Catalog

YEÖıNCI SENE N* 2251 Başmuharrlri VUNUS NADİ "tiilittmiııtıtttttmıııımııtıııııııtttııııtıtınıiA İDAREHANESİ: § D&yuADomnnıiye karşısında dairei mahsnsa § Telgraf: İstanbul Cumhurîyet | Posta kutusu: N° 2 4 6 • • Başmuharrlr ' 2366 . Tahrir müdUrü ; 3236 Idare mUdürU 2365, Kitap kısmı: 4 7 2 Cumhu Yeni fırkanın programı 'iımtıııiMiııtFiınımııııuıııiN ÇARŞAMBA 13 *GUST03 193O ABOME ŞERAİTİ ! MÜDDET: fîORKİYE \ Seneliği : 1400 Kr. : 2700 Kr. • j 6 Aylığı | 750 Kr. | 1450 Kr. j jSAylığı! 400 Kr. j 800 Kr. j • = 5 Kurustur = Nflshası her yerde ran'da Harekât Baslamadı Reisicumhur Hz. dahilî siyasette bitaraftırlar Gazi Hz. Fethi Bf. ye yazdıkları mektupla eski bir ukteyi halletmiş oluyorlar Harekât baslamadı Fethi B. yeni beyanatında bilhassa Iran toprağına girdiği Adliye işlerini tetıkit ediyor miz doğru değildir Müşterek harekât plânı Tahran'da ha Fethi B. fırkasının tescilile müsaade verilmesi için Vilâyete zırlanıyor. İleri yürüyüş pek yakındır "Halktan vereceği kadar vergî istemelidir,, Serbest Cumhuriyet fırkası lideri Ali Fethi Beyefendinin mektubuna cevaben Gazi Hz. tarafından yazılan ve neşredilen mektup millî hayatımızda pek ehemmiyetli yeni bir merhaleyi tesbit etmiştir. Cumhuriyet Halk Fırkasının müessisi Yalova 12 (Sureti ve Umumî Reisi olan Reisicumhurumuz yeni fırka miivacehesinde mahsusada giden mukendi vaziyetini izah ederken Fet harririmizden) • tsmet Pş. Hz. bugün saat 3 hi B. e hitaben: « Reisicumhur bulunduğum te Pendiğe muvasalet e müddetçe Reisicumhurluğun uh derek trenden indi. Rideme tevdi eylediği yüksek ve ka yaseti Cumhur Kâtibi nunî vazifeleri hükumette olan ve umumisi Tevfik B. taolmıyan fırkalara karşı âdilâne ve rafından Gazi Hz. naistikbal edildi. bitarafane ifa edeceğime ve lâik Başvekil Pş. çok neş'e Cumhuriyet esası dahilinde fırkamztn her nevi siyaset cereyanları liydi. Iskeleye kadar yünın bir maniaya uğramıyacağına rüyerek indi. Sahilde emniyet edebilirsiniz.» Diyor. Bu umumî ve kat'î hüküm Gazi Hz. nin Sakarya daha açık surette anlaşılabilmek motörü kendisini bekliiçin Gazi Hz. nin cevabından şu yordu. tsmet Pş. Hz. Tevfik fıkrayı da göz önünde bulundur B. e: mak lâzımdır: « Yalova'da ne « Memnuniyetle tekrar görü var ne yok? Fethi B. yorum ki lâik Cumhuriyet esasıntenis oynuyor da beraberiz. Zaten benim siyasî gene hayatta bir taraflı olarak daima mu?» Diye sordu. Hayır, cevabı veri aradığım ve arıyacağım temel lince: budur.» öyle ise fazla Fethi B. i Reisicumhur Hz. ne meşgul demek, dedi. böyle bir mektup yazmağa sevkeMotör 9,5 ta Yalo den sebep cereyan halinde bir haBaşvekil, C. H. F. lideri İsmet Pş. Hz. ile kikat farzolunan tarihî bir ukdenin va'ya yanaştı. BaşveS. C. F. lideri Ali Fethi Beyefendi bir arada halli arzusundan ibaretti. O ukde vekilimiz buradaki zevat tarafından istikbal edildi. Bir şudur: Türkiye Cumhuriyeti Reisi Gazi banyo aldıktan sonra istirahate Mustafa Kemal Hz. Cumhuriyet çekildiler. Yanmda Siirt meb'usu Halk Fırkasının hem banisi, hem Mahmut B. vardır. Umumî Reisidir. Bu hal, devlet re Muharririmizin Fethi Bf. ile isinin bütün fırkalara karşı bitaraf mülâkatı bir mevkide olması lüzumu ile müYalova 12 (Sureti mahsusada teariz bir vaziyette görünür. Mem giden muharririmizden) Serbest lekette fırka hayatının ve serbest Cumhuriyet fırkası lideri Ali Fethi münakaşanın teessüs edebilmesi B. büyük otelde beni kabul ettiler. için Reisicumhurluk mevkiinde Suallerime cevaben: olan zatın her hangi bir taraf ı ilti« Ben bir âyan