Katalog

Arastırma Türkİş 'Araştırmalanmız bilimscl' Meral, asgari harcama hesaplamalarını r T p ürklş Genel I ^^t""*" ! • • üzerindeki 1 Başkanı %& ' * ^ ş İ belirlemelerine çok A Bayram HjP' x 4G yakın değerler Sayfa 5 HAKIŞ:w Zam üzerine zam' aklş Genel Sekreteri Recai Başkan, 1996 yılında "zam üzerine zam" yapıldığını, asgari harcamalardaki artışın kamu sektöründe çalışan işçi ve memurlarla birlıkte özel sektörde çalışanların da kemerlerini sıkmak zorunda bıraktığını söylüyor. Başkan, arastırma sonuçları farklılıkları konusunda, "Bizce bizim hesaplarımız kesinlikle doğrudur. Çünkü hayatın bizzat içinden gerçeklerden yola çıkıyoruz. Türkiye'deki bütün teşkilatlarımızdan bize aylık olarak genel merkeze ulaştırılan bilgiler çerçevesinde bu rakamları belirliyoruz. " dıyor. toplu ^m\ j ^ H bugünkü tüketim sözleşmelerde ^V i ^ ^ ^ l maddelerinin işverenlere sunma ^ r fe i ^ ^ H dikkate ahndığı yeni amacıyla bir gıda standardı hazırladıklarını belirtiyor. üzerinde çalıştıklarını TÜRKİŞ Arastırma Merkezi sözlerine ekliyor. uzmanı Enis Bağdadioğlu, gıda dışındaki Bağdadioğlu gider hesaplamalarının bir araştırmalarının, bilimsel standarda oturtulmasının ve olması üzerinde duruyor. ortalama değerlerinin Enis Arastırma sonuçlarının, alınmasının güç olduğunu ve Devlet Istatistik yanılgı olasılıklarının yüksek Enstütüsü'nün gıda olduğunu söylüyor. B B1 ^ ' n? ÜL " f B taşıdığını kaydeden j H Bağdadioğlu, bir j H yıldır Türkiye'nin H Sendikalara göre aylık gıda harcamaları (MilyonTL) Ö§»E Türkiye'de gıda fiyatlanndaki yıllık artı$ yii/de 7ü.5'i buluyor. KAMUSEN: 'Asgari harcamalar verüen maaşlann 3 katı' D HAKİŞ K O KfSK TURKİŞ I I 1 I 1 I I I I I I II Aralık'95 Oc '96 Şub. Mart Nls May Haz. Temm Ağus. Eyl. Ek, Kas. Aralık amuSen Genel Başkanı Resul Atay, saptadıkları rakamlara, sosyal refah payını dahil etmediklerine dikkat çekerek, "Oysa kamu görevlisinin farklı bir toplumsal statüsü vardır. Buna karşın asgari gıder hesaplamalarında bunu gözardı ediyoruz" diyor. Arastırma sonuçlarını, hükümetin gözü önüne koyduklarını belirten Atay, bize verdikleri maaşlar ortada. Çoğu yerde bu maaşlar, asgari harcama tutarının üçte birini bile tutmuyor. 'Bu maaşla insanlara nasıl kamu görevi yaptıracaksınız' diyoruz. Bu mesajlar bu hesaplamaların arkasında saklı" diye konuşuyor. fiyatlan endeksindeki artış hesaplanırken, Türkiye'deki artış oranının hariç tutulmaya başlanmasıdır. Öyle ki Türkiye hariç tutulduğunda OECD ülkeleri ortalama tüketici fiyatlan artışı yıllık 4.6'dan yüzde 3.3 oranına gerilemektedir". DİSK, dort kişilik bir ailenin asgari gelir ihtiyacının, saptanmasında, kalori değerleri için uzman görüşlerinın yanısıra, tutarlar için Istanbul Ticaret Odası'nca, "Istanbul Ücretliler Geçinme Endeksi"nde açıklanan tüketici fiyatlarını baz alıyor. KESK ve KAMUSEN, Devlet Istatistik Enstütüsü rakamlarını dikkate alıyor. TÜRKİŞ araştırmasında, Ankara'da "çalışanların yoğun olarak alış veriş yaptıkları yerlerde, sürekli olarak yapılan piyasa belirlemelerini" kriter kabul ederken, HAKİŞ "Türkiye'deki tüm örgütlerinin verilerini" esas alıyor. TÜRKİŞ, HAKİŞ ve KAMUSEN, bilimsellik noktasında, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Teknolojisi Yüksekokulu'nun belirlediği günlük enerji ve besin öğeleri tüketim standardını dikkate aldıklarını vurguluyorlar. (ts yanısıra, konut, giyim, temizlik, ısınma, okul ve diğer harcamaları içın eline geçmesi gereken aylık gelir