Katalog

14 Tam otuz yıl şizofreninin çemberindcydi, dâhi matematikçi John Forbes Nash Jr. Rakamlanna ve işlemlerine zunlar programındaki arkadaşlannagöre, kışılığıpotansiyelbirdeliliktençok.birdehanın göstergesıydı. John Nash, Princeton'adanışmanı Prof. Tucker'ın "O bir dâhidir" diye yazdığı önen mektubuylaalınmış, 14aygibikısa bir sürede de "Nash Denklemi"ni yaratmıştı. Bu teori yarım yüzyıl sonra (1994) ona Nobel ödülü kazandıracaktı. Ünü yalnızca ödül aldığı "Nash Denklemi"nden değıl, salt matematıkle ılgilı çalışmalanndan da kaynaklanıyordu. Başka bırmatematikçinin değerlcndirmesine göre, John'un Nobel ödülüalmasını sağlayan teonsı aslında onun yaptığı en basit çahşmaydı. CUMIIURlYKTDERGl önemlı bır getınsi de dâhinin düşüncelerinin daha çok aynmsanmasını sağlayacaktır Kanımcabufilm bir düzine kitaptan daha genış bır kamuoyu bılınci oluştıırabilir. Üstelik 30 yıllık acılı bır sürecın sonunda Nash çiftinin de böylesi bir filme konu olmalannın tadını çıkarması çok güzel..." Filmın yapımcısı Brian Grazer ise projey i çekici kılan öğenin, delilıkle dâhılik arasmdaki o ince çizgide yattığını belırtiyor' "Asıl zafer, Nash'in şizofreniyi yenmesi değıl, çünkü yenemiyor. Zafer, Nobel kazanması da değil. Esas zafer, aklının, ruhuımn ve zekâsının şizofreninin gücü karşısında bile ayakta kalabilmesi..." Yönetmen Hovvard'ın Nash'in hastalığı konusundaki açıklamalarıda ilginç: Apollo 13, EDTV ve "Bunabir tür YingYang durumu Grinch'inyönetmeni Ron Ho dadıyebiliriz. YingYang olayında ward, son filmi "A Beautiful öyle bir denge söz konusudur ki, Mind Akıl Oyıınlan"nda işte beyniniz ne kadar güçlü olursa < 1 >bu dâhi matematikçi John F. sun yıne de kendınizi olağanüstü Nash'in yaşamöyküsünü an biryıkıcıhk ve yalıtılmışlık ıçınde latıyor. Sonçahşmasındanbü bulabilirsiniz. Filmimde, Nash'in yük heyecan duyan Hovvard, beynının sonunda dengey ı yakala"Insani deneyimin ilginç ke dığını görüyorsunuz... ama çok sitlerini aydınlatan oyküleri uzun bir içsel yolculuktan sonra..." severim" dıyor. "Nash'in ya1959'da bir gün Nash, elındegiişadığı zaman diliınine bakııınün New York Times gazetesıyle ca onun genclığınin dünya tafakültenın çay salonuna gelir. Garihinde çok ilginç bir noktaya zetenin ilk sayfasının sol üst köşedenk düştüğünü görüyoruz. Ikinci Dünya Savaşı'ndan yc sindeki haberi göstererek "Uzaylıni çıkmış, Soğuk Savaş orta larm gizlı bır mesajı bu. Bunu da nıını yaşamaya henüz başla yalnızbençözebilinm"der. Bu onmış bir dünya bu. Teknoloji daki hastalığın ilk belirtisidir. Ardarboğazdan geçiyor. Bilım, dından şızofrenı tanısıyla hastanehızla büyük önem kazanarak yeyatırılır. Princeton'danbırdostu pınltılı, göz alan bir dönem zıyaretınegittiğindeona"Bufikiryaşamaya başlıyor. Bilim lerbanatıpkımatematikleılgilidüadamları en önemli dergilere şüncclcrin geldiğı yol ve bıçımle kapak oluyor, haklaımda bir gelıyorlar" der. Klinikten bir süre çok yazı yazılıyor. Nash de bu sonra çıktığında tam ıyıleşmemışgenç bilim adamlarından. Bu tır Buklasikdelilikdurumu I990'a yoğun ilgi, beraberinde çok sayıda dek sürer. Yavaş yavaş zihinsel bir baskıyı da getiriyor. Çünkü toplu uyanma başlar, aslında bu dağınık algılamalar süreci boyunca tam bir mun.Nash'tenvedığerlenndensa uykuda da olmamış, çevresinde yısızbeklentisivar." olupbiteninbilincinevarabilmıştır. "ABeautirulMind"(AkılOyun