Katalog

savaş konusunu yeniden gündeme getirmekle birlikte İtilaf Devletleri’nin, Trakya’nın Türkiye’ye teslim edilmesi meselesinde fikir ayrılığına düşmelerine neden oldu. Fransa temsilcisi, Türklerin bu isteğinin yerine getirilmesinden yana tavır alırken İngiltere’nin tutumu bunun tam tersi yönde gelişmişti. İngiliz sözcüsü, hükümetinin bunu asla kabul etmeyeceğini kesin bir biçimde bildirirken İtalyan temsilcinin, kendi hükümetinden konuyla ilgili henüz bir talimat almadığını söylemesi üzerine 6 Ekim tarihli görüşme sonuçsuz kaldı. İtilaf Devletleri arasında beliren bu fikir çatışması görüşmelere bir sonraki gün devam edilmesini zorunlu kıldı. Konferanstaki tüm gelişmelerden anbean haberdar olan Mustafa Kemal Paşa, Türk heyetine göndermiş olduğu talimatta, Trakya’nın boşaltılıp Türk yönetimine tesliminin İtilaf Devletleri tarafından kabul edilmemesi halinde ateşkesin sona ereceğini vurguluyordu. Bununla birlikte Gazi Paşa Türk ordusuna, İstanbul üzerine yürümeye hazır olması yönünde emir vermiş, bu da savaş tehlikesini yeniden gündeme taşımıştı. Burada Türk hükümetinin amacı, Doğu Trakya’yı vakit kaybetme den ele geçirmekti. Doğu Trakya’yı elinde bulunduran Türkiye böylelikle ileriki tarihlerde yapılacak barış konferansında bu bölgeyi pazarlık dışında tutabilecekti. Bu da Ankara hükümetinin, diğer pazarlık ve tartışma konularında İtilaf Devletleri ve Yunanistan karşısında daha fazla şansı olması anlamına geliyordu. Üç gün süren gerginliğin ardından General Pelle ile Franklin Bouillon’un araya girmesiyle görüşmelerde yeniden barış rüzgârları esmeye başladı. General Harrigton’ın 9 Ekim tarihinde yaptığı açıklamada, Fransız hükümetinin Karaağaç dahil olmak üzere Doğu Trakya’nın tamamının boşaltılarak Türk hükümetine teslim edilmesini onayladığını belirtmesinden bir gün sonra, yani 10 Ekim’de, yaklaşık dokuz günü gergin bir havada geçen Mudanya görüşmelerinde Türkiye ile İtilaf Devletleri arasındaki anlaşmazlık çözüldü. Aynı gün söz konusu taslak son biçimini almış oldu. Ateşkes görüşmeleri sırasında taraflar arasındaki tartışmalar sona ermek üzereyken başka bir tartışma Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde yaşanıyordu. Heyet Başkanı İsmet Paşa’dan Mudanya görüşmele Üstte ve altta İsmet Paşa’nın başkanlığında İngiltere, Fransa ve İtalya delegelerinin katılımıyla gerçekleştirilen Mudanya Konferansı’nın toplandığı bina. Solda İsmet Paşa, Mudanya’da Franklin Bouillon ile. 307