Katalog

12 C S TRATEJİ Irak için oluşturulan koalis Yanlış hesap Cihangir DUMANLI [email protected] I rak’ın işgali dördüncü yılını doldururken, ABD içine düştüğü çıkmazdan kurtulmak için çareler arama gayretlerini artırdı. Başkan Bush, her iki partiden oluşan Irak Çalışma Grubu’na dokuz ay süren bir çalışma yaptırarak Irak Raporu hazırlattı, fakat bu rapordaki önerileri dikkate almayan yeni bir plan açıkladı. Demokratların ABD Kongresinin her iki meclisinde de çoğunluğu ele geçirmesi Bush’un hareket yeteneğini sınırlıyor. Tam bu sırada en yakın müttefiki İngiltere’nin Irak’tan asker çekeceğini açıklaması ABD yönetimini daha zor durumda bıraktı. Irak’a karşı 39 ülke ile sağladığı koalisyonla giren ABD, gelinen aşamada ortaklarını birer birer yitirmeye başladı. Son olarak stratejik ortağı İngiltere’nin de asker azaltma kararı alması, psikolojik açıdan olumsuz etki yarattı. ABD’nin işi giderek daha da zorlaşıyor. 3200’ü, yaralı sayısı 21000’i buldu. Savaşın ABD’ye maliyeti 400 milyar dolar civarında. Savaşın ABD’ye en uzun vadeli maliyeti ise bölgede ve dünyada artan ABD düşmanlığı. ABD Irak’ta önce demokrasi mi, önce güvenlik mi? sorusunun çözümsüzlüğü içerisinde bulunuyor. (Demokrasi bizim anladığımız anlamda değil, ABD’ye yardımcı bir rejimin kurulması anlamındadır). Diğer bir tartışma konusu Irak halkının güvenliğinin bizzat ABD tarafından mı, yoksa yetersizliği anlaşılan Irak Güvenlik Kuvvetleri tarafından mı sağlanması gerektiğidir. Bu koşullarda ABD’nin Irak’ta kalması büyük sorun, erken çekilmesi ise daha büyük sorunların kaynağıdır. ABD’nin en önemli endişelerinden birisi de silahlı kuvvetlerinin yıpranmasıdır. Irak’tan daha önemli tehdit oluşturan Kuzey Kore, İran gibi ülkelere müdahale etmek zorunda kalırsa, hem bunlara ayıracak gücü kalmadı, hem de ordusu klasik savaş yeteneğini kaybetti. ? IGK’nin istihbarat, lojistik ve hava desteği bakımından desteklenmesine devam edilmesi, ? Irak’taki çeşitli gruplar arasında uzlaşmanın sağlanması, ? Bölgedeki diğer ülkelerle (İran ve Suriye dahil) daha yakın işbirliği, ? İsrail–Filistin barış sürecinin hızlandırılması ve ? Afganistan’daki durumun iyileştirilmesi öngörülmekte idi. Başkan BUSH, 10 Ocak’ta Irak Çalışma Grubu’nun önerilerinin büyük bir kısmını dikkate almayan yeni bir Irak Stratejisi açıkladı. Bu strateji, savaşın ağırlık merkezi olarak Bağdat’ın güvenliğini öne çıkartıyordu. Buna göre, şiddet olaylarının yüzde 80’i, Bağdat’ın 45 kilometre çevresinde oluyordu. Bağdat’ta güvenlik sağlanırsa tüm Irak’ta güvenlik sağlanabilirdi. Bağdat dokuz bölgeye ayrılarak her bölgeye iki Irak tugayı görevlendirildi. 18 tugayın üçü Peşmerge birliklerinden oluşuyor. Sorumluluk tamamen Iraklılara bırakıldı. Ancak Irak tugaylarını desteklemek üzere bölgeye ek 21500 ABD askeri gönderiliyor. Bunların 4000’i El Kaide’yi temizlemek üzere Ambar bölgesine konuşlandırılıyor. Bağdat’ın her güvenlik bölgesinde bir ABD taburu Irak tugayları ile birlikte görev yapacak. Planın esasını, hiçbir ayırım yapmadan tüm eylemcilerin (özellikle Şiilerin) üzerine gidilmesi, bölgelerin eylemcilerden temizlenmesi, güvenlik altına alınması ve yeniden imar edilmesi (clear, hold, build) oluşturuyor. Hedef, Kasıma