Catalog

İstanbul sıtma mücadele bölgesinin yaz aylarına aid faaliyeti sona ermiştir. Hazırlanan çahşma raporuna göre, bu devre içinde 134 köy» mücadele sahasmda bulundurulmuş ve çok iyi netice alınmıştır. 106,614 kişi muayene edilmiş ve bunlardan 16,419 u tedavi altına alınBundan şöyle vermiyor. Bir de mıştır. « Bn fcızaklar, hiç bir zaman, boş Inönü devrinin en muhteşem fen ve böyle bir buçuk matbaacı ve muhar Bütün bir mevsîm boyunca gerek sanat âbidesi olacaktır.» kalmıyacaktuv» asır önce doğan, ilk rir Tahsin Demiray Belediye hududları içinde ve gerekse Bu mü}deyi, Millî Şefimiz İsmet Inözamanlarda maden « Böyle bir işin ilçelerde 1,393,042 mahal memurlar tanü, Başvekillikleri sırasında 1937 ya 9 mart 1939 da neşredilmiş olan bu mühendisliği yaparAfrikada görüldüğü rafmdan görülmüş ve sürfe yetiştirmeğe zında, Taşkızakta Atılay ve Yıldıray yazının üstünden yedi senej'e yaklaken sonraları işi yolunda bir ce müsaid 2.000,475 yer de ilâclanmıştır. denizaltılannın omurgalarını bizzat şan bir zaman geçti. Ikinci Dünya HarDoğu vilâyetlerimizdeki celebler ve içtimaiyatçılığa döken marui Fransız sinde güzel türkçenin tekârr.ülüne fi vab vemaektedir. Lâkin Afrlkanrn Bunun 187.447 kilo mazot, 30,164 kilo bi, idealimiz olan mükemınel tersanekoydukları gun vermişlerdi. müstahsiller, Tarım Bakanlığının Istan7 mart 1939, günü Millî Şefimi* bu nm kurulmasına mâni oldu. Fakat bul et ıhtiyacı hakkmdaki bazı teşeb sosyoloğu Le Play, sosyal meseleleri ilî olarak çalışan sanatkâr Ertuğrul hangi memleketinde ve ne zaman yap neft, 124 kilo Anti marial fluide, 890.5 defa Cumhur Reisi olarak Tersaneyi Ismet Inönü'nün hiçbir zaman boş kal büslerini görerek bunu daha evvelden anket usuJile kavrama ve anlatmadan Muhsin verdiği cevabda şöyle diyor: ma bir dil hâdisesi görülmüştür? Sa kilo da Wız kulamlmıştır. Çalıştır:lan mıyacağmı söylediği Taşkızak, harbin önlemek üzere bir şirket kurmuşlar ve bahsetmiş, bizzat bu usulün tatbika «Parlamentonun böyle bir şeye salâ ym T. Demiray bu hususu tasrih et amele yevmiyesi olarak da 47631,5 lira Taşkızağı gezmişîerdi. ödenmiştir. yarattığı malzeme ve makine darlık dünkü nüshamızda da yazdığımız gibi tıru yapmışb. Bu usul, bir buçuk hiyeti yoktur. Çünkü vakıâ böyle ka memektedir. Türk demizcilik tarihinde bu ziyaret mühim bir olaydır. Çünkü, yanılmı larına rağmen, boş kalmadı. Ve son kasablık hayv'anları, binbir müşküllt asırlık zaman esnasında genişliye ge nunjar yapılabilir. Fakat dil, bir kar.un Işte bir gazete ile bir mecmuanın Arazi ıslahatına gelince: Sllivri ilçeyorsam, 1876 dan 1939 a kadar geçen eseri olan yüzer havuzunu Bayramm ve sıkıntı içinde canlı olarak İstanbula nişliye bugün gündelik hayatımıza, ka meselesi değildir. Nitekim bunu, tiyat Dil Kurultayı arifesinde halk efkârı sinde (Kula, Gelevri, Çanta, Boğlu63 yıl içinde, Istaıtbul Tersanesi, Dev üçüncü günü vevdi. Ger.e o gün, ayni eevketmektense, bunları soğukhava ter dar nüfuz etmiş Bulunuyor, Yirminci ro her kanundan daha sa'.âhiyetla ya nı belirtmek için güiştikleri auketçi ca) derelerinin meydana getirdiği balet Şefinin ziyareti şerefine ilk defa Taşkızak fabrikalarında, seri halinde tibatlı vagonlar içinde kesilmiş olarak asır anket usulünü, gazeteciliğe de par. Dil, Tarih ve Universite çahşma liğin verdiği netice bundan ibarettir. taklıklarla, Beykoz ilçesindeki Koçulinşa edilmekte olan Türk tipi hücum İstanbula getirmeği düşünerek Devlet soktu. Bilhassa Amerikada Gallup larının akademik ve müstakil olma Kurultay, herhald» tâlî meseleier ya lu, Sırapınar, Karagül) bataklıkları nail oluyordu. 9 mart'i 1939 günü, «Millî Şef Tersa botlarından Tayfun, Halicin râkid su Demiryollarından aldıkları ilk frigoük Enstitüsü, pek popüler ve günlük ha ları elbet müreccahtır. Çünkü ancak nmda prensib probletnlerini de müza 27200 metre uzunluğunda kanal açılmak tıede> ba^hğı ile şoı yazıyı yazmıştım. lan üstünde, köpükler saçarak bu su vagonla dün şehrimize ili parti 113 ko yatm icablarile uzlaşmış bir anketçi bu takdirde verimli o!aVUir.