Catalog

UflUÇÛnCU Jfll S3)fl! 4620 u m h u r iyel tSTANBUt CAĞALOGLD Telgrat re mefctub adresl: Cumhurtyet tstanbul Posta fcntusu: fstanbul, No 24fl Cuma 26 Marî 1937 şimdiye en mükemparlâmentosu reisi Herriot ve doktor Köprülü Fuad eser için birer mukaddeme yazmışlardır. Her gencin elinde bir tane bulunmahdır. Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22386 Tahrlı heyeti: 24298. tdare ve matbaa fasmı 24299 24290 ,„„„„„,„„ Avrupada Gerginlik Hâd Devreye Girdi ,,,,....1,1 ,.,„>,. ,„„.,.!,..,....Ml.MM.nımınn,, IIIIIIHMIIIIIIIIIIIIIIIIIIinilllllllMllllimilMMIIIIIIIIIIIIIII NIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIIIlHIHMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllllllllllllllllllllllinilllllllllllllllllUllllllllliniMIIIIIIIIİIMIIIIIIIIIII lllllllllllllllllllllllllll lllllllllllllltlllinillllllllHIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIMIIII HlllllinillllllllllllMIIHIUIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIMIIIIII * Ispanya işinin içinden nasıl çıkılacak? Yeni müdahalelerin işi derhal en had safhalarına sevketmek ihti mali yek değildir, Ingiltere ve Fransa; Ispanyaya gönüllü gönderilmesine şiddetle mümanaat kararı verdiler llll 5 spanya işinde hakıkati gönnek isteII miyen gözler nihayet onunla kucak kucağa gelıyorlar. Bu mesele zaten dahilî bir îspanya işi olmaktan çoktan çıkmıştı. Onun İspanyaya aid dahilî bir iş olduğunu iddıa edenler bu zıhniyetle ahnacak tedbırler sayesınde onu zamanla hakıkaten İspanyanın dahilî bir işi haline koymak maksadını takıb ediyorlardı. Bu uğurda bir müd.det daha çalışılacağı Madrıdde mılıslerın tHındenburg hatları* namım verdıklert siperlerde*. anlaşılıyor. îngiltere ve Fransa hakıkati bilmez görünerek müdahale etmemek siyasetinin 29 mart gecesi başlıyacak kontrol kısmını ciddiyetle tatbık mevkiine koymak istiyorlar. Eğer o zamana kadar yeni müdahaleler vaziyeti içinden çıkılması zor yeni preselere sürüklemezse. Fılhakika Madridi doğrudan doğruya zaptetmekten âciz kalan General Franco kuvvetleri bu şehri diğer merekezlerden tecrid edebilmek için giriştikleri muharebelerin en canalacak noktası olan Guadalajara'da muvaffakiyetsizliğe uğradılar, ve kısmen arazi terketmek ıstırannda kaJdılar. Hükumetçilerin iddiasına bakılırsa Franco kuvvetleri burada adeta hezimete uğramışlardır. Nasyonalistler bunu tekzib ederek hükumet tebliğlerinin çok mubalâğalı ve hatta yalan olduğunu ilân ediyorlar. Muhakkak olan şudur ki Guadarajara'da azçok ehemmiyetli bir jeyler olmuştur. Bunu bılhassa haricî alâmetlerinden öğreniyoruz: 1: M. Musolini* şimalî Afrika seyahatinde deniz manevralannda da hazır bulunacakken programm bu kısmını hazfederek süratle Romaya döndü. îtalyanın îspanya işlerinden behemehal nasyonalistlerin galıb çıkmasını beklediği malumdur. Fazla olarak nasyonalistlerin muvaffakiyetsizliğe uğradıklan bu Guadalajara cephesinde birçok İtalyan askerleri de bulunuyordu, ve nasyonalistlerin Malaga muvaffakiyetlerinden sonra İtalyan matbuatı nasyonalist cephesindeki îtalyan kuvvetlerini, hatta biraz da tefahurla, açığa vurmağa koyulmuştu. 2 : M. Musolini'nin İtalyaya gelır gelmez verdiği bir nutukta intıkamdan bahsetmesi, İspanya işlerinin İtalya için şimdi fazla olarak bir de haysıyet meselesi yapılacağma delıl gıbi alındı. 3 : General Franco'nun İspanyada kendi kuvvetleri kumandasmı doğrudan doğruya kendi eline alması ortada düzeltilecek bir bozukluk olduğunu gösterdi. 