Catalog

Bugün: 2 nci sahifemizde: Siyasî icmal Sovyet Japon münasebatı 3 üncü sahifemizde: Anadolu notla rı Reşad Nuri Guntekm 5 inci sahifemizde: Müsabakamız 6 ncı sahifemizde: Havacılık bahis leri, Spor haberleri 7 nci sahifemizde: Raspotin nasıl 61dürüldü, Sinem» •1QR tSTANBUL CAGALOGLU S3yi ı 4iyÖ Telgraf ve mektub adresi: Cumhunyet, İstanbul . Posta kutusu: Istanbul, No 24fl Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366 Tahrir heyeti: 24298. Idare ve matbaa kısmıle Matbaacüık ve Neşrıyat Şirketi 24299 24290 umhuri yoktur. Bütün Ansiklope 19 Pazar ikincikânun 1936 yinci cüzü^çıktı 6 Yeni mesele: alman Müstemlekelerinin iadesi meselesi! Roma, ordularımn hâla Göbbels "Müstemlekelerimizi ilerlediğini bildiriyor Almanya nihayet baklayı ağzından çıkardı i Iman Propaganda Bakam M. Gobels bu sayımızda okuna cak bir söylevinde nihayet baklayı bir parça ağzından çıkarmış gibidir: Almanya Umumî Harb sonunda kendi sinden ahnarak galib devletler arasında taksim edilmiş olan müstemlekelerini gen istemeğe hazırlanmış bulunmakta ve bu nun için müsaid zamanın gelmesini bek lemektedir. İtalyanm giriştıği şarkî Af rika seferinin doğurduğu bütün kanşık lıklar içinde Almanyanın hiç ses çıkarmıyarak ve ondan bahsetmeğe mecbur ol dukca alâkasız görünmeğe çalışarak ke narda durmak siyasası şimdıye kadar diğer bazı büyük devletlerin dıkkatinden kaçamamaktaydı. Bilhassa Fransadaki ihtiyatlı hareketin en ziyade Almanva nın bir gün herhangi bir fırsattan istifade etmek üzere ileri atılacağı düşüncesine dayandığı gizli kapaklı birsey değildır. Bası sıkıldıkça ve dığer devletlerden u mudsuzluğa düştükce İtalyanın Almanya Berlin 18 (Özel) Berlin nasvn ile bir anlasma imkânı aramak yolunda nal sosvalıst teskilâtına mensub 20 bin tesebbüslerde bulunmus olacağmı tahmin kisinin önünde bir sövlev veren doktor edenler eksik değildir. Nitekim M. Go Göbbels su sözleri söylemistir: bels te nutkunda îtalyan tarafını tutan « Biz, fakir bir milletiz, ne müstemsözler söylemiştir. Almanyanın müstem Iekemiz, ne de iptıdaî maddeler kaynalekeye ihtiyacı olduğunu söyliyen M. ğımız var. Fakat, diğer milletlere şunu Gobels İtalyanın bu yoldaki hareketle söylemeliyiz ki, müstemlekelerimizin geri rinde haksız sayılamıyacağını belirtmistir. verilmesini istiyeceğimız saat bir gün geDemek ki italyanın Milletler Cemiyetine lecektir. Bütün dünya varlık içinde yü rağmen açtığı kavga kendi arkasında da zerken bizim fakir memleket halinde yaha kansık ve daha büyük kavgalann he şamakta devamımız doğru değildir. Başyulâsını saklamaktadır. Bundan şu anla kalarının, bizden aldıklan müstemleke şılır ki Milletler Cemiyeti müşterek em lere ihtiyaclan yoktur. Biz bitaraf kalmak niyet şiyasasını iltizam etmekte yerden istıyoruz. Fakat İtalya gibi bir milletin göke kadar haklıdır, ve yeni yeni teza yasaması lâzım geldığini de anlıvoruz. hürler karsısında buna daha kuvvetli su Dunyanm bu gibi talebleri hoş görme rette sarılmak vazifesile mükellef olduğu mesi doğru değildır. Çünkü bir gün bomnu görecektır. ba ateş alacaktır.» birgün istiyeceğiz!,, diyor rından ihtiyaçları memleket halinde kalamayız!» İtalyan kuvvetleri. hareket noktalar" 200 kilometro içeri girmişler ((Başkalarınm bizden aldıkları müstem lekelere bir