> Geçen kere edecektir. Bu takdirde ankete Buretile tamamen kurutulmuştur. Boğluca kanalı üzerine (Sağlık köp«Dünkü jgazeteler, Millî Şefin Haliç ların asla görmediği yüksek bir sürst yun getirmişlerdir. Bunlar vagonda ay Iik hareketine rehberlik etmektedir. lerde (Trabzon Folkloru) isimli pek cevab verenlerden toplantıya iştirak eTersanesini'.gezdiğini ve orada yapıl le dolaştı ve davetlilerin bir kısmını rıca buzlara gömülmüştür. Gelen etler Enstitü, İkinci Dünya Harbi boyun güzel ve faydalı bir eser neşreden mu denler demokrat Türkiyenin bir iiim rüsü) adı ile bir köprü yaptırılmış ve makta olan «Ay sınıfı» denizaltı ge gezdirdi. Bu yüksek sürat bazı gapka idareye aid bir buz deposuna konulmuş ca (Japonya harbe girecek mi?), (Al harrir ve muallim Yanıkoğlu da ayni toplantısmda serbestçe fikirlerini be bu kanalın her iki tarafma 2000 ağac ve Mezbahadan sevkedilen bir veteriner manya mağlub olacak mı?), (Ruslarla fikirdedir: «Dil işinde memleketin sa yan etmek fırsatmı bulacaklar ve u diktiriîmiştir. Bunun haricinde gerek tnilerimizden ' «Atılay» ile «Yıldıray» ı ve kasketleri denize uçurdu. ekipi tarafından muayene edildikten işbirliği yapalmı mı?), (Hangi artisti lâhiyettar âlimleri, edibleri kâfi dere zaktan kendilerini takib edenleri se belediye hudud'arı dahilinde ve gerekse * ** tetkik ettiğini müjdelediler. «'Müjde» sonra Mezbaha rüsumu da ödenilmiçtir. tercih ediyorsunuz?) gibi mevzular ü cede fikirlerini belli ettikten, ispat ve vindireceklerdir. Muvafık ve muhsjif ilçe ve köylerde 555332 metre uzunîuHaliç Tersanesinin «enkazı tarümadiyorum; çünkü. Cumhur Reisimizin Bu etler buz vagonunda ve gene buzğur.da ark, kanal ve dere temizlendlTersane ile ve ovada inşa edilmekte rı> üzerine kurulmuş olan Taşkızak lar arasmda geldiği için adeta bir pas zerinde halk efkârının. düşündüklerıni müdafaadan, ve millette bunlarm ka birçok muharrirlerin bu sırada pek kendine mahsus teknik bir cihazla öğ bulüne dair kuvvetli temayüller orta ziyade bahis mevzuu etükleri dil me filmiştir. bulunan harb gemilerimizle meşgul ol fabrikaları, yaratıcı insanlar elinde nc tırma yığmı halini almıştır. Bu teşebbüs Sıtma mücadele teşkilâtı bu faaliyeya çıktıktan sonra bir kısım dar kafa selesi, Kurultayda kafî ve hayırlı bir maları, Türk desıizciliğinin inkişafma ler yapabileceğini «yapamayızcı» kö canh hayvan getirten bazı celeblerin, renip bildirdiğini hepimiz hatırlarız. h ve obstruction'cular buna karşı koy hal şekline bağlamrsa, son zamanlar tini durdurmDmış ve mevsime uygun tümserlere isbat etmiştir. o« kadar ehemrrriyet verdiklerini gösTürk gazeteciüği hususile çu son toptancılarm menfaatlerini bozduğu Seri halinde yapılan 20 tonlu'c ve 40 için kasablar bunu alm&ğa pek yanaş zamanlarda anketçiliği pek ziyade be mağa çabaladıkları takdirde, devkt, da bir çok muharrirlerin mektebde ve bir şekil vermiştir. Bu arada gelecek terir. şikâyet yıla aid hazırlıklar yapıldığı gibi, mevBu gemilerin orrcurgaları, Başvekâ mil süratli Türk tipi hücumbntları, mamaktadırlar. Maamafih yukarıda is nimsedi. ŞiniJl 1930 . 1945 arasıııda biraz evvel söylediğim tabiî temayül matbuatta mevcndiyetinden binbaşı Muhiddin Etinganün çizdiği mi geçen şirket, tecrübe mahiyetindeki on beş k?.dar memleket meselesi e t leri vikaye için müdahale edebilir. ettikleri lisan anarşisinden kurtulmak cud personelin amelî ve nazarî bilgileri letleri zamamnda, bizzat uğurlu elleripek kolay olacaktır. Böyle bir hal şek genişletibnekte ve memurlar da esklsi plânlar üzerine inşa edilmiştir. Bunîa. bu ilk teşebbüsten. sonra şehirde kasab rafmda yapılnıış anketler ve eevabla Yoksa, ne Meclis, ne de hükumet ilbnle konulmuştu. O gün, Ismet İnöııü, de otorite olamaz.> Nihayet son üçün linin esasen beklendiği, <nefsi emmâ gibi vazifelerine devam ederek her köyü « Bu kızaklar, v hiç bir zaman boşrm inşasında yerli keresteler kul!a dükkânları pçmak arzusundadır. Key rile karşıkarşıya bulunmaktayım. Bunnılıyor ve bu keresteler, Teknik Un; fiyeti ilgili Belediye makammdan sor larm içinde ilim adamlannı meşgul cü bir nümuneyi de avukat Kenan re» lerine düşkün ve «madde» leririn on beş günde bir kere ziyaret etmektekalmıyacaktır.. dir ler. Demek suretile Türk deıtizcilerine ve versite lâboratuarlannda kıjTnetlendi duk: Belediye rüsumunu verdiğinden edecek ve onların işine yarar mal Ömer veriyor: «Lisan kanunlarla de esîri olanlar müstesna olmak üzere riliyor. Yaş keresteleri kurutacak fen ve etlerin bozuk olmadığma dair vete zemeye muhtevi olanlar da yok değil, âmme fikir ve ihtiyaçlarile tees herkes tarafından hasretle istendiği de denizciliğin ehemmiy<etini takdir eden Türk milletine şu iki müjd^yi birdeıı nî bir fırın olmadığı için kesildikten riner raporu olduktan sonra biz bu ğildir. 