Katalog

CUMHURİYET DERGİ **• Taruşları aslında çok büyük bir güçtür. Çünkü birlikte güçleniliyor. Bir kadın çocuklannı ve ailesini güçlendirerek kendini güçlü hisseder, yani kadının gücü bağımsız değildir. Bunedcnlc kadınları güçlendirerek bütün bir toplumun da güçlenmesini sağlayabiliriz. Erkeklerin güçleri daha bircyci güçler, görünen alanlarda, maddi boyutlarda kullanıyor. Kadınlanngörünmeyen güçleri, örneğin sezgılen çok kuvvetli. Kadın oldukları için mi? Hayır, iktidar ve teba durumlannda ast durumunda olanlar mecburen farkJı güçler geliştirir... Sezgiler, duyarlılık, farketme gibi... Gücünü eşi ve çocuklarının güçlenmesi için kullanmak bir /ay iat değil mi, kadını kamusal yaşamdan, üretimden uzak tutmuyormu? Ben yanhşın burada olduğunu düşünüyorum, güç adı altında erkeklerin kullandığı tarzlar yüceltildiği zaman hem kadınlara hem erkeklere haksızlık edildiğini düşünüyorum. Oysa kadınlann başkalannı güçlendirerek kendilerini güçlü hissetme tarzı da isimlense ve meşrulaştırılsa ki şu anda işyerlerinde yapılıyor, ekip çahşması denilen, herkesin katkıda bulunduğu, herkesin memnun olmasını destckleyen ve beğenen bir ekip çahşması aslında bir kadın tarzı diğer güç tarzını da dönüştüriirüz. Bu sistemde bu, kadınlann bir şekilde kendisine yabancılaştırılarak içine çekildiği bir alan olmuyor nıu? Bu kullanım tarzına bağlı, bu ambalaj içindekullanılıyorsa budoğru, amagerçekten kullanılıyorsa, o ekibi oluşturan herbircyin ihtiyaçlan gerçekteri duyulabiliyorsa ve bunun giderilmesine yönelik yeniden yapılanma kul lanılabıliyorsa daha esnek zamanlarda çahşabilecek, kişisel veya çocuk durumlanna çare getirebilecek, kadının ve erkeğin evinden de çahşabilmesini sağlayabilecek farkh yapılanmalar o zaman sistcmin Kızmak, otorlteyi oynamak erkeklere mahsus bir rol. Kadın, saldırıyla özdeşleştirip çirkin bir yüz olarak gördüğü kızgınlığından kaçıyor. Oysa kızgınlık bir ffadeye dönüştüğünde içinde , bulunulan ortam da değişlyor. Kadın ve erkeğin birbirlerine karşı suç işlemeleri için tek yol, toplumun belirlediği cinsel rolleri üzerlerinden atmaları. bir parçası, vidası ya dakurbanı ülmaktan çıkılıp birlik^^^leniltftbîryeni yapılanmaya gidiİMİr^OTSpütopık olabüır ama ben gerçekBşebilccc$nidÜ!}ünüyorum... ikiMuşkilcredönersck, güç kullanımı bir çatifftaya yol açmıyor mn? Bu ılışkilerüekimingüçlü,kimıngüçsüz olduğuifecrınc sabıt görüş değil de, birlikte güçlenroek veya zaman zaman birinin, zamgırzaman ötekinin güçlü olabileceği bir anlayış kurulabilse ve buna, cinsel roller, veya toplumca verilmiş roller sabit tutularak bakılmasa olaylarçok farklılaşıyor. Kadınlann kendi güçleriy le tavır koymaya başlamaları, bunu meşrulaştırmalan ve bunu tedavülesokmalarıyla, sistemde dışarıdangörünmeyen, ama içerde ağırlığını hıssettiren çok önemli değişmeler yaşanıyor. Çünkü evin içinde dengeler değışiyor ve kadın kendini cinsel rolden çıkanp bir insan olarak var et meye başlayınca, karşı taraf da ister istemez insanlaşıyor, erkek de ınsan oluyor. Ya erkek direnirse? Bu çahşmalara başladığım zaman başta, başkasının hayatına girip oradaki dengeleri sarsmaya hakkım yok diyordum, ya kadın dayak yerse... Sonra dayak yemediğini, bunu durdurabildiğini, uzaklaştırdığını görünce biraz daha rahat çahşmaya başladım. Bu sefer eşlerden tehditler gclmcye başladı, birkaç kez ofisin kapısına bomba konulacak, vurulacaksın gibi tehditleraldım... Başta korkuyordum, sonradan bunların tehdit olduğunu anladım. B iz yolumuza devam edincc tehdit eden ınsanlar diyel im ki, ctki altında olan eşler, nıye bunlan sadece kadınlara yapıyor, erkekler de gelemez mi demeye başladılar. Erkekler de geliyor mu şimdi? Evet, erkekler çok daha fazla geliyorlar şinıdi, çünkü onlann sistcmi sorgulanmaya başlandı. Aynca kendı kalıplannı sorgulayıp değiştiren, kahplar nedeniyle donuklaşmış gözleri canlanan, kendinden memnunkadınla yaşamanın keyfi başka, bunu fark eden akıllı erkekler geliyor. Dolayısıyla