Catalog

12 Nîsan 1944 CUMHURİYET Kırım muharebesi Amerikanın taraffsizlardan istediğl Rnslar Kerç şehir ve kalesini ele geçirdiklerini Mldiriyorlar iarşı şiddetli çarpifmalar devam etmektedir. Odesanln cenub batısinda ve batısın» da kıfalarimlı emredllen mevzilere çekiiinişlerdir. Tra^>ol'un şimal <k>ğa. sundd bir düşman gediğl kapatılrnlş, Orhei'in batıslcda son günlerde yapılan çarpışmalarda açilan başka blr gedik daraltılmiştır. Bukovinanin doğusunda Abnan nrhll kuvveüeri Sovyetlerin kuvvetli mukavernetini kırarak yanlarina sarkmışlar ve Rumen klt'alarlnın yardimlle düşmam çok ağır kayiblara uğratmlş a'dlr. Stanlslav'ln cenub bölgeslnde Alman borabacıları ve Macar dağ Jcıt'alan muvakkaten elden çlfcmlş olan Delatyn şekrlnl düşmandan gerl almışlardır. Çernoviç İle Brody arasndaki srazl şiddetli iAr mukavemet göeteren Ofişmanm dağınlk kuvvetlerlndea temlzlenmeVtedir. Cesur Tarpopol garnizonu düşmamn ştddetli taarruzlarina mukavemet et. mektedir. Ostrov'un cenub doğusunda bolşevlkler yenl takvlyeler aldıktan «cnra mevzilerimize yenlden taarruz etmişlerse de hiç blr netlce elde edememlşlerdir. Mevzlî bir gedlğin tesüyeslne devam edilmektedir. Bükreş 11 (a.a.) Mareşal Antonescu orduya hitaben neşrettiği bir gün. lük emirde, düşmanln Prut nehrinl geçtiğlr.1 ve Buiovinayi, Besarabyayı ve Buğdanı lstilâ ettiğinl kaydetmektedir. Bundan aonra Antonescu Rumen askerlerine hararetle hitab ederek vatanın selâmetlnln onlarin kaıvamanlığina ve girişîlen mücadeîenin netlceslne bağlı bulun<iuğunu merika Hariciye Nunn Mr, Baştarafı 1 tncl sahifede Cordell Hull'in Amerikanıa V cenub kıyısında göüer bölgeharicî atyasettni anUtıpak TC sinde derlnllğine tertib edilmlş Alman aydmlatmak Içtn söyieditf mtkım en müdafaalarini yarmiş ve dört günlük mühlm kısmı, bizim icta, şüphesi», ta taarruzî mulıarebelerde 60 kloiııetxe rafsızlar hakkmdald parçasıdır. Nntknn Ilerilyerek çok mühlm blr demiryolu bu feasmını hnlâsa edersek Nsunrm şnn kavşağı olan Canköyu lşgal etmlşlerlan söylediğinl göriirfi»: dir.> 1 Bizim ve mütteflklerimlsin kuvDiğ«r taraftan General Eremenko'ya vet'erinl geniçletmege çaliîtıgMnız sra hitaben neçredllen giinlük emirde şöy. larda tarafsz devleüerin dttşmanla olan le denilmlştir: «Taarrura geçen deniz tlcaretlerini azaltmak için uğra^tık ve cepfresi kuvvetlerimiz Kerç yarımadabunım içta mütemadiyen usiaşma mu alodakl kuvvetli düşman müdafaalarikaveleleri yaptık. Fakat bu devre artak nl yararak Klrımln doğu sahllinde düş. mflnm mülıiın blr mıiatahkem mevkll bitmek üzeredlr. 2 Blz tarafsız müleüerin hâkinıiye olan Kerç şehrinl ve ka'esini 11 nlsan günü ele geçlrmlşler ve doğuya doğnı tine riayet etük. Hiç blr mületi taimle 30 kilometxe kadar llerlemişlerdlr.» beraber harbe iştirakfi icbar efanedik ve Skala'da etmiyeceğis. Moskova 11 (a^.) Sovyet tebliginde 3 Bundan böyle tarafsıa memteketlerden Almanyaya ticarl ve iktısadi bildlrlldiginfi g5re, 11 nisan günü kıt'ayardımlarda bulunmaktan vazgecmele lanmız Skala batasında düşmanın büyüi piyade kuvvetleri ve tanJî te^dllerile girini ısraria isUyoruz. Amerika Hariciye Nazınnın tarafsız riştigi taarruzlan püskürtmefcle meşgul Urdan istedi&i açıktır: Almanya ile tl olmuşlardır. Almanlar, ağır lnsan ve carî ve iktısadî münasebetlerin kesilme malzeme kayıbian pahasına Buczacrt gerl almaga ve kuşatılan düşman grapstni istiyor. Almanyaya mal vermeyinb larile blrleşmeğe muvaffak olnıuşlaTdır. dcmek, AJmanyadan hlç bir şey de aîRumanyada Botosani oenubunda mayınra demektfr. BByle Wr istek ynlat'alarmıız Seret suyu geçidinl aorlakandakl hulâsanm fltincl maddesindeki mışlar ve Pascanl şefcrlnl almışlajrdır. «biz tarafsız mffletlerin hâldmiyetine Yaş ve KJçInev lertlkatnetinde 1leri hariayet ettîk» söıtine de nyfrnn defrfldlr. rekâUmıa devam etmaktedir. Çtinkü her miHetln istikUl ve haktmtyeti Tıraspol lstlkametlnde, kendüertne yol tamdır. Öyle bir devirde yaşıyonn ki açan kuvvetlerimiz 100 den fazla messiyn^î istüdâl ye bükümranlık kadar ikkun mahal lşgal etmişlerdlr. Kıt'alantısadî istfklâl ve hükümranlık d» mü mız Tlraspol şehrine yaklaşmışlar ve bu hlmdir. şehrin olvarlannda d'ügttnanla