Catalog

HAYÂT ANSİKLOPEDİSİ Cumhuriyet Matbaası tarafından hazırlanıp basılan bu kıymetlı eserin 10 büyük cildinin fiatı 70 liradır. Umumt müracaat yeri: tstanbul CUMHURİYET Matbaan. UĞUR Kitabevi ve kitabcılarda bulunur. umhuriyet 22 S&VI .' 7598 İSTANBUL CAGALOĞLU Telgral ve mektub adıesl: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: Istanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298, İdare ve Matbaa bsmj: 2429924290 Tabiî ve sîyasî taksimath TUR IYE ASI b'asılmış en yenl Krş. • Cuma 12 Ekim 1945 m Londrada meselenin halli için ileri sürülen noktai nazar Resmî Ingiliz mahfilleri: "Eski düşmanlar haric olmak üzere Montreux mukavelesini imzalıyan bütün devletlerle mukavelenin tadili hususunda istişarelerde bulunmak lâzımdır,, diyorlar İyi, yahud kafi yol Londra 11 (a.a.) Reuter Ajansının siyasf rauharriri yazıyor: Umurniyetle iyi haber alan Londra kaynaklarının mütaleasına göre Montreux mukavelesinin tadili hususunda Büyük Britanya, Türk hükumetine gönderilmek üzere Mr. Byrnes'ün dün gazeteciler toplantısında bahis mevzuu ettiği mektuba benzer bir mekhıb hazırlamamıştır. Fakat, mademfci Boğaziar meselesi, Dıs Işleri Bakanları konseyind* ortaya atılmamıştır Şimdi bu hususta raüzakereler yapılacağı tahmin olunmaktadır. Şurası muhakkaktır ki, Dıs İşleri Bakanları Konferansının akim kalması bu işı tamamile kararsız bırakmıştır. Resmî Ingiliz mahfilleri ilk Montreux konferansının varmış olduğu hal tarzınm, eskimiş olduğu mütaleasındadır. Bunun iki sebebi vardır: 1 Bunu imzalıyanlar arasında pek çok eski düşman devletler vardır. 2 Eski düşmanlar hariç olmak flzere, Montreu* mukaveleslni imza eden bütün devletlerle mukavelenin tadili hususunda istişarede bulunmak lâzım/lır. Hükumetin mevcud talimatnameye dayanarak hazırladığı kararname 16 yaşım bitiren, 60 yaşım bitirmiyen erkeklerle 20 45 yaşındaki kaduılara silâhlı karşı koyma mükellefiyeti yükleniyor Bunlar talim ve terbiye için yılda en çok 9 gün celbolunabilecekler Ankara 11 (Telefonla) Mem'eket içl duşmana karşı silâhlı müdafaa mukellefiyeti hakkındaki talımatnamenın dçuncu maddesine dayanılarak Bakanlar Kurulunca bir yönetmelik hazırlandı. Esaslar şudur: Olağanüstü hallerde ve seferde paraşütçülere ve havadan kıt'a indirmelerine, denizden çıkarmalara, smırlardan sızmalara karşı 16 yaşını bltlren 60 yaşını bitirmıyen erkeklerle, 20* yaşını bitiren v« 45 ya Arkası sahife 3. Sü. 4 te Londrada garib bir grev sahnesi: İssizler lokaklara yatarak nakil vasıtalannın seyriiseferine mani oluyorlar Yeni sulh konferansı Stalin'in hastalığı yiardanberi için için alevlenen buhranm, son Londra „ konfcransmda, hiç * bir gozden kaçmı\acak derecede parlayıp ortaya çıkması, dünya efkârında iki tiırlü tefsire yol açtı. Her müşkülü (idarei maslahat) yolile savsaklamağa taraflı olan ve bütün hal çarelerini 7amandan bekleyen bir ki'iim insanlar bu netice karşısında uzüntü duydular. Müttefikler arasmdaki ipin tamamile kopuvereceğinden endişe ettiler. Onlara göre, diplomatlar ve politikacılar. ne yapıp yapıp ayrılık noktalarını gizlemeli, dünya cfkârını bir müddet daha oyalamanın