4 : Londra karışmazlık (ademi müdahale) komitesinde İtalyan büyük elçisi M. Grandi İtalyanın îspanyadaki yabancı kuvvetleri geri çekmek fikrinde olmadığını ve harb devam ettıkçe oradan bir tek İtalyan askerinın dahi geri alımnıyacağını söylemesi hayret ve endişe uyandırdı. Halbuki daha birkaç gün evvef bizzat M. Musolini Trablusgarb taraflanndaki bazı beyanatında haricî kuvvetlelin İspanyadan geri alınması ihtimalini açıkça ve bütün bir itidalle söylemiş bulunuyordu. 5 : îspanyada nasyonalist hükume' nezdinde Alman sefiri olup kendisine General Franco'nun askerî müşaviri dah denilen General Faupel Alman hükumetince geri çağırılmıştır. Bundan maksad kendisinden İspanya işleri hakkında et raflı malumat alınmasından ibaret olduğu ileri sürülmüştür. Bütün bu alâmetlerden çıkan mana şudur ki İspanya işleri millî olmakta ziyade rm'lletlerarası bir mahiyeti haiz italyan askerî yardımı devam ederse bütün ispanya limanlarının ablukası muhtemel Fransa Hariciye Nazırı dün Almanya vasıtasile Roma nezdinde kat'î teşebbüslerde bulundu. îtalya ise nihaî zafere kadar îspanyadaki kıt'aları çekmemek kararında... Fransız Harıcıye Nazırı Delbos ve Ingiliz sefirı George Clarck Son harb vaziyeti Pariste asabiyet Matbuat İtalyanın hareketini, harb vâkıaları addetmek lâzım geleceğini ileri sürüyor Paris 25 (Hususî) îtalyanın îspanyaya gönüllü gondermek işinin Bitaraflık komitesinde müzakere edılmesine itiraz etmesi üzerine başgösteren siyasî buhran bugün vahamtini kaybetmiştir. Fransa ile İngiltere yeni gönüllü sevkiyatına şiddetle muhalefet edeceklerini açıkça bildirmişlerdir. Bu hususta Fransanın kararı kat'î olduğu gibı, İngiltere de ayni şekilde hareket edeceğini bildirmiştir. Siyasî mehafilde, îtalyanın ciddî bir şekil alan vaziyeti g^ohünde tutmak mecburiyetinde bulunduğu söyleniyor. Avam Kamarasında bu meselenin müzakeresinde söyle» nen nutuklar, bilumum îngiliz fırkalarının Londra hükumetine muzahir olduğunu göstermektedir. Avam Kamarasında izhar edilen arzulara göre, îspanyaya bir tahkik komisyonunun gönderilmesine İtalya tarafından itiraz edildıği takdirde, mesele Mılletler Cemiyetine çıkanlacak ve Habeş harbınde olduğu gıbi italya 50 millet tarafından bir defa daha takbih edılecektir. İhtilâlciler Madridi tekrar bombardıman ettiler, milislerin yarma hareketi akim kaldı Madrid 25 (AA.) Müdafaa komitesi, dün öğle vakti teblığ etmiştir: Cumhuriyetçiler, geçenlerde yapmış olduklan ve muvaffakiyetle neticelendirdıkleri taarruz sırasmda elde edılmiş olan mtvzıleri tahkim etmişlerdir. Cumhuriyetçi kuvvetler, asilerin Jarama cephesindeki şiddetli bir taarruzlannı defetmişlerdir. Milislerin taarruzu defedildi İspanya sularında İngtliz fılosu Navalcarnero 25 (A.A.) Havas ajansı muhabirinden: Hükumet kuvvetleri, Madrid cephesinde Las Rozas mıntakasmda bir taarruzda bulunmuşlarsa da bosa gitmiştir. 3000 milis, Frankist'lerin baraj ateşine uğramışlardır. Fakat yeni takviye kıtaatmın vücudü, bunların La Corogne ve Escorial yollarınm telâki noktasına kadar $eı|emesini temin etmiştir. p ^ Villafranca de Cartillo'daki Frankist*K& tnilisleri arkadan çevirmeğe başladıklarından milis kuv^IHeri ricat etmek mecburiyetinde kalmışlardır. Jf^ Londrada verîlen karar Cebelüttarık bogazını ve hududu Tiirkiye kontrol edecek Ademi müdahale komitesinde Sovyet, îtalya ve Almanya murahhasları arasında çok şiddetli münakaşalar oldu, iki taraf ağır ithamlarda bulundu Londra 25 (Hususî) Ademi mü dahale komitesi heyecanlı bir toplantı yapmıştır. Bu celseye Alman sefiri von Ribbentrop, İtalyan sefirrGrandi, Sov yet sefiri Maiski, Fransız sefui Corbin, Portekiz