1928 denberi vakit vakit hara sÜ3 ve inkişaf eder. Bunca senelere gün gibi aşikârdır. On asırhk taTİhimimemnunluTda karşılarız. retlenen dil meselesi, ancak 1945 terağmen Bey kelimesini Baya tahvil zin joğurup bize hediye ettiği edebisonra iki üç sene bekletilmij ağaçıar teşebbüsü vermiş oluyorlardı. Evvelkl akşam Karadenlzden llmanımıza edemiyen kanunlar meydanda dunır yat ve kültür türkçesini bundan eonŞüphesiz kl doğudan kesilmiş olarak 1 Türk donanması müte«iadiyen kullanıhyor. anket usulünün mevzuunu teşkil etti. gelen Ankara vapuru rıhtımda yolcularını Taşkızak fabrikaları, hücumbptları getirilecek koyunlar buraya canlı olarak Anketler, halk efkârmı en yakından ken bu yolun ne kadar amelî olabile ra da «Cumhuriyet» sütunlarında fBu bo^aUırken sabıkalı yankeslcllerden 17 yatakviye edilecektir. gctirilecek hayvanlardan daha ucuza ceği kendiliğinden anlaşılır. Bu iş; her toprağın dili) yazısı intişar eden Fa şınüa Aziz, gemlye glrnıl} ve bir 1? (!) ara2 Haliç Tersanesi eski tarihî\kud. nm teknelerinden başka 2000 devir maledilecek ve Istanbul halkı da şimdi alâkalandıran mesekler üzerinde yasazdan çalan meclislerin değil, lisan lih Rıfkı ile (Türkçe davası) makaJesi maya koyulmstur. Gene yankesici gözüne yapan pervanelerini de imal ediyor retini tekrar kazanacaktır. kinden bile daha ucuza et alabilecekleri pıldığına göre lisan davasının gergin mütehassıslarmm işi oldu için iş çıkan Prof. A. Fuadm ve nihayet vapur memurlanııdan Ahmed Narlnl kesMillî Şef, gene o gün, bir mill«tin Pervnne imali, basit gibi görlınürşe de gibi şehirde her zaman et bulmak im bir fikir meselesi olduğuna hükmetmek leri başuıdan aşan, ekseriyet itibariîe (Keramet kavukta) başlıklı ve haki tlrrr.lş ve yacına yaklaşarak ceblni karışkendi müdafaa vasıtalarım mutlafco hiç de öyle değildir; çok dikkat ve kânı hasıl olacaktır. Bu suretle hükft lâzım gelmektedir. Modern sosyoloji böyle bir ihtisasa sahib olmıyan heceblnl kat, mâna dolu yazısmı evveîki gün tırmağa başlamıştır. Ahmed,blleğinden karıştıran ell hemen farkederek Bikıkendisi yapmak lâzım geldiğini ve, itina ister. Bu fabrikalar, 2 buçuk met teşkilâh vücude getirilinciye kadar usullerir.den biri olan anketçiîiğia bu yetlerin mesaisi haricinde kalması daokuduğumuz Bürhan Feleğin pek doğ ca kavramıştır. Yakalandığını gören yanşekilde Türk gazeteciliğile Türk halk milletimizin bu h?defe doğru yürüdü^ beygirlik yardımcı benzin motörleri ve bu teşebbüse muteriz değiliz. ha doğru olur. Akademi, fakülte veya ru ve yerinde söyledikleri gibi ancak kesici, kaçmak lstemlş, fakat Ahmed ken60 atmosferlik kompresörler de imal efkârı arasmda vasatahk yapmağünü de söylemişü. üniversitelere istiklâl vermek çok fay işinin ehli ve erbabı olan edib, mu dlslnl bırakmamıçtır. Bu vazlyet karşısında atmektedir. Botlara konulan uçak mosma ne kadar sevinsek azdır. Hel« İsmet Inönü'nün Cumhur Reisi ol. ttîi'Ierinin revizyonlarmı da yaparak dalı bir şey olsa da bundan lüzumu harrrr v« âlimlerin okuyucuyu güîdür şayBnl heyret bir el çabukluğu İle koy1945 senesi Dil Kunıltayının toplannundan duktan sonra. Istaııbula ilk gelişlerinde bırnları mükemmelen tamir edebilmekkadar istifade edebilmek için istiklâl miyecek ve gaşırtmıyacak eserlerile muhtelif kamasını çıkaran Azi2 vememuru yerlerluden yaralanmış kargadığı şu günlerde bu anketçiliğin dil işihemen Tersaneyi ve denizaltı gem.'le tedir. iki ton ağırhğına kadar her boy. den evvel bu kabil müessesatı iyi ida türkçenin zaten bir asırdanberi gir şalıktan İstifade ederek kaçmıştır. ne tatbiki daha ziyade sevindirici olsa rimizi gezme'.eri, 1937 yazınJa verdik ,da folat borular da yapılmsktadır. re edebilecek ellere teslim etmek icab diği Türkleşme yolunda yürümesi huE'.l bıçaklı gencl