Katalog

Üstte Cepheye sırtlarında silah ve mühimmat taşıyan kadınlar. Altta Omzunda baltasıyla orduya hizmet etmek için gelmiş bir köylü. at, merkepler, katırların seri olarak İnebolu’ya ulaştırılması ve sevkiyat miktarları hakkında da peyder pey malumat verilmesi ehemmiyetle bildirilir. Vali Rafet” Karakollara da bildirilen bu emir üzerine jandarmalar ve bekçiler de çevre köylere dağılıp emirden halkı haberdar ettiler. Bir an önce harekete geçilip yollar araçlar ve hayvanlarla doldurulmasına karşın, köylerin dağınıklığı, haberleşme imkânının kısıtlı olması, bozuk yolların yağmur yüzünde çamurlarla kaplı olması gecikmelere yol açmış ve kış bastırmıştı. Karla kaplı yollarda cephane taşıyanlar birbirlerine yardım ederek ilerlemeye çalışsa da kimileri soğuğa dayanamıyordu. Zamanın kısıtlı ve yolun uzun oluşu insanlara soğuktan donanların cephanelerini hemen diğer arabalara bölüp, boşalan hayvan ya da kağnıyla o kişinin cenazesini en yakın köyün imamına ya da muhtarına teslim etmekten başka çare bırakmıyordu. Acil ihtiyacın karşılanmasına çalışılırken ağır şartların işi geciktirmesi ve bir yandan da yollarda donan insanların yarattığı üzüntü, bir süre sonra Rafet Bey’in yeni bir telgraf yollamasına yol açtı. Rafet Bey bu kez telgrafında şunları söylüyordu: “Şifreli tel. Aceledir. Bilumum nakliye vasıtasının İnebolu’ya sevkinin lüzumu bildirilmiş olduğu halde gönderilen miktar pek azdır. Bu hal cephane nakliyatının sürati hususundaki fevkalade ehemmiyetin takdir edilemediği mahiyetinde olduğundan teessüfle karşılanmaktadır. Nihayet bir haftada 600 arabanın İnebolu’ya sevki ile sevkiyattan her gün malumat verilmesi ve zayıf hayvanlar ile kimsesiz kadınların gönderilmemesine bilhassa dikkat edilmesi ve bu süre zarfında talep edilen arabaların tamamen gönderilmesinin herkesin mesuliyeti olduğunun jandarma dairesi ile köy muhtarları vesair icap edenlere tebliği ehemmiyetle tavsiye olunur. Vali Rafet” Ancak gece sabaha kadar yağan karın kapattığı yolların açılması için köylünün etraftaki hanlarda bazen biriki gün beklemesi gerekiyor, kimi zaman yarım saatlik bir mesafenin aşılması saatler sürüyordu. Soğuktan donan oluklar hayvanların su ihtiyacının karşılanmasını güçleştiriyor, nakliyat için hayvanların bulunamadığı durumlarda, cepheye yakın yerlerde çocuklar, kadınlar eşyaları bir yerden bir yere sırtlarında taşıyor, hatta zaman za 264