Catalog

9 Kasım 1946 CUMHURİYET ON H Yanlış anlaşılmasın! Yetkili makam sahibleri her yerde hayat pahalıliğını teselli için konuşurlarken daima şunu tekrar ediyorlar; 1939 fiadarma dönmemiz kabil : değildir. O artık bütün dünya için { tath bir riiyadır. Yanlış anlaşılmasın, herfces bnnn • biliyor, istediğimiz 1939 fiatlanna ; değü, 1946 ağustos fiatlanna dönmektir. Acaba bu da rtu bir riiya olacak?. TÜPkfye ve |D. Parti beyannamesinin Arab Alemi sebeb olduğu tartışmaîar Baştaraf\ 1 tnci »aMfede Suriyenin İskenderun anlaşmasmı hiç bir vakit kabul etmediğini belirten Şam gazetesi, Dış İşleri Bakanımız Hasan Sakanın demecine dönerek, onun İskenderunu Türk hâkimiyeti altında tutmakla beraber Suriyenin buradan iktisadî ve ticarî tarzda faydalanmasına imkân vermek istediğini ve aynı zamanda dostluk eüni uzattığını kaydediyor ve: «Biz bu uzanan eli sevgi üe karşılamakla ve büyük komşumuz Türkiyeye bizl bağlıyan bağlan desteklemekle beraber şunları da söylemek isteriz: İki memleket arasındaki bağlantılar, bir taraf yüreğinden ve çok derinden yaralı ise, yaşıyamaz> diyor. Bunu müteakıb da: «Türkiyenin İskenderunu Suriyenin kalbinden gasbetmesinin, yalnız Suriyeyi değil, bütüh Arab birliğini incitecek bir diken teşkil edeceğini> anlatıyor. Türkiyenin 1920 de Iskenderunu Suriyenin bir parçası olarak tamdığını ve bu tanımanm on sekiz sene devam ettiğini kaydeden ElKabes, daha sonra bilhassa çu sözleri söylüyor: Baftaraft 1 Incl sahlfed» dığı akisler yalnız C. H. P. çevrelerine değil, bütün memlekete şamildir. Kendilerinin bu yoldaki görüşlerini millet tıuzurunda etrafhea belirtmelerini beklemek her vatandaşın hakkıdır. Üstü kapalı ithamlar ve acı tarizlerle daimî bir gerginlik havası yaratmak memleketin hayrma olamaz. Millet en büyük hakem olduğuna göre, görüşlerin açık olarak onun karşısında belirtilmesi icab eder.> Diğer taraftan, Hikmet Bayur da bugünkü «Vakit> gazetesinde bir başyazı günkü cDikkat» gazetesinde bir başyazı Binda kendinl ilgilendirir gördüğü bazı noktalara ceviab vermektedir. Hikmet Bayur diyor ki: c Yeni hükumetin iktısadl Işleri olsun, Saracoğlu hükumetinden de fena idare ettiği gibi apaçık bir gerçeği yazmak Saracoğlu hükumetini övmekse biz onu övmüş olalım! Biz diişeni ovmeyi onun aleyhinde bulunmaktan daha yakışıklı sayarız.» yannamesindeki bu karara dokunan noktalara cevablar vermiştir. Nazmi Topçoğlu son kararlarm, memlekette asla bir pahalılık doğurmadığmı iddia ederek bilâkis bu kararlar neticesinde cyalnız Ege köylü ve müstahsilinin cebine milyon ve milyarların» girdiğini ve tyarın tütün satışlarmdan sonra bunun tutarının yüz milyonu aşacağını» söylemiştir. Nazmi Topçoğlu, D. P. beyannamesinin mall kararlara temas eden kısımlarının, tenakuz içinde olduğuna işaret ederek şöyle demektedir; « Bazı satırlara nazaran muhalefet partisi paramızm iç ve dış kıymetlerinin ayarlanmasma nruarız değil. yalnız tamamlayıcı tedbirlerin almmamis ı^e hatah yollardan yürünmüş olmasmı tenkid ediyor ve kıymet ayarlanmasmda tam mutabık görünüyor. Halbuki hemen bunun altında «paramızın dış kıymetini düşürmek teşebbüsü ihracatımızı kolaylaştırmak yolile, istihsall teşvik gayesine matuf olarak gösterilmişti. Bir kere memlekette ihracı mümkün olmıyan ve bir ehemmiyet arzeden stoklar mevcud değildi» diyor. Bu satırlar ise muhalefet partisinin y\ıkarıdaki görüşü hilâfma para kıymeti avarlanmasına muarız olduğu ve istihs'Jİi arttırmak için böyle bir ameliyeye lüzum görmediği kanaatinde olduğu anlaşıhyor. Bu beyannamenin daha alt tarafmda da «ihracat malarımız üzerindeki son fiat hareketleri göstermiştir ki, paramızm dış değerinin bu kadar