddin Alinin ayağında görenler var Kırklareli 15 (Hususî surette giden arkadaşımız bıldırıyor:) Sabahaddin | Alinin katli hâdisesi hakkında, bugun, I hakikate çok j akm malumat toplamağa muvaffak oldum. Katıl Ali Ertekinm, 1945 senesinde, bir silâh kaçakçılığı yüzünden hudud civarmdaki kıtası tarafından nezaret alüna alındığı sırada ordudan fırar ettığı ve bir muddet Bulgaristanda dolaştıklan sonra tekrar kaçak olarak Turkiye geldiği evvelce yazılmıştı. Hududda yakalandığı zaman onun, bır Bulgar casusu olmasından şüphelenıldığı ve Istanbulda Sıkı yonetim mahkemesince yargılanarak 6 aya mahkum cdıldiğı de aıtık malumdur. Cezaevınden çıktıktan sonra bir müddet ışsiz gezen katıl, cezaevinde tanışbğı komunisthkten mahkum berber Hasanla münasebet kurmuştur. Kendisine buz fabrikasında bir iş bulan Hasan, şubat 1948 de Aliye, Osman ve Ibrahim isimli Yanbolulu İH Türk komünistini Bulgaristana kaçırmasını teklif etmiştir. 18 mart 1948 de Ali, bunlan Demirköy bolgesinden Bulgaristana kaçırmıştır Bu işteki başansı üzerine şebekeye dahil olmuştur. Arük berber A r k a s ı Sa. 4, S ü . l d e Sovyetlere karşı mukavemet «Komiinist beşinci kolu olmıyan tek Avrupa memleketi Türkiyedir» NewYork 15 (a a.) (Usis) Springfıeld Union, Türkiyerıin rolu bajlığı altında neşretüği bir makalede ezcümle şunları yazmaktadırr Türkiyedekı durumdan en çok haberdar olanlar, bu memleketin, Rua Arkası Sa. 3, Sü. 5 te * İstanbul sinemalarının bir muddet kapanması ihtimaü var İkinci devre !ik maoian basladı İstanbu] İmam Hatib kursunda ilk ders Tahkikatı idare eden KnklareU Başsavcısı Ha\Teddin Şehrimiz sinemacıları, Beledıyenin sinema büetlerinden aldığı vergılerin ağırlığmı öne sürerek, protesto mahıyeti^de müesseselenm bir muddet kapatmayı düşünmektedirler. Bu kararm şehir gece hayatmı aksatacağı için Beledıyenin meseleyi ele almasmda âmil olacağı ümid edilmektedir. İlgililer kapama kararmın bugünlerde yapılacak toplantıda verıleceğini söylemişlerdir. Iıtidtıı Hatib kursları dün açıldı Çatalcadan İstanbula gelen 111 şikâyetgi köylü Kafile temsilcileri Yaliyi ziyaretle kaymakamîıı muhfarlarını haksız yere değiştirdiğini söylediler ve yerine iadesini islediler Mıllî Eğıtım Bakanlığı tarafından şehrımizde açılmasına karar verilen İmamHatib kursunda dün sabah saat 10 da derslere başlanmıştır. Şim Arkası Sa 3. Sıl 6 da Bulgarlarm idaıtıa mahkum ettikleri subayımız Sof>a Radyosu, subaymuzın Elçiliğimize teslim edildiğml bildiriyor Bundan bır muddet evvel hududumuzda Bulgarlar tarafından pusuya düşurulerek Sofyaya goturülen bir subayımızın, bir aralık Bulgar hükumeti tarafından idama mahkum edildıği, fakat hükurnetimizın luzumlu teşebbüsü net:ces;r.de Bulgarîarın hükmun infazından vazgeçtıklerı hatırlardadır. Sofya radyosunun bıldirdiğine göre üsteğmen Mustafa Şengoz, Sofya Elçiliğimize teslim edilmiştir, Ktbrus için ntiting Dün Balıkesir gencleri de heyecanlı bir miting yaptılar Balıkesır, 15 (Telefonla) Balıkesir genclığı, bugün saat 14 de eskı Beledıye meydamnda bınlerce halkın iştirakıle Kıbrıs için heyecanlı bır miting yaptı. Ellerınde «Kızıl elleria Arkast Sa. 3, Sü. 7 de Şikâyetçi köjiüler bir anda