dünya varlık içinde yaşarken biz fakir Alman Bakanı İtalyanın istediklerinden de bahsederek «Dünyanın bu gibi talebleri hoş gormesi cünkü bomba birgün patlıyacaktı» dedi Habeşler «İtalyan muzafferiyeti Milletler Cemiyeti üzerinde tesir yapmak için uydurulmuş kuyruklu bir yalandır» diyorlar Alman Propaganda Bakanı Dr. Göbbels Yahudiler meselesi Göbbels, bundan sonra başka bahis f lere geçerek ezcümle demiştir ki: « Amerikan gazeteleri, Almanya yj Yahudilere zulmetmekle itham edi yorlar. Bunlar, kendi ülkelerindeki hay dutların çocuk çalmalarma ve mıllî bir! kahramanı memleketinden kaçmağa mecbur etmelerine dikkat etseler daha iyi derler.» ttalyan taşe dan müşkülâtt Başkumandam Mveşal Badoglio ve Erkânıharbiyesi şimal cephesinde edılen mmtakalarcfeı isinı teşkılâtlandır dığer taraf'an sanıl Müşterek emniyet haklı haksız her va«Almanya geçen Umumî Harbi daaciycü olduğu gibi tutmak için her konuşima gözönünde tulnidktadır. Ba^ılatn mıya kapıyı kapalı tutmak demek değildir. Müşterek emniyet harblerin önüne Mılletler Cemıyetmin her şeyi hallede geçmek için bilâkis millî davaları geniş su bileceğini sanıyorlar, ona güveniyorlar, rette mütalea ederek bunlann haklı olan fakat biz yalnız topa güveniyoruz.» lannı peyderpey kabul etmek ve tahak kuk ettirmek gibi bir usule istinad etmek mecburiyetindedir. Milletler Cemiyeti paktı gibi Kellog misakı da vaziyeti bu suretle tesbit etmis bulunmaktadır. Şim diye kadar Versay muahedesinin birçok hükümleri Almanya lehine tadıl olun muş ve binnefis Almanya tarafından hükümsüz bırakılanlanna karşı sükut edilmiş olduğu malumdur. Bunun böyle o labilmesi Almanyanın bu muahedename ile haksız bazı vaziyetlere konulmus olParis 18 (A.A.) Herriotnun ka duğu kanaatinden ileri gelmisti. Alman bineden çekilmesıle siyasal bir buhran yanın müstemlekeleri işinde de günün bi zuhura gelmek ıhtimalı vardır. rinde tatmin edilmesi lâzım geldığine aid Tahminlerin hılâfına olarak, Herriot, bir fıkir cereyanı yok değildır. Almanya radıkal parti başkanlığına namzedlığıni ya göre bunun iki türlü istıhsal şıkkı var koymakta ısrar etmistir. Bu yüzden, tek dır: namzed kalan eski Basbakan Daladıer yarm bu partınin başma geçecektir. 1 : Diplomatik konusmalarla ve Mil letler Cemiyeti kanalı ile, Herriotnun istifası ağlebi ıhtimal La 2: Herhangi kanşık bir vaziyetten is valin Cenevrede konsey toplantısından tifade «derek Avrupada çıkacak veya dönüşünde resmen ilân edilecektir. çıkarılacak veni bir harbe Almanyanın da Radıkal parti icra komitesinin yannki istirakile bunun sonunda kazanılmış o toplantısmda partiye mensub diğer Ba Iacak zafere istinaden. kanların da kabineden çekilmeleri lâzım Almanya için bunun akıllıcası birinci gelıp gelmedıği görüsülecektir. Parti mehafılinde, Deniz Ticaret Ba şık olduğunda şüphe yoktur, ve Almanya bunu ve hatta dığer isteklerini Milletler kanı Vılyam Bertrand ile Ticaret Ba Cemiyetinde devletlerin müşterek çalış kanı Jorj Bonnetnin de istifa edecekleri malanna istirak ederek sulh yolile temin söyleniyordu. Finans Bakanı Marsel edebilir. Yeni bir harbin Almanya için Regnier ile İç Bakanı Paganon ne yolda behemehal zaferle neticeleneceğine elde hareket edecekleri hususunda henüz musened yoktur. tereddıddırler. Fransız gazetelerinin