Katalog

C S E V İ L SPOR GÜREŞ OCAK SALI SPOR VE SAĞLIK Dr. İLKER YÜCESİR Sağlık İçin Spor ve Ergojenik Besin Destekleri (2) * G GÜREŞTE olimpiyat provası A R I N A N 008 Pekin Olimpiyatları’nda Türkiye’nin adını serbest stilde de duyurmak isteyen Güreş Federasyonu, 11 13 Ocak tarihleri arasında Konya’da Türkiye Şampiyonası’nı gerçekleştirecek. Şampiyona bir anlamda olimpiyatların da provası olacak. Sporcularına güvendiğini söyleyen Serbest Stil Ulusal Takım Antrenörü Muharrem Bodur sorularımızı şöyle yanıtladı: 2007 yılını değerlendirerek başlayalım, Türkiye serbest stil güreşte nasıl bir sezon geçirdi? MUHARREM BODUR: 2007 Avrupa Serbest Stil Güreş Şampiyonası’nda aldığımız 4.’lük ile geçen yıla başladık. Bu derece bize moral olduğu gibi diğer başarıları da almamızda etkiliydi. Ardından Dünya Serbest Stil Güreş Şampiyonası’na katıldık ve ikinci olduk. Sonrasında dünyanın en iyi 6 ülkesinin davet edildiği CSKA Kupası’na katıldık ve Amerika ile Küba gibi önemli takımları devirip, üçüncü olduk. Aldığımız bu dereceler Türkiye’nin serbest stilde de başarılı olabileceğini gösterdi. Önceki yıllarda Türkiye serbest stilde gerilerde kalırken, geçen yıl ciddi başarılar elde etti. Siz bu durumu neye bağlıyorsunuz? M.B.: Aslında bu durum birdenbire ortaya çıkmadı. Uzun ve sabırlı çalışmanın karşılığını aldık. Serbest ANTRENÖR Stil Ulusal takımının teknik ekibi uzun zaman düşünüp neler yapabileceğini konuştu, tartıştı. Sonrasında da bilimsel yöntemlerle çalışmaya karar verdik. Başarılı da olduk. Söz konusu bilimsel yöntemlerle ilgili bilgi verir misiniz? M.B.: Öncelikle dünya çapında bu sporun nasıl yapıldığını inceledik. Serbest stil antrenörlerinin, sporcularına uyguladığı yöntemleri ele almakla işe başladık. Bilimsel yöntem ifadesi ile anlatmak istediğim güreşte yapılan tüm yüklemelerin modern ve federasyon uygulamaları çerçevesinde yapılmasıdır. Bence güreş camiası bu konuda oldukça kapsamlı bir birikime sahip. Bilimsel yöntemlerin dışında takımı da gençleştirdik. 2008 Olimpiyat yılı... Şu an serbest stilde gelinen nokta nedir? M.B.: Önümüzde Türkiye Serbest Stil Güreş Şampiyonası var ve sporcularımız için bu yarışma çok önemli. Türkiye Şampiyonası’nda derece alıp ulusal takım kadrosuna girme hakkını alan sporcularımız, 3 5 Nisan’da Finlandiya’da yapılacak olan Avrupa Serbest Stil Güreş Şampiyonası’na eçen haftalarda aynı başlıkla incelemeye başladığımız konumuzda; son yıllarda ergojenik besin destekleri kullanımının arttığından, bu destek ürünlerini iki temel gruba ayırdığımızdan, kullanılma nedenlerinden ve 1. grup dediğimiz besin desteklerinden hangilerinin tercih edilebileceklerinden bahsetmiştik. Bu hafta ikinci temel grup olan ergojenik desteklere değinmeye çalışacağız. Ergojenik desteklerin en temel özelliği performans arttırmaya yönelik olmasıdır. Burada performanstan kasıt sadece elit sporcuların sportif performansları değil, aynı zamanda normal bireylerin günlük hayattaki bedensel ve zihinsel performanslarıdır. Bir diğer özellik sağlığı desteklemeye, yaşlanmayı geciktirmeye yönelik olmasıdır. Yine günümüzün önemli sorunlarından şişmanlığa karşı önerilen ve kullanılan çok miktarda ergojenik destek ürünü bulunmaktadır. Bu maddelere dair en önemli gerçek büyük bir kısmının iddia edilen faydaları sağlamamasıdır. Azımsanmayacak bir kısmı ise kendileri veya kombine edildikleri maddelerle birlikte ciddi sağlık riskleri taşımaktadır. ERGOJENİK ÜRÜNE DİKKAT Ergojenik destek sağladığı iddiasıyla piyasaya sunulan ürünlerin önemli bir kısmında yer alan maddeler organizmada bir takım doğal süreçlere katılır. Normal beslenmeye ek olarak alınmalarıyla bu süreçlerin daha iyi işleyeceğine inanılır. Bir diğer grup doğadaki çeşitli bitkilerden elde edilen ürünlerdir. “Doğal”, “Doğadan”, “Herbal” gibi başlıklarla satılırlar. Herbal tıp çok önemli bir geleneksel birikim üzerine oturan bir alandır. Ancak ne yazık ki geçmişi binlerce yıllık kültüre dayanan bu birikim, pek çok noktada bugünün bilimsel normlarından uzak