düşürülmeksizin dahi bu mallarımızın geçen yıllardakinden daha müsaid fiat vs şartlarla ihracı mümkündü» denmek suretile para kıymeti ayarlanmasmm esasına değil, yalnız nisbetine muarız olduklan manası çıkıyor.» Nazmi Topçoğlu, tzmire gelen Celâl Bayardan bu hususta b'r açıklama yapmasını istemektedir. Amerikan kongresi Baştarafı 1 inci sahifede min olunmuştur. Bundan başka Cumhuriyetçi Partinin Sovyetler Birliğine kredi açıhnası aleyhinde bulunmadığı da bildirilmiş v e Rusyanın buna aid müzakereleri açmasının bu isi başarmağa kâfi geleceği anlatılmıştır. nüfuzunu miştir ki: kıracağuu söylemiş ve de« Bu zafer haklı ve devamb bir sulh için çabşan Byrnes'ün, Conally'tün J ve Wandenberg'in gayretlerine kuvvet verecektir.> Beyaz Saray Baskanlık Sektereü, M. Moskovaya gıdiyor Molotov'un Mr. Truman'a Mareşal StaWachington 8 (a.a.) Molotov'la gölin'den hiçbir mesaj getirnaediğini ve Mr. Trumannı da ona, Staline verilmek üze rüşen Dış İşleri Bakan muavini Willire bir mesaj vermediğini bildirmektedir. am Benton, ay sonundan evvel MosMolotov, Başkan Truman'ı ziyaret et kovaya giderek Amerikan Büyük Elçimiş ve ziyaret on iki dakika devam et si Bedell Smith'i ziyaret edeceğini ümid ettiğini söylemiştir. miştir. Benton, Birleşik Amerika ile SovyetRusyayı memnun etmek siyaseti ler Birliği arasında kültür münasebetWashington 8 (A.P.) Ayan azalalerini arttırmanm imkânlarını araştırrmdan olup son seçimlerde kaybeden dığını ilâve etmiştir. Robert Lafolette, Cumhuriyetçi zaferiBilindiği gibi Benton ve b!r çok Anin şimdiye kadar her iki parti tarafmdan da desteklenmiş bulunan Amerikan merikan ileri gelenleri bu gibi münadış siyasetini kuvvetlendireceğini ve sebetlerin sulhun idamesi için pek müRusyayı memnun etmek taraftarlarının him unsurlar olduğu kanaatindedirler. Hddise/er/lrâsındd Yaza da yeter, kışada. ge vapuru hâdised flzerii uzun derin tahlil yapacak deî ğilim. Suçhj varsa cezası görür. Yalnız göze çarpan uokta şıtdur: Kaçakçılık ettiği söylenen zatın salâhiyetile kaçırüdığı söylenen altın sayısının azlıği arasındakl nisbet, hareketin maddi menfaat endişesine dayanmadığını gösteren bir deliL Ajna hükümde acele etmiyelhn. Kaçak, kaçakür. An da bir, çoğu da. Bnna da şüphe yok. Şimdi burada «Ulunay» m dün şöyle iliştiği bir nokta üzerinde ısrarla dııraeağım: Realist olmamız lâzun gelen bazı meselelerde sittin sene ev^eöd ölçülere göre alınnus kararlarıo hâlâ yerinde olduğuna inanmış görünüyoruz. Amerika Dış İşleri Bakan Muavini Demokrasi ve demagoji Başmakaleden devam işini bugüne kadar hiçbir millet başaramamıştır, bnndan sonra da başaramıyacak'tır. Zaten, nice üniversite mezunlannın, hattâ profesörlerinin bile bazan bir basit köyln kadar dirayet gösteremiyerek demagoji oyunlatma kurban gittikleri çok görübnüştür. Demagojiye karşı bin komyacak bir tek silâhımız var: Eskilerin aklıselim dedikleri sağduyu. Büyük Mr sevincle gorüyoruz ki Türk milleti bu silâlıtan yana, dünvanın en demokrat milletlerile yanyana gelecek kadar knvvetlidir. Doğruyu iğriden ayırd etmek hususunda, o. öyle yaman bir seziş kudretine maliktir ki. değme nptiblerin sÖ7İerini dinletscniz, gene de ona hakikati olduğundan başka türlü gösteremezsiniı. Bizdeki parti tartışmalannın siddetlenmeğe doğrn ytirüdüğü bir sırada bu raüşahedeyi bııraya bir daha kaydctmeyî nygun buluyoruz. Bu mevzu üzerindeileride gene konnşacağız. Gelâl Bayar dün İzmire vardı Hikmet Bayur «Ulus» un: cŞu açıktır kl bazı muhaliflerimiz partinin Içinde iken yapmak istediklerini parttnln dışında iken dahi yapmak gayretinden vazgeçmemişlerdir> fıkrasından şunu anladığıru kaydediyor: «Halk Partlsi, kendisine