Bavaga AmTİka Hariciye Nazrn, nutkunda, tutuşmuşl&rdır. akıl, mantık ve haktan ziyade, hlsse, taAlman tebliği rafrîriîge ve egoistllfe yer vennJsttr. Berlln 11 (a.a.) Alman ordulan Tırafsn milletlere, Almanyaya istedlbaskumandanlığınin tebllğl: £i çeyleri satmayınn demek kolaydır; Kinmın şlmal cepheslnde duşmanm f?kat kâfi de&Hdlr. Bn sözü söyledikten hemen sonra Almanyaya sattıklannnı biz satın alacagn. Almanyadan aldıklannızı da biz verecefciı, demek lâmndı. Tarafsn memleketler, ikbsadl hayatlarını tanzim etmek için, bir çok ihracat Baştarafı 1 inci sahifede mallannı satmak ve bana mukabll 1 Almanyaya derhal ne şekUde temnhtac oiduklan askerl, rlrat Iktısadi. sıhhî malıemeyi Almanyadan tedarik sirli blr yardım yapılabilecegl Japonyadan sorulacaktır. etmek zonmdadırlar. Mr. Cordell HuH, 2 İşgal altındakl bütün Avrupa meseleyi sadece Amerika ve rnüttefikleri memleiketlertnln ' lhtiyat kaynailarile bakımmdan tek taraflı düşiinerek tarafsizlarra Ihtiyaclannı hiç ağzına blle topyekun haJb İçin bütün tnsan kuvvetlerlnin ümuml selerberllge tâbi tutulalmamıştır. ması için teşkil&t vüoude gettrilmesi göBn hnsnsta, tngflterenhı flkhlerlni rüşüleoektlr. ifade eden Times'in Ankara mnhablrl, 3 Alman ordusunun Pransa. ttalya, daha fleri ıriderek yalna Almanya Oe Holanda, Norveç, Daıümarka ve HırdeŞil, Ma^aristan, Rnmanya, Bnlearis vatlstandan asker çekip bunlan başka tan ffibi Mihver peyM devJetlerle de tl cephelerde kullanması meselesl lncelecarl mtitıasebetlertn kesflmestni Tnrki necektir. yeöen istiyor. Ameriba Haridye Nazırnım ve Ttmes ırmhîbirinin lstedikleri, bir nevi ablnka4ır. Bir ablnka ki tarafsızlar kendi Baatarafı 1 inci sahifede arzularile bunn hem Almanyaya, hem görüşmeleri srrasrnda Mr. Churciııll ile de kendilerine karşı tatblk edecekler; Roosevelfe bıldirildlğl tatunin edllesıkntı ve ıstırab çekeceklerdlr. bilir. Amerfkanm alfemdan oldutnnn §8yVolinya'da haJeket yapan Kızılordular leylp dnrdnğu hak ve adalet, tarafga grupu komutanı Polonya Vatansever lardan yalnn böyle bir taraflı bh* feda kuvvetlerı şefkrine, bu kuvvetlerin, bunkârlık Istenilmestne m&nldir. Baft» A dan böyle glzli blrer çete halinde Qika. merika ofanak tiıere, M^ttefikler, taraf 'cagtnı ve Kızüordunun. kumandası alsizlardan yalnn kendüerl fçin fedakâr tmda bir tttoen şeklini alacagını bildirlık istememeli aynl lamandft kendiieri mlştlr. lıondradaki Polonya hüiumeti de onlar için fedakârlık etmeUdirler. bu teklifl kabul etmiş ve meseleden BüAmerika ve mtitt«fîklerl, ancak. taraf yük Britanya ve Birleşik Amerika hüsm memleketlerin Almanyaya cattıklan hükumeüerini naberdar eylemiştir.» mallan satın afanak ve onlano AlmanStalin'in Çekoslovakya için yadan aidıkian maddderl vermek snreyeni garantisi tiledir ki, Aimanya fle ticarl mönasebetLondra 11 (a.a.) Dr. Beneş'in. KiIerl kesmek tekliffaıde bnlnnablllrler. alordunun Çekoslovakya hududlarma Bn da, milletlerin teöklfll ve liakbnlyeU gelmiş olması dolayısile göndermiş oldubakımmdan degflse de, ahşveflg bakıgu tebrik mesajına Mareşal Staltn şöyle mmdan hakh bir teklif olabflir.' cevab vermiştir: « MUletlerlmlzin müşt«rek düşman a karşı yapmış olduklan müşterek savaş netlcesinde çok kısa bir zamanda Çekoslovakya cumhuriyetinln yeniden hürriyet ve ist&lallnin lade edileceğine dair zihnimde hiç bir çüphe ve tereddüd yoktur.> Londra 11 (aA.) Dün gece İngiliz borabardmıan servisine mensub 900 den Rodosa karşı bir komando lazla uçak Avrupa üzerine gönderilml*hareketi tir. GösterUen başhca hedefler Fraasada ve Belçikada demiryolu hedeflerl ıdi. Berlln 11 (TJ5.) Alman tebliğlnde Gand, Tours, Tergnier ve Laan şeiılrle biîdirildiğine göre, Rodos adasinin batı rinln ajnrma Istasyonlarma ve depola sahiline çıkan bir düşman komando kıtnna şiddetle hücum edilmijtir, aslna karşı yaplîan çarplşmada, dü?Bu akınlarda 3600 ton bomba atüaralc man müfrezesi son neferine kadar İmha edilnniştir. y<îni bir rökor tesis edllmiştlr. «Harbi kısaltmamn İngiliz matbuab beş devlet kestirmeyolu ikinci hakkında neşriyata başladılar cepheyi açmaktır» BaştaraU 1 inci iahijede lara doğru ya&laştıkça Anglo Saksonlann bu taarruzlajla kendi