Katalog

14 r+ lardı. Adamların yarısı ise baygındı vc hihnçlcrini kaybetmiş.lerdi. Shackleton ve kaptan Worsley, bu kıyının aslında hiç de güvenli olmadığını birkaç saat içindc farkcttiler. üclgit olayları yaşanan kıyı şeridi belki de o gece sular al tında kalacak, bugüne kadar sag kalmayı başaran ekip, y'okolup gidecekti. Yenıdenkayıklaradoluijup,onkilometre ötede güvenli birkört'eze sığınıp, orada bir kamp daha kurmaya çalıştılar. Aneak Shackleton, buradaonlaradışardan hiçbir yardım ulaşamayacağını, kimsenin, onları aramak amacıy la da olsa, adanın arka tarafındaki bu körfeze gelmeyeceğine inanıyordu. Adamlardançoğuyaijamlaölümarasındaki ince çizgi üzcrindeydi. Çoğunun ayakları donmuş, kangrene dönüşmiiştü. Birkaçıkalpkrizigeçiriyordu.Gerikalanlann da zatürree oldtığu çok açıktı. Yeniden açıkdcnizeçıkmakzorundaydılar. Vebunu kutupkışıbaşlamadanönccyapmalıydılar. CUMHURİYbl DERGİ Ekibin adada kalun kısmı, önce kurtarma kayığını ters çevirerek altınu sığındı. Karada... Falkland adalan, en yakın mcdeniyet merkeziydi ancak rüzgâr tersdcn esiyordu vc oraya gidilcmezdi. Daha da ıızakta olan Güney Georgia ise, Güney Atlantik kışında 1200 kilometre dcmekti ve buna hiçkimse cesaretedemezdi. Shackleton cesaretetti ve kurtarma botlarıııdan en büyüğünü alarak yola koyuldu. Adamlannın çoğunu adada bırakmışti. Yolculuk korkunçtu. Fırtınalarbaşlamıştı, sağlam ikiiie adam da soğuktan haslalandı.Subidonlarınadenizsuyukanşması, hepsinin günlerce susuzluktan çıldıracak halc gelmelerine nedcn oldu. Bu koşullardageçen 17gününsonueundakaragöründü. Fırtınakoylaragırmelerinccngeloluyor, dcniziniçinecömertçeserpiştirilmışkayalıklaraçarpmamak içinçabaharcıyorlardı. Vesonundakarayaçıkmayıbaşardılar. Hâlâ herkessağdı.Önceliklcsuaradılar, buzgibi kaynaklardaıı hastalara su taşjyıp içirdilcr. Ardından bir mağara bularak icine yerleştıler. Sarpkayalarıntepelerindeçeşitliyaban tavuklan yaşıyordu. Shackleton adamlarını dört gün boyunca taze et ve çesitli bitki lerle besledi,kendilerinegelmelerinisağladı. Bulunduklarıycrdebiradaydı. Shackleton adanın öbür ucunagitmek için adamlarından sadece ücünii yanına aldı. Diğer üçü dinlenmeye devam edecek, onların dönüşiiniibekleyecekti.Hijyalarınıboyunlannaasarak yola koyuldular. Yoğun tipi yağiiji vardı. Dağlara, kayalara tırmanmak için araç gereçlcri,hatta eldivenleribilebulunmuyordu. Sonra da iç kısmı ikiye bölerek daha korunakiı bir sığınak haline getirdiler. Yükseklcre tırmandıkça, soguk dayanılınaz halc geldi. Ara verdiklerinde, iki adam donma noktasına gelmi^lerdi. Yatıp ııyumak ıstiyorlardı ve oturur oturmaz uy uya kaldı lar. Shackleton bir anda 27 kışjnin yaşamının kendi sorumluluğunda olduğunu hatırladı. Eğerşimdiuyursabu onun son uykusu,acıların, arayışların sonu olabilirdi. Ancak 27 kişinın de sonu olacaktı. Hemen silkinerek kalktı ve ikiüç dakika önce uykuya dalmış olan adamları,biriki saat uyumuijlarmışcasına uyandırdı. Yola koyuldular. Biraz daha tırmandıktan sonra, yola çıkalı 37 saat olmuştu, Shackleton uçurumun dibindeki zif iri karanlık denizde iki karaltı farkctti. Durupbunların ne olduğunu anlamaya ı. Ikibalinaavcısınabakmaktaolduğunufarkedince, ağlamayabaşladi. 