sefiri Monteiro iştirak etmişlerdir. İlk söz alan Sovyet büyük elçisi Maiski İtalyayı bitaraflık anlaşmasım ihlâl etmekle ıtham etmiş ve ezcümle demiştir ki: « Bitaraflık anlaşmasına rağmen îtalya son zamanlarda Ispanyaya yeniİArkast Sa 7 sütun 5 te} Madridin yeni bombardüjlam Fransız Hariciye Nazınmn teşebbüsleri Madrid 25 ( A A . ) Gece geç vakit asilerin tayyareleri Madrid üzerinden uçmuş ve şehri bombardıman etmiştir. Tafsilât yoktur. Londra 25 (Hususî) Fransız Hariciye Nazırile Paristeki îngiliz ve Alman elçileri arasında dün cereyan eden müzakereler Londrada büyük bir alâka uyandırmıştır. Bu hususta alınan mütemmim malumata nazaran, Delbos îngiliz ve Alman nazırlannı davet ederek, İspanyaya yeniden gönüllü gönderilmemesi hususunda gayret sarfetmelerini rica etmiştir. Fransrz.Hariciye Nazın Alman sefırine hitaben henüz tahakkuk etmiyen haberlere göre, İtalyanın bitaraflık anlaşmasıfil İhlâl ettiğini bildirmiş ve Roma nezdinde teşebbüsatta bulunulmasını Alman sefiri vasıtasile Berlin hükumetinden rica etmiştir. Delbos bu münasebetle bitaraflık komitesinde verdiği sözü tuttuğundan dolayı Almanyayı \Arkası Sa. 7 sütun 1 de] thtilâlcilerin tebliği Salamanca 25 (A.A.) Umumî karargâh tebliği: Şımal orduları: Mühim olmıyan bazı musademe ve top ateşi teatisinden başka bütün cephelerde kayde değer birşey olmamıştır. Hükumet bölgesinden kaçan askerler bölgemizde hüküm süren nizam ve intizamdan, ekmek bolluğundan hayrete düşmüşler ve düşman bölgesindeki bütün ahalinm milliyetperverlerin ilerlemesini kurtuluş addettiğini ve mümkün olsa düşman bölgcsini terkedeceğini bildirmişlerdir. \Arkast Sa: 5 sütun 4 tel Belçikanın tamamiyeti Ingiltere ve Fransa yeni teminat verecekler Londrada iki Kralm gizli mülâkatlarından sonra mühim kararlar verildi Kont Ciano Belgraddan Ankaraya mı geçecek îtalya ile Yugoslavya arasında 8 maddelik siyasî bir anlaşma imza edildi Paris mehafili endişe içinde... Belgrada gelen italya Hariciye Nazırı « Burada vücude getireceğimiz eser Balkanlar ve Avrupa sulhuna faydalı olacaktır » dedi Edirnede Şehidler abidesi Kara gün Güzel Edirnenin Bulgarlar tarafından zaptedildiği gün Belçıka Kralı Leopolde Ingiliz Kralı George YUNUS NADI lArkast Sa. 6 sütun 4 te\ İÇ SAHİFELERDE 3 üncüde : İktısadî kalkınma 5 incide : Felsefeye dair Mehmed Karahasan 6 ncıda : Fikirler Ahmed Faik Türkmen Spor haberleri Bugün merasim var Brüksel 25 (Hususî) Kral Leo Altıncı George dün Kral Leopold'u öğle Edirne 25 (Hususî muhabirimiz pold bu sabah saat 9,16 da Londradan yemeğine alıkoyarak ona beşınci Dragon den) Edirnenin Balkan Harbinde [Arkası Sa. 5 sütun 4 te] lArkast Sa. 4 sütun 4 tej buraya muvasalat etmiştir. İngiliz Kralı Belgrad 25 (Hususî) İtalya Hariciye Nazırı Kont Ciano'yu hâmil bulunan hususî tren bu sabah saat 7,30 da Belgrada muvasalat etmiştir. Kont Cıano istasyonda bir müfreze asker tarafından selâmlanmıştır. Başvekil Stoyadinoviç'le, Harbiye ve Bahriye Nazırlan, Türkiye Elçisi Ali Haydar ve dığer sefırler İtalyan Hariciye Nazırını Belgrad istasyonunda karşılamışlardır. Kont Ciano trenden inerek ika m«tine tahsis edilen Theohareviç köşkühe gıtmiş ve bir müddet istirahatten sonra Kral sarayına giderek defteri mahsusu imzalamıştır. Kont Ciano saraydan ayrılarak Başvekâlete gitmiş ve Stoyadinoviç'le ilk mü'âkatını yapmıştır. Naib Prens Pol öfileyin Kont Ciano'yu kabul ederek, misafir serefine bir öğle zivafeti vermiştir. Oğleden sonra Kont Ciano Yugoslav Basvekilile ikinci mülâkatını vaDmıstır. I Arkası Sa 7 sütun 3 te\