Catalog

ALT1MSS SENE N 2 0 3 2 YUNUS NADİ ^^*^^fc^^^fcM"M ~ • ~ ' ı ^m^m^ • I • • • * • " ""~ ""^ J Başmuiıarriri İdarehanesi: Düyunuumumiye karşısında daîrei mahsusa Telgraf: İstanbul CumhuriyetPosta kutusu:>T 246 T a l ö f r k t ı • Başmuharrir: 2366 1 e i e i O n . Tabrir müdürıi: 3236 îdare müdürü: 2365» Kitap kısmı: 472 Cumhu HER GÜN SABAHLAR1 ÇIKAR, SIYASÎ CUİV1A 3 KÂf^UNUSANİ Î93O MÜDDHT İTürkiye IçinjHarıç için 6 aylığı 3 aylığı 1403 Kr. 2700 KrT 750 Kr^ 1450 Kr. 800 Kr. 400 Kr. Müstakil Hindistan Mefkuresi Gittikçe Kuvvetleniyor •l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l t M ^ I I 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 TORK GAZET y 5 KURUŞTUR Kooperatif hareketinde sisiem "*"" 1 ""^" Dunku makalemizde koylunun kooperatifleşmesini icap ettiren iktisadî ve içtimaî zaruretlere işaret ettik. Mn«rızlarımızın, bizim bu zaruretleri iakdir etmediğimizi sanarak, hep koylunun kooperatife olan ihtiyacından bahsediyorlar ve bu ne kadar sur'atle temin olunursa o kadar hayırlı olacafmı sojluyorlar. Fakat goruluyor ki, 6iz de bu ihtiyacı butun şumulile takdir ediyoruz. Yalnız aynldığımız bir bokta var, o da bu «ihtiyac»ın «nasıl» tatmin edilmesi lâzım geldiğini tayindir. Zaten bu ıhtiyaç bugun gorulmuş ve anlaşümış değıldir O senelerdenberi haykırıp duruyor. Bu itibarla «daha fazla bekliyemeyiz, iur'atle harekete geçmeliyia,» dıyenler 'şe baslamakta gecıkmişlerdir bile! * YjİanımlarlGe7eceJc cvrnaya Millî Tasarruf Cemiyeti y erli mallarının teşhiri için iki büyük içtima tertip ediyor Maruf kadın terzilerinin de hazır bulunacağı ilk içtinıaa bütün hanımlar davetlidir İsfanbul son beş sene içinde ne kadar etyedi? Şayanı dikkat bir istatistik Bir şehirde hastaneye şiddetle «ihtipaç» o!sa fakat onu işletebilmek için vucudu elzenı olan doktor, operator, eczacı, hastabakıcı gibi canlı ve karyola ameliyat alat ve edevatı, Iaburatuar ve sazre gıbı en cansız techızat >ulunması kımsenın aklına bu şerait iabilinde bir hastane açmak gelmez. A;ılsa da onun yalnız adı hastane olur. Ve o şehrin «hastane ihtiyacı» hic bjr vakit tatmin edılmis olmaz. En mute\azi bir hastanenin bıie jrşayabilmesi için asgarî bir takım şeraitin once temini zaruridir. Evvelâ bu şerait temin olunur, sonra hastane acılır. Mlllî Tasarruf Cemiyetlnln tertibine karar verdlği Içtimaların JKooperatıf muessesesi için de haşka dahilinde yapılacağı DarUlfünun konferans saionu tujlu hareket etmeğe imkân yoktur. Millî İktisat ve Tasarruf Cemi nunusani cuma günü aktoluna* «Kooperatifsin baş prensibi azalarıBirinci içtima nın şahsen ve doğrudan doğruya faal miştir. Bu içtimada tasarruf ve Hintliler, Ingilterenin tafcci içtima da erkeklere mahsustur. yerli mallarımızın teşhiri için müolmalarıdır ki buna Alman'lar «Selbet mil ettiği malî Yükü oetatigungs prinzip» diyorlar. İçtimada münhasıran İstanbul'da him kararlar verilmiştir. artık kabul etmemeye Zaten kooperatif kelımesinin içinde Dünkü içtimada Millî Sanayi yapılan ipekli, yünlü ve bütün dikarar verdiler bu mana