Catalog

İÇ SAHİFELERDE 3 üncü sahifemizde: Son Hatıralar Halid Ziya Uşaklığil 5 inci sahifemizde: Sağlık bahisleri Selim Sirrı Tarcan 7 nci sahifemizde: Askerlik bahisleri 8 inci sahifemizde: Hava tehlikesine karşı halkın alacağı tedbirler. umhuri ı JK77 İSTANBUL CAĞALOĞLU Dnorf î Q Çııhot 10Q7 ! 4 Ü / / Telgraf ve mektub adresi: Cumhurlyet, tstanbul Posta kutusu: Istanbul. No 246 raZulTBSI 0 çUDöT Iböl Telefon; Başmuharrlr ve evi: 22366. Tahrir heyetl: 24298. İdare ve matbaa \sısrtn 24299 24290 FARUK NAFtZ AKÂRSU şiir mecmuasında toplanmışür. Fiatı 5 0 kuruş Yenı şıırljerı ^ y KANAAT KiTABEVi Haçlılardan bakiyye Bir mutaassıb hortlağı Karşısında mıyız? n Hariciye Vekilimiz dün sabah geldi skenderun Antakya ve havalisi davasmın Cenevrede makul ve âdil bir hal neticesine bağlanması Fransada ekseriyetle pek iyi telâkki edilmiş olduğu halde Fransız Akademisi azasmdan M. Henry Bordeaux'yu yeislere garketmiş ve hep kendi hayali içinde yaşadığı anlaşılan bu edıbin derdlerini debretmişBerlin 7 (A.A.) D. N. B. Von Rib tir. M. Henry Bordeaux ahiren bentrop'un Londraya müstemlekât meEcho de Paris gazetesinde intişar seleleri hakkında sarih malumatla ge eden (İskenderun ve geçmişin u leceğini tasrih etmekte ve ancak bu zanutuluşu) adlı makalesinde yalnız bu tuı hâmil olacağı talimatın Almanya tarafmdan İngıltere hükumetine verilemeselenin Türkleri tatmin eder bir şekilcek bir muhtıra mahiyetinde olmıyacade halledılmiş olmasına kızmakla kalmağı bildirilmektedir. yıp bize karşı kin ve husumetini Umumî D. N. B., Führer'in nutkundan sonra Harb safhasına kadar çıkarmakta ve İsmüstemlekât meselesi ortaya atılma tiklâl Mücadelelerimiz içinde dolaştır sınm gayet tabiî olduğunu beyan et maktadır. Şimdiye kadar bu mertebe kamektedir. D. N .B., Şark misakından ra bir taassubla zifiri karanlık bir ruha bahsederek Von Ribbentrop'un Noel malik olduğunu bılmedığimiz M. Henry den evvel Fransız Sovyet misaknrn Bordeaux'nun yazısı, insanm kulağına bais olduğu müşkülâtı M. Eden'e bildir, sanki Ortaçağ haçlılarının mezarlanndan miş olduğunu hatırlatmaktadır. yükselen meş'um bir sada gibi aksediyor. Frannz gazetelerinin mütalealart Fransız edıbinin affetmediği şey müstaParis 7 (A.A.) Echo de Paris ga Yakında Almanyanın mustemlekeleri için kil Tiirk ve müslüman mevcudiyetidir. zetesinde M. Pertinax diyor ki: Lord Halifaı'la temasa girişecek olan M. von Ribbentrop Piyer Lermitlerin biitün Avrupada ayak< Alman istflıbarat bürosu, İngiltere hükumeti tarafmdan eski Alman dört senelik plânla Alman milletinin landırarak şarka saldırdıklan haçhlar müstemlekelerinin iadesi talebi hak seferber hale konması hakkındaki ka dahi aynen böyle düşünüyor ve böyle ha Hariciye Vekilimiz Sirkeci istasyonunda karşılayıcuarile beraber reket ediyorlardı. M. Henry Bordeaux Hariciye Vekilimiz Dr. Tevfik Rüştü nin muvasalatı sıralannda Romanya el Madriddekı Ingiliz sefarethanesinin bom kmda istenilen malumata dair Von Rib rarından geri dönmiyeceğini tasrih et bentrop'a talimat gelmiş olduğunu ha miştir. Halbuki îngiltere ile Fransanın onlarm bir hortlağı gıbidir. Aras, refakatinde Cumhur Başkanhğı çisi de istasyona gelmiştL bardıman edüdikten sonra aldığı manzara ber veriyor. Bu talebi izah etmek güçTeneriffe 7 (A.A.) Bura rad tür. Çünkü M. Hitler s^lediği nutukta Almanyaya müstemleke imtiyazları ver Dr. Aras kendisini istikbale gelenle Umumî Harbde Müttefikler Boğazla Umumî Kâtibi Hasan Rıza olduğu hal[Arkast Sa. 1 sütun 4 te^ n zorlıyamamışlar