görenler kaçısmışlar gerektir. Kurultaya iştirak edecek oleri müjlcyi tahakkuk ettirmek husueder. Böyle olmazsa elde edilecek netice Busunda artık kuvvetli bir ümid bes ve gene de kosa koşa merdivenlere doğru Binfcaçı Ata Nutku, Taşkızakta şimlanlar, bu suretle halk efkânmn gallerlemlşt'r. Tam bu sırada vapvır memurEundaki yüksek azimlerinin bütün hoca Ali yerine Ali hocanm ikamesin liyebileceğimizi zannetmekteyiz. Istanbul halkma zesrtlnyağı satrrı baRlarmdan Ahmed Hakkı karşi'ina çıkmıs Te kuvvetiîe devam etmekte olduğunu gös di Karabük fabrikalarınm saçlarile kallar vasıtasile satılmak üzcre vilâyet em 7.ete ve mecmua sahifelerine aksettiril den ibaret kalır.> 3000 ham\ı!e tonluk bir tanker, yar.i rlne 1OO ton sabun verildlSinl razmıştıfc. mesir.den memnun kalacaklar ve her onu tutmak lstemiştir. Cür'etkar yankesici terraektedir. (1) Bu cevablar toplu olarak «Is bu sefer de bıçağını Ahmedla kalblnln alyağ gemisr daha inşa etmektedir. Fab Bu sa'junlar ekmek karneslnin her hangi türlü indî ve enfüsî hükümlerden kaFatih, Istanbulu aldığı zaman. kutu rika, bu insaatta kullandığı bazı tez Mr numaro veya harfl mukabllinda olmı çmma ve cHalkm dediği, Hakkm de«Cumhuriyet> in 17, 18, 19, 20 ey mecmuası» nca da ayrıca neşredilmiş tına saplamış ve onu da merdivenlere kanlar lçlııde «eımlştlr, lan ve asırlarca payidar olarak nice gâh makioelerini de kendisi yapm:ş yarak ve azamt uç kiloyu geçmemek tizere diği» formülünü benimsiyeceklerdir. lul tarihli nüshalannda intişar eden, tir: Sayı 49. serbestçe satılacak^ yalnız bakkallar bir Tankssld, rıhtımd», peçlae düşen polls< nice dcniz zafeılerimizin kaynsğı olan tır. bugünkü «Dil Kurultayı> azalarınm ^ müşteriye ancak blf defa satış yapacaklar!er tarafmdan yakalanrmştır. Azlzln üzeHaliç Tersnnesi, Ismet Inönü'r.ün, Türk çanta ve dosyalarında bulundurup ü Prenses Dürriişehvar, doğduğa > * * * Yarın Ankarada toplanacak Dü Kudır, Ticaret Bakanlığı dun vüâyete göurinde ayrıca 50 gram da esrar bulunmuştur. der.izeiligine en büyiik hediye'erinden zerinde dikkatle durmaları, mülâhaza evi ziyaret etti Ikl memur da agır yaralı olarak Llman Bütün bu Boşaıılar; benim yıllar derdlğl bir tezkerede İlk partide tahsls e rultaymm daha ewelki]erden farklı biri olarak mutlaka tekrar eski haşme. ve münakaşa kaynağı olarak toplandilen bu yüz ton sabunu takiben daha 200 tarafma işaret Prense» Durrüşehvar dün saat 16 da hastaneslne kaldUTİmışlardır. edelim: Şimdiye kaclanberi ileri ,sürdüğüm bir davanın ton sabun gönderilmek üzere olduğunu blltine kavuşacaktır. tılarda kullanmaîan lâztm gelen bu Çamlıcada BaŞlarbasmda tcadlye tepeolndoğruluğunu ve hayal olmadığını is. dlrmiştlr. Bakanlık emrinde mühlm mlk darki bütün Dil Kurultaylan bir taTedaviye gelen bir d e kadın oldü dekt doğdugu köşkü ziyaret etmiştir. •Anadolunun kuş uçmaz, kervan geç bat etmiştir. Ben\diyorum ki yıllardjn tarda stok sabun vardır ve bunlar plyasaya raflı alâkadarlık harareti içinde geçti. pek mühim ve faydalı anketin diğer Ankara vapurile Rlzeden istanbula gelen Prenses, köskün halen mevcud olan »eYaruı ilk toplantısını yapacak olan oevablannı ınerak edenler, tarihinl llmlılc kısmını gezmiş ve köşk hakkında Idrls kızı 5 5 yasında Hatlce Kanburoglu, mez dağlarmı, yaylalarmı, bozkırlarmı beri, dünyanın en mükemmel tersa. arzediecektir. zikrettiğim gazete nusîıalanna b^ksbi lzahat sJmışttr. : vapurda ölmüştür. Kadınm düşme suretlle 1945 Kurultayı lse, son aylarm çok demir ağlarla donatan ve KarabüK de neleri .îyarında, mtilyonlar stiyen bir Fmncılarin hablı bir dileği hararetli mfînakaşalannın yarattığı hür, lirler (1). Bu cevablann hepsi dil mese Bllindlgl glbl Abdülmecldln sahsî emva kemlğl kırıldığından Rlzeden tedavi lçia mir ve çelik fabrika'.arını yaratan de tersane kurmak, yani ekmel peşinde Istanbulda beyaz ekmek ücallne karar mir ve çp.:k a/im ve irade, Istanbul koşmak yerine, her sene bir kaç ma vertlince, llk u n dağjtımmda fırınlar 1S1 serbest ve bereketli düşüneslerle dolu lesini parlamentoya değil, tiniversiteye llnden bulunan bu köşk, uzun müddet İstanbula yollandığı öğrenllmlştlr. Oesed, metruk vazlyette kalmış ve lçlndekl eşya Morga kalcUrürnıştır, Tersanesini