Catalog

22 inci yıl Sayı: 7464 umhuriyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgrai ve mektub adresi: Cumhuriyet, tstanbul Posta fcutusu: Istanbul No. 246 Telefon: BaşmuİLarrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298, İdare ve Matbaa kjsnu: 2429924290 r Sıhha Korum dık..atle da yıyımz. pe< ncfatır dfki salon durağı Çarşamba 30 Mayıs 1945 Oğle yemeklerınızı etı jıazjlıyan SARAY Loka: Balıklar çok taze ve ye: Ker gua doner bulunu: gemştr Karakoy, Be No 31, Tel Hükumet Şükrü Saracoğlu, evvelki Hikmet Bayur, Ticaret ve Ekonomi Bakanlarımn demeci münasebetile yapılan lâzım gelen evsafı haiz olmadıklarını söyledi, tenkidlere cevablar verdi iki Bakan bu iddiaya cevab verdiler Hikmet Bayurun muhabeîesi Ankara 29 (a a.) Bir müddettenberi devam eden 7 aylık 1945 butçesi konuşmalan bugun Mıllet Mec'.ısınin bugunkü toplantısında sona ermiş ve butçe açık oy veren 375 mUletvekılmden beşe karşı H70 oyla kabul ve tasdık edılmiştır Bunun uzerine Başbskan Şukru Saracoğlu kursüye geîerek Buyük Millet Meclisinin hükiimete ıtımadım ifade eden bu neticeden dolayı teşekkurlerinı bıidiren bir söylev vermiştir. Ancak butçe munasebetile ifade edılen oyların bugünkü hukumete tam bir itimad ifade etmediği ve bunun bir formalite telâkkı edılmesi mumkün olduğu şeklinde bir milletvekılinin beyanatma işaret ederek mılletvekıllerinin munhasıran bugünku Saracoğlu hukumetine karşı ıtimadının ıfadesi olmak üzere tekrar oy vermelermi kendılerinden istemiş ve bunun uzerine tekrar oy veren 366 Arkası sahıfe 3, Sü 4 te Başbakan Meclisin bütçeyi kabul etmesine rağmen itimad istedi ve yalnız yedi milletvekili muhalif kaldı Mecliste hayat pahahhğı için şiddetli tartışnialar oldu Basbakanın söylevi Bir mütalea: Pahalılıkla mücadele bahsinde halk hükumeti tutamıyor demek, halk hükumetin tedbirlerini tutmuyor demektir. Bir hükumet bunu söylemez, söylerse "çekilme zamanım geldi,, demektir Ankara 29 (Telefonla) Büyük Millet Meclisi Bugün bğleden evvel ve öğleden sonra iki toplantı yapmış, Ticaret Bakanhğı bütçesıni ve badehu 7 aylık bütçe kanununu göruşerek kabul etmıştir. Ticaret Bakanının sözlcri Havat pahafılığına karşı esaslı bir savas lâzım iiyük Millet Meclisinde. bütçe goruşmeleri ve tartışma| ^ / ları sırasında. milletvekilierirün üzerinde en fazla önemle durduklan mesele, hayat pahahhğı oldu. Hatibler, hayat pahahiığından acı acı ?ikâyet ettiler; Milletler Cemiyetinin lktısadî ve Malî Isler Bürosunun hazırladıği rapora gore Türkiyenin hajat pahahiığı bakımmdan Çinden ve Irandan sonra ücuncu grldiğini so>lediler. Hayat pahalılığına karsı tedbirler alınmannı ısrarla istediler. Daha evvel. bütçe komisyonunun raporunda da hayat pahalılığına epey «enis bir yer ayrılmıstı. Raporda bu bahis üzerinde şöyle deniliyordu: «Bfr taraftan hükumetçe ahnan tedbirler, diğer taraftan memlcket ürimlerindeki