Katalog

17ŞUBAT2OO2. SAYI830 meraklı çocuğu, ilkokula gitmedenhem Ibranicehemdelngilizce okumayazmaöğreniyor. Babasının ders notlarını okuyup dilbilim alanındaki ilk sorulannı sormaya başlıyor. Ve henüz sadece 10 yaşında ıken Ispanya Iç Savaşf nda aralaı ıııda anarşistlerin dc bulunduğu Cumhuriyetçilerin yenilgisini tahlil eden ilk yazısını okul gazetesinde yayımlıyor. 1939 yılında, bugüne oranla iletişım olanaklarının çok sınırlı olmasına rağmen, küçük Chomsky, Ispanya asıllı Seferad Musevi çevresinin de yardıınıyla ve daha çok radyo haberlerinden hem Ispanya tç Savaşı 'nı hem de Batı Avrupa'da yükselen Nazizmin ayak scslcrinı dinliyor. Sosyalistsiyonıst entelektüel çevrenin içinde yetişen Chomsky, Musevi kimliği nedeııiyle Batı Avrupa'da ve Sovyetler Birliği'ndeki gelişmelerle henüz ilkokulda ilgilenmeye başlıyor. Lısetahsılibile yapamamış amcasının gazete bayı i, küçük Chomsky'nin en sevdiğiınekânlardan biri. Okul çıkışında gazete kulübesinde amcasına yardım bahanesiyle günliik gazeteleri ve dergileri lıanl harıl okuyor. Bir halk adamı olan amcasından da okuduklarmı yorumlamasını, açımlamasıni ıstıyor. Nazizmin özgürlük düşmanı politika ve uygulamaları ile tspanyol anarşistlerininbaşarıhamagcçici mutlak özgürlükçü yaklaşımları, bugüııün Prof. Chomsky 'sinioluşturan önemli ideolojik kaynaklar. Hoca'nınbugün lıala israrla'sıradan ınsanlar'ı (Common People) savunması, esas olarak onlar içın çal ışmasının altında yatan da kendisinin de aslında bıı emekçı sınıftan gelmesi. Her ne kadar bugün ABD'nin en yüksek maaş alan profesörleriııden biri olmasına karşın, son derece mütevazı biryaşam tarzı sürdürüyor. Giyimikuşamı, arabasıevi Amerika'daki orta sınıfın mensuplannınki gibi.Birzamanlargelirinin birbölümunü kimi ulusal kurtuluş hareketlerıne bağışladığı bile yazıldı. Hoca, kimi alternatif medya ve muhalif örgütlerin etkinliklerine kendi parasını ödeyerek katılıyor. Chomsky'ııintevazusugenel olarak kişisel konulardaki sorulan yanıtsız bırakmak şeklinde tezahür ediyor. Parlak ama farklı blr öğrenci ABDyükseköğrenimsisteminde'double major'tabiredilenaynı anda iki fakülteyi bitirme etkinliğini Pensilvanya Üniversitesınde dilbilim ve felsefe dallannda tamamlayan Chomsky, Amerikan üniversitelerinin Kâbe'si sayılan llarvard'da nıaster yapıyor ama MIT'nin bir durak uzağındaki bu üniversiteden nefreti hiçbir zaman azalmadı.'Harvard'dasizehayatta nasıl başarıh olacağınızı öğrelirler. Başan da onlara göre para kazanmak ve meslektaşlarını ayak oy unlanyla ekarte etmektir' demişti bir keresinde. Bu görüşünü de açık açık her yerde söyleyip yazdığı için, Harvard'ın siyasal bılgilerfakültesi olan Kennedy Government School ya da I larvard 'ın felsefe dahil diğer bölümlerine pek davet edi lmez, davet edilse de gitmez. Bu işin altında, bıraz da koyıı rakebeti yıllardır sürdüren MIT ile Harvard arasındakiçelişme veçekışmeden kaynaklandığı saıulır. 1955 yılında yayımladığı doktora çalışmasıy la, Ferdinandde Saussure'ün kurduğu dilbilim teorilerini yerle bir eden Chomsky, 'Cognitive' (Bilişimsel) dilbilgisi kuramının babası olarak bugün hâlâ aşılamamış durumda Chomsky, dilbilim ve felsefenin yanı sıra beynin nasıl çalıştığını kavrayabilmek için matematik ve nöroloj i tahsili de yapıyor. Chomsky'nin ünıversite yılları yani 4O'lı yılların sonu ile 50'li yıllann başı da ABD'nın Ikınci Dünya Savaşı'na girip ınuzaffer olarak çıktığı ve kapıtalizmın yavaş yavaş palazlandığı