olmasının dışında sıkça kullanılan bu tabir toplumda başlı başına bir faydalılık önkoşulu gibi kabul görür olmuştur. Bir diğer ifadeyle “Eğer bir şey herbal ise iyidir, faydalıdır, gereklidir!..” gibi bir kanaat toplumda giderek yayılmaya başla(n)mıştır ki, yanlıştır. Ergojenik destek maddeleri/ürünler piyasaya öyle ticari yaklaşım ve sloganlarla sunulmaktadır ki insan bu ürünleri kullanmayı sağlıklı olmanın ön şartı sayar hale gelmektedir. Aslında bu ürünler sıklıkla normal şartlarda alınmayacak, ilaç gibi düşünülmesi gereken maddelerdir. Özellikle batı toplumlarında ileri yaşlarda kullanımları artmaktadır. Bazı bireyler ilaç almak yerine bu tür ürünlere başvurmakta, artan yaşla birlikte başgösteren sağlık sorunları için kullanılan çeşitli ilaçlarla bu ürünler etkileşerek zararlı olabilmektedir. Pek çok ergojenik ürünün aktif maddeleri nedeniyle ilaçların etkisini azalttığı ya da arttırdığı bilinmektedir. Sporcular için bir diğer önemli sorun “kontaminasyon” yani bulaşmadır. Bu tür destekler kullanan bazı sporcularda doping maddesine rastlanması 1990’ların sonlarından itibaren dikkat çekmiş ve yapılan araştırmalar bu ürünlerin önemli bir kısmının doping maddeleri içerdiğini göstermiştir. Piyasada etkinliği arttırma niyetiyle kasıtlı katma olmayan durumlarda da ki bu olasılığı pek çok bilim insanı düşünmektedir daha önceden aynı üretici tarafından üretilen doping maddelerinin yeterince arıtılmaması nedeniyle üretim zinciri sırasında bulaşması söz konusudur. Ancak bu durum cezayı engellemez. “Peki bu ürünleri hiç mi kullanmamak gerekir ya da bunları kullanacağımız durumlar nelerdir” sorusunun yanıtı kısaca, “Bu konuları bilen bir hekim önermedikçe ergojenik destek maddesi ya da herbal ürünleri kullanmayın!..” olacaktır. Sağlıkla kalın!.. 2 katılacak. Burada dereceye girenler ise Pekin Olimpiyatları’na gitme hakkını elde edecek. Şu an 7 sikletin 6’sında kesin katılma hakkını aldık. Avrupa Şampiyonası’nda bu sayıyı daha da artıracağız. O zaman sporcularınıza güveniyorsunuz... M.B.: Sporcularıma güvendiğim için bu kadar iddialı konuşuyorum. Teknik ekibimiz ile birlikte sporcularımızı sürekli başarılı olmaya motive ediyoruz. Yıllardır bu işin içindeyim ve motivasyon ile başarının doğru orantılı olduğunu gördüm. Serbest stil güreşçilerimizin hepsi birbirinden değerli ve dünya klasmanında belli dereceler almış sporcular. Oturttuğumuz bu motivasyonun getirisini Avrupa Şampiyonası’nda da görmeyi istiyoruz. Teknik ekipten bahseder misiniz? M.B.: Adem Bereket, İshak İrbayhanov, Metin Topaktaş, Murat Atmaca ve benim arasında bulunduğum teknik ekip, genç antrenörlerden oluşuyor. Eski güreşçilerin de içerisinde yer aldığı bu teknik ekibin ilerleyen yıllarda altyapıya da önem verip, güzel başarılara imza atacağını düşünüyorum. Türkiye Şampiyonası’nın ardından da Dünya Kupası’na katılacaksınız... M.B.: Geçen yıl serbest stilde dünya ikincisi olunca Rusya’da yapılacak olan 2008 Dünya Kupası Serbest Stil Güreş Şampiyonası’na katılma hakkını aldık. 16 17 Şubat günleri arasında MUHARREM BODUR yapılacak olan bu kupa bizim için gerçekten önemli. Yakaladığımız bu çıkışı Dünya Kupası’nda da tekrarlayacağız. Kupa bizim. Dünya Kupası’ndaki rakiplerinizden biraz bahseder misiniz? M.B.: Rusya’nın dışındaki diğer rakiplerimiz denk güçteki takımlar. Rusya güreşte kendini kanıtlamış ve ciddi başarılara imza atmış bir ülke. Ama bu bizim yolumuzu kesemez. Olimpiyat yolunda katılacağımız söz konusu uluslararası yarışmalarda hata yapmamamız gerekiyor. Ulusal takım antrenörü olarak Türkiye’nin güreşte geldiği noktayı değerlendirir misiniz? M.B.: Yıllarca serbest stil, grekoromenin arkasında kaldı... Ben ve Serbest Stil Ulusal Takım antrenörlerimiz ise göreve geldiğimiz günden bu yana hep başarı grafiğini yükseltmeyi hedefledik. Devamında da akılcı, gerçekçi ve bilimsel çalışmaları ön planda tuttuk. Olumlu neticesini de aldık. Bunun en önemli kanıtı ise geçen yıl alınan madalyalardır. * İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU 12