Katalog

8 İRAN JÎ/J U 7AFİ tPEK ÇALIŞLAR lli altı yaşındaki avukat ve insan hakları savunucusu Şirin Ebadi, Nobel Bari!} Odülü'nü alınca tran Radyo ve TV'si saatlcrcc suskunkaldı. (lazeielerbirsürehaberigör mezden geldi. Şirin Ebadi ödül törenine başı açık, dudağında rujuyla gidince yeni bir sorun daha çıktı. "() Müslüman değildir, başını açtı, Müslüman kadının onurunuzedeledi.emperyalistlerleişbirliğiyaptı" diye açıklamalar yapt ı muhafazakârlar. Reformcu Hatemi'nin açiklaması da çok farklı değildi... "Nobcl ödülü önemli bir şey değildir. Onemli olan Filistinlilerin ve Islam'ın düşmanlarına karşı olmaktır" dedivemuhafazakârlarınyanındayeraldı. Aslında Ebadi îranlıları coşturmuştu. Sevgigösterisileriyle karşılandı. Görevlerininbilincindeydi. tlkişi, öldürülen Kanadalı fotoğrafçı Zehra Kazimi'nin oğlu Stephan'ın vekâletini almak oldu. Iranlı kadının sorunları Ebadi ile birlikte uluslararası plana taşındı. Kısa süre önce Doğu Konferansları grubu ile tran 'a gittiğimizde Nobel sürprizi henüz yaşanmamıştı. Ama kadınların ciddi bir değişimin eşiğinde durdukları çok belliydi. Kadınlar çok ciddi bir eşitlik mücadelesi yürütüyorlardı. Iranlı kadının dünyasını daha yakından anlayabilmek için yardıma ihtiyacımız vardı. Ya başlarını belaya sokarsak diye de tedirgindik. Bir rastlantı sonucu Fatma Sadegi ile tanıştık ve birkaç kez görüştük. Daha önce BilgiÜniversitesi'ndedüzenlenen bir ortakprojeiçinlstanbul'agelmişti. Sosyoloji doktorası yapıyordu. Kadın meselesi ile çok yakından ilgili idi. Zenan Dergisi ile bağı vardı. Ve bizimle konuşmayı kabul ediyordu. Tahran'da başlattığımız sohbeti epostailesürdürdük. tran'da Parlamento içindeki kadın milletvekillerinin gündemi ne? Kadınların haklarını savunmak ve bu haklarla ilgili yasaları parlamentodan geçirmck. I latemi'nin seçilınesinin ardından kadınlarçok faal. Hatemi öncesi kadın parlaıııentcrlerin kadın meselesine çok da eğildiklcri söylenemez. Mcsela, şıı anda parlanıentonıın en aktif üyelerinden biri Fatima Hacıhatcu. Oöğrencilerin adayı olarak seçildi. Vekendısi bir reforınist. Kadın sorun Şirin Ebadi'ye verilen Nobcl ödülü Iranlı kadınların 25 yıldır siircn sabırlı kavgasına verilmiş bir destek. larında çok faal. Onu feminist olarak da tanımlayabiliriz. Ama parlamentonun öteki kadın üyelerinden feminist olarak söz etmek doğru olmaz. Kadın üyelerin çoğunun reformist olduğunu söyleyebiliriz. Çarşaf sız olarak Parlamentoya gelen bir parlamenterimizvar. ElaheKoolai... Siyasetbilimi doktoru. Hatemi yanlısı bir parlamenter. Koolai Parlamentoya çarşafını çıkarıp gelcn ilk kadın milletvekili. Bu yüzden muhafazakârların çok saldınsına uğradı. Ama o çarşafsız gelmeye devam ediyor. Onun konumunukimiinsanlarTürkiye'de parlamentoya türbanla girmek isteyen Mervc Kavakçı ile kıyaslıyorlar. Son aylarda kadınların üzerineodaklandığı bir konu var mı ? Ölüme mahkum edilmiş evli bir kadın var... Afsane Noruzi... Kendisine tecavüze kalkışan erkeği öldürmekle suçlanıyor. Parlamentonun üç kadın üyesi bu davanın yeniden açdması için uğraşıyor. "BM Kadınlara Karşı Ayrımcılığı Önlemc Sözleşmesi" neredeyse tran tarafından da imzalanıyordu. Basından öğrendiğimize göre, parlamentodan geçti ama onaya takıldıdeğilmi? Evet kadın iiyeler bu sözleşmeyi Parlamentodan geçirmek için çok çalıştılar. Geçirdilerde... AncakŞurayı Nigehban yasayı onaylamadı. Bu konseyin görevi yasaların Şeriata ve Islam Cumhuriyeti Anayasası'na uygunluğıınu dcnetlemek. Altısı molla olan 12 üyedenoluşııyor. Rehber tarafından seçilirler. Böylesi durumlarda Parlamento'nun elinden hiçbir şey gelmez. Kadın millervekilleri örtünme ve kürtaj gibi konuları meclise getiriyorlarmı? Hayır, kadınlar örtünme ve kürtaj gibi konularda bir teklifle gelmiyorlar. Çünkü bu Şeriat'a aykırı. Kadınlar daha çok fetvaların yeniden kadınlara daha uygun biçimdeyorumlanması için çalışıyorlar. Cinayet suçlarında öldürülen kadın için ödenen para* öldürülen erkek için ödencn paranınyarısı. Bir kadın bir erkck tarafından öldürüldüyse, erkeğin ailesi kadının ailesine cinayet için ödenecek paranın yarısını ödüyor. Orneğin kadının ailesi yoksulsa veödenecekkanparasını bulamıyorsa, erkek tarafı için aynı ailedcn bir başkasını da