hava akınlan arasında daha sistemli bir isoiıligi kunnaga başladıklarını kaydettikten ye Alman taşıt faaliyetlerinin yer yer sekj'ere uğradıgı Ueri sürüldüğiinü zikretükten sonra Amerika Hariciye Nazınnın nutkuna geçerek yazasına şöylfi de. vam etaıektedir: «Amerika Hariciye Nazınnın dün gelen nutkuna göre, Müttefikler Almanyanın tarafsız memleketler kaynaklanndan menfaatlenmelerinl önliyecek tedbirler üstündedlrler. Gaye, Rus kaynaklannı kaybeden Alman harb endüstrisinl böylece daha dar ve sıkı şartîar iç'ne ahnafetır. Ancak nazır, tarafsız miUetlerln hükümranlık haklanna gereğl gibl hürmet ve onlann savaşa katılmaları için hiç bir cebirde bulunmamak kayıdlannı da söEİerine llâve efcmîştir. CorcleU Hullin fîkrince Müttefikler o kadar kuvvetenmişlerdir ki Almanya bu harbden ancak yenilerek çıkabilir va Almanyaya yardım etmek umuml ıstırabı uzatmak demektir. Tarafszlar kendi âurumlannı hükümranlık haklarile milletlerarası hu huk esaslan içınde muhaisme edeceklsr ve bunlara riayet etmekten ayrılınmıyacağına dair verilen sözü dıkkatle tucacaJdardır. Bununla beraber bu kadar zayıfladığı söylenen Almanyaya karşı ikjnci oepheyi hemen açma£ ve gimdiye kadar tamamlanması gereken haaar kuvvetleri kullanmak harbi kısaltmanın daha çok kestirme bir yolu ol. dugu da hatıra geliyor. Bugunk.ü taşıt gartları içinde Almanyanıa tarafsız memleketler kaynaklarmdan temin et. tiği menfaatlerin hayatl olmasma ıhtimal verilemez. Eğer Alman endüstri. sinl bir mukavemet harbi için işletebicek vasıtalar ve stoklar tükenmeğe yüz tutmuşsa yüz yerde aksayarak. bom. bardımanlardan kurtularak Almanya. ya erişebileceJc ham maddelerin harbin uzayıp kısalması üzerindeki tesiri biraz mübalâğalı olsa gerektir. Alman kudretinln bugünkü bajlıca tetaell kendi van yogu ile doğrudan doğruya işgall altmda bulunan yerlerden alabil. dikleridir. Mesele bunlann harbi daha nekadar uzatabileceğindedir. Bu harbin malzeme ihtiyacı nekadar azametli olduğunu en fazla Amerikalılar bilir. Rusya, Amerika ve tngiliz tmparator. luğu gibl kaynak cennetlerlnden gelmedikçe ufak tefek ve süpheli .d'şan yardımlarla bu ihtiyacı karşılamak biraz taşıma su İle değümen çevirmeğe benzer. Hava akmlarının Alman tasıma lşlerini sekteleme ve Almanya etrafmdaki çemberleme tedbirlerinin hepsinın ayrl ayrı tesirleri olduğu ve Kizalorduya do'ayısile bir yardmı teşkil ettlgi söz götürmez. Fakat harbin bu safhasmda Rusyayı en fazla memnan edecek sey dofrudan dofruya bir müdahale oldu. ğuna da şüphe yoktur. İngilterenin de tamamen mu'abık bulunduğu Amerikan görüşü harbin şlm. di vardığl safhada, bltaraf memleketlerin düşmana İktısadî baklmdan yaptıklan yardlma mutlak surette son veril. me=i merkezindedir. Eger bitaraflar, müstakil bir slyasete İntlbsk etmek istiyorlarsa, evvelkl va. ziyetleri ne oîursa olsun, bugün A'manyanln askerî mukabelebilrnisiünden korkmalarma bir sebeb yoktur. Sıkışlk blr vaziyette bulunan düşmana yardım etme'.eri, harbi uzatmaktadlr. Bütün bitaraflar ayni derecede değil. dirler İspanya, Amsrlka taraflndan en fena suçlu olarak telâkki edilmektedir. Bilhassa Almanyanın tanksavar silâhlar istihsali İçin çok muhtnc oiduğu Wolfram ihracatl, onlarl çok münfell etmıştir. İspanya hükumetiîe yanllan AnşloArr.erikan müzakeresinde çok inkişaflar varsa da, henüz bir anlaşmaya vanîannamıştlr. Almanya Portekizden d^hi esasll harb ma zemesi almaŞa dev3m etmektedir. Fskat buna rağmen \SOT adalaruıda Müttefiklere gösterdiği kolayhklarm, Alman denlzaltllarlnl imha hususunda yardımi dokunduğunu da takdir etmek Iâ7imdlr. Türkiyenln de Almanyaya krom İh. racl. ne Büyük Britanya ile c^an İttiff k iceblarile, ne de bitarafllğlle kabiÜ tellf değil dir. Türkiyeye aid işlerde. Macarlstana ve Rumanyaya frönderdiği malzeme mesele'.erl de vsrdır. 