bir >olunu bıılmalıydılar. Bunun bccerilememesini, siyasi vnhameti şimdiden kestirilemi} ecek büyük bir teknik hata saydılar. Milletlerarası davalarının en iyi bir şekılde jalnız açık ve serbest konıışmalarla çozulebileceğıne inananlar Ue, reel durumu olduğu gibi gostermesi itibarile son Londra toplantısını hiç de fajdasız bulmadılar, hattâ müşkülleri Londra R 11 (B.Y.T7.M.) Avam Kftsürünremede kalımaktan kurtarabilecejjini dusünerck buna memnun bile cı marasında, flatlann kontrolu, veslka usulünün ve bam harb tedblrlerlnln blr dular. f daha uzatılması hakkındakl Anlayış, iyi nlyet. hesab, muUaypse müdde tekllf kabul edllmlştlr. Bu tedbirlerin ve karar gibi zekâ, irade ve ahlâk unsurları dısında kuru kuruya zaınan ve 5 sene devam ettlrllmesl hakkındaki haarlarunası çatouklaştınlmekân çerçevelerinin bir davayı çozmek projenin maktad.r. Bu mtlddetln 2 seneye indlhususunda hiç bir rol oynıyamıyacağım hususunda yenl blr tekllf yapıdüşünecek ohlrsak, bu ikincilere hak s?nılmalrtadır. vermetnek güçtür. Müttefik zafenle, • dünya, altı jıldanberl içine saplandığı Amerika İrlanda ve Groenland'da bir çıkmazdan kurtulmnş, fakat Mütteü» istiyor fikler ara«ındaki uyuşniazlıklar yibiinKopenhag 11 (a a.) Kopenhag'a geden başka bir çıkmaza girmişti. O kadar len, Avrupadakl Blrleşlk Amerika denlı ki, zafer sevinci insanların kursağına kuvretlerl komutanı Amlral Herpy tıkanmış, başarılan eserin azameti hiç Hewltt, beyanatt* bulunarak demlsbir çehreyl tebessüm çizgilerile neşelen tlr M: Mr. Attlee diremez olmuştu. Yıllardanberi sefalet, « Memleketlerlmlî arasında dosta rlrken Biılcşik Amerlkanin daiml üsler voksuzluk, ateş ve öliim çemberleri ne blr lşblrllğl kurmak isterlî. tzlanda içinde yuvarlanan mllletler tanılmaz ha ve Groenîand'da baaı üsler elde etmek t«minln de hiç blr menfaati olmadığını belirtmiştir. le gelmislerdi. Her yerde halk kurtııluş sorundayıg » gününe hasret çeHyor, yaralanm, raAmirhl Hewltt'ln tevld etmecll^ baa «Sulhun yolu» mecburî askerlik hatca saracağı. harb korkusn nedir dü söylentllere göre, Blrlesik Amerika bu NewYork 11 (a a ) General Mar«ünmeden günlük ekmeğini kazanacağı, üsler hakkında müeakerelere girlsmlş shall rpporu hakkmda yorumlarda buevini barkını yeni bastan düzenleyece tlr. AMİral Hewltt beyanatına son ve Arfcoat sahije S, Sü. 3 ! • ' ği saari bekllyordu. foplanlıya engel mi oluyor? Sovyet gazetelerinde Ingiliz ve Fransız basınının neşriyatı münasebetile ileri «ürülen endişeler ingiltere bir kısım harb tedbirlerini kaldırmryor Amerikanın Izlanda ve Groenland'da üsler istediği açığa vuruluyor Ingilterede grevler gittikçe yayılıyor Grevcilerin yabancı rehberlerin kılavuzluğu ile hareket ettikleri ileri sürülüyor Londra 11 (a.a.) «The Star> adlı akşam gazctesi şunları yazıyor: Moskova 11 (».a.) Moskova'da çı «Londra ve dığer İngiltere llmanlirı kan «Bolşevik» gazetesi bugünkü sa lşçilerinin grevi o kadar çabuk gen'şleyısmda Londrada toplanan Dıs işleri mektedtr ki, milll bir grev tehdidile konieransmm muvaffskiyetsizliğıni in karşı karşıyayız. En endişe veren nokcelerken iyımser görünmektedir. Gazete, Dış