mundemiçtir. Birliği mümessilleri de bulun ğer kumaşlarla bütün diğer yerli O halde kooperatifin içinde ve bamalları teşhir edilecek ve herkeşında menfaatleri ve gayeleri muşte muslardır. İçtimada verilen kararlara gö se nümuneleri gösterilecktir. İkinrek olanlardan başka kımse bulunamaz ve bulunmamahdır. Bunun için azala re Sanayi ^"'iğinin de yardımı ci hafta yani 17 kânunusani cuma rının içinden «Kooperatifçi» unsurlar ile halka yerli mallarımızın teşhi günü de erkekier için yapılan içyetiştirmek zaruretT "vardrr. Bu esas ri için iki büyük içtima aktedile timada erkeklere mahsus eşya şartııı temini icin iktisadi şeraiti bize teşhir edilecektir. uygun olan bir memleketten bizce en cektir. Her iki içtima da Darüifünun knferans salonunda yaBugün müsabaHer iki içtima da saat ikide akmuvafıkı Bulgaristan'dır bir mutahassıs getirmeliyiz. Bu mutahassısın pılacak ve herkes iştirak edecek tedilecektir. Bu içtimaa her erkek kamıza iştirak eîlk vazifesi açılacak «kooperatif kurs tir. ve her kadın iştirak edecektir. Bir denlerden Saime ları» için muallim jetiştirmek olacakBirinci içtima 10 kânu: .sa.nl çok kimseler davet edlldiği gibi Saim Hanımm restır. Sonra bu muallimler de her mıntaMabadı Sa 2 Su 6 de ] kanın ihtiyacına gore açılacak olan cuma ve ikinci içtima Ja i 7 kâmini dercediyo kurslardaıı doğrudan doğruya mustah [iııııııııııııiıiııııııııımıııtiiiıııımı ııııııııiıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııniiiııııııııııııtııııııııiMnııııttııiinıııııınıııtıııııııııuıııııı^ıı ruz. sü kitle için kooperatifçi unsurları ye* tiştireceklerdir. Işte kurulacak kooperatiflerı bu mustahsıl kooperatifciler 4 numaralı idare edeceklerdir. Bunun için azamî Hln< milllyetperverlerinin F. A. Hanıma bir sene lâzımdır. Fakat bu, hiç bir meşhur lideri: Gandi Sizin adresinize zaman «vakit kaybetmek» sayılmaz. Londra 2 (A.A.) Yeni tah bir mektup yazaBilâkis, bu, kuracağımız kooperatiflerir heyeti kongre reisini merkez rin sağlam ve kuvvetli bir surette inrak Bahçe Kapıkişafını temin edecek bir şart olduğu ve taşradaki teşrii heyetlere meniçin bir kazançtır. sup bütün azayı hemen istifaya da, Ertuğrul maBu mutehassısın ıkinci muhim vazidavet eylemeğe mezun kılınağa gazası üstünde Afesi, Turkiye'nın ihtiyaçlarma gore bir karar vermiş ve tam istiklâl le zize hamın terzi «kooperatifs sisterni temin etmek olahinde bütün memlekette icra edi hanesine müracaat caktır. lecek olan muazzam nümayiş gü etmenizi rica et Biz de şıındi «kredi kooperatıflerı» bahse mevzu olujor. Halbuki dunku C. H. F. İstanbul idare heyeti reisi nünü 25 ikinci kânun olarak tesmiştik Bugün yemakalemizde gorduğumuz uzere, koo Sıpahı oğlu Emin Ali Be>Ie Mahmut bit etmiştir. peratiflerin kurulmasmı icap ettıren Muhtar Pş. arasıııda çıkan munakaşa Komite, mülkî idareye karşı ni bir mektup yazzaıuretler muhtelıftir. «Kredi» mes'ele tekrar alevlenmektedir. itaatsızhk tertibatı almazdan ev dık. Her iki meksi koylunun dertlerinden jalnız bıridir. Dunku nushamızda Mahmut Muhtar Ziraat islerinde, alım, satım