9 nisanda Ar.kara ıruhabirinln de lsaret ettlğine göre. peyk devletler, çimdi Almanynnın tam blr kontrolu altmda buhınmaktadır. Binaenaleyh, o memleketlere yapılacak yardımlar, haklkatte Aimanyaya yapı. llyor demektir., ((Ulus)) un tnakalesi Tarafsızlara karşı Baştarafı 1 inci sahifede ya krom ihracatma devam etmek veya kendisile Amerika ve İngiltere arasında mevcud dostça münasebetlerden elde ettlği faydalan idame ey'emek şıklarindan birini intihab etmelldir. Aynl mesele demir İhrac eden İsveç hskkmda da variddir. İrlandava gelince bilindiğl gibi bu memleket Mihver te. beaslnı çıkarmağa davet edilmlştir. Hakikatte bu politika, mütecaviı memleketlere karşl müşterck blr dava taklb etmenin münasib olacagl prensipinln derhaJ kabul ve tatbikma dayanmaktadlr. Bu İse esaslnl bugünkü beynelmilel hukuktan ziyade, tabil haklardan ve gelecekteki beynelmilel hukuktan almaktadir. Londra 11 (a.a.) Mr. Cordell Hull'in nutku gazetelerde tasvib edicl başmakaleleTİe belirtmek*edlr. Bil hassa Daily Expres gazetesi Mr. Hull'in Almanyaya yardım etmekte devam su retile harbin uzamasına sebeb olan ta. rafsızlara karjı açık bir şekilde konuşmasını memnuniyetle yadetm'îktedir. Almanyanm kudreti gözle görülür bir şekilde ve süratle azalmaktadır. Bu memleket artık komşulanm korkutacak iktioarda olmadlğlna göre Almanyaya yapüan sevkiyat durdurulmalıdır. Hiç bir hür ve hükümran memleket buna devam edemez. Çünkü bu sevkiyat küçük milletlere emniyet temin edecek bir dünya yaratalması için savagan insanlarin bâyatlarlna mal olmaktadır. Sıtma miicadele teşkilâfa Teşkilâtın genişletilmesi için yeni tedbirler ahnıyor Ankara 11 (Telefonla) Eıtma mücadele teskilâtının genigletilmesi yolunda yeni tedbirler alınmaktadır Mardin ve Urta vilâyetlerinde de yedi subell Btma mücadele teşkilâtı yapılacaktır. Konya mıntakasma bağlamaak üzere Karamanda da bir sube açılacaktır, Bursa. Eskişehir, Manîsa mıntakalarında mücadele teşkilâtmm bazı gubeleri de tevsi olunacaktır. Diğer taraftan yeniden açılacak S a h . hat merkezile mevcud 5 ahhat merke zinin teşküâtma aid kanun layihası d» yakmda Medise verilecektir. Bu teşkilâtın maaglı kadroları için " 59,000 llra tahsisat istenmektedir. Çoruhto umuml muvazeneye ba?" • 80 yataklı bir hasrtane açılmaa da tahakkuk etmiştir. Adanada bir verem dlspanseri, EskL. şehirde de blr doğum ve çocuk Bakanevi açılacaktır. üstiiu piyade ve zlrhll kuvvetlerlne Daily Express'in mütalea» Şanfajcıların muhakemesi Baştarafı 1 inci sahifede min hususunda teeasüB efcnls buhman yüisek bir otortteyi «d paraül: aaenfaatlerine leci bü çakilda alet ettüleılna kanaat getirdi&i «antajcı çeöeke mansublannın bu Bahadaü IaaUy«üerin« dair ortada kat'I delilter mevcud oidu&u kaydlle, faunlarin 25/1/943 tan 31/13/. 943 e kadar tam 33 yere oasıl başvur. duklannı ve bu yerlerdeki taciılerin blz yıammdH.n na«ıl para çektiklerinl etraflı surette Rni^mn ve suçlan ispat» yarayıcı deülleri ayn ayn saymıştır, tddia TnalrnTTV1, Islenen bütün euçların mahiyetlnl, bu 23 hadlse üe canlandırılan 1 iillerin Türk ceza kanunundakl adlarını, 1 devlete aid restnl mühürleri hususl menlaatte tullanmai, 2 sahta hüviyet varakası tanzim etmek, 3 hükumet tarafından verilmia gibi emir göstererek menfaat temlnine icbar etanelc, 4 memuriyet unvan ve §erefinl gasbetmek, 5 hn>ifi oünadı^ rutbe ve alâmetlerl taşunak, 6 tehdid etjnei, 7 dolandıncıhk fiilleri olmak üaere belirtanl«Ur. Hükumet tarafından verünüs gibi emls göstererefc menfaat temlnine icbar etmek suçunun Türk ceza kanununun 498 inci maddesinde cürüm unsurlan feah olunduğuna ve blr adı da janta] detnek olan bu fiilin 5 aeneden 15 sene. ye kadar ağır hapis cezasını müstelzim bulunduguna işaret eden Müddelumuml, cezalandırm& isteklerinl çu yolda üert sürmüstür: « Devlertto, lçlnde bulundufcumu» fevkalâde vazlyeti gözönünd« tutarak ehemmiyet verdigl roıntakanuzda asayi^ ve emniyeti temin için teşekkul ettirdiği çerefll bir otoriteyl, bilhassa bu otortteye kumanda eden yüksefc bir şahalyeti, küstahça, rezüâne bir çeikUdje suçlanna alet eden jerirlerin sabit olan flillerlnden öfcUrü, maznun Budurl Hersefin, Mehnıed Hilml Kumral, Bekir TJrJ gancı, Anastas Nevşehlrlloğlu, Manol İstrongüi, Yervaırt Petaneayan, Izafc Çaresi, îzrael Saitl baklariıadakl fiilla rlnden dolayı, bu aonunciıya Skl kere gldümesi de nazara alınarak, TürlE ceaa kanununun 498 incd maddesine tevfikan ayn ayn cezalandmlmasını ve diğer flillerinin derecesine göre de aynl kanunun 252, 253. 188. 336. 