Katalog

Sayfa 2 Toplum • Yasaya göre, etiket denetimi belediye zabıtasinca yapilıyor. Etiket bulunmadığı belirlenince, satıcıya uygun görülen bir süre tanınıyor. Ancak yerel yönetimler siyasi kaygılarla bu süreyi fazla uzun tutuyor. Ö/ellikle giyim ıııa^a/.iları arasında vitrindeki üriine fiyat etiketi koyanlar parnıakla savılacak kadar a/. Tüketici bilgi alınak içiıı mağa/aya girmek zorunda kalıyor. Önce 'siyaset', sonra 'etike NURTKN YALÇIN m ğr ağazalarda l^k / • gördügümüz her I ^L 1 1 ürünün ncrede I ^L/ I üretildiği cinsi vc J L . • Abelki de en önemlisi fiyatı ilc ilgili birçırpıda fikir salıibi olacaktık. Tezgâhtarlann ısrarcı davranışlarına muhatap olmadan, satın almayacağımız bir ürün hakkında da yüzümüz kızamıadan bilgi edinecektik. Belki de böylcce "nıcraklı nıüşteriden bilinçli tüketieiye" geçiştc bir adım daha atacaktık. Tabii yasa uygulanabilseydi... Tükcticiyi Koruma Kanunu çerçevesinde düzenlenen vc nıağaza vitrinlerindcki her malın kimlığı hakkında bilgı veren zorunlu etiket uygulaması, kanunun yürürlüğc girmesi üzerınden bir yıldan fazla bir siirc geçmcsine rağmcn halen tam anlamıyla hayata geçemedi. Yasa, zorunlu etiket dcnctimini ve cezai işlem uygulamasını yerel yönetimlerc bırakıyor. Yasanın merkezde de Sanayi ve Tıcarct Bakanlığı ll Müdürlüklerınin gö/etiminde yürütülmesi öngörülüyor. Denetinılerin yetersiz ohnası ve koordinasyonun sağlanamaması gibi nedenlcrle halen pek çok mağazada yasaya uyulmadıgı gözleniyor. Denetinılerin belediyeler tarafından siyasi kaygılar ncdcniyle yeterince ve gerektiği gibi yapılmaması yüzünden nisan başına kadar 5 milyon lıra olan para cczasımn 30 milyon liraya çıkarılması da caydırıcı olamadı. Belediyenin insafına kalmış 4077 sayılı kanunun Etiket, Tarife ve Friyat Listcleri'ne ilişkin 12. maddesinde belirtilcn hususlara göre mağazaların vitrine çıkardıkları mallarla ilgilı olarak dcnetim belediyeler larafından oluş,turulan zabıtalar aracılıgıyla yapılıyor. Htiket kullanılmadığının tespitinin ardından yerel yönclımin ınisıyatıtine bağlı olarak bir ııyarı süresı gündcme gcliyor. lîu ııyarı siiresı dolunca. belediyenin /abıl tııtarak , eezai isjeme karar verecck olan belediye cncümcnıne bıldirımde bulunmusı gerekıyor. S.tiket yasasının uygulanmasına iliîjkin en biiyiik zorlıık bu noktada yoğunla^ıyor. Ozellıkle küçiik ijehirlcrdc siyasi kaygılarla esnafla karşı karşıya kalmak istcnıeycn yerel yönetimlerin uyan sürelerini uzun tutmaları vc ceza kararlarının bir türlü sonuca bağlanmaması yasanın yeterince uygulanamaması sonucunu doğuruyor. Uyan süresi kaldırılacak Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yetkilileri, yasanın daha etkin olarak uygulanmasıiçin uyarı sürelerini tamamıyla kaldırmayı planladıklarını vurguladılar. 