işleri Bakanîarı konseylnin karşılaşacağı güçlükler ne kadar büyiık olursa olsun, bunların muhakkak aşılabileoeginl yazmaktadır. Mareşal Stalin ta sendika temsilcllerinin bu hareketin derin sebebleri hakkında birşey bil™«diklerini «öylemeleridir. Greve izin verilmemlş olduğuna göre, işe başlamak için yapılan çağrı da aynı şekllde nazarı Arkast tahife 3, Sü. 2 de Mr. Pepper Ankarada Amerikanm tanınmış âyan üyesi dün Dış Bakanımızı ziyaret etti Ruslar «batı bloku» nun Amerikalılara karşı kullanılabileceğini söylüyorlar NewYork 11 la a.) <Uvo«tiya» Okul kitabları hâlâ tamamlanamadı, Mr. Fepper Ankara 11 (BJL) Avrupa ve Oortaşarkta bir tetkik gezlsi yapmakta olan Amerikan âyan meclisi üyelerinden Mr. Calude Pepper bugün öğle<ien sonra, uçakla Kahire'den Ankaraym gelmistir. Mr. Pepp«r, beraberindc Amerika büyük elçisi Mr. Bdwte C. Wilson olduğu halde saat 13 te Dı» işleri Bakanlıâl genel »ekreteri büyük elçi Cevad Açıkalını zjyaret «bnistir. »ahife 3, Sü. 5 te Bu da herşeyden önce Müttefikler De Gaulle bugün Belçikadan arasmdaki pürüzlerin tasfiyesine bağlı idi. Büyükler temelli bir anlaşmaya vadönünce bu suale cevab ramadıklan. barış nizamının anahatlavermek mecburiyetinde nnı beraberce çizemedikleri müddetçe bu hal böylece uzajıp gidecekti. Ne zakalacak man sona ereceği bilinmiyen bir Işkence kadar feci bir şey tasavvur edilebilir Parls 11 (a.a.) General De Gaulle mi' yarın Belçikadan dönünce mühtm blr karar aİTiak zoranda kalacaki". Bisarısızhkla biten Londra konfePartiler, Anglo^Saksonlann Laval iâam m: edilecek, yoksa veransından sonra vaziyet değismistir. Balkanlara müdahalesine rılen olum cezası tebdıl ml edllecektu? Müttefikler arasmdaki uyusmarlıklann bundan böyle sürüncemede kalması ihCe\ab, De Gaulle'e aiddir. Laval yeni karşı koymak için tedbir mi Dr. Sadi Irmak timalleri artık pevsemiştir. Hesablar, bir dava açılacağına kanıdır ve Fresnes alıyorlar? mukayeseler yapmak, iyi veya kötü viZonguldak 11 (Telefon'.a) Çalışma zerek zonguldağa inmiştir. Kendisine hapısanesindeki hücresinde mahkemede yetleri saklamadan açığa vurmak, şövle Bakanı Sadi Irmak bugün yanında Vaü 1 Bakanhk ve havzadaki iş durumu hak açığa vurmsdıgı ifadeslni kaleme alBelgrad 11 (a.a.') Yugoslav AJanveya böyle kararlar almak bakımmdan vekili, havza işletme müdürü, işletme kmda sorduğum suallere Bakan şu şe m:kla meşgul bulunmaktadlr. Laval bu sı, Yugoslav, Yunan, Bulgar ve ArnaSahaflar çarsısındaki kitab borsasında satışlar bujrün hâdiselerin daha büyük blr hız içtimaî işler müdürü ve mühendıslerile, kilde cevab verdi: j ifaded^n, yenl bir dava sırasında istlfavud komunist partisınin iki ay süren la gelismesini bekliyebiliriz. Okullarda derslere başlandığı halde ,karşısmda Millî Eğıtim matbaası, bu sabahleyin Kandilli ocaklarına ve Ar € Buraya görmek ve dinlemek için ! de edil"miyecek blle olsa blr gün gelemüzakereler neticesinde Ingiliz ve ALondra konferansının dünya ban«ı mudcuk tesislerine çiderek gezmiş ve geldim. Zonguldakta daha bırcok yer cek, Ftansanın bütün vakıalan öğren öğrenciler henüz kitablannı tamamlaya kadar ihtiyacı tek elden