350 nci maddelerl mucibince gene her fill İçin ayn ayn ceza tayini üe tecziyeslnl ve cezalann içtimal kaldesinin de tatbikını Isterim.» Müddeiumuml, bu yerlere Suduri Hersekle birlikte gittigi anlaşüan Husameddin Atabey hakklnda 498, 252, 338, 350 nci, Kıvameddln Bereket hakîonda fer"an aimedhal olması goaönünde tutu» lup 498 ve 252 ncd, Nazinı Diadar hak* kında gene bu suretle 498 inci, Süley* man Dilber hakkında 498. 503, 282 ve 188 İnci, Menda İlyazar hakkında d* yalniz Benrubi hâdlsesine isttrakl itlibartle 252 ve 503 üncü maddelere nygttn olarak ceza Isteğinde bulunmuştur. Bundan sonra, ınüdafaalar başlama* tizere, mvhakemenin devamı, 18 nlaan salı saat 10 a kalmıçtır. Antonesca'nun gunlük emri Isviçre matbuata ne diyor? Hitlerin nezdinde büyük Parti Grupu dün maarif ve tniihim bir loplanlı işlerini konuştu 11 (a*.) C. H. P. Meclls Grupu Reis vekilliğinden: C. H. P. Meclls Grupu umumî heyeti bugün (11JV.1944) saat (15) te reis ve. kili Trabzon meb'usu Hasan Sakanm relsliğlnde toplsndL Celse açıldıktan ve geçen topl?ntı zabıt hulâsası okunduktan sonra kürsüye geen Maarif Vekili Hasan Âli Yücel Vekî.letini İlgilendlren bütün mevzulara datr ve bu cümleden clarak İlk, orta, yüksek tedrlsat, teknik öğretim ve okul kltablarile dü işleri hakklnda ayn ayrl ve etrafll izahat verdi ve geçen hafta müzEkere edilen Partl basın ve yayin raporu münasebetile Vekllliğini alâkalandıran meseleler hakklnda da geniş ve tatmin edici beyanatmı bunlara İlâve ettl. Bundan sonra ayni konular üzerinde söz alan blr çok hatiblerin mütalea ve sorduklarl suallere tekrar kürsüye gelerek eyrt ayrı cevab veren Maarif Vekilinin tamamlayıcı ve aydınlaticl lzahatl dinlendl ve ruznamede ırüzakere edilecek başka madde olmadlğlndan saat (19,40) ta celseye nlhayet verlldi Londra l f (a.a.) Mr. Hull'in nutkuna baklhrsa tarafsız devletler hakklndeki poütika Londra konuşmaların. da bahis mevzuu olan başllca meselelerden blrldlr. Hariciye Nazlrhgı İspanya hakkusda lttihaz edilen hareket hattını daha şlddetlendirmeğe hazır gibl gö. runır.ektedlr. BillndlŞİ gibl bu memlekete yapılacak petrol itha'âtı TVolfram ihraeatmi durdurması şartına tsllk edilmlştir. Aynl veçhlle Türklye de Müttefik talebi hangi hukukî esaslara dayanıyormuş? Berne 11 (a*.) Anerıkan Hariciye Nazın Mr. Cordell Hull'in nutku hakkında tefsirlerde bulunan «La Suissegazetesl bu nutukta yeni birşey görülme diğini yazmaktadır. Nutkım bilhassa tarafsızlara aid olan kısmını bellrten bu gazete şöyle diyon «Birleşik Amerika üe Müttefikler kendi taraflarma meyleden kuvvetlerin daha çok olduğunu lannettikleri için tarafsızların mihverle münasebetlerinl kesmelerini istemektedüler. Müttefikler, İktısadî sahada misüleme tedbirleri al. mak suretile taleblerini kabul etürmek teşebbüsünde bu'unabllirler. Muharible rin neden bu şekilde hareket ettiklerıni anlamak kabil ise de böyle blr hareketin tarafsızların haklanna rlavet kaldeslle hiçbir alâkası olmadığı da meydanda. dır.» «Tiirkiye harbe girerse ne kazanırız?» takdlrde elde edeblleceiclerl kazanc'ar, başlığı altinda neşrettiği bir makalede ezcümle şöyîe diyor: «Müttefiklerin, Türkiye kendi yanlarında harbe girdiği ta»îirde temin edebilecekleri menfaatler hakklnda cereyan etmîş olan münakaşalarl haürlamak lâzKrdır. Biz bu memleketin harbe glrişinin askerî strateji ile slkl blr surette telif edilmesl lâzlm gelen siyasî ve as. kerl bir olay teşkil edeoeği fikrlndeyiz. Eğer blr gün Türkiye muharib bir devlet vazlyetlne girecek olursa bunu, tam Müttefiklerin Ege denlzindeki adalate km'vetll bir darbe İndirmeğe hazirlandıkları sirada yapmasi lâzımdu". Bu doğıı Akdenlzde yapllacnk blr tasıruzun en esasll şartıdır. Filhakika tiz İzmlr ve İstanbul llmanlarlle dr^rudan doğruya ve intlkasız muvasala temin etmeo'en, Türkiyeye müessir bir yardım. da bulunamayız. tskeadenın ve Mersln vasltssile mühimmat eönderebilirsek de büyük bir taarruz hareketlni desteklemek için gerekli olan devamll yardımı, İstanbula tek hatlı bir demiryclu İle bağlı olan bu llmanlar vasıtasile Boğazlçine ulaştırmağa imkân yoktur. Türk toprakları hava akınlarr.e muh. tellt hareketler için blr slçrama tahtasl gibi