canlılık vermiş, halkm istek, duygu ve şikâyetlerini apaçık ve halka da duyurup onu tatmin edecek biçimde kürsüden veya bağrından aksettirmiş ve içinde bocalanan durumu düzeltme çarelerini akImın erdiği kadar açıkça ifade edip düzeltmek işlerine halkı o eşsiz ilham kaynağını. da iştirak ettirmek istemiş, olanları arka arkaya içinden armakla ne kadar büyük ve müselsel hatalar işlemiş olduğunu hâlâ anlamamıştır. Bu ayni zamanda demektir ki yeni Kamutayda Halk Partisl içinden bu gibi kimseler çıkmıyacaktır ve çıkarlarsa eskilerinin âkıbetine uğrayacaklar, yani D. P. Kadıköv Hce kongresi Partiden kovulacaklardır. Öyle bir zihŞehrimizde Demokrat Partinin ilk ilçs niyetin hâkim olduğu b!r partiye 'Al koagresi olaralc dün akşam D. P. KaKahirede çıkan ElAhram gazetesi de lah yardımcm olsun» demekten başka dıköy ilçe Mare kurulu kongresl yapil• bu konuya tahsis ettiği bir yazırta, Ha bir şey yapılmaz.» mıştır. Kongrede yeni idare heyeü ?u san Sakanın demeci hakkında, «Bu deDiğer taraftan, haber verildiğine gö şekilde seçilmiştir: Dr. Prof. Sani Yamecin, Arab âleminia ber yerinde en re, bazı D. P. milltvekiller: fiatlardaki ver, Said Şamll, Mucib Kemal Yürü, geniş sevincle karşılandağını söylemekle artışlar dolayısile Ticaret Bakanmdan Nacl Yenersoy, Haşmet Kömürcü. mübalâğa etmiş olmayız> dedikten sonizahat isteyen bazı sual takrirleri haBu beş asll aza baş'Sanlığa gene Dr ra, Arablarla Türkler arasında İskende zırlamışlardır. Sanl Yaveri, yedek üyeliklere Kemil run meselesinden başka mesele buîunNazmi Topçoğlunun düşiinceleri Süheylâ Candan, HUsamedrtin machğını, onun hallile iki taraf arasınEski Ticaret .Bakanı Nazmi Topçoğlu G'ray, Ihsan Tan, Saffet Kurdu seçml?da hiçbir mesele kalmıyacağını anlat îzmirdeki Yeni Asır gazetesine bir beerdir. makta ve Hasan Sakanın Arab âlemile vanat vererek, hükumetin 7 eylulde alİl kongresine iştirak edecek. mümeîelbirliği yapmak hakkındaki sözlerîne dığı malî kararlar hakkındaki düşünsillcT olarak da Sani Yaver, Mucib Kedair çu mütaleaîarı yürütmektedir: cesini açıklamış, ve D. P. nin son be mal Yürü ve Said Şamll seçilmişlerdir. «Arablar da, Türkler gibi askerî it"'"»»ımınıumninillllılllinilllKinililllinillHIIİIIIIIÜIIluııımuuııııuıın tifaka varacak bu elbirliğini isterler, fakat ara<ia, Türklerin de, Arabların da tekbaşlanna bertaraf edemiyecekleri bir takım engeller bulunmaktadır. Bunları bertaraf etmek için demokrat devletle Baştarafi î faıd tahifede rin, bilhassa İngiltrenin de yardımı lâkasım sonlannda Türkiyede Izmir ve tngiliz basmının mütalealan mndır. Arablarla bu devletler arasınLondra 8 (a.a.) Almanyanın iaşesi Marmaris limanlarını, aralık başmda daki ayrıhklar onlarm bir takım taahmeselesinin bir sorumluluk olduğunu Lübnanda Beyrut ltmanı ve daha sonra hüdlere girmelerine mâni olmaktadır. açıklayan Times gazetesi şunları yaz da Yunanistanda Pire limanını ziyaret Türkiye; Mısır, Irak, Suriye, Urdün, Su maktadır: edecek tlr. udl' Arabistanla askerî bir ittifak yap•Ük düşunce îngilterenin. AlmanyaGene kasım sonlannda, Rich kruvamaktan ne umabilir. Çünkü bütün bu daki yiyecek kıtlığı meselesini tek bazörü İskenderiyeyi, Houston kruvazörü devletlerin hesaba katılacak askerî kuv şma halledemiyeceği olmalıdır. Almanve VTarrington destroyeri PortSaidi, vetleri yoktur. Bütün Arablar, Türkiye yanın yardımına koşmak ihtiyacı bir taNoa ve Wilson destroyerleri de Giridi nin bu sırada karşdaşacağı bütün tehli rafa bırakılamaz. Fakat bu vazife maziyaret edeceklerdir. keleri bertaraf etmesini temenni eder hallî veya bazı bölgeleri alâkadar eden • Nihayet, Corry ve Holder destroyerler. Çünkü ellerinden gelen