karşılamakta zorluk çekmekte; ya ders ayları hayli merikalıların Balkanlara müdahalesine he?abma harırlıyacağı en kötü netice, işçilerle konuşmuştur. Oradan Ereğîiye leri gezip kabil olduğu ksdar fazla işçi mek lotiveceğini düşünmekteâlr. mamışlardır. Millî Eğitim Bakanlığı, son Arkası sahife 3, Sü. 6 da Arkas\ sahıfe 3. Su. 7 de Laval, ölüm mahkumlarma tal^is e harb yıllarının yarattığı güçlükleri göz Mürtefikleri birbirinden bütün bütün geçen Bakan, mutad ziyaretlerdsn son ile temas edeceğim. Onun için size hav Arkas\ sahife 3. Sü. S da önünde tutarak, sınıf geçen öğrencilerin soğurmak. anla<tma ümidlerini kökün ra, işletme dispanserini, orta okulu ge 1 Arkas\ sahife 3, Sü. 6 da den kırmak olabilirdi. Böyle blr gelişkitablannı toplatarak, aşağı sınıfiarae. insaniyet ve medeniyet adına ne ra dağıtma usulünü koymuştu. filden kadar hazin olursa olsun, kollan bağlı, ele geçen bu kitablar, gittikçe yıprandıyarın ne olacağını hllmeden hareketsiz ğından mevcudları düşnnektedir. hekle^en zavallı milletlerin şimdiki isBununla beraber bilhassa terimlerin kencesine blr son vereceği için gene de değişmesi dolayısıle, okul kitablannı yehayırlı idi. Konferansm dağıldığı günniden basmak zarureti hasıl o'duğundan denberi ge<;en hâdiselere bakarak bu zamanında yetiştirılememektedir. Son kotü nfticeden yana korkmağa pek yer yıllarda öğTenoi sayısmm sür'atle artması olmadığını söyliyebiliriz. Amerikan, İneüiz ve Rus hükumetleri, aralarındaki bajn koparmamağa dikkat ediyor. dünya barı«ı ueruna iyi niyet bcledtklerlni her fırsatta acığa vunıyorlar. Bu niyetler ve bu payretler. kötü inklsaflara yer vermiyecek kııdrettedirler. O halde Mıitfçfiklpr ara«mda sîmdi hulanmasım beklediğimiy temaslann iyi lnW*af Çalışma Bakanı kömür havzasında Laval, idam edilecck mi? Talebeler, ellerindeki eski kitabları SahaClar çarşısında satıyorlar Dr. Sadi Irmak. Bakanlıgın yaptığı ve bundan sonra yapacağı işleri anlatıyor Balkan komiinist partileri Suriye hududundan geri çevrilen Yahudiler j İthal mallarında maktu kâr Ticaret Bakanlığı önemli bir karar veriyor NADtR NADİ » Arkast tahife 3. Sü 4 t« B U G Ü N AŞK Yüzünden Beş, alfı gün sürecek çok giizel bir hikâye Üçüncü sahifemlzde Ticaret Bakanlığı, ıthalât ticaretimiz için çok önemli bir karar vermek üzeredir. Bakanhk, ithalâtçı kârlarınıtı yüzde esasına davanm^iinın bir taraftan halkın çok zararına olduğunu, cMğer taraftan ticarî ahlâkı bozduğumı gözbrünve Musevi tacirleri taıafından himaye edilen Bulgaristanlı de tutarak bir kısım ithal nıadd«lerinın Bulgaristandan FilisÜne gitmek üzere hareket eden r ithalâtçı kârının mas+u olarak verilmeGuneysu 105 kişilik bir Yahudi kafilesinin, Suriyeye kabul edılmemesı Yahudiler, u u n e y s u vapurile Ha\ faya gonderilecektir. iller, v a ı n u u e " » . " » J ««... .. üzerine geri dondüklerinl yazmıştık Bu kafile, dünkü trenYukarıki resim, bu kafıleyi trenden çıkarken goster sını munasıb gormuştur 3, Sü. S da Arkast sahtfe Buz dolabı dıle »ebrimize gelmistir. Şehrlmizde Yahudi yardım cemıyeti mektedir. • * ' • . 1 1 1 Bana da küçiik bir yer baylar!.. Lâaa vallahi !!!..