meclisi teşkizam ve tercih eylememesi lâzımdır. Hne taraftar değilim.» Dediler. Paris sefaretine tayin edileceği Kaldı ki Gazi Mustafa Kemal Hz. Şehreminleri mansup değil münsöylenen nin bir nutkunda bitaraf değil, bir tahap olmalıdır. Bu suretle şehir iSaffet B. Münir B. taraflı olduklarmı tasrih eylemiş çin çalışacağı beklenen zevat idare bulundukları da hatırlardadır. Çö başına gelmiş olur. mek için mahkemeleri sıkı teftiş zülmek icap eden düğüm işte burave nezaret altında bulundurmak Adliye müstakildir dadır. lâzımdır. Adliye sistemi hakkında fikVe Reisicumhur Hz. nin cevapları Vergilerin tahfifi ile işte bu düğüm çözülmüş bulu riniz nedir? Hükumet masraflarım azaltmak Adliye, şüphesiz, müstekildir nuyor. Müşarünileyh Hz. siyasî ve istiklâli hiç bir vakit haleldar lâzımdır. En kestirme yolu mas hayatta kendi hesaplarına bir tarafları indirmek ve ayni derece ile raflı olmanın yalnız ve yalnız olmamalıdır. Adliyeden şikâyetim vergileri de indirmektir. lâik Cumhuriyet esaslarına halel mahkemelerin iş görmemelerinHalka fazla vergi tarhedilirse den vaki olan şikâyetlere müstenitgelebilmesi endişesine bağlı oldubir çokları kaçamak yolları ararlar. tir. ğunu söyliyorlar ve bunda musır 0nun için herkesten verebileceği Sıkı teftiş olduklarını anlatıyorlar. Bunun ha[Mabadi 4 üncü sahifede] Halkın işini sür'atle gördürebilricinde Reisicumhur lâik CumhuIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIllUllllllllilllMllllllllllllllllinilllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIHIIMIİHIIIIMIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII riyetçi bütün fırkalara karşı bitamekânla mukayyettir. Bazı Avruraftır. Zaten Gazi Hz. Reisicum mes'ul tutulmuştur. Bizde hürriyet pa memleketlerinde hatta saltanat hur bulundukları esnada fırka iş Cumhuriyete itaat ve hürmetle, Cumhuriyeti halelden muhafazaya taraftarı fırkalar vardır, bizde de leri ile filen meşgul değildir. Ce olsun varsın bundan ne çıkar, devapla bu cihetler çok açık ve kat'i gayretle takyit edilmiştir. Cumhuriyeti bozmağa çalışmak hürriyeti nilemez. Bizim de o seviyelere yükdir. selmek için katedeceğimiz merhaO halde vaziyet şimdi olanca vu olmadığı gibi Cumhuriyetin hüsnü leler vardır. Bu merhalelerin sarzuh ve sarahati ile anlaşılıyor de • muhafazasını der'uhde edenlerin sıntısız olarak geçilmesi lâzımdır. mektir. Türkiye'de tesis olunan ye bu vazifelerinde her hangi şekil ve Kanunî mevzuatımız bu maksadı ni rejimi bu memleketin hayat ve surette ve her hangi sebep altında temine matuftur. bakasile alâkadar bilen her Türk olursa olsun lâkayıtlık gösterebilİşte Fethi Beyefendinin yeni'fırbu itikatta Reisicumhur ile bera meleri hürriyeti de yoktur. İşte kası vücude gelirken biz de bu merberdir. Rejimi bozmağı istihdaf şimdi pek makul olarak bir taraflı halelerden birinin katedilmiş oledecek teşebbüslere karşı her han siyaset böyle izah olunuyor. duğunu görüyoruz. Reisicumhur gi mülâhaza ile olursa olsun bita j Ben bitaraf değil, bir tarafhyım, Reisicumhur bulunduğu müddetçe raf kalmak değil, şöyle böyle lâ sözünü Gazi Hz. altı yedi sene evlâik Cumhuriyet esasını kendile kaydî göstermek bile caiz değildir. vel bir Samsun nutkunda ifade eyrine tabiî bir temel ittihaz etmiş ve Cumhuriyete sadakate yemin eden lemişti. O zaman rejim yepyeni edecek fırkalar muvacehesinde bir Reisicumhurun Cumhuriyeti idi. Reisicumhur bitaraf olsun idadaletle ve bitaraflıkla hareket eyıkacak hareketlere göz yumması dialarının altında muhtelif