kullanıldlğı tahdir^e adalara karşı yapılacak bir hücum son derece kolaylaştırllnı? olur. Bu, Türklerin lehimizde derhal vapabilecekleri ilk ve en büyük yardıırdlr. İkinci ve daha mühim yardım da, Eşe denlzindeki adalar düşmandan teraizlendikten Eonra Çanakkalenin gemilerimlze açllmasldır. Bu takdirde Rusyaya yapabi>eceğimiz doğrudan doğruya yardnndan başka uzak mesafe İngiîiz ve Amerikan have teşkilleri Rus topraklarından havalanmak suretile Polonya ve doğu Abnan. yadaki sanayi ve demiryolu hedefîerini de bombalıyabilirler. Baştaraft 1 inci sahifede lerine daha müessir yardımda bulunul. masıdır. , Binaenaleyh, 'rürk ordusunun faal yardımı temin edllmlş olsa, Ege denizindekl adalan tamamen ve sür*atle ele geçirme§e ıruvaffak olsak bile. bir Balkan seferl, büyük stratejl çerçeves! dahilinde, bir şaşırma hareketlnden fazla bir tesir yapmıyacaktır. Bununla beraber, Balkanlarda bdyle bîr şaşırtmanın tesiri küçümsenmemeüdir. FİThakika bu hareket bir çok Alman blrliklerinl birbirlnden ayırabillr Bu yapılmadıgı takdirde düşman bu birlikleri Rusyada veya batıda kullanabilecektir. , Leh hududları Karaborsada satılan besil! kuzu eîîeri sebebinl sormuştur. Bazl iddia'ara göre cclebler İstanbul piyasaslndaki flatı az bulrr.akta, İzmirde ve Ankara da daha pafcalıya satış yapmakta ve burava hayvan getirmeğe lüztıra görmemekte. dııier. Bu iddialarm doğru olup olmadlğl bugün anlaşllacaktlr. Mezbaha müdür veki'.liğine tayln edilen Beledlye müfettiş'erinden Raşld dün TıTeznahada celebleri toplıyarak hayvan getirtilmemcsl sebeblerini araştırmlştır. Bunda kasdulduğu tahakkuk ederse celebler Ml'lî Korunma mahkemeslno verilecek'.erdir. Pivasada kuzu eti çoktur. Fakat bu hayvanlar çok zayıftır. Bunlann besili kismmın el altlndan ve yüksek fiatla bazl müesseselere satüdlğl anlaşılmlş, bu suretle et satan blr iki kasabla eti muayyen fiatmdan fazlaya satın almak suçundan AbduHah Efendi, ET.İn Efendi, üniversite ve Konya lokantalarfle di^er bazl loiantalar Miîlî Korunma mphkemesine verilmişlerdir. Silâh sevlciyatının tehki me«elesi Baştarafı I inci sahifede Barem Kanunu tadilâtı Bastaratı 1 tnct sahtfede Büyük hava ahmları Bu suretle bir grupa dahil memurun aynl vazlfede otomatik olarak terfi etmesi mümkün olacak, azaml maaşı aiabilecektır. Bu esasın kabulü haünde meselâ, her hangi bir kadroda nafl bir unsunın terfi dolayısile faydalı olduğu vazifeden ayrılması gibi vaziyetler önlenecektir. Bu esasın tatbikının bütceye yapacağı tesir veya kadrolann alacağı şekiller ve mevcud memurlann bu gruplara intıbakı üzerinde de tetkikler yapümaktadır. Dairelerin zat işleri mildürlerine bu hususta listeler tanziml için talimat verilmiştlr. Diger taraftan çok çocuklu memar. lara çocuk başma maktuan verilen paranm iki çocuklu memurlardan baslaımak suretüe veriloıesi de düşünülmektedlr. Haber aldığıma göre, askerl baBu iş bugün de halledi'rr.ezse Vali, remde tadiller İçin de aynca ceîeblerl davet ederek süratle kasablık vamlmaktadır. hayvan getirmeîerini İstlyecektir. Manfred'in canlı bir yüzü, manall elleri, eenubî Almanyaya hâs bir sivesi vaıdL Onu İrmgrad'a prezante ettim ve onun yanmda: Nasü olur da askere gitmediniz? diye sordum. İhtiyar aktörler slzin ye. rlnize oynayabilirler. Bu ihtiyatsız ve patavatsız sualim Manfredln yanaklannl klzartti: Bu suali askerî doktorlara somnuz; dedi. Beni askere almiysn onlardır. Harbin başindanberl kaç defa müracaat ettim. Fakat yüzünüzden sihhatte olduğunuz anlaşlliyor, neniz var? Manfred: Bronşlarda blr arlza, dedl. Fakat şlırdi tamamile iyileştim. 