Katalog

4 SAMSUN İlk kıvılcımdır Havza Yazı ve fotoğraflar: Dursun Özden ermal, tarih, kültür ve doT ğa turizm potansiyeli bakımından oldukça olanaklara sahip olmasına karşın, unutulmaya yüz tutmuş turizm yerlerimizden Havza; aynı zamanda Ulusal Kurtuluş Savaşımızın kalbinin attığı noktalarından biridir. Cumhuriyete uzanan savaşta; Samsun ilk adımsa, Havza ilk kıvılcımdır. Osmanlı döneminde Rum ve Ermenilerin, Cumhuriyet döneminde ise AleviBektaşi Türkmenlerin yoğun olarak yaşadığı Samsun’a bağlı Havza, hep ilklere tanık olmuş. Anadolu’yu işgal eden emperyalist güçlere karşı başlatılan bağımsızlık direnişlerini örgütlemek ve bir ulusal direniş ordusu oluşturmak için Bandırma vapuruyla 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkan Mustafa Kemal, neden Samsun merkezi ya da diğer ilçeleri seçmedi de Havza’yı tercih etti? Samsun’dan 80 kilometre içeride bulunan Hav za, stratejik ve sosyolojik olarak daha mı güvenli idi? 25 Mayıs 1919’da Havza’da bulunan Ali Baba’nın Mesudiye Oteli’ni Ulusal Kurtuluş Savaşı için ana karargah seçen Mustafa Kemal, burada kaldığı 18 gün boyunca kurtuluş savaşının ilklerini planlayıp hayata geçirmiştir. “İlk Kıvılcım Karargahı”nı Havza’da kurdu. “İlk Amasya Tamimi”ni Havza’da kaleme aldı. Orta Karadeniz’de katliamlar başlatan Pontus ve Ermeni çetecilere karşı Serdengeçtiler Teşkilatı’nı kuran (1919) Hasan Bayram Çon, Mustafa Kemal’e “İlk Destek” veren yerel direnişçi oldu. Emperyalist işgale karşı “İlk Miting” Havza’da yapıldı. Mitingde “İlk Direnişe Çağrı” konuşmasını Havza’da yaptı. Mustafa Kemal tarafından çizilen “İlk Cumhurbaşkanlığı Forsu” Havza’da bulunuyor. İstanbul’daki padişaha, milli mücadelenin başladığı haberini bildiren “İlk Telgraf” Havza’dan çekildi. Mustafa Kemal’in 9. Ordu Müfettişliği Havza Karargahı olarak kullandığı ve “İlk Kıvılcım”ın ateşlendiği Mesudiye Oteli, bugün “Atatürk Evi” olarak müze görevi yapıyor. İlk seçimlerde Atatürk’e karşı Serbest Fırka’yı destekleyen Havzalılar, Atatürk’e “ilk karşı oy” kullandılar. Ulusal Kurtuluş Savaşımızla ilgili “ilk” bilgi ve belgelerin bulunduğu Atatürk Evi Müzesi mutlaka görülmesi gereken yerlerin başında geliyor. Daha geniş bilgi için www.havzaataturkevi.com sitesine girmenizi öneririm. Havza Atatürk Müzesi’nin müdürü Selçuk Katkat’ın coşkulu anlatımı ile Kurtuluş Savaşı belgeselini görmek isterseniz, mutlaka Havza’ya gidin; yeniden Kuvayı Milliye’yi yaşayın. Havza’da turizm Havza adı; bir söylentiye göre bölgenin arazi yapısına uyan boğazhançer ve eski adı Anjere anlamına gelen yer veya eski Hitit’lerin Amasya Valisi olan Kavuzhan’ın Havza’ya dönüşmüş hali de olabilir. Ama, yaklaşık 3 bin yıldır Havza ve Ladik vadisi; şifalı termal suları, kaplıcaları, madenleri, değirmenleri, Samsun’u Anadolu’ya bağlıyan kervansarayları, demir ve karayolu geçitleriyle de ünlüdür. Havza’da bulunan termal otel içinde; çağdaş ve