de ihya edecektir. Tabia kine alsaydık, şimdi ihtiyaçlanmızı sınıfa ayrılmı?, blrincl sınıîlara 1 " , lklncl havası içinde toplanmaktadır. Bilhassa fakultelere, akademilere ve ımıharrir veklllert tarafından satılmıştır. Bilâhare sınıflara 11 çuval gündellk u n verllrnes! bu senenin ağustos başmdan rtibaren zümrelerine bırakmaktadır. Yarm dev yıkümaga ytlztutaa blna, Eml'âkl Mllliye Parolalı telgraf tın ideal bir tersane kunılsun, diye karsılıyacak bir tersanemiz mevcud o. tasnlf Bir kaç gün evvel, Istanbulla Bağdad ayarattığı Halici ve bu tersanenm m«v lurdu. Ecnebi tezgâhlannın lutfunu di ta.karrur etmlştl. Fakat sonradau bu fınnlar matbuat sütunlannda devam ettiğini let merkezinde toplanacak olan Kurul tarafmdan Meîımed Doğaca satılmış ve bozultnuş sürünüerl daha çok olan ras:nda fotograf malzemesl vesaire kaçakyazışma tay, nihaj^et bir akademi taslagı, yahud parası üa veklllerins verilmiştlr. cud birçok tesisatıaı bırakıp da Pa l«>mekten kurtulurduk. yavaş yavaş fazla îiş toplıyarat aldıkları memnuniyetle gSrdüğümüz Mehmed Dogan, koşku esaslı bir jeMIde çılığı yapmaktan ve bu Işle*muhtelif sekllgabehçesinin boşlu'nlarında yeni bir un mlktarını yükseltmlş, bazı fınnlar lse lar, anket usulünü tatbik eden bir ga akademi hazırlayıcısı bir kuruluş ol Işte Taşkızak fabrikaları bu iddia. tamlr ve restore ettlrmls ve bahçeslnl de lerde alâkaları bulunmaktan scklz klşi ela tersane kurmağı düşünenler, Istanbu ının dcğruluğunu gösteımijlir. Mevcud satışlan az oîduğundan ' u n lstihkaklannı zete ile bir mecmuanm varmak iste duğuna göre ankete cevab verenlerin mümkün olduğu kadar eski sekline getlr geçmlş ve Kadıltöy sulb. ceza mahkemeslndüsürmüşlerdlr. Bu arada 14 çuval un. al dikleri neticelerle daha ziyade mües isteüği şey bir bakıma gerçekleşiyor lun, kıırulduğu gündenberi devam edip vasıtalar, hakikî liyakat ve iıymetle ması lfizım gelen fırınlardan musterisl çok mek üzere tanzlm ettirmlstlr. Pıenses, doğ ce tevktf edilmişti. Bunlar, Kadıköy asllyo golen denizcilik tarihinden hij bir şey rln eline geçince, birçok nofoanlara vs olan bazıları günde 20 çuvaldan fazlaya sir ve faydalı bir manzara yaratmakta demektir. Halk efkânnm tezahürlerine duğu ve çocuklugunu geçlrdlğl köşkü gez ceza mahkemeslne basvurarak, bu tovkif lstemlşlerdir. saygı esasen demokratik rejimlerm te mekten memnun olmuş ve şlmdlkl sahib h ü i m ü a ü n kalüırılmasıru dır. bilmediklerini ortaya koymaktan baş mahramiyetlere rağmen, gemi yap kadar çıkmışlardı, Fakat, lstek reddedilmlştir. Diğer taraftan, melini teşkil etmiyor mu? Türk de lerlne teşekkür ederek aynlmıştır ka bir şey yapmamışlardır. B?ledys yenl b!r tasnlfle dünden ltlbdson günlerde «Adana garı> mahrecll bir mışlardır ve yapıyorlar. Geçen yazımKömürcülerin kontrolu Gerçekten 1945 Kurultayına takad mokrasisinl de bu kadro içinde görmeren gene esklsl glbl lkincl smıı fırınlara telçrafın, «Aksarayda Muradpaşa mahalle«Türkiyenin Tersanesi için, tabiatın da beni sevindirdiğini söylediğitn ba 14, blrincllere 17 çural un vermeğe başla düm eden ay ve günler esnasında mek için hiçbir »ebeb yoktur. Kömüran perakende ı g , toptan 15,5 slnde Fltnat» adreslne çekildlğl vo «Bıza> hazırladığı yer Haliçtir. Kadırgaları şarı, işte budur. mıştır. Fakat bazı fırınlara 25 çuvala ka «Cumhuriyeto gazetesile «Büyük Doğu» kurusa satılması hakkındakl karann llâ imzasmı taşıyan bu telgrafın kısaca «Eırrl dar u n tahsls olunmuştur, Fakat, ıırmcı mecmuasının eçtıkları lisan anketlerine mız, kaiyonlarımız, hattâ istibdad «Büyük Doğu» meanuasının dil an n m a rağmen kömürcülerin narfc flatına İle gel> meallnde olduğu bellrtilrnlstlr. FltFabrikanın. henüz yapamadığı b ü ltirazlar devri harb gemilerimizin bir kısmı bu yük gemi makineleri ve motörleridır. lardan anlaşılan yükselmlş, satışlarla lsabet şahid olduk. Anlaşılıyor H Kurultayın ketine gelince: Bu anket de başka bir kömür satmadıklan yazılmakta ldl. Beledl natla Sırrı. şlmdl kaçakçılık lçlnden doslzllğl eski tasnlfln tekrar llıdaa rada yapıîdığı gibi, işte Cumhuriyet Çok geçmeden bunlan da yapabile edilerek tatblk edllmek istenmesl protesto yaklaşüğı fair eırada bir kısım mu yoldan ayni gayeyl