şey, bu te bir görev şeklinde düşünülemez. Bu leri, ayni tarihlerde Suudî Arabistanda menniden ibarettir. Fakat Türkiyenin meselenin halll bütün dünyaya aid buCidde limanını ziyaret edeceklerdir. lcuvvetli dostları vardu" ve onunla tw lunmaktadu. Zira mutedil bir AlmanGemilerin evsab yanın tesisi dünya Ölçüsünde bir ihtiraber yürüyeceklerdir. Arablann şikâTürk limanlarını ziyaret edecek geyacdır. yeti ise bu dostlardanöır. Çünkü Arabmiler hakkında verilen tafsilâta göre Bu kış esnasmdakl yiyecek kıtlığı lar, onların yüzünden, müşterek bir düşFargo kruvazörü 10 bin tonilâtoluktur taana karşı dostlanna yardım edemiyor sadece Almanyayı değil fakat, Unrranın ve kaptan W. Craig komutasmdadır. Bu lar, ve bu dostlar Arabları, sonu geJmi yiyecek yardımı sayesinde şimdiye ka getnide, Akdenizdeki Amerikan deım yen konuşmalarla meşgul etmekten baş dar açlık dalgasından kurtulmuş olan kuvvetleri komutanı Visamiral B. H. Balkanları ve merkezî Avrupayı da ka bir şey yapnuyorlar. Bieri bulunmaktadır. tehdid etmektedir.» Randolph uçak gemisi, 27 bin tonilâTürkiye Arablarla elbirliği yapmak ve Berlinde cinayetler arth toluktur ve kaptan D. Harıigan komuIstikbali onlarla dostluk esası üzerine Berlin 8 (a.a.) Elektrik cereyanı tasmdadır. Bu gemilerde, dörüncü uçak kurmak istiyorsa, Arablar da ondan faznın kesildiğindenberi Berlinde cinayet gemileri tümeni komutanı Kontramiral la aynı arzuyu taşıyorlar. Onun için J. Perry bulunmaktadır. Türkiyeye düşen vazife, dostlarını ve ler yüzde 20 nisbetinde artmıştır. «Son harb kopmasaydj ve Müttefikler Türkiyeye bir rüşvet sunmak istemeselerdi Türkiye İskenderunu almayı eklından. dahi geçirmiyecekti. Çünkü iskenderun bütün tarih ve hayatında Türk olmamıştır. Hattâ Adana, Urfa, Diyarbakır ve Mersinde ezici ekseriyet halis mublis Arabdır. Onun için bu meeelenin Suriyenin Türkiye Elçisi tarafından söylendiği gibi bir yuvarlak maBa konferansmda halline imkân yoktur. Fakat Güvenlik Konseyine gitmeden önce yuvarlak masadan, tahkira usulünden geçraek zarurî ise o vakit Türklerle bu cnasanm başına geçmeği kabul ederiz. Fakat Türkiye. Iskenderunun Türk olduğunu söylemeğe devam edecekse, Güvenlik Konseyine gitmekten ve konseyden bir karar almaktan başka çare kaltnıyacakür.> Almanyanın iaşesi bir mesele halini aldı Bir Amerikan filosu İzmire geliyor Baştarafi I inrf tahifeâe halkile daha yakından temaslarda buunmak maksadile geldiğini söylemiş ir. Bu gece geç vakit hazırlanan programa göre Celâl Bayar pazar tünü D. P. nin Buca bucak kongresirıde buunacak, pazartesi günü otomobille Manisaya gidip akşamı Izmire dönecektir. Salı günü Torbalı, Selçuk, Kuşadası, Söke üzerinden Aydına gidecek, seceyi rada geçirecektir. Çarsamba günü otomobille Muğlaya gidt^ek, geceleyin Ay•dma dönecektir. Perşembe sabahı trene Denizliye gidecek ve oradan izmire dönecektir. Celâl Bayarm cumarte«:i veya pazartesi günü istanbula hsreketi muhtemeldir. D. P. vilâyet müte<:ebbis heyeti bu ıkşam Celâl Bayar şerefirl' tzmirpalas talonlannda bir akşam yemeği vermişNADlR NADİ tir. Atarürkün ölüm yıldönümünü nnmak üzere pazar sabahı saat 8,30 da D. Parililerin Atatürk meydanmda vapacak Boştarafj J İ«c4 soh!fed« an toplantıda saygı vakfesincle ve çefır.dî. verilebilecektlr. Fevkal&de halin !enk koyma töreninde Celâl Bayar da devamı müddetince askerllk müddetirün ıulunacaktır. (sınıf tefrlk edllmeksizin) 3 sene, kısa hizmete tâbi olanlann müddeti ise 2 sene olarak tesbit edildigi malumdur. Fevkalâde hal henüz kalkmadığı için nakdî bedel veren erler, gene baaı gazetelerde yazaldıgı gtbl, 18 ay değil, 2 Bnstarafı 1 tnci lahifede sene muvazzaflık