Katalog

2 ARAI.1K 2001. SAYI 819 çarşaf gıymek aynı yeydi" dıyor Niliifer. "Burkanın altındayken bu giysinin simgesel gücünü de anladım. tnsan ayaklarını göremiyor, yönünü bulamıyor, dünya peçenizin oluşturduğu darlığın küçük karelerinden ibaret. Görüşünüzdeğişiveriyor. Kendinizi yalnız, yalıtılmış hissediyorsunuz. Bu cehalet güya sizi koruyor." tki bııçuk aylık çekim, çok zor koşullar altında gerçekleştirildi. "Bir hafta boyunca oradaki sığınmacılan doy ıırdum" diyor yönetmen, "5000 tane ekmek dağıttım. Tahraıı 'dan getırdiğim doktor 2500 kişiye baktı.Kendimce,onlaraverilenzararlarıonarmaya çalıştım. Çekim boyunca kendimi çok kötü hissettim. Taleban' ın yaptığı zulmü gördüğümde on gün, on gece ağladım, Kırk kişilik bir grubun yarısından çoğu bacaklarını mayınabasıpkaybetmişti. Gece, çölde el lambalarıyla yolumuzu bulnıaya uğraşırkenölmekteolansığınmacılararastlıyorduk. Bazıları da son çabalarıyla yıyecek bir şeyler anyorlardı. Ve ölilmün eşiğinde duran bu insanları gördükten sonra yeınek yerken giderek kendimden utanmaya başladım" Pazira, ülkesinin sözcüsü olmak istiyor. şamlarını bir evde geçirmek kaderleri... Yaşlı erkeklerle evlendirılen genç kızların dul kalınca yaşamlarını sürdürmeleri için tekseçeneklerıısedılenmek... Kadınhastalar, bir delik açılan perdenin arkasından muayene ediliyorlar. Afganlı kadınların kinıliklerı yok, doğduklarında onlara bir kimlik verılmıyor, okula zaten gidemiyorlar, 9 yaşına gelince de burka gıyıyorlar. "Bu filmi neden çektim, bilmiyorum ama Pascal'ın bir sözünü de asla unutmuyorunı" diyor Makhmalbaf, "Bir şey i yapmak için yüreğin her zanıan nedenleri vardır, ne yazık ki akıl çoğunluk bunlann aynmında değildir. Benimkisi bir çeşit günah çıkarmasanırım. Iran'dayaşamama, Afganistan 'a komşu olmama rağmen orada yaşanan bu yıkım trajedısinın farkında değildinı. Bizlranlılariçin Afganistan,uyuşturucu trafiği, sığınmacılar, bağnazlar iilkesi demektı.BirleşnıişMilletler'inbirraporuna göre, bugün Afganistan'da bir milyon ınsan ölümün sınırında, milyonlarcası da mayınlarla parçalanıyorlar. Tüm bu gerçekler varken peki Batı ne yaptı? Buda heykellerinin yok edilmesini oradaki insanlann ağır Protez bacak kapanlar... Kandahar'ı belgesel ve konulu film arasında biranlayışla çeken Makhmalbaf, Taleban baskısı altında can çekişen Afganistan'ın görsel açıdan çok zengin, duygusal açıdansabirokadaryıldıncı.ürkütücüolan portresinibaşanylaaktanyorbizlere.Film boyunca yoğun dramatik görüntülere tanık oluyoruz. Çölün üstündeki Kızılhaç uçağının paraşütlerle attığı protez bacaklan kapmakiçintekbacaklı.koltukdeğnekliinsanların koşuşturmaları yürek burkuyor. Kiiçük kızların asla okula gidemedikleri köylerde, erkek çocuklar K.uran kursuna katılıyorlar,biryandandaKalaşnikofkullanmayı öğreniyorlar. Küçük kızlara kendilerini birer karınca gibi görmeleri gerektiği anlatılıyor, tüm ya kaderinden üstüntuttu. Afganistan'da modern sayılan her şey orada Batı 'dan girmedir. Mayınlan, silahları orayakimlersoktu? Ben Kandahar'ı çekerken dünya Afganistan'ı çoktan unutnıuştu, filınimde oradaki halkın acılarını dile getirmeye çalıştım. Ancak 11 Eylül saldırılarından sonra tüm dünya gözlerini birden Afganistan'a çevirdi. Bengörevimı yaptım. 