muamelevel bir müddet daha bekîemek tubu da bugün allerinde de ko\lunun kooperatifleşme Pş. nın Emin Âli Beye gonderdiği bir ve hükumetin her hangi bir tenkil madığınız takdirde mektubu neşretmiştık. Bu mektubun ğe ihtiyacı vardır. hareketinin böyle bir tertibat al cumartesı günü Meselâ, ciftçi olmak sıfatile koylu manası tamamen anlşılmamakla beramağa vesile bahşedip etmiyeceber M. Muhtar Pş. nın \aktile verdlği nun makine kuvvetinden istifade edeidaremize müra ğine intizar eylemenin daha mubilmesı için «makine kooperatıflerı» tarziyeden sarfı nazar ettiği gorulmek I caat etmenizi rica Toto FemİM vafık olacağı fikrindedir. içinde birleşmeleri lâzımdır. te idi. | 47 Saime Saim H. ederîz. Mustehlik sıfatile koylunun ucuz mal Dun bir muharririmiz Sipahi oğlu ile Londra 2 (A.A.) Hınt ittialabilmesi için «alım kooperatıfleri» gorusmuştur. Emin Âli B. demiştir ki: c yapmak istiyen Beyoğlunda hadı kongroc; bir karar sureti kaiçin de teskilâtlanması şarttır. Bir defa bojle bir mektuptan haM.N, Hanıma Güzel Hisar kundura magazasına 32 numaralı bul ederek mesaisine hitam verSatıcı sıfatile mahsulunu iyi fiatlarberim yoktur. Bana boyle bir mektUp Kunduranızı hediye olarak I [Lutjen sahıfeyı çevınnız] miştir. 6u karar suretinde bilhasla satabilmesi için «satım kooperatif leri» kurması elzemdir. Butun bu muh gelmedi. Ben de gazetede okudum. Fasa müstakil Hindistan'm İngiltetelif kooperatiflerin el, ele iç içe bir kat mektubun size kendisi tarafınâan re'nin kendisine tahmil etmekte sistem dahilınde calışmaları lâzım ge gonderildiğini tahkik ettim. olduğu mali yükü kabul edemiyelir. Uzun zaman elcilık etmiş eski zarif ceği beyan edilmektedir. Madamki ana gajemiz koyde «serma bir Osmanlı nazırının bir mektubunun ııııııııııııııııııuı ıi!iııııııni]i!iiıiıımnmıiNiıııımıııııııiı,...ih ye terakumu/> nu mumkun kılmaktır. muhatabına vasıl oimadan evvel gao halde tek basma «kredi kooperatifi» zetelerde neşretmesini pek gayri zari Muhtar Pş. ya mUskit bir cebu derde deva olamaz. Bu itibarla fane olduğunu bilmesi lâzım gelirdi. vap veren Emin Âli Bey kooperatiflesme hareketi bir sisteme uzerıne bağlanmalıdır. Oyle bir sistem ki, ko> Ben şimdılik bu mektubun muhatabı mukerrer delâlet ve rıcası luyu yalnız kıedı ara>ıcı olarak değil. Emin 4lı ve mursih de M. Muhtar Pş. hasta ve muztarip olduğu temin edilen ayni zamanda çiftci, alıcı ve satıcı ola olduğuna kani değilim. bir ıdama karşı insanî ve vicdanî bor*ak ta tatmin edebilsin. İşte Turkiye'Asıl mes'eleje gelince Ben M. Muh cumu vapmış ve hakkımdan feragat etnsizin ihtiyaçlarma gore boyle bir koo tar Pş. nın muhterem bir dostunun Mabıdı Sa 3 Su î da ] peratif sistemi tesbit etmek te gayet l l l l l l l l l l l l l l i l l l l l l l l l l l l l l l l l f l l l l l l l ! ! l ! l i l l l l M l l l l l ' I I I I I I I I I I U I I I l l l l l l l l l l l l l l l l l ! l l l l l 1 i l l l l l l t l | [ l l l l l l l l l l l l l l l l l ! [ I I I I I I I I I I I I I I I I U I I I I I I I I I I I I I I I l l l l l l l l l l l