ve Çanakkaleyi kara de, dün sabah 7,35 te Sirkeciye muvasa rin ellerini birer birer sıkmış, Hatayhla yosu, asilerin yedi kolunun Malaga'ya nn takdim ettikleri buketleri almış ve al karşı yapılmış olan taarruza iştirak et dan dahi iskata muvaffak olamamışlar. lat eden ekspresle şehrimize gelmiştir. miş olduklannı bildirmektedir. Ancak Sirkeci istasyonu bayraklarla donatıl kışlar arasında istasyondan aynlmışbr. M. Henry Bordeaux'nun kafasmda ve [Arkası Sa. 7 sütun 3 te] gözünde bu muvaffakiyetsizliklerin mes mış, bir bando ve bir askerî müfreze HaHariciye Vekilimiz doğruca Perapalas ul ve muatebi biz Türkler imişiz gibi gö riciye Vekilini selâmlamak üzere gann oteline gitmiş ve bir müddet sonra Dolrünüyor. Sanki neye öyle muvaffak ve içinde yer almıştı. İstikbale gelenler me mabahçe sarayına gelerek Atatürke arzı galib bir müdafaa ile Müttefıkleri Ça yanında Cumhur Başkanhğı Başyaveri tazimat etmiştir. nakkale önünde hezimete uğrattınız de Celâl, Hususî Kalem Direktörü Süreyya, Dr. Tevfik Rüştü Aras, öğleden sonmek ister gibi bir lisan kullanıyor, ve bu İstanbul Kumandanı General Halis, bir ra otelde şehrimizde bulunan Dahiliye muvaffakiyetsizliğin hıncını Filistindeki çok saylavlar ve yurdlannm kurtuluşun Vekili ve Parti Genel Sekreteri Şükrü Ingiliz muvaffakiyetlerile almağa müsa dan dolayı Hariciye Vekiline teşekküre raat ederek derhal Fransızlann orada In gelen Hataylılar göze çarpıyordu. Tre Kaya ile de görüşmüştür. D Son hafta içinde İspanyaya 16000 İtalyan Vekil, Dolmabahçe sarayına giderek Atatürke Almanya müstemlekelerini geri istemek için pek askeri çıkmış arzı tazimat etti. Şehrimizdeki Hataylılar yakında tngiltere ile resmen temasa girişiyor kendisine bir buket takdim ettiler Dr. Tevfik Riiştii Aras merasimle karşılandı ispanya datıilî harbi Malaga üzerine hücum devam ediyor Bir Fransız gazetesine göre Hitlerin vasatî ve şarkî Avrupada gözü varmış! Romanya Hariciye Nazırı M. Antonesco yarın gelmiyor Nazır, anî surette hastalandığı için Ankara seyahatini tehir etti Suriyeliler Türk dostluğunu takdir etmege başladılar ycriae geçen Mütareke sıraları vaziyeti üzerinde duruyor. M. Henry Bordeaux'nun askerlik ve vatanperverlık meseleleri üstündeki ölçü" leri Fransızlara veya başkalarma aid olduğuna göre başka başkadır. Fransız harbederse, taarruz veya müdafaa yaparsa, bu hâdiseler başka bir milletin topraklan üzerinde gasb ve garet şeklinde olsa dahi kahramanlıktır. Eğer Türkler harbederse, bu harb aziz vatan topraklarının müdafaası için dahi olsa, fenadır ve adeta eşkıyalıktır. M. Henry Bordeaıuc'ya göre Suriyeide lngilizleri istihlâf eden Fransızlar kâfi kuvvet kadrolanle teçhiz edilmemiş oldukları halde Maraşta, Urfada, Gazi Antebde, Pozantıda isyan eden Türklerle ne büyük fedakârlıklar ihtiyar ederek ne yüksek kahramanhklarla vuruşmuşlar ve muvaffak ta olmuşlar. Buna rağmen evvelâ Fraclin Bouillon muahedesile Ankarada Fransa Kılikyada pek çok araziyi Türklere terketmiş, sonra da İsmet Inönü Lozanda ne istediyse garb devletlerinden hep koparmış, Montreux'de Boğazlara ve şimdi Cenevrede İskenderun Sancağına yeni rejim kabul olunmuş. Türkiye lehine bütün bu fedakârlıklara öıuvafakat etmek için M. Henry Bordeaux Kihkyada Mustafa Kemalin millî kuvvetlerile kahramanca çarpışan ve ölen Fransızlann hatırası niçin unutuluyor diye hayıflanıyor, ve bütün bu sözlerine tuz ve biber olmak üzere Türk düşmanı mutaassıb hıristiyanlar için moda olan Ermeni işlerini de araya karıştr nyor. Nafıa cephesindeki Dumlupınarlarımız Cumhuriyet Türkiyesi şimdiye kadar 2706 Km. tulünde demiryolu yapmıştır Yazan: Nafıa Vekili Ali Çetinkaya Londrada çıkan The Financial Times malı mecmuasında Nafıa Vekilimiz Ali Çetinkaya Türk nafıasmın bugünkü vaziyeti ve başardığı işler hakkmda mühim bir makale yazmıştır. Bu yazının ehemmiyelli kısımlarını alıyoruz: Halebde bir Türk Arab kardeşlik cemiyeti kuruldu. Bir Suriye gazetesi Trablusşam limanının Suriyeye ilhakını istiyor Bükreş. 