neşriyatı M. Gobelsin İtalyayı Habes seferinde Paris 18 (A.A.) Paris matbua haklı bularak tesvik etmesi Almanyaya böylelıkle daha ziyade kansacak yarınki tının bütün dikkat nazarını radikal parti Fransız Basbakam Laval (Arkası 9 uncu sahifede) Avrupada daha müsaid zeminler hazır lılıııııııınılıllll IIIIIIIIIIIIIIIIMI m ııı ıırı tıı t< i ııı rılııııtıı IIMII11IIIMIIMIIIIII1IIIIIII1II1IIIII m •ıırıın M ıııiıı ııı ııtı l lamak maksadına müstenid olduğunu herkes ve zannederiz: Hatta İtalya! tak arruz etmis olmakla itham edılmekte bu nn tamamının veya büyük bir kısmının dir eder. Cenevrede bir kere uyanmıs; ve lunuyor. Almanyanın mevzuu bahsettiğı Almanyaya iadeleri pekâlâ konusulabilir, gittikce kuvvetle tutulmakta bulunmus o müstemlekeler ise dun de müstemlekeydi ve Almanyanın Milletler Cemiyetine yelan yeni fıkre karsı bundan sonra devlet ler, bugün de müstemleke bulunuyorlar. niden iltıhakı bu konusmaların müspet nelerin hakıkaten felâket olan harb yolile Dün bunlar Almanların elınde müstem ticelerini kolaylastırır ve çabuklaştırır. büyük neticeler almalan imkânı hemen lekelerdi. Bugünse başkalan elinde müsYalnız bu müstemleke işinde bundan hemen ortadan kalkmıstır denilebilir. î temleke bulunuyorlar. Bu müstemlekeler sonra müstemleke hâkımi de\letlere bir talyaya Veto diyen Milletler Cemiyeti sunlardır: Garbî Afrıkada büyük kısmı takım insanî vazifeler tahmili yeni zihniayni vaziyeti Almanvaya karşı da alırsa Fransaya ve küçük kısmı İngiltereye yetin çok kat'î bir zaruretidir. Biz zannebütün azametine rağmen Almanya dahi terkolunan Kameron. Cenubî Afrıka diyoruz ki Almanya mıllî davalarım halharb tarafına meyledecek herhangi bir te dominiyonuna bırakılan cenub ve garbî letmek icin bulanık suda balık avlamağa, şebbüsünden kolay kolay müspet netice Afrıka müstemlekesi. İngiltereye bırakı yani büyük bir harb kargaşalığı ihdas etler alamaz. Binaenaleyh işin sulh yolile lan şarkî Afrika müstemlekesi, ki simdıki meğe gitmekten sakınmağı ehemmiyetle müspet neticelere götürülmeğe calışılması yeni adı Kenyadır, Vasatî Afrika yuka tercih edecektir. Büyük bir harbin geti Almanya icin de takib edılecek en selâ rılannda İngiltere ile Fransaya bırakılan receği sonunc belli değildır. Onda insan metli hattı harekettir sanılır. doğu müstemlekesi. Avustralyaya bırakı Dimyata pirince giderken evdeki bulgurHususile Almanvanın müstemlekeler lan Yeni Ginenin simalisarkisi. Japonya dan da olabilır. Kaldı ki yeni büyük bir bahsindeki vaziyeti İtalyanın sarkî Af ya bırakılan Mareşal ve Maryan ada İıarbin en büyük tehlikesi Avrupayı sos yal bakımdan en korkunc bir akıbete sürikada ihdas ettiği vazivete benzemiyen lan. bir vaziyettir. îtalya sarkî Afrıkada MilBunlar yeni sahıblerine birer manda rüklemesi ihtimalidir. letler Cemiyetine dahil bir memlekete ta şeklıle tevdi olunmuşlardır. Şımdi bunlaYUNUS NADl Milletler Cemiyeti ve Almanya Londra 18 (A.A.) Royter ajan yanlar yeni isgal Bakan Almanyanın iaşe müşkülâtın sınm Habeşıstandan bildırdığıne göre, kuvvetlerınin iasesi bahseden şu sözleri söylemiştir: « Bizim tereyağma değil, kendimi Ogadendeki askerî harekât bir tevakkuf maktadırlar Fakat (Arkası zi müdafaa için orduya ihtıyacımız vart devresi geçirmektedir. Bu esnada İtal Almanyanın Umumî Harbden sonra dır.» Sermaye aleyhdarlığı Ingiltre ile Fransa arastnda taksim edılev Nihayet, Göbbels nasyonal sosya mustemlekelerinden Afrikada bulunanlar: lizmin sermaye aleyhtarlığını tebarüz et1 Togo müstemlekesi, 2 Kamron tirerek: mustemlekesi, 3 Şarkî Afrıka mustem « Alman bankaları Alman devle lekesi, 4 Cenııbu garbî mustemlekesi. tine tâbidirler» demiştir. 