Katalog

7 TEMMUZ 2002. SAYI 850 sının tartışmasız en büyük sesi olarak ünlenmiijti. Sanatçı, sonraki yıllarda Mısır'ın en önemli bestecilerinden olan Riyad el Sonbati'ninbesteleriniokudu.Bunlarınbirçoğuşair AhmedRaıni'ninvebazılarıdaMısır'da"Şairlerin Prensi" olarak ünlenen Ahıned Şevki'nindizeleriniiçerenbestelerdi. 1937 yılında sağlık sorunlarıyla uğraşmaya başladı. 1946 yılında guatr nedeniyle sahnelere veda etmeyi biledüşündü. Biryılsonradabirlikte yaşadığı annesini kaybetti. Ardındaııdaerkekkardeşini... llmmü Gülsüm, iinii arttıkça Mısır aristokrasisine yakınlaştı. Kral Faruk'un amcalarından biri olanŞerii'Sabri Paşaonunlaevlenmek istcdi. Ancak sanatsal başarısı ne olursaolsunbirNilköylüsünükendilerine asladenkgörmeyenkraliyetailesibuevliliğe karşıçıktı. DöneminMısıraristokrasisidebu evliliğe sıcak bakmıyordu. Şerif Sabri Paşa ile evlenmekonusıındaistekliolan ÜmmüGiilsüm, büyükbirhayalkırıklıgınakapıldı. adlı eserinin ara nağmesini kullanmıştı. Araplar için trajik bir sonla biten 1967 Araplsrail savaşımn ardından Ümmü Gülsüm, yenilgiye uğrayan ülkesinin onurunu ayağa kaldırmak ve yardım toplamak için Arap ülkelerini kapsayan bir turneye çıktı. 13 büyük birdoğaçlama ustasıydı. Hiç beklenmeyenbirandasözcükleriuzatıryadacümleyi yinelerdi. îjarkılarında etkileyici bazı bölümleri defalarca tekrarlar, ancak bu tekrarlan okadarustaca yapardı ki bundan herkesçok etkilenirdi. Gülsüm, makamla bestelenmiş şarkıy ı süsArap liderlerlegörüşerekülkesi için elinden lemek için, makamsal kurallar bütününü bozgeleniyaptı. Yükselen Arapmilliyetçiliğinin madan belirli melodi pasajlarını katı ritnıik bide etkisiyle Libya'da, 1969'da Muammer çimlerinden ayırarak kendi yorumıı ıle dinleKaddafi ve Abdüsselam Callud liderliğinde, yicilere sunuyordıı. Böylece beste ile beste bir darbe planlanmıştı. I'lanlar21 Martlari içinde kendi seçliği bölümlcrin yorumları hinde ha/ırken, ayııı gün Bingazi'ye gelip karşı karşıya geliyor, ortaya çıkan gerilimse konser verecek olan Gülsüm yüzünden tam dinleyicilerde Arapların"tarab"dedikleribir beş ay ertelendi. O gece hem darbeciler hem çeşit esrime oluşturuyordu. Ümmü GülKral Faruk 'la (üstte) ve Nasır... de kraliyet ailesi üyeleri Ümmü Gülsüm'ü süm'ün şarkılarındabukarşıtlığı vurgularflhsı en önemli özelliğiydi. Sesi, "tam anlamıyla Sağlık sorunlarınınarttığı,duygu dinlemek üzere Bingazi'deki konser salonun taklitedilemez"diyenitelendiriliyordu.