yapacaktrr. Bedel veren bir er kendi iaşesinl ve elblsesini çin çahşmış olan endüstrilere yapılan 6. ay müddetle kendisl temin edecektta'. ara yardımları, Dıj işleri Bakanhğı Gsn kalan 18 ay içinde hükumetçe iailk plânda gelen diğer ıdarelerdeki şe e<]ileoek. elbise ve maaş alacaktar. memurlarm ideolojik bağlan gibi meseleler vardır. Bazı cumhuriyetçilerin Pearl Harbour tahkik heyetinin tekrar faaliyete geçmesini istiyecekleri bile söylenmektedir. Belediye geliri nasıl artırılacak Şehır Meclisinin dünkü toplantısında, Yedıkuledeki Altmkapımn tamir ettirilmfsine dair teklifle lâgvı takar rür eden ithalât ve İhracat birliginde birikmiş olan bir milyon 11ranın dogumevi inşasına tahsis edilmek üzere Belediyeye tahsisinin temınl hakkındaki takrir maka,ma gönderilmiştir. Beletiiye gelirlerinin arttarilması, masraflarınm taaltılması hakkındaki komisyonu mahsus tırtanagı okunduktan sonra Cemil Topuzlu söz alarak Belediy? gelirlerlnden blr kısmının Beden Terbiyeö kanunu, İUer Bankası hissesi vesaire gibi kanunlarla öteye beriye verlldiğini. bir ksmının da yardımlara taJısis edildiglni, maaş da çiktıktan sonra şehir İşleri için ancak bir buçuk milyon lira kaldığını söylemiş, hiikumete muracaaüe bu paralann verilmemesinl, belediye işlerlne tahslsini istemis ve geçenlerde verdiği bir teklifle Belediyeye tahsisinl istedigi geUrlerin hükutnetten istenilmesini taleb etmiştir. Söz alan Vall ve Belediye reisi Lutfl Kırdar, hükumetdn kararlannın memleket cepheslnden lttihaz edildiğl clhet!e bunun bozulmasim istemenin muvafılc olaıruyacağinı, Beden Terbiyesıne ve Mer Bankasina Belediyelerce verilen P3ralardan hem İstanbulun, hem de diğer belediyelertn çok istlfadeleri olduğunu, y&rdım faslına konan tahslsaUn hayırlı işlere sarfedildigüü, bununla beraber Belediye gellrinin arttanlmaaoa da lüzum olduğunu, bu defaki Ankara seyahattade yapügı temaslarda tç îşleri Bakanhğının bu konu üzerinda cnemle çalışüğım, bu akıntalı durumun yalnu tstanbul Belediyesince değil, dl6er belediyelerce de hlssediOdiği cihetle onların da müracaatleri karşısında hükumetin mütehassıslarla bir beledlya irleri kanunu hazırlamalfta ve bilhassa husus! idarelere aid ehemmlyetli kanunlan hazırlamakla meşgul olduğunu. yalnız tstanbul Belediyeslnkı, Şehir Meclisinin biı husuitaki ivi flkirlerlnl de ilgililere bildirmesinin faydalı olacağını söylfmlştlr. Para kaçırmak bir cürümdür. Lâkin cünnü kolayiaştuacak ruhî ve zarurî âmilleri de ortadan kaldırmak bir devlet vazifesidir. Taksimden Harbiyeye kadar hiç tramvay durağı olmasa, tramvayılan atiamak yasak oldoğuna gore her gün birçok adam bu cürraü yapar. Buna hiç süphe edihnesin. Fakat bu aüamalan ceza ile önliyecek yerde ibtiyac olan noktalara durak yaparsak atlıyanlann adedi asgartye, yani cürüm istatistikleri nisbetine iner. Şimdi gelelim şu kaçakçılık bahsine: Yollar açılır açılmaz birçok kinıiilerin dışarı memleketlere çıktığını goriiyorui. Meşrn bir sebeble dövU almamış olanlara kanun, ancak 25 Türk liraSL çıkarmak müsaadesi veriyor. Insafımza sığııurım, hele bugünkü kıırlayirmj beş Türk ttrası ne kıymet ifade eder? Bununla seyahat edilir mi? Bununla yabancı memlekette yaşanır mı? Hattâ bununla meselâ bir Marsilya scyahatinin baKşişi verilebilir mi? Bile bile lâdes. Bütün bu gidunler, ya orada bir dostundan para alıjor, ya bir yolunn bulup para gönderiyor vcy» belki herkesîn östü aranmadığina göre üstünde kaçınyor. Bu arada, ge« çenki Ege hâdisesinde olduğu gibi bir tanesl yakalanırsa hokka altma gidiyor. gidiyor ama cürmüt) ikaında şartların tesiri de inkâr kabul eder şey değil. Artık durumu olduğu gibi görüp. 