Katalog

10 KAPAK Hakla sonra TÜRKAN DOĞAN 3 yaşındaki Mustafa Yılmaz'a Alanya Devlet Hastanesi'nde suçiçeği ve kızıl teşhisi kondu. Hastaya test yapılmadan penisiliniğnesivuruluncaöldü. AyşenBaşaran ise 9 yıl önce soğuk algınlığı nedeniyle gittiği Lüleburgaz SSK Hastanesi'nde, yanlış iğne sonucu kolunu kaybetti. SSK, Ayşen Başaran'a faizi ile 112 milyar ödemeye mahkumedildi. Hastane, yüksekbulduğu için kararı temyiz etti. Başaran 'ın davası hâlâsürüyor. Bu türden olayların sık görüldüğü Türkiye'de, hastaJara haklarını bildirmek ve korumak için 1 Ağustos 1998 tarihinde, „ "HastaHaklarıYönetmeliği"çıkarıldı.Bu düzenlemeden sonra, artık hastanelerde T" hasta hakları birimleri kuruldu. Peki, yönetmelikle uygulamalar ortüşuyor mu? Hastalar haklarının ne olduğunu biliyor mu? Bütün bu soruların yanıtlarını aradık... Amaöncelikhasralarınhaklannınnelerolduğunda... Hasta hakkı denildiğinde ilk akla gelen şikâyetler, tedavi hataları yüzünden açılan davalar, hastanede rehin kalmalar geliyor. Oysa, bir hastanenin kapısından adımınızı attığınız andan itibaren hakkınız olan ve çoğunlukla çiğnenen öylesine çok konu var ki... Örneğin hekiminizi seçebilir, hiçbir baskı altında kalmadan karar verebilir, size önerilen tedaviyi kabul ya da ret edebilirsiniz. Hastalığınızla ilgili tıbbi ya da özel bilgilerin gizliliğine saygı duyulmasını beklemek hakkınız. Aynı şekilde tedaviden vaz geçip ölmeyi isteyebilir, ruhi ve ahlaki teselliyi kabul ya da ret edebilirsiniz... Ekonomik nedenlerle ya da uzaklıkulaşamama nedeniyle sağlık hizmeti alamamak da bir hakihlali. Bütün ihlallerin altında yatan ise sağlık sistemindekisorunlar... Sağlık sistemindeki çarpıklığın birçok nedeninin yanında özelleştirmelerin teşvik edilmesi ve devletin kamu hastanelerine yeterli kaynak ayırmaması da var ve sağlık hizmetlerinden eşit ve adil yararlanamamanın nedenleri bu iki nedendeyoğunlaşıyor.. Biz yine haklar konusuna dönelim ve soralım: Hastalar haklarından ne kadar haberdar? Şişli Etfal Hastanesi'nde merdivenlerde oturmuş elleri başlarında, orta yaşlı, tesettürlü iki kadına hasta haklarını soruyoruz. Dilek Güllüce: "Muhakkak haklarımız *" vardır ama bi.'.ler bilmiyoruz. Bize doktor ilgi göstersin, ben başka bir şey istemem." diyor. Melek Başak ise hastane personelinin Farkınavîflrınasanızda hastaneiere adımınızı attığınız andan itibaren mPîıasta olarak haklarınız çiğneniyor... Sırada bekliyorsunuz, tedavivi ret ya da kabul edemiyorsunuz, doktonınuzu seçemiyorsunuz... Oysa beş yıldır Türkiye'de de Hasta Hakları Yönetmeliği var... İşte haklarınız \e uygulamalar.. hastalara davranışını "iğrenç" olarak tanımlıyorveekliyor "Tiirkiye'de hastahakkı diye bir şey olduğuna ve olabileceğine inanmıyorum. Benim babaannemin yeşil kartı var ama sürekli ilaçlarına para ödüyoruz. Bu nasıl yeşil kart anlayamıyoruz doğrusu.Paramızyoksa tedavi olamayacakmıyız bu ülkede? Ben çok fazla bir şey istemiyorum sadece insan gibi muamele görmek istiyorum." Şişli Etfal Hastanesi'nin Hasta Hakları Birimi'ndeyiz. Türkiye'de açılan ilk hasta hakları birimlerinden olması nedeniyle burası bir örnek niteliğinde. Henüz bir aylık. Sağlık Bakanlığı'nın isteği doğrultusunda açılmış. I lastanenin poliklinik bölümünde herkesin gördüğü camekânlı küçük bir oda. Hastalar bu odanın kendileri için açıldığının farkında değü, adres sormak için sürekli cama vuruyorlar. Görevliye hasta şikâyetlerinin hangi konularda yoğunlaştığını sorduğunıuzda.eğitimalmadıklarıiçin tam olarak faaliyete geçmedikJerini anlatıyor. Bununüzerine hasta hakları biriminin sorumlusu Baş Hekim Yardımcısı Özgür Yiğit ile görüşüyoruz. Yiğitbirimi hastalara hakJarını öğretmek ve onların şikayetlerini gidermek için kurduklarını anlatıyor. " Biz hastanemizde hem hastalarımızı hem de sağlık personelimizi bilinçlendirebilmek için böylebirbirim kurduk" diyor "Şu anda günü birlik şikâyetler geliyor, hastalar birimi şikâyet birimi olarak gorüyor ama amacımız onlara birtakım haklannın olduğunu anlatabilmek". Reklamlarda da hak ihlali... Hastane koridorlarında, muayene odasında etrafınıza baktığınızda, kimsenin karşılaştığı davranışların ıhlal olduğunun farkına varmadığını görüyorsunuz. Orneğin doktorun hastayı başka insanların yanında muayene etmemesi gerekiyor. Hastanın hastanede muayene olmak için sıra sır" beklemesi, muayene olmak için kuyruğ;a