güdüyor. Mecmu y» Iktısad müdürlüğünden verllen malu layı mevkuı bulunnalar arasındadır. Bu dün devrinin deniznltı gemileri de burada ceklerine şüphe yoktur. Elverir ki bu edilmiştir. harrirler halk efkârının büyük dfl ha anın akıryuculanna sorduğu sual şndur; mata nazaran Belediye murakıblan etmlş telSTafın bir parola mahiyetlnde olduğu 50 kadar kömürcü dükkanım teftlş anlaşılmıştır, yapılmaktadır. Azabkapısmdan Haskö günkü çalışmalar devam etsin ve fabreketi h.akkındakl kanaatlerini objek «Uydurma dil olur mu? Böyle bir tec ler, bunlardan ancak bir taneslnln narka Basın Birliği kongresi ye kadar, uzanan bu sahada, Türk ti rikalarm makine ve tezgâh bakımmToprak Ofîste vazifeleri nihayet Istanbul Basın Blrllğl kongresl dün E tif olarak öğrenmek ve göstermek is rübe dünyanın başka yerlerinde gö rtayet etmedlgl görülerei hakkında *abıt caret ve harb gemilerini yapacak mü dan eksikleri tamamlansın. müdür?» Hâlâ devam edeD varakaaı tutulmuştur. bulan memurlar mlnönü Halkevlnde toplanaeaktı. Fakat temişlerdir. Böyle bir gund« ber iki rülmüj kemmel ve modern bir tersaneyi, mutToprak Mahsullerl Ofisl, Istanbul teşklTaşkızak fabrikaîarınm yaptığı eser ^79 üyeden ancak 129 u gelmlş'oîduğun anketin vardığı netioeye kısaoa lşa ankete şfandiye kadar eevab veren, dan nisabı ekserlyet hasıl olamamış ve top ret etmeği faydasız saymıyoruz. !aka tesis edeceğiz. lâtmda yevmlyell muvakkat memurlana muhtelif suuf ve mesleklere mensub leri verenler şu iddiadadırlar: lantı 3 aralık pazartesl saat lklye bırakUvzllelerl nihayet buldukça çıkarılmas'.na olan elll kadar okuyncu bir noktads < Burada iki yıl içinde i tane 5000 mlştlr. Memleketin yetiştirdiği, şuraya bu» «Cumîıuriyet» in anketi dil meseledevam edilmektedir. Olaganüstü haller doraya dağ'.lmış, yüksek liyakat sahibi tonluk gemi yapabiliriz. Hetn de bugün Kahveci Kasımın kalb sektesinden sinde şu suali ortaya atmıştı: cBuyük birleşmektedir: «Dünyanın niçbir yelayısile Ihdas edllmlş olan depoların bir çcrkları lağvedllmistir, Şimdiye kadar vazive hakikî mütehassıs gemi mühendis kü vasıtalarla. Yalnız motör ve makineMillet Meclisi, dil hususunda ka rinde böyle bir şey görülmemiştir.» öldüğü anlaşıldı feslz kalan memurlar 300 ü geçmiştlr. Yalnız Matbuat Birliği İstanbul Reisi lerimizi, fen ve teknik adamlarımızı leri şimdilik dışandan getirtmek sureK. Çarşı Kuyumcular Cad. 21. Haliç Fenerlndekl dükkânının üstündekl nunlar yapmağa llmî, fikrî, edebl ba muhterem Hakkı Tarık, kısaca «göBunlardan başarı gösterenler başka yerlerbir araya toplayarak, eksiklerımizi ec tile bu gemileri inşaya hazmz.> Enis Ali Cevahircioğlunda teşhir odasmda Blü olarak bulunan kahveci Kasım kımlardan salâhiyetli mi görflyorsunuz dekl dupolara tayln edilmektedir. nebi mütehassıslarla tamamlıyarak HaBu iddiayı ileri sürenlerin delilleri Râtln, ölümünün bir clnayet eserl oldugu veya hayır? Dil, Tarih, Universite ve rülmüştür> diyor, fakat fazla malumat edilmektedir. liç Tersanesini çok kısa bir zamanda yarattıkları eserlerdir. Bu genç ve mü yazılnııştı. Fakat, vak'aya clnayet hlssinl Güzel Sanatlar çalışmaları müstakil ve Akan Çaü ve Tarasalarmızı, su kendi gemilerimizi kendimiz yapabıle tevazi, feragatli ve bilgili gemi mu veren eMe mevcud bütün dellllere rağmen, akademik olursa. dai.a nu faydalıdor sızdıran Bodrumlannın lstanbulun her semtinde her cinsten ^ " " ^ r cek bir hale getirebiliriz. Bugiin dahi. hendislerimize ve arkadaşlarma ina Kftsım Hat'm cesedlnl muayene va otopsl veya değildir?> Şimdiye kadar neşreyapan. Morgun raporu ölümün kalb sekteburada 1200 tonluğa kadar gemüeı nalım. Aziz Millî Şefimizin sinden İleri geldiğini lzah etmektedlr. Ka dilen on beş kadar cevabın Hrleştiği yapabiliriz. Yeter ki»kudretli bir fen «Bu kızaklar hiç bir zaman boş kal sımın başındakl, keserele Turulduğu' tah nokta pek düşündürücüdür: Ne teşriî mln edllen ezllmenln de bir çarpmadan heyeti teşkil ederek işi hakikî müte mıyacaktır.» K kuvret, ne de azalan dil icad edemez, Almak veya satmak için bir kere de büromuza hassısların eline verelim. Sözünden ilham alarak onlara ba Hert geldlgl anlaşılmaktadır. Bu vazlyet lcad edilen hakkında karar veremez. öe