18aysonrailkke/birmedeniyetbelirtisiilekarşıkarşıyaydılar. Dağı yuvarlanak indıler. Orada balinalarıngetinlıptcmizlendiğibinayıgördüklerindeadetaşokgeçirdiler. Balinaavcıları onların etrafınatoplanmi!j,ncler olduğunu anlamaya çalışıyorlardı. Şetlerı birkaç dakika sonra geldi. Donmaya yüz tutmuş adamları ıçeriyealdı vchikâyeyidinledi. ErtesigünSamsonisimlibalinagemisiyle yola koyuldular. Önce iki gün önce mağarada bıraktıkları üç adamı aldılar. Sonra Filler Adası'ndaki 22 adamı kurtarmak üzere okyanusaaçıldılar. Shackleton 900 km uzaktaki Falkland Adaları'na vardığında, adamlarını kurtarmaya gidebileceği uygun bir lngiliz gemisi bulmayı ümit etmişti. üysa lngiliz Deniz Kuvvetleri onun bu isteğini ancak Rkim ayı başlarmda gerçekleştirebileceklerinisöyledi.Tarih3l Mayıs'tı ve Shackleton adamlannın bir kışdahaatlatamayacaklarınıbiliyordu. Kişisel çabalanyla Uruguay Hükümetinı,kcndisinebirbalık(;ıtakasıvermeye ikna etti. Aklı adamlannda yola çıktıgındatarih 17 Haziran 1916'ydı. Ancak azgın denizin ve fırtınaların uzattığı yolculuk, kömürün bitmesiyle sona erdi. Kaptan, üçgünlükkömürükaldığını ve dönmelcri gerektiğini söylediğindc, Shackleton adeta donmuş gibi harcketsizdi. gar yine tersten esiyor, onları kayalıklara ve buzkütlelerinedoğrusürüklüyordu.Şılep'in parçalanma ihtimalini göze alamayarak bırkez daha geri döıımek zorunda kaldı lar. Adayı ufukta görmüşkcn dönınek zorunda kalan Shackleton, oraya enınde sonıında gidcceğinihissediyordu. Ancak PuntoArenas'avanr varmaz, üç scnedir ilk kez, Whisky şışesine uzandı ve oradan son denemesini yapmak üzere ayrıldığı 25 Agustostarihine kadar onu elindenhiçbırakmadı. 30 Ağustos 1916 tarihinde, adadaki 22 adam ufukta birşilepsilueti gördü. Çarcsizlik ve umutsuzluk içinde 4.5 aydır ölümü bekleyenadamlaröncehareketegeçmediler. Sonra bir ateş yakmak üzere del iler gibi koşuşturmayabaşladılar. Şilepinonlargörmedcn geçip gideceği düşüncesiyle çılgına dönmüşlerdı. Dilleritutulmuşcasınakonuşamıyor, koordineliharckctedcmıyorlardı. Oysaşilepdemiratmış.suyabırkayıkındirilmişti. Sakinleştiler ve beklemeycbaşladılar. Kayık yaklaştıkça, Shackleton'un iri gövdesi de seçilirolmuştu. Sonra sesı gürlcdi,"Ilerkcsiyimi?"Birdenkcndilerincgeldilerhep birağızdan "lyi,herkessag"diye bağırdılaı. Shackleton kayık daha yanaşırkenonlaratütünvesigarafırlatmayaba^ladı. Beş dakika önccsınc kadar bir daha göreıncyeccklerine inandıkları ekip başkanları onları kurtarmak için dönmüştü. Perişandılar amamutluluktanağlıyorlar,birbirlcrinesarılıyor, kendileriniyeıiereatıyorlardı. 3 Eylül 1916'da Punta Arenas limanına girdiler. Sirenlereşliğındekarşılanmı.'jlardı. Sağlık kontrollerini, töıenler, kutlamalar ızledi. Hcpsıbirerkahramanilanedildiler. Ve bu ölümdcn dönmüfj adamlar, birkaç hafta sonra lıâlâ bitmemiş ve yüzbınlerce ınsanın yaşamınamalolmusolanbirinciDünyaSavaşı'na katıldılar.Ölümhaberleritekerteker gelmeyebaşladı.Sağkalanlarıseağıryaralanmiîj, birkaçı dışında sakat kalmışlardı. Shackleton savası sağatlattı. Askeri harekâta, kutup bölgelerinde gözlemci ve ara^tırmacı olarak katılmıştı. Savaş bittiğinde 44 yaşındaydı ve5Ocak I922'de birkalpkrizi geçirerek yaşama veda cttı. Sir F.rnest Shackleton, kutup araştırmaları tarıhi ıçindekionurluyerınialdı. Bunudaaraştırmalurıylabilimeyaptığıkatkıdançok,cesaretive adamlarını kurtarmak için gösterdiğiinanılmaz çabay la elde ctti. ^ GEO Dergisi 'nden çeviren: AŞKISELÇt Shackleton son denemesi için yeniden denize açthyor. Asla pesetmeyecek, adamlarını kurtaracaktı. Yanındakilerde onun gibi düijünüyordu. Döner dönmez bir posta gemısiyle Güney Amerika'nın en güney noktasına, Punta Arenas'agittilerve lngiliz kolonisı olan bu yerdc, lngilizler'in vatandaşlarını kurtarrrıak icin yaptıkları 1500poundlukbağışla40yaşındabirşjlepkiraladılar. 21 Temmuz'da Filler Adası'nın 185 Ekipten Frank Hurlı'y, 21 ay boyunca tüm kilometre açığina kadar gcldiler. Rüz maceranın 200 kare fotoğrafinı çektL