Katalog

Türk ordusunun elinde bulunan az sayıda motorlu taşıttan bazıları. İstanbul’da MM Grubu, Felah Grubu gibi gizli örgütler İtilaf Devletleri’nin elinde bulunan silah ve cephane depolarını soyuyorlardı, ancak bu depolarda çok da fazla silah kalmamıştı. Buralardan İnebolu’ya gemiyle 27 top ve 180 kadar tüfek gönderilebildi. Bolşevik Hükümeti’nin Ankara Hükümeti’ne yardımı Sakarya Meydan Muharebesi öncesinde olduğu gibi taarruza hazırlık döneminde de büyük ölçüde devam ediyor, para yardımından başka top, ağır ve hafif makineli tüfek, tüfek, bol cephane ve diğer malzemeler Karadeniz limanlarına gönderiliyordu. Özellikle Sakarya sonrası Ankara’ya yakınlık göstermeye başlayan bazı devletlerden de satın almalar yapıldı. Fransa’dan hafif makineli tüfek, kamyon, piyade mermisi başta olmak üzere malzemeler alınmıştı. Satın alınan kamyonlar, canlı hayvandan başka araç kullanılmayan cephe yolları için büyük bir nimet olmuştu. İtalyanlardan alınan 20 uçak, Fransızların Güney Anadolu’ya boşalttıkları sırada hediye ettikleri 10 uçakla birlikte hayal bile edilemeyecek bir hava gücüne erişilmişti; zira Sakarya Muharebesi sırasında or dunun elinde çalışabilir halde sadece iki uçak bulunuyordu. Bundan başka İtalyanlardan yine peşin para karşılığı tüfekler, piyade mermileri ve diğer malzeme alınmıştı. Daha önce çeşitli bölgelerde bulunan, ancak zamansızlık ve ulaşım güçlüğü nedeniyle Sakarya’ya ulaştırılamamış olan toplar da cepheye taşınıyordu. İtalyanlar zaman zaman Anadolu’da el koydukları cephanelikleri açarak yardımda da bulunuyorlardı. Refet Bey’in Antalya’da İtalyan işgal kuvvetleri komutanıyla görüşmesinden sonra buradaki depolarda bulunan silah ve cephane Söke’ye aktarılarak Türk askerine verilmişti. Taarruz hazırlıklarında en büyük lükslerden biri, büyük kumandanlara otomobil sağlanmış olmasıydı. 1922 yazına gelindiğinde cephe kumandanlığının emrindeki dokuz otomobil ve iki kamyonetten başka, 1. ve 2. Ordu kumandanlarının ikişer otomobil ve birer kamyoneti, altı kolordu ve Kocaeli grup kumandanlıklarının birer otomobili vardı. Cephe Kumandanı İsmet Paşa’nın dahi ancak 1,5 yıl önce bir otomobile kavuştuğu düşünüldüğünde, yirmi otomobil ve dört kamyonetin yarattığı etkinin büyüklüğünü tahmin etmek zor değildi. Bu hazırlıklar iyice olgunlaştıktan sonra sıra, ordunun hareket planının dikkatlice hazırlanmasına gelmişti. Bu konuyu görüşmek üzere, 27 Temmuz 1922 günü Mustafa Kemal, Fevzi ve İsmet Paşalar Akşehir’de bir toplantı yaparak bazı kolordu kumandanlarını da buraya davet etmeye karar verdiler. Ancak bütün adımların gizlilik içerisinde atılması gerektiğinden, bu toplantının dikkat çekmemesi için bir formül bulundu ve 28 Temmuz günü subaylar arasında bir futbol maçı düzenlenip maçı seyretmek üzere ordu kumandanları ve bazı kolordu kumandanları bu bahaneyle davet edildi. Kolordu subaylarıyla Batı Cephesi subayları arasındaki bu maçın izleyicileri arasında Mustafa Kemal, İsmet, Nurettin ve Yakup Şevki Paşalar ile Batı Cephesi Kurmay Başkanı Asım Bey de görülüyordu. 30 Temmuz günü Mustafa Kemal Paşa Ankara’ya dönerken, hazırlıkların 15 Ağustos’a kadar bitirilmesi için İsmet Paşa’ya kesin emrini vermiş bulunuyordu. Hazırlanan plana göre, asıl taarruzu gerçekleştirecek olan 1. Ordu Afyon’un güneyi ile Ahır Dağı arasındaki 40 kilometrelik dar bir sahadan kuzeye doğru taarruz ederek düşman cephesini yaracak ve de261