emeldeceğini açık söylüyor. doğru ve mümkün olamaz. Böyle ler gizlenmesi ihtimali kuvvetli Reisicumhur olmadığı zaman bir hareket vatana hiyanetle tev' idi. Nitekim o zamandanberi yer Gazi Mustafa Kemalin kendi fır em telâkki olunarak hatta Reisi yer zuhur eden bazı hâdiseler o cumhurun bihakkın mes'uliyetini muhtelif emellerin derece derece kası başına avdeti ise onun bütün bile mucip olur, denilse hata olmaz. irticaî mahiyetlerini meydana çı dünyada da aynen öyle cari en taTeşkilâtı Esasiyede Reisicumhur karmıştır. Her kanun gibi Teşkilâtı biî hakkıdır. Yunus Nadi yalnız vatana hiyanet cürmünden Esasiye kanunu dahi zamanla ve müracaat etti, Başvekil Pş. Hz. dün Yalova'ya avdet etmiştir Gazi Hz. Dün İsmet Pş. Hz.] ile göruştüler Yalova 12 (Sureti mahsusada\ giden muharririmizden) Ga, zi Hz. içmelerde gezerlerken! Başvekil İsmet Pş. Hz. kendile. rine mülâki oldu. ! Müşarünileyh Hz. gezintiden, Ağrı dağının tran dönerlerken burada bulunan' Ankara 12 (Telefonla) Şark'Başmuharririmiz Nadi B. i gör/ ta vaziyet eskisi gibidir, yani hare düler ve: kât başlamış deği Idir. Mes'elenin Hoş geldiniz! Diye yanlai esas ve aslı şudur: rına çağırarak refakatlerine al' İran'a eşkiyaları müşterek hare dılar. İsmet Pş. Hz. saat 5 te Gazi' Hz. ni köşklerinde ziyaret etti.) Ve yanm saat kadar göruştüler. Gazi Hz. saat 6 da maiyetle I rindeki zevat ile beraber tenezzühe çıktılar. taraf ına . görünüşü kâtla tenkil etmeği teklif etmiştik. İran hükumeti bunu kabul etmekle beraber hemen harekât için tarafı mızdan emir verilmemiştir. Müşte[Mabadi 3 üncü sahifede] Piyanko i bitti Abdülhak Hâmit B. Fethi Beyi teşvik, teşçi ediyor Büyük şair bize yazdığı mektupta «mademki iki fırkanın başında da Gazi var, tefrika çıkmaz» demektedir 30,000 liralık fkramiye 483oo numaraya çıktı 23,804 numara 10,000 İira kazandı Tayyare piyangosunun keşide 2,000 iira kazananlar sine bu sabah devam edilmiştir. 46371 56660 30000 liralık büyük ikramiye 1000 İira kazananlar 48300 numaraya çıkmıştır. 6721 7693 11561 11875 14219 18601 20182 3,000 İira kazanan 31188 39547 40129 30000 İira kazanan 10,000 İira k;zsnan 19056 300 İira kazananlar 2728 5781 6494 8490 8526 8770 17459 18218 22944 24844 26075 26588 26769 28238 28278 31201 36675 42341 44181 45966 51458 53243 53250 56067 48,300 23,804 100 lirakazananlar 329 993 1300 2003 2508 2709 2881 3319 3620 3804 4435 4505 5215 5562 5633 5988 7811 8110 8128 8295 9S54 9983 10094 10644 10764 10766 10872 10946 1 IIMIMIIII IIIIIHI l<IIIII111IIII11M11II111111111IIIIItItIIMIf llltlllMIIMIIfl>ttMIMtllll(JI)lt)itlll II11M111111HIIIIIIMlllIMlIU1111II111MII)II111 Şairi Âzam Abdülhak Hâmit Bey Fethi Beyefendiye hoş geldi niz • çünkü boş gelmediniz. Diyo rum. Evet. Fethi Beyefendi bir fırka ile beraber geliyor. Zaten buradaki fırka çoktanberi o fırkayı bekli • yordu. Bu iki fırka arasında has mane bir münaferet bulunmıyaea' ğından eminîm. Olsa olsa ^ dostane bir muhalefet ola^ Burilar vatanl& millete hizmet maksadmdâ o kadar mut'tehittir ki insan bunlardan birisini sena et • mekle diğerini de methetmiş olur. Hatta diyebilirim ki ben yenisine girersem kendimi eskisinden çtkmtş addetmem. Zira bana öyle geliyor ki her iki fırkanın başında Reisicumhur olan Gazi Hazretleri bulunuyor, tabiri diğerle Gazi Haz retleri Reisicumhur bulunuyor. Bu, tefrika olmamak için, kâfidir. Vaktile Balkan harbine taalluk eden bir eserimde fırkalar bais IMabadi 2 inci sahifede] . «Cumhuriyet» gazetesine Hangi fırkadansın? Daha belli değil!