Katalog

14 GEZGİN AİLESİ GÖRSEL BULMACA MUTFAK KÜLTÜRÜ Kral Nemrut’un sofrası Adıyaman mutfağı yemek çeşitleri bakımından çevre illerle benzerlik göstermekle beraber; gerek yemeklerin adı ve gerekse de yapılış şekli ve tadı bakımından kendine özgü zengin bir yapıya sahip. Yemeklerin temelini et, buğday ürünleri, bakliyat ve sebze oluşturuyor. Tat verici olarak bütün yemeklerde soğan, sarımsak, salça, pul biber, maydanoz, kuru nane ve diğer baharatlar kullanılıyor. Güneydoğu Anadolu Bölgesi mutfak kültürü özellikleri taşıyan Adıyaman mutfağında yemekler değişik salatalarla zenginleşiyor. İnsanlık tarihi kadar eski olan Adıyaman, ilk insanın yemeiçme alışkanlıklarından günümüze kadar her dönemin izleri var. 40 bin yıldan bu yana kesintisiz olarak yerleşim görmüş Adıyaman’da hem Doğu Anadolu hem Güneydoğu Anadolu hem de Akdeniz bölgelerinin ürünlerini, yemeklerini ve geleneklerini görmek olası. Örneğin etli köfteler Güneydoğu’yu, sebzeli yemekler Akdeniz’i, hamur işleri ve bazı et yemekleri ise Doğu Anadolu’yu işaret eder. Çiğ köfteyi herkes Şanlıurfa yemeği olarak bilirken aslen bu yemek Adıyaman çıkışlı. Adıyaman’da uzun zaman ev yemeği iken bundan 10 yıl kadar önce Adıyamanlı Celal Usta tarafından çarşı yemeği haline getirilmiş. Zengin bir köfte çeşitliliğine sahip Adıyaman’da daha çok zırhla çekilmiş ve genellikle bulgurla yapılan köfteler yaygın. Adıyaman’da etle yapılan tek yemek çeşidi köfteler değil. Yörenin tavaları da mutfak kültüründe önemli bir yere sahip. Kebaplar ve fırın yemekleri için şehrin her yerinde fırın bulunuyor. Adıyaman kebabı, domates tavası, besni tavası en çok bilinenler. Adıyaman’da hemen hemen her tatlı da üzüm veya dut kullanılıyor. Çeşitli helva ve hamur işlerine katılan üzüm ve dut pekmez yapımlarında da kullanılıyor. Adıyaman mutfağı deyim yerindeyse krallara layık bir mutfak... Fotoğraftaki açık hava tapınağının adı ne ve nerede? Fotoğrafta gördüğünüz açık hava tapınağı kayalar arasında galeri adı verilen iki girintiden oluşuyor. Büyük galeriyi duvar gibi çevreleyen kayaların yüzeyine kabartma olarak 63 figür işlenmiş, bunlardan batı duvarındakiler tanrıları, doğu duvarındakiler ise tanrıçaları canlandırır. Tapınak Hititlerin başkentiliğini yapmış kente iki kilometre uzaklıkta. Kabartmalar Hitit tanrı, tanrıça ve kralların göstermekle birlikte, Hurri etkisi taşımaktadır. Bu da Hurri ülkesinden gelen Kraliçe Puduhepa döneminde yapıldığını düşündürür. 4. Tudhaliya’nın annesi olan Puduhepa’dan Hurri dinini öğrendikten sonra Hitit devlet kültünü Hurri törelerine göre yeniden düzenlediği bilinmektedir. Büyük galerideki en büyük kabartma 4. Tudhaliya’ya aittir ve doğu duvarında yer alır. Doğru yanıt veren okurlar arasında yapılacak çekilişle üç kişiye Cumhuriyet Kitap’tan kitap armağan ediyoruz. Yanıtları 29 Ekim Çarşamba saat 17:00’ye dek adres ve telefon numaranızı yazarak faks ya da eposta ile bekliyoruz. Geçen sayı Yanıt: Piriene antik kenti, Athena Tapınağı, Aydın. Kazananlar: Semiha Kazan (Ankara), Hülya Karaağa (Sivas), Mustafa Coşar (Trabzon). PANİK Malzemeler: Yarım su bardağı yarma, bir su bardağı ince bulgur, iki yumurta, bir yemek kaşığı un, tuz, kızartmak için sıvı yağ. Yapılışı: Yarma ve çiğ köftelik bulgur tuzla karıştırılıp kaynamış suyla ıslatılır. Yaklaşık olarak bir buçuk saat dinlendirilir. Sonra yoğrulup her biri avuç içi büyüklüğünde ve bir parmaktan daha ince olacak şekilde yuvarlak köfteler hazırlanır. Kaynayan suda 1015 dakika haşlanıp süzülerek soğumaya bırakılır. Köfteler ılık hale gelince yumurta, çok az un ve tuz karışımına batırılarak kızartılır.