sıvayınız, karşısında hâdise hakkında yapılmakta ouza I menfaatinlz icabıdır. S. KUĞÜ EMLÂK müracaatiniz Türkiyenin ticaret ve harb gemile' şarma imkânlarını verelim. lan tahklkat durdurulmus ve kahveclnln Böyle bir şey olsa olsa akademik müASFALT EVİ: Galata Mahmudiye K I rini yapan Istanbul Tersanesi, Ismet Abidin DAVER cesedlnln gömülmeslne M D Terllınlştlr Eminönü Meydanı, 10 No. lı Kemaliye BÜROSU esseselerin işidir, Meselâ Türk sahnecaddesi No. 77, Telefon: 41988 te Han • § • ^ • § ^ • • 1 Sehir Hâdiseler Düşünceler Taşkızakta 5<M*0 tonluk haberleri Anket usulü ye gelen 4 gemi yapabiliriz Erzurumdanetler donmuş dil meselesi llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll CUMHURİYEr 25 Kasm 1945 DENİZCİLİK BAHİSLERİ iTTtlllllllllIİIIIIUinillllllllllllllllilllllllliliMMlllilll Sıtıııa ile Yaz aylarmda çok faydalı işler görüldü Yazan: Abidin Dav'er Istanbul kasabları piyasayı düşürmek istemiyorlar Yazan : Prof. Ziyaeddin Fahri Ftndihoğlu Azılı bir yankesici Halka verilecek ucuz sabnn f > ( Bir Dizi Oryan İnci Safılıyor E M L Â EMÜLZER # Içeri girdim Darmadağm konulmuşF Bulgarçarşısmda bir sürü eşya.. verevine serilmiş kilimyeni ev almışlar.. ler... Bir kaç saksı, galiba lâstik ağacı.. Ben erkeği tanızemin katta bir salona aldılar beni.. dörım. Çocukluk arşeme hakkında uzun malumat vermekadaşımdır. Zengin yeyim.. zevksiz döşenmiş olduğunu seyailedir. daha doğlemek kâfi.. meselâ: Üstü camla kapalı rusu zengin oldular, bir yaldızh eski çalar saatin yanında bir hanımın bir çuküçük bakır abdest ibriği duruyor. Ne valcı kızı olduğuna münasebet? dair o zaman riDerken arkamda bir fışırtı duydum. varsa; havuçtan üzüm turşusuna kadar; vayetler işitmiştik. Lâkin kimkime, ' YAZAN: Döndüm, hanım olacak kadın! Kısa ne kadar tuzlu et varsa pastırmadan dumduma! Hayhuydan vakit bulup da Macar salamma kadar, ne kadar peybu rivayetleri incelememiştik. Ancak, boylu, patlak gözlü... Epeyce trknaz ve nir varsa rokfordan Mihalıç peynirine geçmiş zaman hatırımda kaldığma esmer. Boğum boğum parmaklı» Alt kadar... Üstelik Amerikan fıstığmdan göre kız zengin ama çehre züglırdü dudağı uzun, fes renği bir ağız ve çe kaba leblebiye kadar her türlü kuru ne sıfır! Eh! Allah yaratmış ne diyedu... Ben: imiş dedüer. Oğlan da pırlanta gibi deyemif önümüzde... Benim iştiham ke Ben içmem hanımefendî, teşekkür.. likanh idi. Sizin anlayacağınız oğlan biliriz!. Adamcağız prezanta etti., sildi.. s., Eşim! Hakaret çtkar beyefendi bundan. para ile, kız çehre ile evlendi. Malumya Bey İşi Izaha mecbur olda». )T~ Ben sizi ilk defa gö' herkes kendinde olmıyanı arar.. (Na Kadm bana elini uzatırken: ' mustan başka). Aman bu eş lâfını hiç se^'nıiyorum. Bizim bacanakla kansı da ge!erüyorum. Elimden ceklerdi. Son dakikada dişi tutmuş.. bir tadeh içmezse' Eş olduk da ne oldu sanki! dedi.^ niz kızarım.» Kadm karışti: Sahneye giriş fena değil» Bir zarf içinde makine ile yazılmış Felek, sen haremimi görmemiştin Kardeşimin değil, kocastnm dişi.. Vayyy! Kan şir bir davetiye aldımdl. değil mi?. dedıkten sonra karısma: ..Tutmuş, gelemiyeceklerini tele ret şey! Çaresiz razı «•Eyyub Saburlu ve eşfo beni Bulgar Zehra! Felek benim taaa ilkmek fon ettiler. Kayınbiraderin de bu akşam olduk.» çarşısmdaki yeni «yuva» larında bir tebden arkadaşımdır.. manii varmış... Yarım kadeh raakşam yemeğine çağınyorlardı. Doğ Hayrr manii değil, nöbeti varmış.... kıya bir kova su kat Taa diye neden uzatıyorsun! Yaşlı rusu gitmek niyetinde değildim. LâYedek subay desen e! Bunda saklana tıktan sonra önüme aldım., Beriki kakin bir gün evvei çocuk, (çocuk der olduğunu anlatmak için mi?. Hayır yani eski arkadaşımdır.. blr cak ne var..» dehleri doldurdu: sem şimdi kırk beşi buldu ya!) telefonbirimizi pek severiz. Saklamıyorum.. ne saklayacağıra.. Şerefe! diye kaldırdı. Tak la ısrar etti. İnşallah bay da senin gibi değiîdlr. bunda saklanacak.. dikti, ' Allahaskma, gel! Bizbize olacağız. Anlamadım bu taşı.. ama aralarmdaki Beyefendi, bu sizin arkadaşınız ço Buyursanız a! diye bana ikrama Yabancı yok.. dedi.. nazlandım. Pek münasebetlerin pek de pembe ohnadı cukluğunda da böyle miydi? Kemküm başladılar.. Kadm üçüncü kadehten üstüme