Katalog

16 TUVA Asya’nın merkezi: Tuva Yazı ve fotoğraflar Timur Özkan usya’nın Sibirya BölgeR si’nin güneyinde, Moğolistan sınırında yer alan Tuva Özerk Cumhuriyeti Rusya’dan daha çok Moğol ve Tibet kültürünün izlerini taşıyan farklı bir dünya köşesi. Ülkenin kuzey sınırında yer alan Sayan Dağları, Tuva’yı fiziken olduğu gibi kültürel olarak da Rusya’dan ayırıyor. Başkent Kızıl’ın girişindeki seyir tepesinden baktığımızda kent tipik bir Rus yerleşimi gibi gö rünüyor ama sokaklarında gezmeye başlayınca Kızıl’ın hem Rusya’nın diğer kentlerinden hem de komşuları Hakasya ve Altay’dan farklı bir yer olduğu hemen anlaşılıyor. Kızıl’ın bir çok yerinde olduğu gibi kaldığımız Ödügen (Ötüken) otelinin cephesinde de Tibet’e özgü “Sonsuz Düğüm” motifleri dikkat çekiyor. Öte yandan Tuva, Orta Asya’nın en eski dinlerinden Şaman inanışının yaşamakta olduğu ender ülkelerden. Tuva (Onlar Tıva diyorlar) Cumhuriyeti’nin komşuları HaYenisey Nehri kasya ve Altay halkları, Şamanizm yanında Hristiyanlığı seçerken, Tuva’da Şamanizm ve Budizm birlikte yaşıyor ve bu yönüyle Tuva, bölgenin birbirleri ile akraba diğer ülkelerinden de ayrılıyor. Orman, nehir ve göllerle kaplı Tuva Özerk Cumhuriyeti’nin yüz ölçümü 170 bin metrekare Küçük sayılmayacak topraklarda, 91 bini Kızıl’da olmak üzere sadece 400 bin nüfus yaşıyor. Kızıl, dünyanın altıncı büyük nehri Yenisey’i (Ulug Hem) oluş turan Beg Hem (Büyük Yenisey) ve Kaa Hem’in (Küçük Yenisey) birleştiği yerde kurulmuş. (Yenisey daha sonra bazı kaynaklarda Ankara’nın adını aldığı belirtilenAngara nehri başta olmak üzere pek çok koldan beslenerek Kuzey Buz Denizi’ne dökülecektir) İki nehrin birleştiği nokta aynı zamanda Asya’nın tam orta noktası kabul ediliyor: Burada bulunan ve üzerinde Tuva’nın Asya’nın tam merkezinde gösterildiği bir yer Asya’nın Merkezi Anıtı