Catalog

Bugün: 2 nci sahifede: Siyasî îcmal Orta Avrupadaki görüşmeler. 6 ncı sahifede: Seylâb mıntakasında bir tetkik, spor haberleri. 8 inci sahifede: Bir ay önceki Tembien savaşı nasıl olmuştu? umhuriyet .«„, ISTANBUL • CAĞALOĞLU " p ... ! 4ZZl • Telgraf ve mektub adresl: Cumhuriyet, îstanbul . Posta kutusu: tstanbul, No 246 y3rŞ3ITlU3 1 9 Telefon: Ba$muhaxrlr ve evl: 22366 Tahrlr heyetl: 24298. tdare ve matbaa kısmile Matbaacıui ve Neşriyat Şlrkeü 24299 24290 Hayat Ansiklopedisi nci cüzü çıktı 97 1936 Habeşlere göre Makalle hâlâ çember içindedir! Habeş resmî tebliği diyor ki: «İtalyanlar bir miktar arazi kazanmışlarsa da Makalleyi çember içinden kurtaramamışlar ve mühim zayiat vermişlerdir» İtalyan resmî tebliği ise, çekilen Habeşlerin yalnız tayyarelerle takib edildiğini söylemekle kazanılan muvaffakiyetin mevziî olduğunu anlatıyor împaratorluğu mu ihya edecekler Macar ricalile Arşidük Ottonun şatosunda yapılan mülâkatlar... Bulgaristan dürüst kaldıkça... Hiç kimsenin ona dair fena bir niyeti yoktur! Dün İstanbula dönen Hariciye Vekilimiz Sofyada mühim beyanatta bulunarak Balkan Paktmm Bulgaristanı beklediğini söyledi Karahamn Türk Rus dosfluğuna dair sözleri Hariciye Vekilimiz Doktor Tevfik Rüştü Aras dün sabah Semplon ekspresile İstanbula dönmüş ve Perapalas otelıne ınmi^tır. Kütübhanelerimizi Ne vakit Kuracağız? ttalyan Habe harbi ve bilhassa son muharebe hak kında dün gelen telgraflar şunlardır: Hariciye Vekilimizin Bulgar gazetelerine verdiği malumat Sofya 18 Hariciye Vekilimiz Tevfik Rüstü Aras Sofyadan geçerken Bul Dr. Teı/zfc Rustu Aras ve Karahan Sırkeci istasyonundan çıkarlarken gar gazetecilerine şu beyanatta bulun mada 1936 senesindeki faaliyetimizi tesmuştur: « Londra ve Pariste olduğu gibi bit edeceğiz. şimdi ekspreste de Viyanadan Belgrada Ayni zamanda Belgradda BulgaristaHABE5I5TAN kadar muhterem Kralınızla yeniden uzun nın da Balkan Misakına girmesi meselesiAMata uzadıya görüşmek şerefine naıl oldum. ni gözden geçirecegiz. Bulgaristanın BalBu, benim için büyük bir bahtiyarlıktır. kan Misakına girmesi bizim için yeni bir Onunla karşılaşmak, ayni zamanda hâdise değildir. Biz, zaten bunu daha Arşidük Ottonun son Paris ziyareti Türk Bulgar dostluk münasebatı için misak yapılırken gözönünde bulundur esnastnda alvnmiş bir resmi de çok hayırlı bir hâdisedir. Pariste En muştuk. Bizim için umumî emniyet işile KfNYA Brüksel 18 (A.A.) Arşidük Ot formasyon gazetesine verdiğim beyanatı Balkan Misakı arasında bir fark yoktur. İtalyanlann şimal cephesinde birinciteşrinden bugune gelincitonun ikamet etmekte olduğu Steenoeker size de aynen teyid ediyorum. Biz, BalOnlar bizce hep ayni şeylerdir. Yalnız zeel şatosunda, bugün Macar kralcılan kan misakına dahil olan devletler, bu mi bu emniyet işimn üç ciheti vardır. Birinve kadar geçen dort buçuk ay zarfında kazandtklan arazinin küçüklüğünü, Adisababaya kadar gitmek ve Habesistanı istild arasında bir konferans akdedileceği habe sakın haricinde kalan devletlerin de ona cisi; Milletler Cemiyetinin himayesi al etmek için daha nekadar mesafe işgal etmeleri lâzım geldiğıni ri ne yalanlanmakta