erkekler günlük konforlanndan feragat ediyorlar... Erkeğin eşinden itiraz var mı? Eğer kalıpçı bir kadınsa kesinlikle var ve erkekler bu baskıya daha çabuk boyun eğiyorlar. Kadınlar daha yürekli ama erkeklerin kaybedeceklen şeyleri daha az. Kadınlann kaybedecek şeyleri daha çok oldugu için yolaçıkanlaronlar. Şimdi bu sorgulamayı göze alan yürekli erkekler de arttı... Yeniden güce dönecek olursak kadının cinselliğini kullanması da bir güç gösterimi değil mi? Kadının cinsel kimliğini kullanmasmın da sistemin bir deformasyonu olduğunu düşünüyorum. Kadının cinsel gücünü kullanmasıy la, cinsel kimliğini kullanması farklı şeylcr. Cinsel kimliğini kullanmak, kadına atfedilen rolü onun da kendi yaranna kullanma Leyla Navaro 'ya göre kadın ve erkek, kendilerine verilmi$ rolleri sorguladıklarında birbirlerine karşı suç işlemeyecekler... sıdır. Oysa kadın kendi cinsel gücünü meşrulaştırsa, toplum da buna izin verse o çok güzcl birşey. Kadınlara cinselliğini yasaklamanın veya sınır koymanın temelinde bence erkeklerin kadının cinsel gücünden duyduğu korku yatıyor. Cinsel olarak da güçlü olma iznini sadece erkeklere veren toplumsal anlayış erkekler için berbat bir tuzak, çünkü güçlü görünmek zorundalar. Ay nı tuzak kadınlar için de geçerli değil mi? Tabii ki, cinsel gücü sadece erkektc görmeye çalışan, kadında var oldugu zaman kadını fahişe ya da orospu olarak niteleyen bir toplum anlayışı içinde kadın cinsel gücüne nasıl sahip çıksın ki? Kadını erkeğin isteğine, hazır oluşuna göre kurgulayan bir anlayış oldugu için kadın cinsel gücüne sahip çıkamıyor ve iy i kul lanamıyor... Kadın ve erkek birbirlerine karşı suç işlemeden nasıl çıkabilecek bu çarkın içinden? Verilmiş cinsel rolleri sorgulayarak, kendilerini o cinsel rollere uyum sağlamak zorunda hıssetmeyerek bunlardan silkelcnmenin mümkün ol duğunu düşünüyorum, Bu toplumsal yapının içinde bu ne kadarbecerilebilir? Yüzde yüzbaşanh olabilmek biraz zor, sonuçta hepimiz sosyal hay vanlanz. Fakat yüzdelerın çok dcğiştiğinı bıliyorum. Şu da olabilir, belirli yerlerde "Ben bukahplara göre hareket etmek zorunday ım" deyip kendinizi bırakabilirsiniz... Yüzdcler değişti diyorsunuz... Bu nasıl birsonuçyarattı? Tabii ki kentte yaşayanlardan sözediyoruz, ben çok keyifle yeni nesil gençlerin, kadın ve erkeklerin olaylara daha farklı baktıklannı izliyorum, kendi ihtiyaçlanna, isteklenne ve duygulanna daha fazla yer veriyorlar, onlara verilmiş rolleri kabul etmeme konusunda daha özgürler. Gerçi yeni roller kuruldu ve ne yazık ki bunlara giren çok genç insan var, fakat bunlan sorgulayabilen bir yeni anlayışın filizlendiğini düşünüyorum. Erkeklerin kendilerine, gerek eş gerek baba olarak, kendi babalarından çok daha farklı yakınlıklara, görevler ve sorumluluklara izin verdiklerini hatta bundan keyif aldıklannı görmek gerçekten hoş oluyor. Sizce en sıkıntılı kuşak hangisiydi? En sıkıntılı kuşağın veriuniş kalıplarla yaşamak zorunda kalanlar olduğunu düşünüyorum... Toplum olarak... Galiba üçüncü kuşak. 6870? Biz yine de çok destekliydik, çok iyi bir zamandı, hatta benim kızlarım öykünürler o kuşağın nimetlerini yaşadığımız için. Üstelik inanırdık da, şimdi inançsız savaşmak daha da zor. Savaşı biz verdik, çocuklanmız devam ettiriyorlar ama biz en azından savaş iznini verdik. Benim annem ve anneannemde o izin de yoktu, izni biz çıkardık... Şimdi çocuklarınız size karşı savaşıyorlar mı? Bu konularda savaştıklannı düşünmüyorum. Savaşmak mı daha yol açıcı yoksa özgürlük ve hakların sunulması mı? Savaşmak kolay değildi ama zevkliydi. Hay at mücadeledir derler ama aslında mücadelehayattır. Sizce güçlü kadın, güçlü erkek kim? Ikisinideaynıgörüyorum, kendi güçlerininfarkındaolupbenimseyen, gerektiğinde kullanan, kimliğini ve kişiliğine kavuşmuş insanlar olarak tanımlayabilirim... Gençlerden umutlusunuz... Tümüyle umutluyum dcmek istemedim, daha umutluyum diyeyim ama daha alınacak çok uzun bir yol var önümüzde.. . ^