l l l l l çetin bir iştir. Çunku malum olduğu mahsulleri için bir tek satış kooperati I Bu sualin cevabı esaslı ve bilgili bir uzere, kooperatif edebiyatında muhte fiteşkıli cihetini ıltızam edenler de var. \ etoda ihtijaç gosterir. Bu da ancak bir lif sistem nazariyeleri vardır. Meselâ, Birincilere diferansiyel (tefazulî) ko mutehassıs işidir. her mahsul için ayrı bir satış koopera | operatifçiler, Goruluyir ki, taşkın bir husnıi niyetdığerlerine de entegral tifi kurmak şıkkını mudafaa edenler I (tamamı) kooperatifciler deniyor. le iş bitmez. Bu husnu niyetin faideli olduğu gibi her mıntakanın muhtelif j Sonra bu iki sistemi birlestirmek isti ve devamlı neticeler \erebilmesi için çiftleşmesi jenler de var. Şoyle ki, koylerde kurtı «ihtisas» denilen unsurla , lacak tamanri kooperatifler, koyhınün lâzımdır. Bugun kooperatif mes'elesinin en; | uzum, ineir, tfltun gibi muhtelif mahsnllerini topter ve mahreclerde kuru aktotel bir mes'ele haline girmiş olmaBugün artık hapishaneden lacak tefazuli kooperatiflere yani u sı Turkiye iktisadiyatının çok muhin: çıkıyorsunuz. Tabiî derhal ai zum kooperatifine üzümleri, incir koo bir donum noktasında bulunduğumu İeDİzin yanına gîdersiniz. Maznunlar huzuru adalette peratiflerine incirleri yollar. Bu suret za delalet eder. Bu mes'eleyı on safa Emin isminde üç şahıstır, maktul Dün Ağırceza mahkemesinde Karmanyolacı Evet am entegral kooperatifler diferansiyel çıkaranların lâjık oldnkları şeref ve = MÜSABAKASI Ie kooperatiflerin azası olur. j hurmeti içimi/de duymadığımız zanno ma, bu kadar zaman sonra eli .ııühim bir katil davasının muha de , polis memurlarmdan Hü«eyin yeti dün mühim bir içtima aktet caktır. 25 kânunusanide bütün Hintlî'ler istiklâl hareketine geçiyor hanımlara, ıkin İngiltere aleyhinde istanbul mezbahasında son beş sene içinde kesilen hayvanları temsilî surstte göstsrir restm İstanbul mezbahasında 1922 öküz, (48,356) inek, (3,693) senesinde (364926) koyun, manda, (130) dana, (94) malak, (30,314) keçi, (142,344) kuzu, (10) deve, (1,277) domuz, 1926 (426,505) koyun, (8,879) oğlak, (22,249) öküz, senesinde (32,701) keçi, (141,380) kuzu, (3,319) inek, (3,734) manda, (3,115) oğlak, (15,172) öküz, (254) dana, (45) malak, (4) de(4,667) inek, (3,756) manda, ve ve 1925 senesinde (388,397) (952) dana, (723) malak, (6) dekoyun, (25,249) keçi, (206,488) ve, (1,553) domuz, 1927 senesir* kuzu, (10,773) oğlak, (16,139) [Mabadı Sa 3 Su f de] I Müs abâkamiz Bugünkü guzel: Saime Saim Hanım Güzeller resim ve isim neşretmeden de müsabakaya girebiîirler Muhtar PaşaEmin Ali Bey . f • . 1 Emin ÂLi Bey mertçe bir cevap istiyor Mahmut Muhtar Pş. mektubu meğer doğrudan doğruya gazetemize göndermiş! Ağırcezada mühim bir dava Divanyolunda Cemal efendiyi öldürenlerin muhakemesi Şimdi bu sistemlerden hangisi bizim lunmasm! memlekete en uygun olanıdır? j O. Vodat Nedim boş eve donmek doğru olur mu müdür bey!.. kemesine başlanmıştır. Bu davada Avni Ef. nin oğlu Cemal Ef. dîr» [Mabadi Sa 4 Su 3 de] maznunlar Duble İsmail, Mustfa,