artıs yiizünden bayat pahahlığında ve toptan fiat endekslerinde azçok gerıiemeler gönılmektedir. «1938 yıhrıa kıvas edilınce toptan fiat endeksi 1943 te 590 iken 1944 te 458 e inmiş ve havat pahalıhğı endeksi 471 den 415 e düsmuştür Buna rağmen memleketteki hayat pahahhğı ve fiat meseleleri cözu'mü' olmaktan çok u zaktır. Harbm yarat'ığı anormal ve geçiei amıller bir muddet sonra ortadan kalkınca fıatların biraz gerilemesı mumkün olsa dahi. endüstri ve tarım alanlarında tatbık edilmekte olan himaye pohtıkası ve para mıktarının artmasile ilgili amiller devam edıp gittikçe genel fiat seviyesinde önemh bir düsukluk beklememek gerektir. «Harbin yarattı*ı olağanüstu durum ortadan kslkıp da normal şartlar geri gelince istikrarh bir barış düzenımn icablarma uymak için ahnması gerekecek genel tedbirler arasmda fiat meselelerinin de bir inhbak meselesi olarak ele almıp çözüleceğinl ümid etmek yermie o!ur » Bütçe komisyonunun raporunda «Millî gelirin da&ıhsı» haMıçı altında aa su fikirler ileri sürülmüştü: «Harb konjonktürü yüzünden mil'.î gelirin dağılı^ırda başgöstermis )lan muvazenesizlikten doğan Içtimal ve Iktısadî meselelerin milll menfaatlere ve adalete uvffun bir şekilde çözülmpBİni, dıs ticaretimizin yarmm milletlerarası dış tiaretinde hâkim olacak prensipler gözönimde tutularak gelişmesini gerçekleş'ırrrek ve henüz *PSİS devresinde buluTin millî sanayi alanmda maliyetlerin indirilmesini ve sarayiinıizin rasyonel ve ticar! metodlara davsnarak ölçülu Himaye usullerile ve kâr hadleri içinde ilerlemesini sağlamak. bü\Tik o'çude malî ve ıktısadî lntıbak tedbirlerinin isabetile sdu s ıkıya ıleili bultınduğunu belirtmek zorundayız.> Meclj"in zabıtlannı tamamile göremediğimiz için kesin bir şey sbyliyememekle beraber. görüşmeler ve tartısmalar sırasmda hajat pahalılığı ile savasmak ve hayatı ucuzlatmak yolunda umumiyetle esaslı tedbirler ileri siirülmedi. Butçe encümeninin raporunda da. daha ziyade umumî temenniler vardır. Millptvekilleri sadece hayat pahalılığını kuvvetli, hattâ bazan sert sozler Harblerin öiiiine eçilebilecek mi? «Aramızda ihtilâflar fakat bunların Amerika Dış Bakatıı San Francisco'da ahnan ve alınacak neticeleri anlatıyor Mr. Stettinlus Trieste meselesi Londrada bir «Avrupa Iktısadî Komisyonu > yetıiden vahim kuruldu,Unrra'mn yardımları devam ediyor safhaya girdi Müttefikler Mrl. Tito'nun lekliflerini reddettiler Başkan Truman, Subasiç'i kabul etti Avrupada açlık tehlikesi artıyor! Ticaret Bakanhğı butçesinin görüşmelerine dün başlanmışiı. Bugun de Abdulhahk Renda'nm Başkanhğmdaki ılk oturumda Emin Aslan ve Osman Şevki Uludağ söz alarak göruşlermi behrttıler. Bundan sonra Ticaret Bakanı Celâl Saıd Siren kürsüye gelerek milletvekıllerinin doktındukları işler üzerinde uzvın uzadıya izahlarda bulundu. Bu arada kalay meselesini, teneke vazıyetinı, mensucatın