Katalog

28MART1999 SAYI 679 le çevınyorlar etrafınızı Gülen gozler kadar huzünlü, duşüncelı bakışlar da var, renk renk gozlerde Sdlonduvarında,RuştuKoray'ınozgeçmışı, kurucu uyelerın ısımlen, katkıda bulunan kurumlar dıye bır koşe oluşturulmuş 13 PAZARIN PENCERESİNDEN Baudelaire'in son günleri SELÇUK EREZ Kurucular, katkısı olanlar... "Normal çalışmalanmızın dışında, Yonetım Kurulu uyelerımızın hepsının çok ozel katkılan var" dıye sozegınyorbaşkan "DılekYıIdız Eczacı KızlannDılekablası Sağlıksorunlanndan sankı sorumlukılmış kendını Fılanca hasta demesınler, gecegunduz hemen koşuyor Kızlarla yakın bağ kurabılıyor tbrahım Akyüz hukukdldnındakı sorunîann takıpçısı, saymanlık gorevı deustunde Arabasıdayurdatahsısedılmışgıbı " Sezaı Sıllelıoğlu ıçın "eczacı ama" dıyor başkan/'yurdaparasalkatkısağlanmasında çevresını en ıyı hareketlendıren, kdtkılann ıllcreyayılmasınıveduzenlılığınısağlayanbır ıktısatçı sankı Üretmektenyanahep" "Servet Ulubak, kılosu uygun olmasa da fırsatçı santrofor gıbıdır, topu attınız mı mutlaka gol dtar" dıyor Başkan Komur bıtmıştır, "Servet, komur1" dersınız, bır kamyon komur bağışı gelır tkı yıldıryurdun komuru onun, dostlarından, sankı "Fğıtıme Katkı Payfolarakgelıyor Yıllardırbenzertoplumsalçalışnuldrın ıçınde ve onde olmuş bır aıleden Katkıda Bulunanlar'ın arasında Bıgadıç Beledıyesıdeonemlıbıryertutuyor Başkanımi7 Davut Uzuner, kurucu uyelerımızdendır Soğut Seramık, Lge Seramık bırer kamyon seramık bağışladılar BalıkesırSeramık de ldvdbo, klozet gıbı malzemelerı karşıladı KutuphanenıntefrışındeTUYAP'ın.odalarıntetnşlerındedostldrımızınkdtkılanvar" B Yurdun tuvaletleri... ce bu mutluluğun resmını yapmaktır" dıyor llçenın 1958'dekı Beledıye Başkanı, Ahmet Oumuş ıse "Bu cocuklar gelecekte hepımızın gururu olacak" duşuncesınde Ruştu Koray Kız öğrencı Yurdu'nun proje mıman da vakfın kuruculanndan Sema Ulus Bıgadıç'te ılkokulubıtırdığı seneoğretmenı, ıkı oğretmen arkddaşı ıle bırlıkte eve gelıp, dedesıne ddeta yal varmışlar, bu kızı okutun, dıye Sene 1950 Dedesının cevabı "Lazım değıl başını açar erkek elı sıkar, lazım dcğıl" olmuş Annesı terzılıkle.onuddkdrdeşınıde deokutmuş Lıseyı Kdndıllı Kı/Lısesı'nde parasızyatılı bıtırmış, sonrada Konya'da Mımarlıkokumuş "Vc ıştebuyuzden, Selma ve Şukran Kurdakul buprojelerını soylersoylemez, hıç duş, unmeden "kız oğrencı y urdu" olsun dıye onerdım, onlar da çok doğru buldular," derken gozlen guluyor L Öğretmengözüyle... ' Oktay Zağlı, emeklı oğrctmen Babasının gezıcı baş oğretmenlığınde kaptırmış gonlunu eğıtıme Yurdun ctud oğretmenlennın, oğrencılerınzdyıfolduklarıderslerıgozonunde tutarak,gorevdağılımınıyapıyor Başan du Veçocuklar... Yurdun enbaşarılı oğrentılennden Haynrumlarını ızlıyor "Akşametudlerınebazılan ye'Tek ıstedığımokumaktı Yurdageçenseçevre koylerden kendı arabası ıle gelen kırk nekdtıldım Yedıntısınıtagıdıyorum Bızım gonullu