25 Hra ile seyahat edildiğine inamrmış gibi tedbir almaktan vaz?eçelün. Madeınki her şeyi normale doğru götürüyoruı. Bu 25 lira yani iki Ingiliz lirasından birkaç »İUB fazla bir para ile ecnebi memlekete seyahat edilemiyeceğine olan kanaatimizi dışarı vnrup bu miktarı başka memlcketlerin yolcnlsra verdiği miktar nisbetinde artomak yerinde olur. Bnndan başka döviz müsaadesini de biraı daha geniş sebeblere, meselâ tahsilde olan çocuğunu gormeğe glden ana ve bahaya, etiid seyahatlerine, resınen teşmil etmek de faydah olur. Oğrendiğime göre meselâ Mısır hükumeti bir yolcunun beraberinde yirmi Mısır tirası çıkarmasına müsaade etmektedir. Bu bizim para ile 240 lira kadar eder. Bizde de bundan on beş sene evvel konmuş olan 2$ lira yerine para çıkanna ve içeri getirme haddi 200 liraya çıkarılırsa birçok kimselerin kaçakçıhk ctmesine ve birçoklarınm da suçlu olarak kanuna çarpılmasına mahal kalmas. Askerükte nakdî bedel Rnsyaya karşı Amerika siyaseti değişmiyecek İhracata dair yeni kararlar Ankara, 8 (Telefonla) Krçi kılırun ve bundan yapılmış ipllklerin miktar kaydına tâbi tutulmadaiı, iisansla serbest döviz ve takasla ihracına müsaade edilmiştir. Serbest dövizle olmak şartile yabâncı memleketlere mobilya da ihrac edilebilecektir. Pasulye, bakla ve meroimek ihracının menedıleueği dotjru değildir. Sadece, bundan sonra lisaıısa tâbi tutulacaklardır. Diğer taraftan, yabancı memleketlere arpa ihracmın durdurulmasına lüzum görülmüştür. Vergflerin indirilmesi meselesi Washington 8 (a.a.) Ocak ayında kongre toplanır toplanmaz cumînıriyet partisinin ilk işi devlet masraflarınırt geniş ölçüde kısılması ve vergilerin indirilmesi hususunda müzakereler açmak olacağı cumhuriyetçi mahfillerde teyid edilmektedir. Verşilerin yüzde yirmi nisbetinde indirilmesi hakkındaki proje, bazı cıımhuriye+çilerce 1947 malî yıh îçin pek aşm telâkki edilmektedir. Bazı cum huriyetçiler yüzde on nisbeti üzerinde bir anlaşma olacağını ümid etmekte dirler. MÜttefikJerini Arablann meşrtı haklarını tanımai ve aradaki meseleleri halletmek için ikna etmesidir. O zaman Arablar da Yakınşarkta barışa destek olmağa imkân bulurlar.» Bir gün, Sultan Selim Yanmda Sinan Paşa olduğu halde kalaba'.ık bir hıaiyetle Bursa civarmda ava çıkmıştı. Oğleye kadar avlandıktan sonra kurulan çadırlarda istirahate çekilen Selim ve maiyeti, hava soğıik olduğu için çadırlarınm kapı eteklerini çekmişlerdi. Padişahm çadırında Sinan ve Ferhad Paşalar vardı. Bir ara dışan çıkan Ferhad Paşa, süratle dönerek: Efendimiz, ufukta bir karalü görürüm. Gözlerim bendenizi aldatmıyorsa, büyükçe bir süvari kafılesi üzeri mize gelir. Dedi. Hep beraber dışarıya çıktılar. Ufukta bir karaltı halinde k€"ndilerine doğru dörtnala gelen süvarileri hayretle gördüler. Acaba bunlar kim olabilirdi. Ne cesaretle Padişahin avlanmasma ayrılmış olan bir nuntakada alabildiklerine at koşturabilirlerdi? Sultan Selim as?.biyetle şordu: Sinan, aceb bunlar kim oîa? Avlandığımız malum değil midir ki, at lılar, başıboş dolaşır? Gelenler, ne Yeniçeri kullarmız, ne Sekbanlardır, Sultanım, O halde? Sinan Paşa da onu düşünüyordu. O halde kim olabilirlerdi? Bu küstahhğa Abnanyadaki tngiliz idaresi değîştirüiyor Londra 8 (a.a.) îngiliz hükumeti, Almanyadaki İngiliz idaresinin tamamile değiştirilmesine karar vermiştir. Londra 8 (B.B.C.) Dört devletln Dış İşleri Bakanlan Potsdam'danben yüzüncü toplantılarını bugün yapml}ar ve ttalyan muahedesinin İtalya Yugoslavya hududuna aid üçüncü, Trieste hududuna aid dördüncü maddelerile ve Trleste'nln statüsüne aid maide ile meşgul olmuşlardir. Yugoslav mümessili Simic toplantıdan evvel Mr. Byrnes, Mr. B<*vln ve Fransanın Dış Perry