kadar tüm Irak’ın güvenlik sorumluluğunun Irak Güvenlik Kuvvetleri’ne devredilmesi. Yeni strateji, ABD’nin Irak’a müdahalesinin ucunun açık olmadığını, Irak hükümeti üzerine düşenleri yapmazsa, ABD halkının desteğini kaybedeceğini belirtiyor. Ayrıca, İran ve Suriye’nin Irak’taki terör örgütlerini desteklemelerine izin verilmeyeceği de vurgulanıyor. Bush, yeni stratejiyi açıklayan konuşmasında " Türkiye ile Irak’ın aralarındaki sınır problemlerini çözmeleri için bu ülkelerin hükümetleri ile birlikte çalışacağız" diyerek, ülkemize Irak’tan yönelen terörü sınır sorununa indirgedi. Yeni strateji uygulanmaya başladı. Ancak, bu yeni bir strateji değil, eski stratejinin birlik takviyesi ile uygulanmasıdır. ABD’nin askeri varlığı çözümün değil, sorunun parçası olduğundan, daha çok asker daha çok sorun yaratacaktır. Şimdiye kadar güvenli üslerinde hayatta kalmaya çalışan ABD askerlerinin Irak birlikleri ile birlikte devriye gezmeleri zayiatı artıracaktır. Bu güne kadar Irak’ın 18 vilayetinden üçünün güvenliği Irak Güvenlik Kuvvetleri’ne bırakılabildi. Dört yıldır sağlanamayan Bağdat’ın güvenliğinin altı ayda sağlanacağı şüphelidir. ABD Silahlı Kuvvetleri’nin Ayaklanmalara Karşı Koyma Talimnamesi’ne (FM 3–24) göre bu tür harekatta her 50 kişilik nüfusa bir asker gerekiyor. Altı milyon kişinin yaşadığı Bağdat’ın güvenliği için gerekli asker sayısı 120000’dir. Takviyelerle birlikte Bağdat’ta görev yapan ABD ve Irak güvenlik ABD’NİN AÇMAZI İşgalin dördüncü yılında ABD’nin içine düştüğü durum tam bir açmaz. ABD’nin durumu "gitmek mi zor kalmak mı zor?" şeklinde özetlenebilir. Savaşın başlangıcında ileri sürdüğü işgal gerekçelerinin asılsız çıkması bir yana, başlangıçta olmayan tehditler ABD’nin işgali nedeniyle ortaya çıktı. Irak’ın kitle imha silahları yapmadığı anlaşıldı fakat AB işgalinden sonra İran nükleer silah çalışmalarını ilerletti, ABD’nin Irak’a angaje olmasından yararlanan Kuzey Kore, ciddi bir karşılık görmeden nükleer deneme yapabildi. Saddam Hüseyin’in uluslararası İslami terörle bağlantısı olmadığı ortaya çıktı, fakat Irak bu gün terörle mücadelenin merkez cephesi haline geldi. Tarihi, sosyolojik, kültürel alt yapısı olmayan bir ülkeye silah zoru ile demokrasi getirilemeyeceği bir kez daha görüldü. ABD, bölgedeki eylemleri ile en önemli rakibi İran’ın elini güçlendirdi. İran, batısında Saddam, doğusunda El Kaide tehdidinden ABD sayesinde kurtulduğu gibi, Irak’ta Şiilerin iktidara gelmesinden ve güney Irak, Suriye, Lübnan başta olmak üzere bölgede etkinliğini artıma olanağı bulmaktan memnun. Artan Amerikan düşmanlığı da İran’ın işine geliyor. Üstelik bu olumsuz tabloyu yaratmak için ABD büyük bir bedel ödemeye devam ediyor. Ölü sayısı ÇÖZÜM ARAYIŞLARI ABD kendi eli ile yarattığı bu durumdan nasıl kurtulacağını düşünüyor. Bu maksatla başkan Bush iki partiden oluşan (bi partisan) Irak Çalışma Grubu (IÇG) kurdu. IÇG’nun 6 Aralık 2006’da yayınlanan raporunda özetle; ? Irak güvenlik kuvvetlerinin (IGK) eğitiminin hızlandırılması, ? ABD askerlerinin çatışmalara girmeyip IGK eğitimine öncelik vermeleri, ? 2008’in ilk çeyreğinde sadece ani müdahale kuvveti bırakarak tüm ABD birliklerinin çekilmesi, Bush ve Blair...