Katalog

14 GEZGİN AİLESİ GÖRSEL BULMACA MUTFAK KÜLTÜRÜ Gizemli Mardin yemekleri Bir çok kavime ev sahipliği yapması ve kervan yollarının kesiştiği bir noktada yer almasından dolayı Mardin’in yemek kültürü gelişmiş ve çeşitlenmiş. Güney ve Doğu Anadolu’nun bol baharatlı, yağlı beslenme özelliği Mardin’de de görülüyor. Et ve süt ürünlerine hemen tüm yemeklerde rastlanır. Sebzenin beslenmedeki yeri oldukça sınırlı. Biber, patlıcan gibi sebzeler kurutularak, domates de salça yapılarak kışa hazırlanır. Kavurma, sucuk, üzüm sucuğu yanında evde hazırlanan kışlık yiyeceklerin başında bulgur ve şehriye geliyor. En yaygın yiyeceklerden çiğ köfte ve pilav ana yemekler arasında. Her iki yemek de bulgurdan yapılıyor. Yörede bulgur ağırlıklı yemek kültürünü görmekteyiz. Et yemekleri, çorbalar, dolmalar ve köftelerde yaygın olarak kullanılıyor. Çorbalık olarak hazırlanan “dövme” yanında, kullanım alanlarında bulgur çeşitlilik gösterir. Köftelik bulgur denilen “ihşane”, içli köfte yapımında kullanılıyor. Mardin Mutfağı özelliğini; yörede yetişen baharatların çeşitliliği, yemekler yapılırken gösterilen özen ve et ile uyumundan olduğu kadar, hazırlık süresinin uzun bir zaman dilimine yayılmasındaki gizemsel havadan da alıyor. Tarçın, kişniş, mahlep, zencefil, yeni bahar, sumak, pul biber ve bademi “Mardin Mutfağı”na zenginlik katan malzemeler olarak nitelendirebiliriz. Mardin Mezopotamya Ovası‘na bakan çok sayıda uygarlığa ev sahipliği yapmış medeniyetlerin beşiği. Herkesçe bilinen yemeklere dahi çeşitli Mardin baharatlarından bir tutam atınca bambaşka bir lezzete bürünüyor. Buna gizemli pişirme şekilleri de diyebiliriz. Çeşitli milletler ve farklı inanışlar haliyle, yöre mutfağına da yansımış. Kaburga dolmasının ve sembüseğin Süryani yemeği olduğu söyleniyor. Birbirine kaynaşıp karışan Mardin’in yöresel yemeklerinden birkaçını sayacak olursak; çorbalardan; lebeniye, un çorbası, kelle paça, çorten, et yemeleri; kibbe, etli ekmek, Mardin çiğ köftesi, fikriye, alluciye, dobo, pilavlardan; kinneberli pilavı, şehriyeli bulgur pilavı, ciğer pilavı, hamur işleri; sembüsek, cevizli börek yörenin sevilen yemeklerinden. Fotoğrafta gördüğünüz anıt mezarın adı ne ve nerede? Fotoğrafta gördüğünüz anıt mezar, Kommagene Kralı II. Mithradates tarafından annesi İsas adına yaptırılmış. Bulunduğu ilin 43 kilometre doğusunda yer alan anıt mezar çakılların yığılmasıyla oluşturulmuş olup 21 metre yüksekliğindedir. Doğu, batı ve güney yönlerde dörder sütun varken günümüze doğuda iki, batıda ve güneyde birer sütun kalmıştır. Doğu sütun üstünde aslan ve kartal heykel kalıntıları, batıdaki sütunun üstünde tokalaşma steli, yerde aslan heykel parçası var. Anıt mezar Milli Park Koruma alanı içerisinde. Doğru yanıt veren okurlar arasında yapılacak çekilişle üç kişiye Cumhuriyet Kitap’tan kitap armağan ediyoruz. Yanıtları 15 Ekim Çarşamba saat 17:00’ye dek adres ve telefon numaranızı yazarak faks ya da eposta ile bekliyoruz. Geçen sayı Yanıt: Side Tiyatrosu, Antalya Kazananlar: Songül Güneş (Isparta), Adnan Pınar (Ardahan), Zarife Kocasinan (Muş). SEMBUSEK Malzemeler: Bir kilogram un, bir tatlı kaşığı tuz, bir kilogram kıyma, 750 gram soğan, maydanoz, yeşil biber, karabiber, yumurta, maya. Yapılışı: Tuz katılmış un maya eklenerek yoğurulur ve biraz bekletilerek mayalanması sağlanır. Hamura az sıvı yağ karıştırılır bekletilir. İç için ise; ince doğranan, soğan, yeşil biber, maydanoz, kara biber, tuz ve kıyma çiğ olarak karıştırılır. (İsteye bağlı olarak içe biber salçası, isot da katılabilir). Hamur lahmacun gibi açılır yarısına hazırlanan iç konarak boş kalan kısım yarım ay oluşturacak şekilde katlanır ve yine tabak yardımı ile açık kısımlar kapatılır. Bu arada yumurta kırılarak sadece sarısı çırpılır hazırlanan bu böreklere sürülerek fırında pişirilir.