9 uncu sahifede) Ingitlere Kralı beşinci Corç ağır hasta! Atatürkün Krala gönderdikleri telgraf Şuşnig Küçük Antanta Herriot ile beraber bir bakanın daha çekileceği Habsburglar hakkında anlaşılınca vaziyet vahim bir şekil aldı teminat mı verdi? Londra 18 (A.A.) Daily Telgraf gazetesinin Pragdan öğrendığine göre, Şuşnig, Benese Küçük İtılâfın fıkrini almadan Habsburgların tahta dönmesi hakkında A\usturyanm hıçbir harekecte bulunmıyacağına dair teminat vermıştir. Bu teminat Avusturva siyasasında büyük bir değişıklıği gbstermektedir. Şuşnig Çekoslovakyanın dostluğunu el(Arkası 9 uncu sahifede) Fransada bir kabine buhranına doğru... Benes Şuşnig mülâkatı Doktorlar endişede, Kraliçe, Veliahd ve Kralın diğer çocukları hastanın başıucunda bekleşiyorîar Tevfik Rüstü Aras Sofyadan geçerken Bulgar Başvekilile 40 dakika görüştü Sofya 18 Türkiye Hariciye Ve kıli Tevfik Rüstü Aras bugün saat 14 te Sofya istasyonuna gelmıştır. Bulgar Başvekıli Köse İvanofla Teşrifat Umum Müdürü, Tevfik Rüştü Arası Filıbe ci vanndaki istasyonlardan birinde karşılamıslardır. Bulgar Basvekili, ekspreste Tevfik Rüştü Ara«a bir öele ziyafeti vermistir. Londra 18 (Özel) Kral Besinci Corcun evvelki gün birdenbire hastalanması İngilterede ve bütün İngiliz İmpa ratorluğunda büyük bir endişe uyandır mıstır. Dün gece nesredilen rapor Kralın bronşıtten ve kalb zayıflığından rahatsız olduğunu bildirmekte ıdı. Bugün saat 15,30 da nesredilen bir baska rapor Kralın birkaç saat sakin bir şekılde uyuduğunu, maamafih kalbin daha fazla zayıfladığmı, kan dönmesindeki intızamsızlığın biraz arttığını, bu yüzden az çok endışe hasıl olduğunu haber \eriyordu. Gece saat 22 de nesredilen üçüncü rapordan vaziyette değişıklık olmadığı anlaşılıyordu. Kalb hastalıkları mütehassısı Sir Mo(Arkasi 9 uncu sahifede) lllll II111111IIIII11 rill IIIII111ITIIIIIIIIIII111 tli llf rtltll I MIMIII I Kral Beşinci Corç llltll III Itllll lllllllllllllllllllll IIIIIIIMIIIIin Rum Patrik intihabı Dünkü seçimde İraklias Metrepoliti Veniamin yedi reyle Patrik seçildi (Arkast 9 uncu sahifede) SON DAKİKA: İtalya Milletler Cemiyeti konseyine istirak ediyor Cenevre 18 (Özel) Baron Aloizi Milletler Cemiyeti konseyinin toplantısında İtalyayı temsıl edecektir. MılletlerCemiyeti mehafılinde söylendığine göre İtalya son dakikada noktai nazanm konseyde müdafaa etmeğı tercih ettığınden Baron Sağda reyler tasnif edilirken, solda neticeyi bekliyen Aloiziyi Cenevreye göndermeğe karar Rum vatandaşlar, ortada yeni Patrik : n vermıştir. * * Dün sabahleyin saat onda Rum Pat velâ üç kişilık bir namzed listesı hazır Zecrf tedbirîer'meselesmıîf aldığı son rikhanesınde yeni Patrik seçımı yapıl lamıştır. «eklin bu kararda amil olduğu sanılmak mıştır. Saat dokuz buçukta on uç metSen Sinod azalarının ekseriyetin tadır. tepolıdden murekkeb olan Sensinod e\(Arkası 9 uncu sahifede) (Arkası 9 uncu sahifede)