oğretmenımız var" dıyor Koydekı kendı koşulldnnı, yurtta kalan kızların koşul koyde kız çocuklannın okumasını doğru bulmuyorlardı Yurdumuz olmasaydı koydekı ları ıle kıyaslayıncagozlerı dalıyor "Bırkoy bırçok arkadaşımgıbı okuyamayacdktım" dıevınde doğdum, kıremıtlı ılk evı, ılkokulu bıyor Semdnur da yedıncı sınıfta ve ıkı yıldır tırıp ılçe merkezıne geldığımde gordum yurtta kalıyor "Bıgadıç'teolanakolmadığı Boyle bıryurthâlâruya gıbı gelıyor" dıyor ıçın Balıkesır'de başladım ortaokula, aılcm Bıgadıç Cumhurıyet Lısesı'nden emeklı muzık oğretmenı Maıde Kılınçer BlKEV'e zaten ısteklı değıldı Okul yaşantım yabu scnc ya öbur sene bıter dıye tereddutler ıçındeyılktaşınma7ibağışlayan eğıtımcı Kendısının dım Yurdumuzun açıldığını duyunca sankı tek taşınmazı olan daıresını BlKE Ve "Cumkanatlanıp uçacaktım, çunku aılcm de ıstıyorhurıyet oğretmenlerıadınd"bdğışlamış Kızların hemsevdığıhem korktuğubıroğ du boyle olunca " Uzun saçlan, mahçup bakışlaretmenMdideKılınver "Mutlu rııleBeyhansokuluyoryanımıyum, başanldn artıyorkızlanmıza ve "Bu yurt bana çok şey kazın, alışkanlıkları da değışıyor zandırdı I layatta en gerçek yol Kıtapları adeta yıyıyorlar Çok gostencınınbılım olduğu dus,unokuduklan, kompozısyonlannın cesını benımsemış ınsanların duzelmesındcn de bellı oluyor katkılan ıle okuduğumuzun bıNurgul dıye bır kızımız var, gellınıındeyız " dığınde okuma yazmada bıle zorlanıyordu Şımdı tcşckkur Louıs Aragon'dan "Insanın alıyor BırdeHaynyevar, 70km gorulmemış derecede kuçumuzdklıktdbırdağkoyunden, tek sendığı ve çaptan duşurulduğu oğretmcnlı bırkoy ılkokulundan gunumuzde kıştnın en ıvedı ve gelmış Şımdı tdkdır alıyor Ba Hatice Karakoç en soylu gorevı olaylan şarkıla^şarısız olanlar da var Kımmın tırmakolmalı Kuskusuzbugerannesı yok, kımının annebaba çeğın bılıncıne varat.dk ınsanın aynlmış Babası evı terkctmış ınsanca sozune ve onun bulbulolanı var cezaevınde olanı var lerıbılcsusturabılecekorkestraHepsının unıversıteyı kazanmasınakatılmayureklılığınıgostesı şart değıl, koylenne aydın bı recek haylı ınsan var rer ınsan olarak donseler, bu bıle Balıkesır'ın butun ılçelerınyetcrlıbenımıçın Ayağındaşalden ve hatta ılden de once bu orvarla, saçının ozens,ızl ığıyle konek parasız yatılı yurt, kucak açyunden ılk çıkan bırçok kızımız mışkoykızlanna Emekılesevşımdı saçlarında parıltıların en gı ıle sabır ıle gcleceğe yol dlıguzclııleornekoğren(.ıltr Bcn HuyrıyeAlatekın ernardHenn Levy'nın yazdığı ve Nurıye Yığıt'ın dılımıze çevırdığı "Chaıies Baudelaıre'ın Son Gunlen' kitabında (Sel Yayınları, 1999 Istanbul) unlu şaırın son gununu Peder Dejoncker şöyle anlatır "O sabah papaz evımln bahçesınde pazar vaazım ıçın esınlenmeyı duşunuyordum Incll'den bır bolum üzerinde derın derın duşunuyordum Bazen Bruksel'de gorulen bulutsuz, ılık, guzel bır nisan gunuydu Vaklt erkendl " Bu sırada bır rahıbe gelir ve onu, "Grand Mıroır