rte şekilde dpğıtıldığını. çuval ve karavıçerun mustahsilin eline gecmesi için istıhsal mıntakalan nazan dıkkate ahnarak tertiblenen tevzileri. Ingiltereye sıpariş edilen 400 bin metrelık kumaştan 100 bin metresinin geldiğini anlattıktan ve bu izahları sırasmda bir takım rakamlar verdikten sonra zeytınyağ meselesine eeçti. Bakan, fiatı tesbit için esaslı tetkikler yapıldığını, bu gibi maddelenn fiat tesbıtinde Tarım. Ticaret ve Ekonomi Bakanhklarile birlıkte çalıştıklarını. tesbit edılen fiata ıstihsal mmtakasında itiraz vâki olmadığmı, fiatın tesbitinden sonra yağın da bu fıatla müstehhke intikalmı ssğ . lıvacak tedbirler duşünüldüğunü, istihsal bolgesine müfettışler ve kontrolörler gonderildiğıni, zeytinyağ alaV.lmek oldu ve daha da olacaktır, ıçın ötedenberi bu ticaretle iştigal edenlere izin vsrıldığıni halledileceğine kaniim.» ve bunların da yağların perakendecilere intıkalini tesbit ettirmek mecburıytınde bırakıldıklarını anlattı. Sai Francısco 29 i a a ) Amerıkan Arkası sahiie 5, Sü. 1 de Basbakan Şükrü Saracoğlu Dış Uleri Bakanı vs San Francisco'da Amerıkan temsıl heyeti başkanı Mr. Stettınıus dun. çok muhım bir nutuk vererek demıştir ki: «Dunya teşkılâtını kurmak için toplanan Birleşmış Milletler Konferansı bugün beşinci mesai haftasını başarmaktadır Uzerirıde çalışılacak anayasa tamamlanınca, tasdık edılmek uzere bırleşmiş üye rrulletlere sunulacak v e anayasanın matlub sayıda üye millet tarafından tasdikmı muteakıb dunya teşkılâtı faahyete geçecektir. Çalışmamıza başladığımız zjman müstacelen halli lâzım gelen bazı meselelerle karşılaştık. Beyaz Rusya ve UkMr. Hopkins üçüncii defa rayna Cumhuriyetinin ve Arjantinm olarak Mareşal Stalin konferansa iştirakile, Polonyanm ne suretle temsil edileceği meselesi bahıs tarafından kabul edildi mevzuu oldu. Bu meseleler, gersk konferansta. gerekse Amerikanın dış s;ya Londra 29 (a a ) MoskoT.dan bilMısırla Surive ve Lübnan arasında muh?bere setinde müessir olabilecek onemlı ne dirildiğine göre Başkan Truman'ın sahüceler doğuracak mahiyette mese'eler si murahhası Mr. Harry Hopkins üç Londra 29 (a a.) Suriye ve Lübdi. Franklin D. Roosevelt ve Cordell gun zarfmda üçuncü defa olarak Marenanda gergmlik şıddetlenmiştir. Sokak Arkasi sahife 3. Sü. 2 de şa! Stalin ile görüşmüştur. Bu edrüfmuharebeleri yapıldığı bıldirılmektedir meler samimî bir hava içinde cereyan 30 kişi ölmüş ve 20 kişi yaralannuştır etmiştir. Her tarafta grevler devam ediyor Eden Davies görüşmeleri Londra 29 (a.a.) Times gazetesi Londra 29 (B B C.) Başkan Tru muhabirı Halep, Şam ve DeırEzZor Arkasi sahije 3. Sü. 2 de bölgesinde uçakla dolaşmıştır. Muhabır her tarafta büyük bir şerginlk, grevler ve şiddetli bir ayaklanma imkânının devamlı surette mevcud olduşımu söylemektedır DeirEzZor'da çarşılar kapalıdır. En küçuk bir kıvılcım ortahğı ateşe verebılecek gıbi