ne de teyid olunmak gırmesı için çalışmamıza devam edıyoruz. tında umumî sulhu temin etmek, ikincisi tadır. Kont Sigry ile Baron Berg ve say Mart ayı zarfında Balkan Misakına da münhasıran Balkan sulhunu korumak, ügosterir harta (italyanlann şimalde işgal ettikleri parça (Arkası 7 nci sahifede) lav Racovskinin Brükselde bulunduklan hil devletlerin Belgradda yapacakları içtisiyahla gosterilmiştir) haberi karşısında da ayni vaziyet muhafaza edilmektedir. Buna mukabil Macar mehafili, kon ferans haberini kat'î surette yalanlamakta, Kont Sıgrynin coktanberı Belçikaya gel(Arkast 7 nci sahifede) vvelki sene çıkan bir kanunla memleketteki (yazı ve resim) Roma 18 (A. bütün neşriyatın bir istatistiğinin A.) 129 numatutulması ve her basılan eserden beşer ralı resmî haıb teb nüshasmın Maarif Vekilliği emrine verilmesi mecburiyet altına konuldu, ve bu üği: kanunla ilk defa olarak Türkiyede basEnderta muharekıdan geçen eserlerin zamanla ismi cismi besınde diişmanın unutulup gidecek veçhile yok olmalannın zayiatı çok fazla önüne geçilmiş oldu. Bunun medeniyet dır. Düşman her nenamına esaslı bir inzıbat adımı olduğunu rede ileri hareketi J memnuniyetle ve takdirle kaydetmek lâ mize mani olmak İszımdır. Eser diye uğrunda emek sarfo tedi ise, çarpışma lunmuş herşeyi muhafaza etmek bizce meydanını ölü ile medeniyetin hemen hemen ilk şartı gibi örtülü olarak terketdir. Nice işler vardır ki beşeriyet onlan miştir. Diişmanın bundan on bin yıl önce bile en güzel ve zayiatı, beş altı bin en ileri şekillerinde düşünmüştür. Insan ölü, en aşağı iki misli yaralı ve birçok ölü, 24 yaralı, askari olarak 122 ölü, lığm geçirdiği yüzlerce asırlık uzun za esirden mürekkebdir. 499 yaralı, Haile Selâsiye Guksa kıt'amanlarda edindiği irfan hazneleri sonraBizim zayiatımız şudur: larından 54 ölü, 76 yaralı, Aiba Eritre dan gelenlerin malumu olsa onlara göre (Arkası 7 nci sahifede) Anavatan ordusundan zabit olarak 12 eskilere ancak yeni katılacak düşünceler uğrunda çalışmak kalırdı. Hulâsa olarak emekle vücude getirilen her fıkir eseri mutlaka basılabilmeli, basılınca da sağlam yerlere toplanarak muhafaza olunmalıdır. Sağlam yerlere toplanarak muhafaza edilmenin en güzel şekıllennden biri de umumî kütübhanelerdir. Mümkün olduğu kadar fazla zengin olmak üzere en modern usullerde tanzim olunmuş umumî kütübhanelerin medenî olmak iddiasında bulunan her millet camiası içinde kıymeti pek büyüktür. Bu hakikati bu suretle kaydederken henüz muasır cemiyetin istediği umumî kütübhanelerden bir tekini dahi vücude getirmemiş olduğumuz gözlerimizin önünde bulunuyor. Kıymetini pek iyi bildiğimiz bu işi henüz gerçekleştirememiş olmaklığımızm sebebi olsa olsa henüz onu yapacak vaktimizin bulunmamış olmasıdır. Memlekette herşeyi ve herşeyın en ıyisini yaymak vazifesi hep cumhuriyet devrine kalmıştır diyebiliriz. Kütübhanecilik, hususî tasnif bilgisi istiyen ehemmiyetli bir iştir. Yenilerinin peyderpey ilâve olunmalarına intizaren eski kitablan herhalde ilki daha kolaylıkla İstanbulda kurulabilecek bir umumî kütübhanede toplamak muvafık olacaktır. Ayasofyanm bir köşesine sıkışmış olmağa