7 (A.A.) Anadolu Ajansınm hususî muhabiri bildiriyor: Romanya Dış İşleri Bakanı M. A r r tonesco soğuk algmlığından mustarip olduğu için doktorlarınm tavsiyesi üzerine dört beş gün yatağından çıkamıyacaktr. Bakan, Ankara seyahatinin Atinadan dönüşe talikini Türkiye hükumetinden rica etmiştir. Bundan dolayı M. Antonesco ayın 20 sinden sonra Ankaraya gidecektir. Romanya Meclisinde hararetli bir celse Çekoslovak elçisinin yazmış olduğu bir kitab münakaşayı mucib oldu Antakyamn kar altmda alınmış yeni bu resmi Türkiye 1923 temmuzunda imzalanan Lozan muahedesile istiklâlini kazandı. Fakat bu tarihte memleket harab bir haldeydi. Köyler, kasabalar yakı'mış, köprüler, yollar bozulmuş, hatta Ankara şehrile istasyon arasındaki yol bile geçilmez bir haldeydi. Memleketi imar faaliyeti, Cumhuri yetin Nafıa Vekâletine terettüb eden bir Nafıa Vekilimiz Ali Çetinkaya vazife bulunuyordu. kudreti hakkmda daha iyi bir fikir hasıl Vekâlet ilk zamanlarda işe, beş odaedebiliriz. lı bir binada başladı, Maiyetinde birkaç Demiryollart mühendis ye memur bulunuyordu. Büt Demiryolu siyaserimizin on uç senelik çedeki tahsisat ta kıttı. Nafıa Vekâle bir mazisi vardır. 1935 yılmın sonunda iştinin tam kadrosile teşkili ve yeni binasıletmeye açılan yeni hatlarm tulü 2399 Ermeni işleri elleri kanlı bir takım em na nakli 1934 yılmda ikmal olunmuştur. kilometrodur. 1936 sonunda bu hatlar peryalist devletlerin bu cemaati kendi Nafıa Vekâletinin başardığı işlerle el 2706 kilometroyu ve sarfedilen para da vatanlan olan Türkiyeye karşı tahrik et de mevcud nakıs imkânları mukayese e301 milyon lirayı bulmuştur. miş olmalarından doğan ve Ermeniden decek olursak Cumhuriyetm yapıcılık [Arkası Sa. 7 sutun 4 te\ ziyade, hiç olmazsa onlar kadar Türk ılllllllllllllllllllllllllılllllllllllllllllllllllılıllllllıilllllllllllllfllllllllllllllllflllllllllınıllllllllllllııılııı ııııııııınıııııııııııııılıııııııııııınıııııııııııııııı lere de kurban verdirmiş olan bir faciadır lan almdıktan sonra gırtlaklarına bıçak ekseriyeti teşkil ediyorlar. ki onun hakikî izahı yalnız Türkiye hadayanıldığını gören Türkler can hevlüe Türk milleti bütün tarihinde büyük ricindeki medeniyetçilerin yüzlerini kımüdafaa harikalan yaratmışlar ve niha haysiyet ve asaletile yürümüş bir milletzartabilir. İnsanm kendi nefsini müdafaayet Millî Misak hududlan dahilinde va tir, ve bu itibarla Fransız milletini takdir sı en tabıî hak olmadan evvel ve ondan tanlarına sahib olmuşlardır. O zaman M. etmiş ve onun dostluğuna kıymet vermişdaha kuvvetli olarak en tabiî harekettir. Brıyan'ın ve daha sonra büyük asker tir. M. Henry Bordeaux gibi Ehlisalib Biz Umumî Harbde bütün hududlanGuro'nun Türkler hesabına büyük kah devirlerinden yadigâr kalmış bir müstemızda ve onu müteakıb Türk varlığma ramanlık ve büyük vatanperverlik olarak hase manzarası gösteren kimseler insanlahavale edılen Sevres suikasdini yıkmak kabul ve ilân etmek merdliğini gösterdik rın hayatlan ve milletlerin iyi münasebetiçin bütün