gorünuyor Frannz arm faahyetı tedafui tedbirleı almağa inhisar etmekte olup Fran^ız sr illen de emin bir mahaîde toplanmışlarclır. Muhimmat depoları onünde nöbetçiler dev Arkası sabije 3, Su. 6 da 7 kırmızı oyu kimler verdi ? Receb Peker, kabine^e tadilât istiyor Kütahya milletvekilinin dün sövlediklsri Ankara 29 (Telefonla) M?;lite bugün bütçe kor.uşmaları sonunda Basbakanın güvenhk oyu istemesi üzenne, seçim daırelerine gore ailîrı okui.ri milletvekilleri birer birer oylarını t u 1 landılar. Fazla miktarda beyaz oylsr arasınia tek tuk kırmızı pusulîîar da kuruya atılmaktaydı. Son kırmıa oy Receb Peker tarafından verıldi ve ?ker söz alarak hükıimorten güvenhk oyunu niçirı esırgedığini anlattı Toplantı salor.ur.daki ?az?teci!sr locasmdan gördüğume gore kırmızı oy atanlar, yanılmıyorsam, ÎU "nıllervek.llerıilr Emm Sazak. Refık Koral^.n, Celâl Bayar, Fuad Koprulü, Hikmet B î yur, Adnan Mer.deres ve Receb Peksr. Receb Peker'in söyledıği sözleri a^'nen naklediyorum: R Peker (Kütahva) Müsaadî buyurur musunuz? Basbakanın güvenlJc o\u isteğine musbet cevab verrr.ı'^n yedı arkadastan birisi de bani'ı. Bü»çs konusmalarına katılmadığıaı için, buns sebeb teskil eden duyŞuiıu bırkaıç cumle ile arzetmek istivorum. Muhterem arkadaslarım, gü.enük oyu, bahıs rr.evzuu olduğu anda içiT.da Arkası sah:te 5, Su. 4 te Noskova ve Londradaki görüşmeler Yeniden öleıtler ve yaralananlar oldu, grevler devam ediyor kesücJi Suriye ve Lübnanda sokak muharebeleri Roma 29 (a a.) Zannedildiğine göre, Mareşal Tito'nun son teklifine IngiKayseri 29 (a a > Bugün buraya lizler ve Amerikahlarm verdiği cevab hafta tatilinden once Belgrad hukuma mevsımm en faydalı ve bereketli yağ Arkast gahife 3, Sü 3 de muru yağmıştır. Hafiften başlayıp sağnak halıni alan bu yağmur, gunlerdenberi havaya baian çiftçılerımızin yuzunu guldürmüştur. Tam vaktmde yağan bu yağmurlardan toprak urunlerının Y AR IN son bir kaç yıl içinde gorulmemış derecc ' faydalandığmı. tamnmiş çıf'çılet rımiz ısrarla soUemeVfMi.r Sımdı şeh• a * rm çukur yprlerı su bırıkintılenle doludur Halk. çiftçıierımiz.n bu yaşmnrdan doğan buyük sevincıne candan ıştiCEMAL NADİR'in İkmale kaldık diye üriilme kardeş... Tatilde daha ra'< etmektedır. çalışjnz... Kurtarılan bir Avrupa şehrinde balka yemek dağıtıhyor büyük renkH Kastamonu 29 (a a.) Bir kaç av Acaba?.. da 3ri devam eden kuraklıktan sonra, Londra 28 (a.a.i Hasad vaziyetilnu kıtlık hattft b«lkl de açlık tehdid karikatürü Tabiî!.. Dört ay içinde ne hafta tatilleri var.. Ne bayram dun yağmur yağmağa başlamış ve kusa.h.lfe 3 . S ü . l d e temmuzdan önc« duzelmedigl takdlrde, J etmektedir. raklık tehlıkesini kısmen önlemiştir. tatilled var.. Ne dinlenme tatilleri var... Arkas\ sahije 3, Stt, 3 de ABİDİN DAV'ER Alman Renanyasının 7 mllyon nttfusu1 Anadoluya bereketli yağmurlar yağmıya başladı HÂLEB IŞI KEBÂB 1 J