Katalog

2 AÜUSTÜS IWS. SAYI 645 oıılarınboyalarınıtazelerler. Boyazehirlidir. Baııadaöyleyeniboyanını^bııyeıdeişverdi. Ve alcrji oldum. 15 gün istirahat aldım. Kee, 15 gün ncyaparsın şimdı. Uu/ukiyi kucağıma aldım Çok cnteresan bır şey oldu. Hcr insanın aklında bazı c/gıler kalır ya... Ben o aklımdaki ezgilcri, bıızukiyi ilk aldığımdahayatageçiıdim. Büyükbirzevk." Örter, yazın arkada^lanyla, yavaş yavaş miizık yapmaya başlar. I %2cie profesyonel hayattanteklifgelıncebabasınıkarijisınaalır ve... "Tersanede saatte 72 kuruşa çalışıyorum. Mesailerleayda2IOIiraparageçiyorelime. Banahcrgeee35 lirateklifettilerdedim.Babam durııp baktı. Ben de kararsızlıgından faydalanarak'Yasizhesapbılmiyorsunuzya da bcnim dü^mammsmız' deyince ne bok yersenycdedi!" Buzuki Hrol,eşi Dcspina ilcyıllarını geçirdisahnede. Müziğin EvliyaÇelebi'siolıııuştu. Atina, Israil, Ingiltcre veTürkiye'nin birçok ycrindc buzukibini konuşturdu. Zamanında bu iîjin hocası yoktu ki... Oda kendi kendıne öğrendi, buzuki çalmatekniğini sahnedcgcliştirdi. "İlk dönemlcrdcki buzuki çalüjimt dü^ünüyorum da, bcni nasıl dövınüyorlarmii/.'diyorıım." \ 1474'te işinın patronu olmu.'j Buzuki lirol. 7 kişilik rebct grııbu sahııcde. Ancak, adada yaşanan gergın olaylarBüyükdere'dekitavernasınıetkılemiştı.Patronluğaveçocuklugaveda ederek,eşi Despıııailc Atina'yaçalı^nıayagitti. "Bakıngcçenlcrdcdcvletin l.kanalında dörttane Rumcapareaokuduk. Bugünlcrde kafalarçok dcgi.'jti ya, y ine de bazen çali!>tığımızyerlerdc adamın bıri çıkıp 'Kes ulan Rumcayı,burasi Yunanıstanmı' diycbağınyor. Bazen detavcnıadabirmüşteribenden Türkçepaıçaistediğinde,diğerTürknHİ!)teri ler' Kardcjjim biz buraya rembetiko müzik dinlemeye geldık." dıyor." Sahnedeçıkıpbu?ııkiçalmakgöründüğü kadarbasitdeğilonagöıe. Hcrkültürdcsahnc tozunu y utmuştu eşi Despina ile. Ülkelcrintavcrnaortamları vepatronları farklıydı;ama,onunilkelerinepaynıydı. "Türkiye'de buzuki çalınan yerlertamamcn bir aile yeridir. Damsız tavcrnalaragirmek mümkündcğildir. Dünyanınhertarafında,çoğunlukla, buzuki çalınan Yunan lokallcrı kcrhanegıbidır. Ama.tabiihcpsiböyledeğii. Diyelimki, 20 bin drahmi yövıniye veriyorlar, patronlara, 'ben yarısını alırım, karını soyunma odasından sahncyc sahnedcn soyunma odasına gidecek' dcrdim." 5 SIZ DE SOYLEMEK ISTERSENIZ... Gece Yarısı Geç Vaklt Gece yarısı geç vakitte Çalınıyor kapım, Göstermiyor fakat kimse kendini Kim olabilir, ne ister ki? Örümcek ağlarıyla kaph bu evde Bekleyebıleceğim ne olabilir ki? Ne anam var, ne kardeşim, Bekleyeceğim kendilerini. Yatağımda geçip, gittim ben, Ölümü beklemekten, Ve duvarımdakı saat Başlıyor ağıta şimdi. Yetiş hızır kurtar beni, Merhamet eyle, gençliğime acı, Savuştur Azrail'ı avludan, Gelmemem için onunla yüzyüze, Ve duvarımdaki saat Başlıyor ağıta şimdi. şöyle yanıma, Dinle ta kalbimin derinliklerinden gelen huzün dolu şarkıları, Al baglamanı eline, eğlendir bizi bir parça, Sar bir palamut kendine, nefesleş biraz bizimle." "önce ateşleyin bakalım bir nargile, demleneyim, dumanlanayım bir, Ondan sonra alınm ben baglamamı küçükhanımlar sizi." Kafayı bulmak isterseniz, en iyi Türk otuyla hazırlanmış nargileden, Varın gidin o zaman Yannis amcanın tekesine, aşağıda Paşalimanı'na. Karsilamas(karşılamaçev.). Karipis, 1925. İlk plak kayıdı Rita Abatsis. (Zembekiko. Takis Lavıda. Plak kaydı 1950'de; şarkıcı, Sotiria Bellu) (1) Hanumi ve onun küçültme halini belirten hanumaki( çoğulu: hanumakia) sözcüğünü çevirmek güçtür. Hanumakia 1 (Küçükhanımlar) Türkçe'de bu sözcük, en basit