destroyeri 2,200 tonilâtodur ve Bafcam temsilcisi ile görüşmüş. fakomutan C. J. Van Arsdall komutasın kat Mareşal Tito'nun son tekliflerinden dadır. bahsetıpemiştir. Esasen İtalya bu tekDonner çıkartma gemisi kaptan C. lıfierirı bahls mevzuu olmasım kabul etmemiştlr. M Richardson komutasındadır. Baîtaraft I tnci sahHed* Abâülkadir Karamürsel ve Burhan diğer Karadeniz devletleri tarafmdan kontrol edilmelidir. Bu şekilde 1936 Pelek de mütalealar serddettikten sonMontreux andlaşmasının değlştirilmed ra hükumete arzedilecek gelir dtişünceerl hakkında yeni bir proje haarlamatsteniyordu Boğazların kapanarak müsı İçin eski komisyonun takviyesine kadafaa edilmesi belki dünyamn en kolay rar verlidi. askert hareketleraiden biridir. Nitekim 1915 senesinde 100,000 Müttefik askeri Cemil Topuzlu, bir takrir vererek: «An 9 & müddetle. Boi^zlardan geçmefe karadan avdet eden Valinin su borusu y beyhude yere uğraştıfetan sonra çekil almak Uzere htlkumetten 800,000 dolarbir dfivie va'di aMıgını gaBebelerde mek. mecburiyetinde kaJdılar, Bu harbin aşağı yukarı sonuna kadar, okudum. Biz, Vallden vaid değü, döviz Türkiyenin bitaraflığı ve Ege denizinde getirmeslni bekliyordutc. Aksi takdirde Almanyanın kuvveti, Batı demokrasileri bu borular bu sene d« getlrilemlyecefc, ile Rusya arasmda petrol ve hububatın geiectk sene su sıkintısı çekece&iz. Çilngidip gelmesine mâni teşkil etti. Maa kü boru beş ayda gelebilir, Oç ayda da ve oevab Istedl. mafih 1918 harbinden sonra olduğu gi dcşenebilirmiş» dedi masyaya ne için gittiklerini kimse bil bi, Türluyenin tarihl vaziyeti kendisinta Mafcam, Valinin pazarteslye cevab vereegini bildirdi. miyordu. Rusyaya karşı batı müttefikleri tarafmdan desteklenmesini intac crtinnektedir. Dörlîer, Triesle meselgsini görösiüler Bcğazlar ve Amerika Nuri Dağdelen, bası kanunlann ve tahsislerir değişebileoeği mütalea.=îmda Bunun bir büyük iktisad problemi ololduğunu, bu mevanda Merkez Bankası duğuna da kail değiiim. hlsseslnln verilmeğe devammda mana B. FELEK örmediğini, bankanın buna ihtiyaoı olmadıgını söylemlştir. ölüm Ölü Deniz Binbaşısı Bay Rifaün oğlu Yavuz komutanı Kurmay Albay Kemal Bozkurtun ve Belediye Doktoru Necati Erimin kayuıbiraderi Bayan Mediha, Seniha ve Bay Mithat Berkmanuı kardeşi iki numaralı avcı botu komutanı Deniz Teğmeni HAŞMET BERKMAN 8/11/946 cuma günü gene yasında vazifesi başında vefat etmiştir. i Cenazesi bugün Deniz hastanesinden saat 12 de kaldırılarak, Bahrlye caddesi üaerindeki Büyük Camide cenaze namazı kılındıktan sonra Okmeydanmdaki ail« kabristanına defned'ilecektir. Mevlâ rahmet eylesin ve kederli ailesine sabirlar ihsan eylesin. Tefrika: 80 AGLIVOR^ SULTAN SELİM Yazan: Feridun Fazıl Tülbentçi hangi sancai beyinin adamlan cür'et edebiILrdi? Sinan Paşanın kafasmda bir şimşek çaktı: Efendimlj:, gelenler Yakub ve ar' kadaşlan olmasın? Yavuzun gözlerinin içi guldü. Böyle bir müjdeye neler vermezdi. Ağzın var olsun Sinan. Müjden bizi çok sevindirdl İnşallah Yakub dur. Süvariler yaklaştıkça yaklasülar. Çadırlara yüz, yüz elli metre kala dur dular. Maiyyet halkı üzerlerine doğru koşarken süvarilerden biri yere atladı. Ob.. Bu, Yakubdan başkası değildi. Onu Şahin, Ahmed, Osman, Bölükbaşı Cafer ve Mürteza ile Mehmed takib ettiler. Sekizi birden Padişahm huzuruna gelerek Selimin eteğini öpmek lste A M C A B E Y Ails ve okul birligl yıUardır ^. Efendlm> benlm an'adığıma fcenlm gonlümde yatan bir dl göre lnsan kavaktsrlne en derin lektl Amoabey. Meğer yem EŞ1 tesirler yapan üç unsur var; Ev, tim Ba^anımızın gonlüde de ay sokak mekteb! ni dllek ekicüer vazlyetten habredar edileceklerdir. Her sene şubatta