düştü. Biz de kabul ettik.. ğmı çaktım. sonra lâf atmaya başladı.» edip durur.. iki çift lâfu Sekize doğru davetıyedeki adrese Biraz sonra bir hizmetçi geldl. Bize Zehra, hayatım... Bayım, şu karadislerden yesenlz e! vardım. Kapıdaki numaraya bakarken buyur ettiler. Yandaki yemek odasına Aman bu hayatım kelimesinclen Kuvvet verirmiş.. anlaşıldı bayım!. kapı açıldl.. bizimki göründü. geçtik... Vay anam vay.. sofra değil, me de illâllah... Kız Gülsüm getir • şi Iyip sen de ye! Sonra karışmam. » Buyurun. buyurun! Affedeısin zeci, mosturacı.. ne yok be birader! De şeyü. Adam lâfı değiştirmek istiyor... Isirader. Beklettik.. efendim... Ne isehizden çıkan ne varsa midye t^lmasınBiraz sonra hizmetçi bir şişe rakı ge Hava da bozdu.. ne kadar iyi gidisonra anlatırım.. buyurun. dan, karidisine kadar; ne kadar turşu tirdi.. hanım hemen kadehleri doldur yordu, değil mi? KOÇ KATOII Burhan Felek şuna bak Allah aşkına.. haysiyeti kaç İç bade güze] mış onluk gazoz gibi pısıyor. Kuız! Bir t * sev... Sevelim ama şişe getir içeriden?.. / haniya! (ve içini çeBir şişe daha geldi.. karı çekiyor. Lâkip söyleniyor) hakin herif de kimbilir ne çekiyor. Bu niya o güzel! Getir sırada ortaya yemekler geliyor, yemekde seveyim.. ler gidiyor. Hindi dolması, lâhana dolKarı bu sırada tirması, Alipaşa pilâvı, börekler hepsi buşon ile şampanâlâ lâkin yiyecek kim?. Ne sofrada yer yanm ağzındaki telkaldı, ne midelerde» adam anlattı. leri koparıyordu. Evet, dedim, Koçkatanı fırtınası... Biz bu evi elli bin« karı tashih etti. Bu olduktan sonra mantara tirbuşcııu Kadın atıldı.. Altmış bin liraya. sapladı, çevirdi, çevirdi.. ve iyice otur O ne o? Koç takmıı ne demek? «. Altmış bin liraya aldık.. Bir duğuna kanaat getirdikten sonra kıza: Kocası tashih etmek istedi: dülger kalfası.. Zehra, hayatım! Koç takımı değil, Mühendis! Kalfa değil!. Kalfa sen Tut şunu! diye şişeyi verdi. Kız toç katımı» şey. Koçtokumu.. sin sen kalfa da değilsin.. sen harem iki elile şişeyi tutarken o da mantarı Ben karıştım.. * çekti.. Pek az sonra: ağasısnı. Koçkatımı hanımefendlciğim. Paattt! diye patlayan mantar tir Zehra, hayatım.. bırak da... O nedlr o?. buşonla beraber madamın .slinden fır Bırakırsam ne yaparsm herif.. Hlç.. koçkatımı derler« yani koç Yahu! Lâfımı bitireyim.. bu evi layıp beyin suratma.. O: yok mu koç.. işte o koçlar.. aldık.. altı oda. Ne yaptın?. Derken fışkıran şamMasanın altmdan ayağıma bir tekme.. Sekiz oda.. bir banyo, mutfak... panyanm feveranı önünde: her halde herif susmanu istiyor. Banyo, helâ! Mutfak, helâ, banyo, mut Ayyy Allah cezasını versin!. Bu ne Ev sahibi habire kaşlarmı kaldırarak fak.» Aman akhma gelmedi.. Yusuf bu! diye feryad eden kadın guya elile işaret ediyordu» Kadın bırakmaz yaka diyeceğim geliyor bir yer daha. şampanyayı kapamak isteyince parmı? Ofis.. maklarınm arasından çıkan bir fıskıya Bu koç tafcımı nedlr bayım an < Hah! Opis... Ama helâlarma di benim suratıma.» Ben bu beklenmedi> layalım. > . yecek yok!.. Lâkin neyleyim beyefen duştan yüzüm gözüm ıslak bir halde Erkek: di.. bu herifin zürriyeti olmadı.. çolu kendimi güç kurtardım. Ve hanımın Anlayamazsm sen onu Zehracî ğumuz yok, çocuğumuz yok! Benim elinden şampanyayı çektim.. bir dakika ğım, hayatım..^ anam da ilk kocasından çocv.k.. yap sonra kendimize geldik.. ve şöyle bir Sen sus.. pinpon herif.. senin ar mamış.. sonradan birine kaçmış. On birimize baktık.. hdnım güldü, ben gültık reyin yok.. sen emeklisin! anladm dan gebe kalmış.» Ben doğmuştım.. düm, bey gülümsedi, hizmetçi çatlamı?. (Bana dönerek) bayım, geçen ak sonra ilk kocası boşamış.. babam ana yacak.. hemen kaçü.. kadın bana büyük bir samimiyetle: şam Sıpalı ocağı mı ne var ya! Orada ma varmış.. ben de.. buna vardım.. bir Suvâri balosu oldu.. bu herif!. Beyefendi! Helâya buyurun.. teVayy! Karı çamur oldu... Adamcağız miz havlu var. Demesi üzerine kalkbm... Suvare de şuna Zehra.. hayatım. muttasıl: Zehra, hayatım.. diyip duruyor.. Dışarı çıktım... mendille yüziimü silip Suvari balosuna gittik. Bir defa dans etti Ondan sonra göğsü tuttu.. lâkin Zehra verdi kendini şarkı oku şapkamı almca doğru sokağa.. Ben böyle erkeği napıyım?. Bayım.. mağa başladı. B. FELEK i