deyimiyle Pania'da, kumsalda, küçük tekke vardı 'bayan' anlamına gelir. Yunanca'da, orada, tekkelere giden ve orada mangaslarla Tutardım her sabah yolunu, giderdim birlikte dumanlanan, her zaman olmasa hasret dağıtmaya. da, çoğunlukla hayat kadını olarak Iki güzel Hanumakia, iyice dumanlanmış çahşan genç kızları adlandırmak için zavallılar, kullanılır. Buldum bir sabah ansızın otururlarken (2) "Derviş1 sözcüğü, esrarcılar kumda. dünyasından olan ve orada kendini evinde hisseden birini anlatır. ^ "Gel bakalım dervişim(2), otur hele liyordu. "Dünyada cn güzel insanlar melczlerdır. Tanrı melezleri niye yaratrnı^ biliyor musunuz? In1 sanlar bırbirıne karı. }sınlar diye. Bu nefrctın sonu ancak karışarak giderilir." Buzuki Erol, hayatını müziğine vermiş. I'linc ilk aldığı saz buzuki olmuij, bir daha bırakmamacasına. Çok sevmİ!?müziği.Sevdiğikadardakınlmış. "Olmadıkinsanlar.olmadıkyerlere vardılarbu memlekette. Ben buna cok kırıldım." Buzuki Erol, Kınalıada'dakievindeyajjiyorartık. Birodası müzik lesisatıyla dolu. Ooda mÜ7İktcn ve buzikiden hiç kopnıayacağınınbirkanıtıgibi. Besteyapıyor,kanaryabesliyor. Ve kıtapyazıyor. "AzılıbirAzizNesinhayranıyım. Insanlarıdertlerindenayırmak,güldürmekulvi birşey. AzizNe.sin'ikaybettik. Eğerbeno boşluğu şu kadareık doldurursam, çok mutluaddedeccğimkendimi." "Dilenci." Örter'in en sevdiği rebet ^arklarından birı. Sevdiğinın kapısının önündea^kdilenenbirkadıııınhikâyesı. Birgün.kapınınönündcülübulurlar, a^k dilcncisini. Şarkı kadının bedduasıyla bitmcktcdir; "Dilcrim Allalıtan, sen de a^k dilcnirsın". "Yajjayarak okuduguııı biı :>arkı Anıajnaalesefbu.vııkıyıheıyeıdecalaınıyorum.(,'ünküağır bir parça. Istanbul'daanlayan yok. üynaınaya miisaıt, hıca/ makaınında.^/S'likağıı biı /eybek.Cjenııcılerıbı lirsını/,aılelermdcıı,sevdiklcıiııdeııuzakiç li ınsanlardır Oıılar ya^ayarak ovıuıılaıılı Çokeskibır^arkı." YincCiail llol.st'unkitdhııulanöğrenıyoru/."Sava^önceM, RuııılaılaTüıklervıllar ca içiçeyaşamı^lardı. Yunan halk müziği ile Türk mü/igi birlikte çalınınca, 'rembetiko' gelışmi^ti.Üzamanlarmüzisyenmanga.sların çoğuesrarcıolunca, rembetiko esrar mü/iğidamgasınıyemişti.C'eplerindebıçaklaıı.birkolusaıkıkceketlcriylcdolaşanbıçkm delıkanlılar,tekkclcrdcnargileyekarı>tırılan esrarı tüttürmüşlerdi. 1922*li yıllara gelincc'Pürk Yunan savaşı sonaermİ!), |43()'daazınlıklanndeği>toku$ edilmesi,ekonomi.so.syalkonularındaoldugugıbi müziği dcetkilcmı^. Biryandasıgınmacılarınberabeıierindegetirdikleri Izınir tavrı,biryandatekketavrı .. Sığınmacı** Müşteri eğlendirmekzor Buzuki Erot"a göre, bu mesleğin birçok zorluğu var. Eşiyle birlikte çalüjmanın dışında, müşterileri eğlendirmek de zordu. Kimiülkclcrdc,gelcnmüşterilerinkendilerini beğenmi!} tavırları, onıı ister islemez nıeslekten suğutınu^tu. "Adamgcliyordükkâna./annediyorkıtavernayı oayakta tutuyor. Adaın, beııını t,alıııak i.stenıediğım parçayi elli dcfa çaldirnıak ıstıyor. Ben sahnedc kendımi de talının etıncliyim Bengranuıtbndegılimkı.boi) msanınıya! Biı in.sanı bu dıırunıa dii^iırınek (,'ukkötübıı ^ey. Al bnteypsabahtanak^aına kadaraynı parcayı dinle. Patroıılarınvoğuda öyle. Mü/.ı^yenlenher/amaııhakaıcicılıleeek, havadan p.ıra ka/anaıı kı.^ılcrolarak dıı!>ünüyorlar. Benoradabii"saatn,ıngecet;ündü/çalışjiyoıuın.pıova yapıyoruııı." l.rolOıterinhikâvesi.biıiikleyıllaıııııyc(;ırdıgı sa/ının hıkavesıne ben/ıyonlu. Baba tarafıTürk.annciarah Kıııukokcnındcngc liııhtılı mcsli'ğı' tulıııı ıılıtlı 2') ul ulıutış. (hm ı (; ^oL 1'/ ~ l'ıııı Kıbı ı\ 'ı ıll*iUıni\.