Katalog

SPOR VİSTA Sporda ve bilimde Cumhuriyet kadınları SELÇUK BORA ÇAVUŞOĞLU İstanbul Üniversitesi Eğitmen Sağlıklı yaşam için bilinçli spor yapın ritannica ansiklopedisi sporu “Belirli ölçüde güç ve beceri gerektiren yarışmalı ve eğlenceli etkinlikler”olarak tanımlamaktadır. Peki, spor ne zaman, nerelerde ve nasıl yapılmalıdır? Bu soruya tam olarak cevap verebilmek için öncelikle içinde yaşadığımız yüzyılda sporun başlı başına bir bilim konusu olduğunun ve düzenli spor yapmanın yaşam kalitesi açısından ne kadar önemli olduğunu kavramak gerekmektedir. İş yaşamının stresinden uzaklaşmak, fazla kilolardan korunmak ya da kurtulmak isteyen, yaşlanmanın olumsuz etkilerini geciktirmek için mücadele eden, kısaca sağlıklı ve kaliteli bir yaşam arzulayan herkes günümüzde düzenli spor yapmalıdır. Doğru ve sağlıklı bir şekilde spor yapmak için öncelikle bir doktor kontrolünden geçmek ve daha sonra beden ve spor eğitimi alanında uzmanlaşmış kişilerden yardım alınması gerekmektedir. Çünkü spor bilinçsiz bir şekilde yapılırsa yararından çok sağlığınıza zarar verecektir. Örneğin bilmediğiniz bir kalp hastalığınız varsa, yüksek tansiyon ya da şeker hastasıysanız vücudunuza yapacağınız bilinçsiz yüklenmeler hayatınızı riske atmak anlamına gelebilir. Bu gibi sorunlarla karşılaşmamak için mutlaka profesyonel bir yardım alınması şarttır. Günümüz modern toplumunun en büyük sorunu stres, sigara, fazla alkol tüketimi, düzensiz beslenme ve sürekli koşturmacadır. Bu faktörlere bağlı olarak da bilimsel araştırmalar gösteriyor ki kronik hastalıklara bağlı ölümler artmış durumdadır. Düzenli spor yapmayan insanlar başta kalp damar hastalıkları olmak üzere çeşitli kanser türleri gibi çok ciddi rahatsızlıklara yakalanabilmektedirler. Ve yine araştırmalar gösteriyor ki düzenli spor yapmayan insanlar, düzenli spor yapanlara oranlara bu tip hastalıklara dört beş kat daha fazla oranla yakalanmaktadırlar. Özellikle bu bilimsel araştırmaların merkezini oluşturan Amerika’da, ‘fast food’ hızlı yeme kültürünün getirdiği dengesiz beslenme ve düzenli spor yapma alışkanlığının olmayışı ciddi sağlık sorunlarına ve Sağlıklı bir yaşam için bizim ülkemizde de sürekli spor merkezleri açılmakta, çocuklarımız için yaz ve kış spor okulları organize edilmektedir. Peki, açılan bunca tesise rağmen spora olan ilgi ülkemizde ne durumdadır? Maalesef bu sorunun yanıtı pek parlak değil. Bunun iki nedeni var. Birincisi iyi bir spor merkezinin üyelik aidatının çok yüksek olması, ikincisi de toplumda düzenli spor yapma bilincinin henüz tam anlamıyla oluşmamış olmasıdır. Bu yazıyı okuduktan sonra düzenli spor yaparak sağlıklı ve kaliteli bir yaşam arzulayan herkes bu arzusunu istediği gibi gerçekleştirebilir. Belki içerisinde kapalı yüzme havuzu olan, aylık aidatları yüksek bir spor merkezine gidemeyebilirsiniz ya da evinizde özel spor hocası denetiminde spor yapamayabilirsiniz, ama emin olun yaşadığınız yerde sizin bütçenize hitap eden bir spor merkezi mutlaka bulabilirsiniz. Aynı şekilde küçük yaşlardan itibaren çocuğunuza spor sevgisini aşılayabilmek ve sağlıklı bir şekilde büyümelerini sağlayabilmek için çeşitli spor okullarına çocuklarınızı yönlendirebilirsiniz. Yani düzenli spor yapmak ve sporu bir yaşam biçimi haline getirmek için hiçbir engeliniz bulunmamaktadır. Spor yapmanın sağlık açısından yemek, içmek kadar önemli olduğunun farkına varılmalıdır. Ya sağlıklı bir bireyken spora zaman ayıracaksınız ya da sağlığınızı kaybettiğinizde doktorlara ve hastanelere zaman ayıracaksınız. Seçim sizin. 