1918 sınlflnl tekrar çağırdlkları zaman askere alinacağımı ümid ediyorum. Bundan sonra bir kaç kere daha ba» münjkaşalar oldu. Fakat nihayet Manfred bizim eve pansiyoner olarak girdi ve Fritz orduya müsterih olarak döa. dü. Gitmeden önce bana kuzeninin sol cığerinin son parçasile yaşadlğınl, geçe n sene ona bir ameilyat yaplldlğını, son günierinde kendis'ne İhtimam göstereceğirrden emin olduğunu söylemişti. Böyle hem yahudi, hem de veremli 0. lan bir adaraı eve soituğum İçin vlcd^n azabl duyuyordum. Yalniz küçük Mnrtin'İ ondan uzak tutnnağa. yanma yaklaştırmamağa dikkat <=dlyordum. Ya. hudi'.iŞine gelînce. genc aktör odasina : yer)eş rken ve kitabîaıını veıleştirmek için kendlsine yardım ederken o Romao: 68 Kalbi Yazan : VİCKİ BAUM Manfredı, dedim. Bizim evde yahudl olduğunuzdan bahsetmeyiniz. Aptalllk olduğunu biliyorum. Fakat Işimizi bozacak. Bilmesinler daha iyi. Yüzüne kan flşklrdlğinı gördüm: İyi ama ben yahudi değılim ki, dedi. Ah, affedersiniz, Fritz'in kuzenî olduğunuza göre.» Ailemin yahudi olmasl benim de yahudi olmami icab ettirmez. değil mi? Ben katolik dininde vaftiz edildim ve büyüdüm. Vaftiz kâğldlml görmek is, ter misiniz? Bu sahne Almanyada henüz ırk nazariyesi yapılmadan cereyan etmişti. Yahudi kanl henüz kirli addedilmiyordu. Bundan dolayl blr kaç itizar kelimesi mın'dandım ve bir daha bahsetmeditn. Sonralan Manfred'in yalniz katolik de. Şll, müthiş bir yahudi düşmanı olduğunu da anlamıştım. Bir yahud:nln di§5r bir pahudiye karşl gösterdiğl yahudi düşmanhğlndan daha müthişi olamaz. Ben bu yırtıci düsıpaahktan ona Çevıren: Uhami Safa bahsedlnce: Çünkü. dedi. Biz biıb'rivnizi gayct İyi biliriz, ayni ailenin muhtelif uzuvlarmin birbirlnden ne dereca nefret et. tiğini biltnez misinlz? B'z yahudiler. Hazreti İbrahlmdenberi ayni tek aileye mensubuz. İşte sebebi bu. Mönfredin ailemlz arasma girişi hayirll o^du. Onun bir taklna fazla karneleri vardl. Biraz süt, biraz et. biraz margrin geldi. Onun kömür hlssesl var, dı. Sonra tlyatroya oedava bilet aliyorduk. Böylece işler blraz daha yoluna girecekti. fakat Manfred beni sevmek fik. rine düştü. Şubahn sonuna doğru soğukalgınlığı fena neticeler verdi. İhtlyar Mösyö Tillmann av pavlyonunda hîstalığa yakalanmiş; blze acl blr mektub yazdl İrmgrad ylyecek ve yakacak ne buîduy. sa topladl. İhtiyar hizmetçi kadln da slyah eski şalına büründü. İki kadln, ih> tiyorl tedavi etmeğe gittiler. Ben apar. Umanda küçük Martini* ve pansiyone riınizle yalniz kaldım. Manfred aktör olduğu İçin ayni za. manda iki ayn şahsiyet rolünü kolayca oynuyordu. İrmgard'ın karşısmda sakin, nazik, dürüst b t Insandu Fakat benimle yalniz kalınca merakll, kavgacı, ylrtlk bir adam c'.uyordu. Beni sevdığtni belli etmek için fazla bir şey söylemeğe hiç de lüzum görmemişti. Nereye gidersem onun arsız gbzleri beni takib ediyordu. Odamda soyunurken onun gözleri duvarlann arasından beni seyrediyormuş gibl garlb blr hisse düşüyordum. Yatağlmda dönemiyor, bütün çlkardığlm gürültüleri o İşitiyor sa, nlyordum. Adeta rahatsızdun, ayni zamanda ona aclyordum. Hem zavalll, hem hlnzlr bir adamdt; hasta, ölüme maliumdu ve bu hale cesaret'^e tahammül ediyordu. 19171918 kışinda memleket muharebeden blkan, evde kalmak İçin her çareye başvuran adatnlarla dolmuştu. Yalanla, hileyle, aldatarak, her çareye başvurarak çürüğe çlkıyorlardl. Kendi kendini sakatlamak, kuvvetli ilâclarla kalbt zaylflatmak, hayat'.arınl tehlikeye koyarak bltaraf memleketlere kaçmak, her şey, her şey harbin dişinda kalmak için mubahtı. Fakat Manfred için başkalart gibi dövüşmeğe gitrr.emi? olmak açlk bir yara teşkil ediyordu. Bir gün Martinln çorbasım hazırlarken bana: Ben slzin hoşunuza gitmiyorum, dcğll mi? Diye sordu. Sabirsiz'ıkla: (Arkası ror) Washington 11 (a.a.) Birleşik Amerika hükumetinln, klralama ve 8dünç venr.e kanunu gereğince Türkiyeye gör.dermekte olduğu malzemeyi tehir etmeğe karar verdiŞl V7sh«ngton'un resml mahfillerinde teyid edil. mektedir. Ortaşaraka malzeme göndermek vazifesini üzerine ahnıs bulunan tng'lizler, Amerika hakumeti Üe mutabık olarak Türkiyeye gönderilmek üzere Mısırda bekliyen malzemenm sevkini durdurmuslardır. bıgiliz yardımmm ve Ame. rika hükumetl tarafından kiralama ve ödünç verme kanummun Türkiyeye teşmUinin durduruldugu ilk defa olarak mart başmda ilân editnlştL 1 nisanda, W'ashington'dan United Press ajansma, tngiliz hük^metinm Türkiyeye malzeme sevMni durdurmağa da. ha birkaç hafta evvel karar vermlş bulunduğu ve tngüizler, Türkiyeye bilhassa ağır harb maİTemesi gönder. mekte oldukları cihetle her iki hükumetin verdiği karardan, tngiliz kara, rının daha mühim olduğu bildirilmis. tir. Maamafih Amerikalılar da Türkiyeye ağır harb malzemesl teminl hu Türkiyenln harbe gîrmesinden