^uan da yerlerini almışlardı. sal çöküntü yaşadığı bir döneminde, Sanatçı konserlerinde, sahnenin ortasına aralarında kasidelerin de bulundıığu 28()'in bestekârveudi Mahmut Şerif 'leevlenmeyi oturur ve arkasındaki büyük orkestranın oku üzerinde beste seslendirdiği biliniyor... kabul etti. Ancak hem Ümmü Giilsüm hem Ümmü Gülsüm, sahneye çıktığındaelbiseyacağışarkınıngırişbölümünüseslendirmede Mahmut Şerif tarafırıdan bir hata olarak sini beklerdi. Orkestrasında ud, keman, kanun sine uygun bir nıendili sağ elinde tutar, ter ya nitelendirilen,üstelikhayranlarıtarafından dagozyaşlarını bu mendilesilerdi. Bu mendil gibi klasik sazlann yanında, da katıca eleştirilen bu evlilik ancak birkaç onun simgesi oldu. Zaten "kalsoum" Arapça 1960'larda elektro gitar da günsürecekti. "sancak"anlamıııagelir. Şarkıları söylerken yeralmıştı. Sahneye Nasır ve Gülsüm... Ikinci evliliğini çok sonraları, Şair Ahıned seyircileri adeta etkisialtına alır;onları heyegirmesiyle seyirRanıi'nin kendisiyle tanıştırdığı Dr. 1 lasan el eilerçılgıncanlandırır, bazengüldürürbazenağlatırdı. Mısır Israil'e karşı savaşta hezimete uğraArap ülkeleri dışında pek konser vermeyen mıştı. (1948) Ordusundan zafer bekleyen I lifhavi ileyaptı. Dr. Hıfnavi.kendisigibi Nil cate7ahürat Ümmü Gülsüm 15 17Kasım 1967'deParis Gülsüm bu olayaçok üzülmüştü, savaştandö Deltası'ndaki köylerdendi. Tutucu birçevre yaparlardı. ı Olympia'da Avrııpalı dinleyicinin karşısına nenaskerlerekonseriyleınoral verrneyeçalış deyetişmişünlü bircildiyeciydi. Bııevlilik ÜmmüCiülçıktı. Avrupa'nın heryerinden, insanlaı bilet Gülsüm'ün, Mahmut Şerif'leyaptığıevlili süm mahcup tı. Dinleyicilerarasında, savaşınkahramanlaalabilmek için saatlerce kuyruklarda bekleğin aksine halk tarafından da kabul gördü. rındanbiri veileridcÜmnıüGülsüm'ündosbir lavırla miş, zengin Arap şeyhleri salonun en ön sıralatuolacakC'emal Abdülnasırdavardı. Darbe erteleten konser... halkı sa rını doldurmuştu. Ümmü Gülsüm, Mısır'dan 23 Temmuz 1952 'te Kral Faruk'a karşı Gekinle^tir sonra tüm Arap dünyasının ruhu oldu. OkuÜmmü Gülsüm 1955'ten başlayaneralNecipveAlbayCemal Abdülnasırtarameye çalı duğu besteler ve davranışları lslam ve Arap rak dönemine uygun aşk şarkılarım fıııdandarbeyapıldı. Kral Avrupa'yagitti. lsşırdı. Ünı kimliğini öne çıkaran lemalar işledi. Halkın ününe ün katacak şekilde büyük bir ba \ kenderiye limanından yatıyla ayrılan Kral l'aGül arasından,üstelikyoksulbirköydençıki[»tilı şarıyla seslendirdi. Mısırlı besteci ' ruk'uyüzbinleıuğurladı.Darbecilerendişekadarünlendiğini hiçbir zaman unutmayan, Beliğ Hamdi'nin eserlerinden de ~ liydi.Çözüm,eskiyeaitnevarsayasaklamakinkâr etmeyen Ciülsüm, hayatı boyunca 200 okudu. Muhammed Abdülvahab ta, yok etmcktc görüldü. Ümmü Gülsüm'ün fakiraileyemaddidestektebulundu. (19071988) ve Ümmü Gülsüm radyo konserlerine de yasak getiri Idi. Gülsüm, 1920'lerde Kahire'detanışmiijlardı. AbgazeteciAmalFehmi'yitelefonlaarayarakbu Son konser dülvahab, klasik Arap müziğinegetirdıolayın kendisini derinden üzdüğünii haber 1972 yılının son ayında verdiği konseri sıraği pek çok yenilikle moderıı Arap müverdi. Fehmi,derhal Kahire'dedevrimkonsesındabayılacağınıhissetli. Bu, son