13 B A dını ulu önderimiz Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyetimizden alan ve bugüne kadar birçok sosyal sorumluluk projesinde yer alan ve bu uğurda üzerine düşeni her zaman yerine getiren Cumhuriyet gazetesinin bu ülkenin aydınlık insanları için çıkarttığı dergimiz hepimize kutlu olsun. Beni de çok heyecanlandıran ilk sayının ilk yazısını, Kurtuluş savaşına katılarak dünyada bir ilki başarıp bağımsızlığı ve özgürlüğü için cephede savaşan, Cumhuriyetin kurulmasına çok büyük katkı sağlayan Cumhuriyet kadınlarına ithaf etmek istedim. Çünkü Cumhuriyet kadınları, bu güzel ülke için üzerine düşeni her zaman yapmış ve yapmaya da devam etmektedir. Yeri gelmiş cepheye mermi taşmış, tarlada çalışmış, evine ekmek götürebilmek için fabrikada çalışmış üretime katıda bulunmuş, çocuk doğurmuş ana olmuş, yani hayata dair ne yapılması gerekiyorsa hepsini göğüslemiş, hepsini başarıyla yapmış. Sıkıntılar çekmiş ama yinede hep yapmış… Halet Çembel na 19301942 arasında tüm birincilikleri aldılar. Tiyatrocu Lale Oraloğlu 1950’de Galatasaray Kız 4 Tek Kürek Takımına girdi ve şampiyonluk kazandı. Ertesi yıl, yakın arkadaşlarından kurduğu kadroyla İstanbul Şampiyonası‘na üç kategoride girdi ve hepsini kazandı. Biz de bu işi yaparız diyen bir grup genç kız Futbol Kulübü Derneği ve Dostlukspor’u kurdu. kımı, Türkiye Bayanlar Ralli Şampiyonu Burcu Çetinkaya gibi sporcular, son yılların dikkat çeken isimlerindendir. Birçok alanda ülkesi için çalışan, zaman harcayan, sosyal sorumluluk projelerinin başarılı ve değişmez ismi Sayın Dilek Sabancı. Önemli projelere imza atmış olan bir bilim kadını olan Sayın Prof. Dr. Türkan Saylan. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon alanında onlarca bilimsel çalışmalar yapan, Zihinsel ve Bedensel engelli çocuklarımızın eğitimiyle yakından ilgilenen Sayın Prof. Dr. Serap İnal. Sadece iş dünyasında değil, eğitim alanında da üzerine düşeni her zaman fazlasıyla yerine getiren başarılı iş kadını Sayın Güler Sabancı gibi daha birçok başarılı Cumhuriyet kadınını örnek göstermek mümkün. Spordan Sanata, Bilimden Eğitime, her alanda başarılı işler yapan Cumhuriyet kadınlarımızın sayısı buraya sığmayacak kadar fazla. Ulu önder diyor ki; “Bizim sosyal toplumumuzun başarısızlığının sebebi, kadınlarımıza karşı gösterdiğimiz ilgisizlikten ileri gelmektedir. Yaşamak demek faaliyet demektir. Bundan dolayı bir sosyal toplumun bir organı faaliyette bulunurken, diğer bir organ işlemezse o sosyal toplum felçlidir”. Sonuç olarak dogmaların değil, aklın ve bilimin rejimi olan Cumhuriyet, bu sayede kendi başarılı kadınlarını yaratmıştır. Geçmişten günümüze Cumhuriyet kadınları, hayatın her alanında başarılar göstermiş ve göstermektedirler. Bizler onların bu başarıları sayesinde kendimizi hayatın hiçbir alanın da yalnız hissetmiyoruz. Anne, işçi, Sporcu, İş kadını, Bilim Kadını, Sıfatları yâda unvanları ne olursa olsun Bu güzel Ülke için emek veren, çalışan, üreten Cumhuriyet kadınlarına sonsuz şükranlar. İyi ki varsınız. PORDA İZ BIRAKANLAR Sporda da hep var olmuş Cumhuriyet kadını. Cumhuriyetin ilk yıllarında üç bayan atlet Emine Abdullah, Vasfiye Hanım ve Neriman Tahsin, Galatasaray Kulübüne bağlı olarak uluslararası müsabakalara katılarak birçok başarıya imza atmışlardır. 1936 yılında Berlin Olimpiyat Oyunlarında iki eskrimci bayan sporcumuz, Suat Aşeni ve Halet Çembel Ülkelerini başarıyla temsil ederek göğsümüzü kabartmışlardır. Başarılı, yetenekli Cumhuriyet kadınlarının daha fazla spora katılımının sağlanabilmesi için 1926 yılında İstanbul Çapa Kız Öğretmen Okulu’nda bir spor kursu açılmıştır. 1929 yılında ise Ankara’da bir grup kadın tarafından tenis kulübü kurulmuştur. İlk Türk kadın voleybolcu Suphiye Fırat 1929 yılında erkek voleybol takımında oynamaya başlayarak fizyolojik olarak da kadının gücünü kanıtlamıştır. Beden Terbiyesi Teşkilatında ise ilk federasyon üyesi kadın, Güneş Çapa olmuştur. İlk kadın terbiyei bedeniye muallimesi Mesadet Saver 1931’de Taksim Stadyumu’nda 19 Mayıs gösterilerini yönetmiş. 1928’de ilk kez düzenlenen gösterilerde de ilk komutu yine o hoparlör kullanmadan vermişti. Nezihe(1911), Fitnat (1910), ve Melek Özdil(1916) kardeşler kürek sporunda Fenerbahçe spor kulübü adı S Lale Oraloğlu 1980’de bütün derneklerle birlikte kapatıldı. 1987’de yedi kadın futbolcu yeniden biraraya geldi. Takım, 1991’de Hollanda’da 18 takım arasından 8’inci oldu. K ADINLAR HER ALANDA BAŞARILI OLMUŞTUR Geçmişin başarılı sporcu Cumhuriyet kadınlarının attığı temeller bugünün başarılı kadın sporcularını yaratmıştır. Milli atlet Süreyya Ayhan, Bayan Milli Voleybol Ta