açümakta olan tütün piyasası, bu yü üç hafta önceye alınacakür. Harice yaprak tütün göndcrmeğe devam etmekle beraber sigara sanayiini memlekette en ytSkseS; dereceye çıkarmak karanndayız. Mamul sigaralanmıza istekler çok fazlalaşmıştır. Başta Hindistan olmak üzere Irak, Mısır, Filistin. İsviçre, Danimarka, İtalya, söylemeğe cesaret edemedi. Yakubun Demek mecburiyetinde kalmışh. Çal İngiltere ve Lüksemburg gibi memleketmuvaffakıyeti ordu arasında âdeta bsy Hasan boynunu bükmüş yalvarmıştı: îerden talebler almaktayız. Yeni fabrirara sevinci yarattı. Bilhassa Bölükbaşı ka kumlunciya ka4ar tozlu, gevşek ve Benim kimseye ziyanım yok Şahin Caferin kurtarılması Yeniçerileri ziyasıkı sigaralann mevcud vasıtalarla ısBey. İsterseniz vallah içmem. desile memnun etti. Fakat bir kaç kişilahına çalışmakiayız. Piyasada tutmıyan Arkast var sigara nevileri kaldırılarak den başka, Yakub ve arkadaşlannm Ayerlerine yenilert konulacaitır. Bu işin yapılmasında helfen arzusu bilhassa 8n plânda ttıtulacaktır. labrit, sanayümMn düzelmesi hususunda Ticaret ve Tarm Bakanlıklarile görüşmeler yaptık; yeni kararlar aldık. Tekel idaresi, haricde satılacak Teksl maddeleri üzerindıe esash bir plân hazırlanuşttr.> Rakı sarfiyatımn şasılacak derecede azaldığım, alkolü fa^la içkiler üzerinde bir miktar fiat indirmesinin mümkün olacağım şarab fiatlannm yükselmemesi için t*dbirler almdığını, biranJn senelilc lstibsalâtının 18 milyon litreden 20 milyon litreye çıktıgım ve fabrikalann takviyesiröen sonra 35 milyon litreye ... Bu bakımdan, çocuk terbiye ... Oysa ki şimdiye Sa'dar bl„. Eğer şimdl ev İle okul eleie ç:karılacatmı söyliyen Bakan. Te^el ediürfcen bu üç kuvvetli unsu rintn yaptığmı blrl bozdu. Za Terebillrse tehllke tak kalıyor de Kftdrosundan 503 memurun çıkarılacağı run t aralarında blr anlaşma bir vallı çocuk evde kazandığını o mekHr!. hakkındaki soruya «adedde mutabakat elbirliği yapmalan şarttır. kulda okulda kazandığını evde A. Fakat tehllkenln en büyO joktur. Kadro harici memurlar boş oveya sokakta kaybetti^ ğü!.. Çünkü soTcağın bozucu lmiSnları ötekllerden bin kat fazla! lan yerlerde çaüştınlmak suretile vaadfelerine devam edeceklerdir» demiştir. Ertesi günu Bursa Sarayi Hümayu •nunda büyük bir ziyafet verildi. Vezirier, beylerbeyleri, devlet erkânı, ilim ve fen adamlan, Yakub ve arkadaşları da davet olundu. İstanbuldan henüz gelmiş olan rouazzam saz heyeti de y€TleTİni almiştı. Şarablar testilerle gelip gidiyor, dolup boşalıyordu. Saz, en ağır parçaları muvaffakıyetle çalıyordiler. Selim, vefakâr arkadaşlarma eli du ni öptürdü. Hepsine ayrı ayrı iltifatta Çal Hasan, hayatmda ilk defa olarak buhındu. Amasya macerasını anlatan Padişah sofrasmtia bulunuyordu. Buna Yakubun sırtmı okşadı: rağmen Ege adalannın yıllanmiş şara Serhadkulları hakikaten vefakâr bma dayanamıyordu. Bunun farkma Insanlarmış. varan Şahin Bey Hasanın kulağına yarı Dedi. ciddî; yan lâtife: O akşam Yakub ve arkadaşlan Pa Aman beyzadem bu şarab bildiğin dişahm maiyetine dahil olarak Bursaya Ona göre mukayyed ol. döndüler. Yakub izin alarak İstanbula şarab değil. ı gitmek, güzel karısı Yorgiya'ya biran Amsaya yolunda Şehzadenin nanı< lerini kaybettiğini unutma. Korkarım burada evvel kavuşmak istiyordu. Fakat münasib bir fırsatmı bulup bunu Padisaha kendini kaybedersin. Ttitlinlere ârız olan hastalık Baştaraft 1 iTtd lahljede savaşmak için gereken esaslan iararlaştardık. Programa göre hastalık göıülen yerlerde komisyonlar teşkil edllerek tütün efcminden 6 ay önoe ilglli Mp YAKUP KADRİ KABAOSMANOĞLU ATATÜRK VE B 1 R L İ K ! Yakub Kadri Karaosr gibi «Ne bir mersiye, siyetini canh bir şekil(