varıncıya kadar şuraya buraya dagılmış birçok kütübhaneler vardır. Bu kütübhanelerde ilim itibarile ve ilmin tarihi itibarile çok kıymetli eserler bulunduguna şüphe yoktur. Bunlan şimdiye kadar uğradıklan türlü türlü zararlardan kurtarmakta artık daha ziyade gecikmemeliyiz. Mükerrer olan nüshalan bilâhare gerek Ankarada, gerek diğer vilâyet merkezlerimizde tesis olunacak kütübhanelere maletmek üzere şimdilik güzelce muhafaza ederiz. Bugüne kadarki ve bilhassa eski kitablarla temellerini kuracağımız umumî kütübhaneler eksiklerinin ikmali ve bilhassa peyderpey çıkmakta olan yeni neşriyatın en esaslılarile zenginJeştirilmesi zaman ve usul işi olacaktır. Kıymetli Kültür Bakanımız Saffet Ânkanm memleket irfanmı artırmak için en fazla ehemmiyet vereceği işlerden biri de hiç şüphesiz umumî kütübhanelerdir, ve ilk iş olarak bunlardan birer tanesinin Istanbul ve Ankarada kurulması çaresi aranmalı ve bulunmalıdır. Ancak umumî kütübhanelere gösterilecek itinaya 129 No.lı resmi ttalyan tebliği Zafer değil zafercik! İtalyan Başkumandanının 129 No.lı resmî tebliği, tenakuzlarla doludur ve İtalyanlann mevziî bir muvaffakiyet kazandıklarını göstermektedir Askerî muharririmizin mütaleaları rik telgraflarmın hakikî manasım ve tam bir hulâsasmı bulabilirler. Dün de söylediğimiz gibi, Dağ bir fare doğurmuştur. Şimal cephesindeki son muharebe hakkında yeni gelen haberler, dün bu Fakat doğurduğu fareyi bir aslan, yasütunda ifade ettiğimiz mütalea ve ka hut bir fil diye yutturmak için avazı çıktığı kadar bağırıp gürultü etmek naatimizi tamamile teyid etmiştir: ttalyanlar, üç ay hazırlandıktan ve tedir. İtalyan ordusunun büyük bir zafer yedi gün çarpıştıktan sonra Amba kazandığı kanaatini yaratmak ve yayAradam dağındaki Habeş mevzilerini ele geçirmişler ve azami 25 kilometro mak maksadile koparılan bu gürültü, Büyük Harbde de. İstiklâl Harbinde de ilerilemişlerdir. Okuyucularımız, yukarıda siyah harf emsalini çok gördüğümüz kof zafer prolerle dizilen birkaç satır yazıda, bütün pagandasından baska bir şey değildir. o sütun sütun mubalâğalı haberlerin, î Fakat gürültü kesildikten sonra haki talyada yapılan şenliklerin, çekilen teb(Arkası 7 nci sahifede) IIIIIIIIIIIMMIIIIIIItllllllltllllMIIMIIIIIIIItinMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIMMIIIIIIIIIIIIMIIIMIIIIIIIIMIIIIItlllllllllllMlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Ispanya Komünist ve Sosyalistlerin elinde! Umumî intihabı kahir bir ekseriyetle sol partiler kazandı. Radikal şefler kaçtılar. Netice Berlinde endişe ile karşılandı Madrid T Habeş italyan harbi ve Ingiltere Lordlar kamarasmda mühim müzakereler oldu ı8 ( A . Kabataşta toprak kaydı ••1 J •• ve bir ev çoktu Ayni semtteki 9 evin de yıkılacağı anlaşılarak tahliye ettirildi, nüfus zayiatı yok YUNUS NAÜI Yıkılan evlerden iki manzara ve çatlıyan Evvelki gün Kabataşın tepe mahalleIerinden birinde bir ev çökmüş ve yanmdaki evleri de çöktüreceği anlaşıldığmdan dokuz ev polis tarafından boşaltılarak büyük bir facianın önü alınmıştır. Dün bir muharririmizin yaptığı tahkikaîâ göjç Çfikffle hâdisesi şöyle olmuştur: toprak A.) Bu sabah