daha susuna yardım ediyorlardı. Smdi bu ne bekliyebririz? Türk ordusunun Buî malzemeyi göndermeği durdurmuşlargaristanı istilâ etmesinl mi bekliyoruz? du. Eğer bunu bekllyorsak bu mem'ıeketl Türkiye üe yaptığı ticaret anlsşması diplomatlk vasıtalarla harbden çıkar. gereğince Türkiyeden aldığı krom ve nwk hususund2ki bütüıi ümid! terket diğer esyaya mukabil tngiliz hükumeti, mellyiz. Bu takdirde Türk kıfalarrnın Türkiyeye tank. uçak ve hafif silâhlar kullanıhnasından dogacak faydayı. Bul. göndermekte idi. gar'stanı da faal ve çetln düşman1arımız arasmda görmek gibl bir zarar. la ödiyeceğiz. Halbuki bu memleket denilebllir Kİ. şlmd'ye kadar gayrifaal bir düşman vaziyetiade kateuştır. Bulgprların bir Türk lstllâsma karşı son neferler'ne kadar savaşacaklarına şüpBerne 11 <a.a.) «Daily Telgraph> he yoktur Eğer böyle blr lstilâ vuku gazetesiıtn verdiği bir habere göre. Tito bulmazsa. Bulgarlann harbden çıkmak hükumetinin Hariciye komiseri Bmodlaicin kendillk'erinden karar vermeleri ka ile Mareşal Badoglio arasında Bartİhtimal dah'llndedir Bulsaristanm is de bir anlaşma imza edilmistir. Bu anti'â edilmemesi icab ediyorsa, Türk laşmaya tevfikan Tito Ue BadocHo siordusunun oynayabi!pce5i rol ne ola yasl ve askerî işblrligi yapacaktır^ bilir? tfç şüphesiz Yunanisanda buYunan Kralı Kahireye geldi lunan Alman kuvvetlerme hücum ede. Londra 11 (B3.C.) Yunan Kralı bilir. Türk . Yunan münasebetleri Yorgınin bugün Kahüeye vardıgı bilâisenelerdenberi o kadar samimidir ki rilmektedir. Kral yenl kabine buhraniYunanlılar Türk ordnçunn blr kurta nın halli İle meşgul olacaktır. rıcı gibi karşıhycıklardır. Müttef.k Atina 11 (T.P.) Yunanca Akrçpolis hava kuvvetlerinden yardım görecek gazete^, bir başmakalesinde eacümle olan Türklerin bab Trakyaya gitmec' şöyle yazmaJctadır: ve bu hareketin Müttefikler tarafındatı «Ecnebl nüîuzu altmda bulunan parSelâniğe karsı yapılacak bir muhtelit tllerin memleketi bir felakete sürüklehareketle telif edilmesl cazib faydalar diklerinl, Yunan halkı artık anlamıstır. temin edebillr. Fakat ne kadar cazib Yunanistan büyük blr ihtilale dogru olursa olsun bu menfaatler, pek yakın yürümektedir. Bu ihtilâl memleketi tâ bir istikbal için kafl mahivette o'.arak temelinden değiştirecektir. Pakat bu İhtelâkki edilemez. En iyi lhtimaller he tilâl Manc'ın teini taklb etaıiyecektir. Bu saba katılarak denllebilir ki, daha zl ihtilâl komünizm canavarının başmı eyade ümid edebileceğimtz şey Yuna. aecektir Jiiz bu memleketi, komünistolstanın kurtanlması ve Yugoslav çete lerden tamamen temizllyecegia^ İki feci kaza mış, Nebahet, bir müddet sürüklendıkten sonra durmua, ağır çekilde yara lanan kızcağız derhal oradaM eczaney» götürülmüştür. Fakat başından çok a. ğır surette yaralanan gene talebe, bi» kaç dakika aonra hayata gözlerinl yummustur. Kaz& kurbanuım kim o ^ duğu cebindeki hüviyet varakasındaa anlaşılmıstır, i Hâdiseye Müddeiumumilik cl koymu^ şoförler nezaret altına alınmıştır. Adliye doktoru Izzet tscan cesedi muay». ne etmiş ve gömülmesine izin ver. miştir. Baştaraft 1 inci sahifede Ayağı keslen talebe Badogüo üe Tiio anlaşma imzaladılar İkinci kaza da saat 13 te Beyaadd» olmustur. Kabataş lisesi son sınıf talebesinden Necdet Bereket, Beyazıd po»taneai önünden geçmekte olan. OrtaköyAksaray arabasına atlarken muvajena. sini kaybederek romorkun attına du#müş ve sol ayağı kesilmiştir. Necdet baygm bir halde Cerrahpoşa hastan^sine kaldırümıştır. Bir kadın da düşerek öldii Beyoğlunda İstiklâl caddesinde Lüfc. &emburg opartlmanlnda 10 numarada o* turan 72 yaşmda Aleksandra Hola, TSnel meyanmdan geçerken ayakkabısl, nln topuğu tramvay raylanna slkışmlf' ve muvBzenesini kaybederek düşmüs. tür. Kadın eczanede ölmüştür. Ce sedi Adliye tabibi İzzet İşcan muayene etmiş, defnlne ruhsat vermiştir. Londra gbrüşmeleri Lor.dra 11 (a.a.) Birleşik Amerik*1 Hariciye müsteşarı Edward Stettiniin İngiîtereye geldiği geçen cuma günündenberi bugün İlk defa olarak Edeni» görüçmüştür. Refakalinde Birleşik AA merika büyük elçisi John Winant baf lunmakta İdi. Mr. Stettlnlus Londradal ki Sovyet sefiri M. Gussv İle de görüf melerde bulunacaktir.