dünyaya karşı vatanunızm her leri bu hareketleri, görülüyor ki, M. leri için ancak meş'um rol oynıyan bayyanında bize düsmanlık edenlere karşı Henry Bordeaux anlıyamıyor. O ancak kuşlar sayılabilirler. Onlan harabelerinkahramanca dövüştük. kendisinin çok alçak olan idrak derecesi de ötmeğe bırakarak bizler, yani iyi düKilikyada, Pozantıda, Urfada, Ma ne bir miyar olabılir. şünen ve doğruyu gören Türkler ve Franraşta ve Gazi Antebde Fransızlara karşı Teşekkür olunur ki Fransada M. sızlar, iki milletin daha ziyade yaklaşma silâh namma ellerine ne geçtiyse onlarla Henry Bordeaux gibi böyle kara ve ku ve anlaşmasma ve binnatice insanlığın secidal eden Türklerin değil, bu Türk top ru düşünceli adamlar çok değildir. Nite lâmet ve saadetine hizmet edecek parlak raklarında akıllannca hakimiyet tesis et kim son Cenevre anlaşmasmdan sonra ufuklara müteveccih güzel yollanmızda meğe gelmiş olan Fransızlann hareketle gerek bu neticeden, gerek ondan evvel güle oynıya devam edebiliriz. rine şaşmak lâzım gelir. Ellerinden silâh kilerden memnuniyet gösteren Fransızlar YUNUS NADÎ Antakya (Hususî muhabirimizden) tay davasında gösterdiği alâkadan dolayı Hataylılar zafer münasebetile Türk bü teş«kkürlerini bildirmişlerdir. yüklerine çektikleri telgraflara cevab alBununla beraber iki aydanberi kanuıı mağa başlamışlardır. Halk, bu cevabla suz olarak tevkif edilen Türklerin henüz n büyük bir sevincle karşılamaktadır. hepsi serbest bırakılmış değildir. Şimdilik Hatay gencleri, tüccarlan, esnaflan, tahliye edilenler şunlardır: fabrikatorlan Cumhuriyet muhabirini ziNecib Abdülvahab ile oğlu, Halil, Bükreş 7 (A.A.) Rador ajansı yaret ederek Cumhuriyet gazetesinin Ha[Arkası Sa. 6 sütun 5 tei bildiriyor: <" MlllllllllllHUmil llllinilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllinilllllllllllllMIUIMIllMIMIIIlllllllllllllllltllllllMIIIIIIIIIMIIIMI Çekoslovakyanm Bükreş orta elçisi M. Jan Seba tarafmdan neşredilen kitab hakkmda muhalefet meb'uslannın verdikleri takrirler üzerine dün Mecliste uzun bir müzakere cereyan etmişrir. Kitabm sahibi, bu münakaşalarda Romanya siyasetini tenkid ve tamamen Ro manyaya aid bulunan meselelere müdahale etmek ve resmî beyanata uymıyan dmalarda bulunmakla muahaze edil mekte idi. [Arkası Sa. 4 sütun 3 fe] Fener, Galatasarayı, Güneş te Beşiktaşı yendi Oyun çamurlu bir sahada oynandı, Fenerbahc 41, Güneş te 2 1 galib geldiler Müstakbel harbler nasıl olacak? Bir Alman Erkânıharb zabitinin mühim sözleri Berlin 7 (A.A.) Doersen Zeitung, dün Harbiye Nezaretinde askerî iktısad erkânıharbiye reisi olan albay Tho mas'ın riyaseti altmda siyasî Alman iktisadiyatı cemiyetinde verilen bir konferansm mevzuu hakkında uzun mü talealar serdetmektedir. Almanlann ma lik oldukları arazi sahası o kadar mahduddur ki bu sahanın her hangi bir Galatasaray kalesi önünde heyecanlı bir an noktasından azamî surette istifade et Senenin en mühim lik maçlan dün yeti stadyoma üç binden fazla seyirci mek için askerî kuvvete müracaat etTaksim stadyomunda yapıldı. Sabahtan toplamıştı. mek mecburiyeti hâsıl olmaktadır. başhyan yağmurun gittikçe artmasına ve Güneş. 2 Beşiktaş: 1 Albay Thomas bundan sonra M. Hitlerin 30 kânunusanide söylemis olduğu üstü muhafazasız duhuliye tarafı bilet İlk müsabakayı Güneş ve Beşiktaj nutkun bir fıkrasının medlulünü tasrih lerinin 50, tribünlerin 100 kuruş olma takımlan yaptılar. Hakem Sadi KarsalArkası Sa. 4 sütun 3 te\ $ına rağmen bu müsa.bakaların ehemmiİArkası Sa. 6 sutun 1 de]