Madridde ve vilâ yetlerde tam bir süLondra 18 (A.A.) Bugün Lordkunet hüküm sür lar Kamarasında İtalyan Habeş ihtılâfı mektedir. Bütün işhakkındaki müzakereler Phillimore ta çıler, tekrar işlerıne rafından açılmıştır. başlamışlardır. Phillimore, herkes tarafından kabul eSeçimin tnuvakdilebilecek bir sureti tesviyenin kolaylaş kat neticesi tınlması ve îngilterenin bir harbe sürükMadrid 18 (A. lenmesi tehlikesine nihayet verilmesi için A.) Kortes se icab eden tedbirleri alıp almadığını hükuçiminin muvakkat metten sormuştur. neticesi şuduı: Diğer birçok hatibler de zecrî tedbirSağ cenah parti ler siyasetini tenkid etmişler ve bilhassa hükumetin bu siyaseti tamamile bırakca leri: 168, merkez partileri: 41, sol ce(Arkası 6 nct sahifede) nah partileri: 221. 42 meb'usluk hakKENDl KENDİMİZt TENKİD kındaki netice belli olmamıştır. Madridde seçim mucadelesi: Action Populaire partisi lideri Madrid 18 (A. Gil Robles nutuk soylerken Belki içinizde duyanlarınız vardır: A.) Seçımlenn Sosyalist liderinin beyanatı Bir müddettenberi Rusya içindeki rad resmî neticesi henüz malum değılse de, vo merkezlçrinden birinden, ihtimal ki İspanyanın her tarafından gelen haber Madrid 18 (A.A.) M. Largo Moskovadan millî Türk havaları veril ler «halk cephesinin» muvaffakiyetini te Caballero Havas ajansı muhabirrne şu mektedir. Bunlar Rusvadaki Türklüğün yid etmektedir. beyanatta bulunmuştur: millî nağmeleridir: Eski ve yeni. EskiSol cenah cumhuriyetçilerinden 274 « Başbakandan, bütün halk evlerilerini de veriyorlar, mevcud temler (Arkası 6 nci sahifede) meb'us seçildiği söylenmektedir. üzerinde yapılmış yenilerini de yayı yorlar. Bunların bizim memleketimiz deki millî havalanmızdan pek büyük bir farkları olmasa gerek. Herhalde bize pek aşina gelen nağmelerdir . Bunlan dinledikçe bizim radyonun niçin bu vadide gayret ve faaliyet göstermediği aklımıza gelmemezlik ede miyor. Alaturka musiki dediğimiz makamat takımile Mısıra geçti. Millî havalarımızı olsun ihmal etmemekliği miz lâzım değil midir? Bize öyle geliyor ki biz bu musiki işini bir daha gözden geçirmeğe mecburuz. Fakat bunlan sövlerken bizde sanki bir radyo varmış hissine kapıldığımı zın farkma da acı acı sonradan varıyoOnda bütün eski Romanın haşruz. Hakikati halde bizde henüz radyo yoktur. Eldeki radyo zamanın ihtiya metini, güzelüğini ve tarihe cına göre pek dermeçatma, pek yarımrenk vermiş vak'alann dâhice yamalak bırşeydir. Galıba ilkönce veya ayni zamanda o meseleyi de halletmek tasvirlerini bulacak ve hayranlâzım! Millî Türk havaları Yeni tefrikamız BEYAZ TAŞ ÜZERİNDE Büyük Fransız Edibi ANATOLE FRANCE'IN şaheserlerinden (Arkast 6 nct sahifede) Paul Bourget Edib Izzet Melihin vâkıfane bir etüdü beşinci sahifemizde Kabataşta îzzetpaşa sokağında 9 numarah muallim Vahabm evi evvelki gün saat bırde çatırdamağa başlamıştır. Evde bulunanlar bu çatırtılardan evin yıkılacağını anlamışlar, ve hemen boşalt mışlardır. Aradan üç saat geçtikten sonra lıkla okuyacaksınız. Dönen çark Üstad Halid Ziya Uşaklıgilin güzel bir yazısı 3 üncii sahifemizde ÇEV1REN: SERVET YESARÎOĞLU Bugün ikinci sahifemizde (Arkast 7 nci sahifede)