1996 yılının Ocak, Şubat vc Mart aylarında Istanbul'da yapılan denetimlerde, 6 bin 43 1 ınağazadan bin 59'unda zorunlu etiket yasasının uygulanmadıgı gözlcndi. Ankara'da ise 9 bin 351 denctimden bin 528'inde yasaya uyulmadıgı kaydcdıldi.Büyükşehirlerde esnafın indirimli satış dönemlerinde etiket yasasına uyduğu, ancak indirimli satış yapmayan yerlcrin aynı dönemler içerisinde vitrindeki mallar üzerine etiket koymaktan özellikle kaçındıkları gözleniyor. ekiplerle denetimlere daha fazla ağırlık verdiklerini söyleyen Sezcr ."Bdcdiyelerce denetim yapılsa da tutanakların ccza halinc gelmesinde biiyiik aksaklıklar yaşanıyor, gerekli Denetime sivasetengel hı/lacalıi)inı\(nlar" dedi. Ccza tutarının arttırılması ve ikinci Sanayi vc Ticaret Bakanlığı kez yapılan denetimde dc etiket Istanbul tl Müdiirü Hilmi So/cr kullanılmadığının tespit edilmcsi mahalli yönetimlerin siyasi halınde iki kat ceza kaygıyla davranarak etiket uygulanmasının caydırıcı olacagını denctimindc gerekli titizliği umduklarını belirten göstermediğini ifadeetti. Sezcr" Denetimleriıııizi Capitol, Yasanın uygulanmasının tamamıyla Akmerke/ gibi büyük alı<fveriş yerel yönetimlerc devredilmesinin merkczlcrindc yogunlaştırdık. Daha uygulamada zorluk çıkardığını, bu sonra küçük boyuttaki işycrlcrini de nedenle kcndi oluşturdukları denetleyecegiz" dedi. £3 Tantan: 3 kişilik ekip kurduk E tiket kanıınuyla oluşturduklarını vurilgili Istanbul'da gulayan Tantan en etkın çalı^mîi \arolan bir yasanın gıuplarıııılan biriııi uygulanmasında oluiytıırduklarını hiçbir ^eye göz yunıbelirten l'atih Belediye madıklarım ifade etti. Ba^kanı Saadettin Tantan l.liket Tantan etiket yasasının Dcnclim Birimi'nin uygulanması için latih'te !>u ana kadar yoğun çalışma 2 bin 300 denetim yaptıklarını vurguladı. yaptığım, bu Kurdukları tüketici ckibindc üç magazalardan 110 tanesi için kişilik bir etiket denetim birimi cczai karar çıktığını bclirtti. 'Etiketi görünce müşteri gelmiyoı" itrindeki ürünlerc fiyat etiketi koymadıklarını söyleyen Kar Bebc'nin sahibi Vahit Atnıaca belediyenin dcnetim yapmadığını bclirterek, bu zamana kadar ceza ödemediklerini söyledi. Vitrindeki fiyat etiketlerini ükııyan hiçbir kimsenin kolay kolay içeriye girmeyeceğini vurgulayan Atmaca, "Çocuk montunun 13 milyon lira olduğıı yazaıı bir magazayı gören tüketici içeri girnıez. Anıa Esnaf: Iki aydır denetleyen yok " | ) tikct yasağı ^ ^ H H H H H konu.şlıı. Bizim IH konusunda ^ ^ r ^ ^ T | ^ B bölgemizde olduğu Jybelediycnın ^F „ ^ B gibi Istanbul'un birçok yeterince duyarlı K V yerinde etiket yasağına olmadığını söyleyen BL '*** ^ t uyulmadığını belirten Fatih'teki Aypa Giyim'in^^k ^ H Koç, " Denetim olsa. ^ H gerekli ceza kesilse ortaklarından Servet ^•K K(H,\ belediye ^ ^ L H> ^^M mağazalar bu kadar elemanlarınm denetim ^ ^ H [ I g ^ ^ ^ l rahat davraııanıaz" için cn son iki ay önce diye konu^tu. geldiğini vurguladı. O günden Vitrine fiyat etiketi koyma bu yana hiçbir denetimle zorunluluğu getirilmeden önce kars.ılaşrnadıklarım de bu şekilde çalıştıklarını vurgulayarak, "Belki dc belirten Koç, yasanın vitrinde etiket bulunduğu için kendilerinc ek bir zorunluluk içeri girmiyorlardır" diye getirmediğini vurguladı. V içeride fiyatı ögrendiğinde biraz daha sakin karşılar. Sle kadar indirim yapılabilecegi, nasıl kolaylık sağlanabileccği ve ürünün digcrlcrinden ne farkı bulunduğunu ögrenebilir" dedi. Müijterinin içeri girmeden kaçmasını önlemek için etiket yasasına uymadıklarını kaydeden Atmaca, "Bu bölgedeki işyerlerinin çoğu Refah'a yakınlığıyla biliniyor. Bu nedenle belediyenin burada dcnetim yapıp, ccza yazması mümkün degil" diye konuştu.