birdönem. Refah devletinin meyvelerinin alındığı, ABD'nin yükseldıği yıllar... Üniversite y ıllarında ve master yaparken savaş yıllarını yaşayan Chomsky, doktorasını yaparken yeni bir Amenka,hürdünyanın liderliğıne oynayan ABD'nin yurttaşıydı. Dolayısıyla sadece fizik bilimlerinde değil sosyal bilimlerde de ileri hatta dünyanın en ıyısi olmak isteyen bir Amerika. Üslelik bu liderlik iddiası, Hıroşıma'dan sonra ıılııslararası alanda kabul edilmeye başlanmıştı. Pensilvanyalı öğrenci genç, özellikle Harvard yıllannda, sınıf yazdığı kitaplar, verdiği konferans veröportaj lar nedeniyle kimi aşınsağcı ve siyonist ya da koyıı Amerikan yanlısı grupçuklar dışında VVashington'ın herhangi birbaskı ya da yaptırımına uğramadı. (SSCB'deisedilbilimkonusundakiler dahil tüm kitapları yasaklanmıştı. Endonezya.Nikaraguavetsrail 'de de Chomsky'nin yaklaşımlarına hararetle yaklaşmayanlar var). Amerikan Akademia'sı hocalannın sadece verdiği derslerin kalitesiyle ilgileniyor. IsrailFilistin konusunda yüzde yüz hemfikir olnıadığı yakın dostu Edward Said'in, Kudüs'te Israil tanklanna, Intifadacı çocuklarla birlikte taş atması sırasında görüldüğü gibi... Oranın YÖK' ü henüz uyanmamış! Dilbeyininsantoplıım arasındaki ilişkileri yeniden kuracak kadar yeni teoriler oluşturan Chomsky, ilginç bir şekilde, medya ve sıyaset alanındaki çalışmalarındabu akademik kariyerini ya da bilgisini kesinlıkle kullanmıyor. Nedeni basit: 'üilbilim uzmanlık alanıdır. Uzun yıllar çalışmak, öğrenmek, eğitılmck gerekır Sıyaset ya da medya ise bağımsız düşünen her insanın, her yurttaşın müdahale edebileceği birmecra. Yurttaşlann hepsi toplumsal, siyasal ve medyatik hayata katılmalı, bu iş sadece okumuşların, aydınların, elitlerin işi değil'. Chomsky, uluslararasıaktüalitenin ki gündemi de egemen medya belirliyor parçasıolsunolınasın*" Küçük Chomsky... var. ABD'nin en genç 'Enstitü Profesörü' unvaruna da sahip olan Hoca, 'double major'un üstüne 'double tenııre' (çifte profesörlük) yaparak hem dilbilim hem de felsefe profesörüoluyorve 1972'denbuyanaiki kürsüyü birleştirerek başına geçiyor. Bölümde eski öğrencileri profesörler ve Chomsky akımının diğer ünlü dilbilimcileri ve felsefecileri var. Hoca'nınkendisineörnek aldığı önemli düşünürlerden biri de Bertrand Russell. Özellikle de Russell'ın savaşkarşıtı rutumlan. Hoca 'Her şeye rağmeıı ABD dünyanın göreceli olarak en hür ülkelerinden biridir' diyor ve Washıngton'ın iç ve dış politikalarını, belgelere dayanarak eleştirmeyi, hem de radikal bir yöntem ve söylemle kınamaya devam ediyor. David Barsamian'la yaptığı söyleşilerin birinde profesör olmanın ABD'de insanı otomatik olarak elitlerarasınasoknığunıı.amakendisinin bu mesleki imtiyazları elitler için değil, çoğunluk için değerlendirmeyi tercih ettiğini söylemişti. Akademia'da bir aktlvist Amerikan bilımçevreleri içinde, böy lesine ünlü bir şahsiyet, bir nevi dokunulmazlık kazanmış durumda. Chomsky, her ne kadar ABD'de ve özel olarak daegemen medyada öy le pek tanınan ve sevilen bir şahsiyet olmasa da, Vietnam Savaşı'ndaııbuyana ABD'nin saldırgan dış ve iç politikalanna karşı Chomsky 'nin mezuniyet resmi... kökenini daha iyi ammsadı. Bir WASP (BeyazAngloSaksonProtestan) kalesi olan Boston/Massachııssets'deki bu elit üniversitede, Musevi ve Siyahlar peksevilmedığigibi,kesifbirnıuhafazakar ortam da vardı, hâlâ da Noam Chomsky, Brezilya 'da Porto Allegre'deyapılan Dünya Sosyal Forumu 'ıııı kutılanlar arasındaydt.