konseri olziğinin kurucusu kabul ediliyordu. ' yinin karargâhınagıderek Abdülnasır'la gödu. Oysa, sağlık sorunlarına rağınen hep bir Kralların ve prenseslerin şarkıcısı / / rüştü. Keııdibi bir Üııunü Gülsüm hayraııı olan ümitle, yeniden sahneye çıkacağını düşüneve Kral Faruk zamanındaki tüm konserlerini rekileriyedönükçeşitliplanlaryapmıştı. izleyen AlbayAbdülnasır,gazeteciyebuolaySözlerini Muhammed Abdülvahab'ın yazdan haberi olmadığını söylerken şaşkındı. Sodığı Beliğ Hanıditararındanbestelenen"harumlu kişiy i çağırdı. Ona "Gülsüm'ün radyo kam aleyna al havva aşk bi/e hükmetsin" şaryayınlarını yasakladınız mı" diye sordu. kısını 1973 baharında konsersaloınındaokuAdaminançla,"Yasakladık,çünküoeskirejimak istemişti, ancak sağlığı buııa izin vermemınsimgesiydi"deyinceAbdülnasırküplere di. Besteyı seslendirmek üzere stüdyoya gitti, bindi. "Peki o zaman Nil'i kuruttunuz mu, piayaktaduramayacakkadarhalsi/di. Kayıt 12 ramitlcri yıktınız mı, onlar da eski rejinıin saat sürdü, şarkının ilk kez okunacağı konser sembollcri değil mi? Henıen bu karan düzelise iptaledildi."llakam aleyna alhawa" hiçbir tin"diyeemrefti. Bukararınardındanyenirezamanseyirei önünde canlı okunamadı... j im ve Ümmü Gülsüm adeta bütünleşti. AbGülsüm şimdi de böbrek rahatsızlığınaygdülnasır ve Ümmü Gülsüm dönemin Arap kalanmıştı. Hastaneyegitmekistemedi.çevdünyasındaen iyi tanınan iki isim oldular. lkiresindekilere "Hastaneye gidersem ölecesinin arasında ise sağlam birdostlukoluştıı. ğim" diyordu. Al AhS ramgazetesindegünHerayınilkperşembegecesi Kahire Radlük sağlık bültenleri yosu'ndan canlı yayınlanan Ümmü yayınlanıyor, Gülsüm konserleri, Kahire, Beyrut, , Ulusal SuŞam, Riyad, Bağdat, gibi başkent,v riyeRadyolerinsokaklarınıbirandaboşaltıı su hastaneyordu. Herkesbuetkileyicisesin den kıırdutadına varabilmek için yaevlere ğu teledoluşuyor ya da sokak aralarında olarak ünlenen Abdülvahab'ın radyolarının başına toplanıyordu. 19(>4yılındabestelediği,sözlen AhKonsergünlerinde Arapülkelerinde metŞefikKamil'eaitKürdimakamda bir lider demeç verecekse, Ümmü Gül"lnta OmriSen benim ömriimsün" lJmmü süm'ün konserinden hemen öncesi bunun için Gülsüm'ün seslendirdiği bugünbileçok sevien uygunandı. Aksi halde konuşmanın yine lenşarkılanndandı.Okadarki lnta Omri için lenmesi gerekiyordu. "Mısır'da tüm zamanların en iyisi" diyenler BugünhâlâMersinyadaAdana'dadönemi bile vardı. Şarkının etkileyici giriş bölümü yaşamış olanlar, anne babalarının Ümmü Türkiye'dearabeskmüziktesıkçakullanıldı. Ayrıca, Yıldırım Gürses, "Bir garip yolcuden yatırdığını, ardından radyoların başında yum hayat yolunda" adlı çahşmasında Ümmü Ümmü Gülsüm'lü muhabbetlerin, gecelerin Gülsüm 'ün seslendirdiği, bestekâr Riyad AlSonbati'nin"AqbalAILaylGeceninGelişi" tadına vanldığını zevkle anlatırlar. J