sınırını hesaplayarak, sonucu işverenden "asgari talep" haline getirmeyi amaçlıyor. DİSK'in, Eylül, Ekim ve Kasım aylarındaki fiyat artışlarını dikkate alarak, Aralık 96 içın gerçekleştirdiği araştırmada, 4 kişilik bir aileye girmesi gereken gelir 62 milyon 164 bin lira olarak belirlenıyor. DİSK'in, Aralık ayı için "yoksulluk sınırı" olarak tanımladığı asgari gelir ihtiyacının yüzde 44.4'lük bölümünü gıda masraflarının oluşturması dikkat çekiyor. Buna göre 4 kişilik bir ailenin aylık gıda masrafı 27 milyon lıra. Ikinci büyük harcamayı ise 13 milyon lirayla yüzde 21.1 'lik paya sahip olan konut alıyor. Giyim harcamaları için 12 milyon, temizlik ve ısınma masrafları için aylık gelirin 5 milyon 800 bin dolayında bir paranın ayrılması gerekiyor. "Diğer harcamalar" kalemi içinde verilen ulaşım, gazete ve sigara harcamaları ise 2 milyon 750 bin lira olarak belirleniyor. KESK'in, benzer çerçevede hazırladığı hesaplamada, asgari yeter ücret 63 milyon 186 bin lira olarak saptanıyor. Buna göre, yeterli beslenebilmesi için gıda için ayda 23 milyon, kira yüzde 0.5 olduğunu da bütçesinden yeterli için 15 milyon, elektrik, su, raporuna ekliyor. harcama yapmasına imkân ısınma ve telefon içın 8.5 vermemektedir" sonucuna milyon, giyecek için 6 milyon, OECD Türkiye'yi varılıyor. ulaşım için 6 milyon 686 bin hesaba katmıvor ve son olarak kültürel TÜRKİŞ, bu konuda, ıhtiyaçlar içın 4 milyon lira arastırma merkezinin, 5 bin OECD üyesi 43 ulkede gıda gerekiyor. KAMUSEN'in tüketiciyi kapsayan "Tüketici maddeleri fiyatlarının yıllık araştırmalannda ise yoksulluk sorunlan" anketı'nde yüzde 3.7 oranında arttığını sınırı, 62 milyon 910 bin lira. yeralan,"Gıda için ayırdığınız behrten TÜRKİŞ, Türkiye'de Bunun, yüzde 33'ünü gıda, bütçe ile eşinizin ve ise yalnız aylık artış oranının yüzde 16'sını konut, yüzde çocuklarınızın yeterli ve yüzde 4.0 gerçekleştiğinin 12'sini giyim ve altını çiziyor. TÜRKyüzde 10'unu ev IŞ'in araştırmasında, Ülkelere göre fiyat endeksi (Y.ihk degişim) bu konuda şöyle eşyaları, yüzde 8'ini oluşturuyor. TÜRKdeniliyor: Gıda Tüketici İŞ ise bu rakamı, fiyatlan Ülkeler fiyatlan "DİE tarafından artış (%) artış (%) Devlet Istatistik yapılan kentsel Kanada 1.6 1.5 Enstütüsü (DİE) yerler tüketici Meksıka 37.4 30.0 tarafından "hane fiyatlan endeksinin 3.0 ABD 3.8 halkı tüketim Kasım 96 verilerine Japonya 0.3 o.o A ^ J 1 r göre son 12 ay hacamalan" anketi Belçıka 0.0 2.0 L sonucuna göre, bir itibarıyla gıda ÇeK Cum. 7.9 8.9 p ailenin aylık toplam fiyatlanndaki artış Fransa 1.2 1.6 harcamasının yüzde yüzde 70.5 ve genel 0.8 1.4 Almanya 36.4'ünün gıda için 8.6 Yunanıstan 8.5 \ endeks yüzde 80.4 3.3 \ Italva yapıldığını oranında artış 3.4 Portekiz 3.4 * , \ göstermesini esas gösterirken, çoğu Ispanya 4.0 3.6 alarak hesaplıyor. Avrupa ülkesinde bu Isveç 7.7 0.1 Bugün net asgari oranlar yüzde 4'ün 65.9 Turkıve 79.6 ücretin 11 milyon 84 altında kalmakta ve Inaıltere 2.3 2.1 bin lira olduğu bazı ülkelerde, AB 1.7 2.3 anımsatılan TÜRKfiyatlarda artış bir 3.7 3.3 OECDd) (i)Turkıyeharıç İŞ arastırma OECD (2) 4.6 (2) Turkıye dahıl' yana, gerileme söz sonuçlarında, "Gıda konusu olmaktadır. dışında yapılması zorunlu Öte yandan ülkemiz dengeli bir şekilde harcamaların bugünkü açısından olumsuz olan, beslenebildiğine inanıyor koşullarda ulaştığı boyut, 'OECD üyesi ülkeler' musunuz?" sorusuna "evet" zaten bir ailenin dengeli ve ortalaması olarak tüketici yanıtını verenlerın, yalnızca V\ ı