11 liylül'e dek artık adı bile anılmayan bu ülke, son 25 yıl boyunca süpergüçlerden biri sayılan Sovyetler'e karşı savaştı, bugünse Afgan halkı Taleban zulmüyle,açlıklaboğuşuyor. Afganistan'da Allah'ın adını durmadan anıyorlar fakat orası Tanrı'nın çoktan unuttuğubiryer. Dünya TicaretMcrkezi saldırısında yaşamlarını yitiren 6000 Amerikalı için de üzüntü duyuyorum, ama yıllar boyunca aç bırakılan ve bombalanan Afganlıların trajedisi beni daha çok etkiliyor " Gazeteci Nilüfer Pazira ülkesinin geleceğinden kuşku duyuyor: "Kadınlann burkayı çıkarması beni çok sevındirdi, ama henüz kutlanacak bir zafer varmış gibi görünmüyor. Bundan sonra ne olacağını kimse ciddi ciddi konuşmuyor. IlımlıTaleban'ındaülkeyi yönetmeye davet edileceği söyleniyor. Ilımlı Taleban, sakalı daha kısa olan, 5 bin değil de 2 bin Amerikalı öldüren olarak mı hesaplanıyor? Ben Afgan halkının sözcüsü olmak istiyorum. Ülkemde bugüne dek 2.5 milyon insan yaşamını yitirdi. Halkımın yüzde 30' u da hâlâ yollarda. Başkan Bush, oraya asker yollayacağını söyleyince hemen şunu düşündüm: Ne olur, bunu yapmayın. Durumu daha da zorlaştırmayın, yeterince acı çekildi. Her şey i savaş ve şiddetle çözemezsiniz. BM'nin sonraporuna göre gelecek yıl içinde 3 milyon insan açhktan ölecek. İnsan aç ve silahlıysa ki silah Afganistan'daki tek modern nesnedir orada barış olması düşünülemez... Temel sorun derinlemesine çözülmedikçe, yeniden başka bir şiddet biçiminin doğması kaçınılmaz DERGIDEN Merhaba, Bu hafta kapak konumuz fılm dünyasından... Sinema meraklısı olanlann da olmayanlarm da dikkatine diyoruz. Çünkü, îranh yönetmen Makhmalbaf ın "Kandahar "ı Afgan istan 'ı vakından tanımak isteyenler için kaçırılmaz bir fırsat. Film Türkiye de gösterime girmek üzere. Savaştan önce çekilen ve Afgan halkını anlatan "Kandahar " başlangıçta kimseden ilgi görmemif. Ancak 11 Kylül'ün ardından, savaşla birlikte büyük ilgi çekiyor. George W. Bush 'un bile filmi izlediği biliniyor. • •• Uzun süredir AIDS ile ilgili haberler gündemden düştü. Basın olarak hastalığı keşfetüğimiz ilk vıllarda yapılan yayın inanılmazdı. AIDS hastalartmn peşine düşenler, doktorlardan çok gazetecilerdi. Artık neyazuı basında ne de TV'lerde AIDS haberine rastlıyoruz. Sansasyonel bir hastalık olmaktan çıktığı için belki de. AIDS'le Savaşım haftası nedeniyle hiç değilse hatırlamaya çalıştık. Zira hastalık toplum içindeki sevrini sürdürüyor; tedavisi ise bulunmuş değil. Sanatçıları ilk gördüğümüz yer galiba artık TV ekranları oluyor. Son aylarda sık sık izlediğimiz şarkıcılardan biri de Fuat Saka. Insana zap yapma fırsatı tammayan bu sesin sahibi kimdir, merak edenler için bir söylesimiz var. * ** Basın tarihinin en kara günü dive andığımız Tan olaylanmn yıldönümünde Sertel Gazetecilik Vakfi, Cağaloğlu 'ndaki Basın Müzesi 'nde 4 Aralıksaat 17.30'da bir anma toplantısı düzenledi. Ödünsüz tutumu nedeniyle yok edilen Tan gazetesinin öyküsü ile Zekeriya ve Sabiha Sertel 'i hatırlamak isteyenlere... Önümüzdeki hafta yeni bir Dergide buluşmak umuduvla... CUMHURİYET DERGİ İMTİYAZ SAHİBİ: YEDİ MAYIS HABER AJANSI BASIN VE YAYINCILIK AŞADINA İLHAN SELÇUK • SORUMLU MÜDÜR: FİKRET İLKİZ • GÖRSEL YÖNETMEN: AYNUR ÇOLAK • BASKI: SABAH YAYINCILIK AŞ1İDARE MERKEZİ: TÜRKOCAĞl CAD. NO: 3941 CAĞALOĞLU, 34334 İSTANBUL TEL: (0212)51205 05 BREKLAM:PUBLİMEDİA Nilüfer Pazira ile Muhsin Makhmalbaf, Kandahar filmi için bu yıl Cannes 'da idiler. İkisine de o sıralarda ilgi gösteren pek olmumiijtu