Oteli'nden getırılmış ve şeytanın boyunduruğu altında bulunan hasta bir Fransız surgunu" ıçın çağınr Hastanın, bakımevıne getırllışınden bır gun önce rahıbelerden bırı sokak kapısının onunden bır gelıncıkın geçtlğını görmuştur, ertesı gun de akşam yemeğınde başka bır rahibe çatalıyla bıçağın yer değıştırerek bır haç şeklini aldığını bu belırtılerın hayırlı şeyler yansıtmadığını rahıbelerın manastırın "kem gözlere' uğrayacağına ınandıklan belirtılir Peder Dejoncker'e hasta şaırın (Rahıbeler ondan Iblıs" dıye bahsetmektedırler) kanlı gozyaşları döktuğunu saçını taraması ıçın uzatılan aynada kendını tanımayıp selam verdığı de anlatılır "O anda onunla ılgılı hıçbır şey bilmedlğimı açıklamam gerekır m ı ' Odaya gırınce otekı hastalar önce korkuyla sonra rahatlamış olarak baktılar Bııraz daha yaklaşınca belırtı olarak zavallının yuzunun donuk soluğunun hafif olduğunu gördum 'Bu adam oluyor dıye duşundum herkesın ıçınde can çekışıyor Ona buyuden kurtaracak sözlerden çok gunahını bağışlatacak ıçını ferahlatacak sozler gerekıyordu Bu sozlerı soyledım Bu yaşamın bır sonu olduğunu bunu bıldlğını her zaman bıldlğını onun yoksulluk ve Tanrı nın görkemıyle çevrili olduğunu şu anda eşıkte bulunduğunu bunu geçmesı ve son yargıcın karşısına çıkması gerekeceğım anımsattım Hırıstıyanca ölmenın yararlarını gosterdım Son kutsamanın ne denlı onemlı olduğunu ılahı bağışlayıcıya yalvarmanın zamanının geldığını soyledım Sızı dınlemeye yıtık ruhunuzu Tanrı katına yukseltmek ıçın yardıma geldım Kımıldamadıgını konuşmadığını, çağrılarımın onu canlandırması bır yana yalnızca tıkslndırdığını belkı acısını arttırdığını, az once sönmuş olan o bakışları kın ve ofke Ile doldurduğunu gorunce bazılarına gore korkunç olum habercılerı olan bız papazların o kötu ununun kurbanı olduğumu anladım Soylenmesı uygun olan sözlerı soyledım Ama adam tınmıyordu bıle Hıçbır ışe yaramadığını gorduğum yatıştırıcı sözlerden cayarak gunah çıkarmaktan kutsal yağ surme işınden vazgeçmeye razı olmuştum ama sonunda canlandı" öksurdu bağırdı yıne öksurdu Ağzı köpuklendı öncelerı oluyor sandım sonunun geldığını duşundum ve yardım etmek ıçın kollarımı açtım Ama hemen boyle olmadığını anladım Çığlıklannda hareketlerınde kulaklarımda patlayan o şıddetlı gurlemelerde şeytanca bır canlılık fark ettım ölulerle sık karşılaşırım ölmekte olanların boğazlarından bır şey çıkıyormuş gıbl yaptıkları hareket, hıç bu kadar dokunaklı görunmemıştı bana Canlı bır ağızdan boyle sesler çıktığını hıç duymamıştım Bedenle olduğu kadar hatta daha çok ruhla ılgılı bır acıyla karşı karşıya bulunduğuma ınandım Bu adam yanlarında bulunduğum tum ınsanlardan daha çok korkuyordu olumden Kapının arkasında, ellerıni kavuşturmuş yarı kapalı gozlerle taşlara dız çökmuş bır halde bekleyen rahıbelerı yatıştırmaya başladım Ayağa kalkın Gunahlarından arınan bir ınsanın acısı kımı zaman çok gürultu