Tam bır iyıleşmenin sonunda dersları) filmi, adını New York Times lerine girmeye başlar. Matematık muhabinSylvıaNasar'ın 1999badâhisi, deha sınırlannın öte yanına sımtarihli "John F. Nash'in Özyagidip, geri dönmüşrür. şamöyküsü" kitabından alıyor. Senarist Akıva (îoldsman film "Nash'in Nobel'ı almasından bır için şunları söylüyor: "Bizimki bır buçuk yıl önce, 30 yıl boyunca şizofreniye yakalanmış bırmatema keşif yolculuğu, içine koymadığıtik dehasının Nobel ödülüne aday mız pek çok ince ayrıntı var. Film gösterilmesinın doğru olma tam bir biyografi değil. Tek isteğiyacağı yönünde gelişen dedı miz bır önemli kişinin yaşamından kodulan duymuştum" diyor esinlenerek düşündürücü, insani Nasar. "Bu söylenenler Yunan biryolculukyapmaktı..." mitolojılerinı, Shakespeare AkılOyunlan izleyiciilebuluştu oyunlanm, peri masallannı bile. John Forbes Nash'i Oscar düşündürüyor dedim kendi ödüllü Russel Crowe oynuyor. Bu kendime. Insan aklının gize rolüyle en iyi erkek oyuncu Altın miüzerine,dâhilik,delilikve Küre ödülü'nü kazandı bile. Osuyanıştan oluşan üç perdelık car'a da ikinci kez (ilki Köstebek) bir dram. New York Times aday oldu. Akıl Oyunları aynca en yetkililen bana büyük bir su iyi fihn, yönetmen, yardımcı kadın nuş yaptılar ve bu kitapla ilgi oyuncu, senaryo, kurgu, müzik, li 2.5 yıl çalışma süresı verdi makyaj adayı da. Nash'in karısı ler. Nash konusundaki olgula Alicia'yı Jennifer Connelly yorumra ulaşmak çok güç oldu. Ron luyor. Deneyunli oyuncu ChristopHoward' m Nash' in yasamöy her Plummer ve Ed Harns 'le fılmaday... küsünü filme almasının karşılaşacağız... ^ de döndüğünde Nobel'le ödüllendirildi. Hayatı önce roman, şimdi de film oldu. Akıl Oyunları sinemalarda. Dâhi matematikçi D ASLl SELÇIJK âhi matematikçi John ı ForbesNashJr. 13HaziForbes Nash Jr. ran 1928'de Bluefield, I928'de Bluefield, West Virninia'dadogdu. VVest Virginia'da doğdu. Texas kökenlı babası John K Nash elektrikmühendisi, Blucfieldliannesi Margaret Virgınıa Martinöğretmendi. Bluefield'de okuyan Nash, üniversite eğitımi için bir sanayi kenti olan Pittsburgh'a gıtti. Burslu olarak Carnegie Teknik Ünıversitesi'nde okumaya başladı. Bir sürefizikleılgılenip sonra matematıktekararkıldı.Okuldahiçartematıkte karar kıldı. Okulda hiç arkadası yoktu, hep yalnızdı. Kıtap kadaşı okumuyor, ders çalışmıyor, dersleokumuyor,dersçalışnuyor,dersleregirmiyordu. BürünmatematıktereKİrmiyordu. Bütünmatematıkteorilerini kendi kendine buluyordu. Üniversiteyi bıtirince master ve doktora için henı Harvard'a hem de Prınceton'a başvurdu. Bu ıkı ünlü üniversiteye de burslu olarak hemen kabul edildi. Princeton' ı terc ih etti.Çünkübilimdünyasınındâhileri oradaydı, ustcl ık daha çok para verıyordu. 1948 "de 20 yaşındayken Princeton'da Princeton'da doktorasına başladı. üoktora tezi "Oy un Teorisi" üzeriDoktoratezi"OyunTeorisi"üzerineydi. Buteoriyı 1944'te ünlü maneydi.Buteoriyı 1944'teünlümatematikçi John tematıkçı Jolııı von Neumann ile Oscar Morgenstern ortaya atmışlardı. Fakatbuilk teori, sonucusıfır olanoyunlardışındakılerıçındoyurucu matematiksel bir modelleme getıremıyordu Nash.Oyun'Feorısi'nitamamladı. Princeton Üniversitesi'nin 1948 yılının seçkin me Aktl Oyunları 'nda Nash V Russel Crowe, esini Jennifer Connelly canlandırdu Film, pek çok dalda Oscar 'a