ıle çıkar Papaz evının yolunu tuttum Gunah Çıçeklerı"nın yazarı Baudelaıre ın 1866 da Bruksel de hastalandığında goturulduğu kılıseye bağlı bakımevınde soradan bır dınıbutun gıbı davranmadığından rahibelerın gözunde bır ıblıs olduğunu bakımevının manastırının bu ıblıs 'ın getıreceğı uğursuzluklardan korunması ıçin yuksek rutbell papazların çağrıldığını, bunlardan Peder Dejoncker'ın de yaşamöykusu ve felsefesi, dın dogmalarına uymayan, mezarötesi konusunda da buyuk bır olasılıkla din adamlan gıbı duşunmeyen bu bohem ruhlu şaırin, boyle gunah çıkarma gırışımlerine sınlrlenmesinl yanlış yorumladığını göruyoruz Baudelaire ın son günlerlnde ölumüne yol açan hastalığı kadar belkı ondan da fazla çevresındekı dın görevlılerinln yobazlıklarından muzdarıp' olduğu anlaşılıyor Istanköyaltı Bodrum" kıtabımı yazarken, olağanustu zekâsı ıle ınsanı etkıleyen bır Bodrumluyla konuşmuştum Rahmetlı Alı Cengız'ın aılesı Gırit'ten gelmlşlerdı Bır ara All Cengız'e hemşehrisl Nlkos Kazancakıs'ın "Yeniden Çarmıha Gerılen Isa" kıtabından Kaptan Fortunas'ın ölumuyle ılgılı bolumü okumuştum Kaptan Fortunas gerçekçıllğlyle All Cenglz ı anımsatan bır tıptır Kaptan Fortunas ölum döşeğınde gunah çıkarmaya gelen papazla dalga geçer 'Tanrı'ya dunyadan armağan olarak götürmek ıstedığım tek şey nedır billr misln?' 'Nedlr?" dıye soran papaza 'Bir sünger!" diye cevap verır Sanırım cennette boylesl yokturl" Alı Cengız, bu bölume çok gulrnuş "sungerı günahlarını silmesı ıçın göturmuştur" demıştı Hıç yoktan varoluşumuza şaşmamak Charles Baudelaıre sevınmek ama enınde sonunda dönup dolaşıp yok olmayı tuhafsamak, ısyan etmek, akıl kârı değıldır Tabıı bunu yakınlarımız sevdıklenmız hele hele kendımız daha kotusu çocuğumuz çocuğumuz bahıs konusu olduğunda kabul etmek guç oluyor Dın adamlan bu guç eşığı aşmakta olan dınıbutun kımselere yardımcı olabılırler 19 yy'da Belçıka da yaşayan papazlar dlnı butun olmayanlara gunah çıkarmaya kalkışmadan en onemlısı olene Isa ya Musa'ya ınanmadığı ıçın tepkı gostermeden nasıl yardım edebıleceklennı bılmıyorlardı Belkı gunumuzun daha lyi yetışmış papazları arasında artık bunu yapabllenler vardır Bır "fanı' olarak ozellıkle sevdlklerlmızı yltirdığımızde butun bunları zaman zaman duşunmemek elde değıl Sadece sevdıklenmızın yıtımınde mı? Turkıye nın ıçınde bulunduğu bu boğucu durumda, koktendıncı bır partının tek başına, ya da Turkıye yı her an satmaya amade ortaklarla ıktıdara baştalıp olduğunu hatırladıkça glderayak papaz hışmına uğrayan Baudelaıre'ı anımsıyorum Bız ulusça boyle perişan bır halde son nefesımızı verırken ağzımıza zemzem suyunu bu yobazlar mı dökecek? Hem de guzeller guzel Turkçem dururken ardımızdan bunlar mı ağdalı Arapça ıle dualar edecek? Hayde bel Dırenmek ıçın en gorkemlı neden ışte budur1 Şalrını anımsamıyorum ama dızelerı aklımdan çıkmaz "Ben ımamı olmayan bır mahallede oleceğım1' 4